Huyệt Á Môn: Vị Trí, Vai Trò Và Ứng Dụng Trong Chữa Bệnh

Huyệt Á Môn là một trong 108 huyệt đạo trên cơ thể, được biết đến với công dụng chữa bệnh hiệu quả. Trong bài viết này chúng tôi sẽ giới thiệu chi tiết hơn về đặc điểm và lợi ích của huyệt Á Môn.

Huyệt Á môn là gì?

Huyệt Á Môn (Yă Mén) còn được gọi tên khác là Ám Môn, Thiệt Hoành, Hoành Thiệt, Thiệt Yếm, Yếm Thiệt, Thiệt Thủng, Thiệt Căn. Đây là huyệt thứ 15 thuộc Mạch Đốc. Cái tên này có thể xuất phát từ kinh nghiệm của người xưa cho rằng, người bị câm khi châm huyệt này có thể nói được. Do đó, được coi như cánh cửa – “Môn” để trị chứng câm – “Á”.

Vị trí huyệt Á Môn nằm ở sau gáy, có vai trò quan trọng đối với cơ thể. Khi được tác động hợp lý, đúng cách, một số bệnh lý sẽ được cải thiện hiệu quả. 

Cách xác định huyệt Á Môn

Để xác định được huyệt Á Môn nằm ở đâu, người bệnh cần ngồi thẳng, đầu hơi cúi xuống. Huyệt nằm ở ngay chính giữa chân tóc sau gáy và cổ. Cụ thể, từ chân tóc vào khoảng 0,5 thốn, ở giữa đốt 1 và 2 chính là điểm huyệt Á Môn.

Việc tìm đúng vị trí của huyệt có vai trò rất quan trọng, bởi nếu xác định sai có thể gây ra biến chứng nguy hiểm. Do vậy, nếu không tìm được đúng vị trí, người bệnh không nên tự ý tác động hay thực hiện bất kỳ phương pháp chữa bệnh nào với huyệt đạo này.

Tác dụng huyệt Á Môn với sức khỏe

Theo ghi chép Y học cổ truyền và kinh nghiệm xưa truyền lại, khi tác động vào huyệt Á Môn có thể giải trừ một số bệnh lý sau đây:

• Bệnh câm điếc: Theo Y học phương Đông, huyệt Á Môn có tác dụng chữa lưới teo, lưỡi bị mềm, teo không nói được, bệnh câm điếc. 
• Đột ngột mất tiếng: Trường hợp những người bị mất tiếng đột ngột do khàn tiếng, cổ họng gặp vấn đề trong điều tiết enzyme dẫn đến mất tiếng tạm thời, tác động vào huyệt Á Môn có thể giúp bệnh được cải thiện.
• Chảy máu cam: Đây là tình trạng thường gặp ở trẻ em khi thời tiết thay đổi, niêm mạc mũi bị khô dẫn đến chảy máu cam. Mức độ và tần suất chảy máu cam phù thuộc vào tình trạng và cơ địa cụ thể của mỗi người. Trường hợp nặng còn có thể gây ngất xỉu, chóng mặt, đau đầu. Lúc này, nếu thực hiện day huyệt Á Môn sẽ giúp giảm nhẹ tình trạng.
• Đau cột sống: Những người có thói quen vận động mạnh dễ gặp chấn thương, ngồi một chỗ quá lâu, người bị thoát vị đĩa đệm thường là những yếu tố gây tổn thương cột sống. Thực hiện day bấm huyệt Á Môn thường xuyên giúp hỗ trợ giảm đau cột sống hiệu quả.
• Đau vai gáy: Đau cổ vai gáy là tình trạng khá phổ biến, đặc biệt là dân văn phòng. Nếu không chữa trị kịp thời, bệnh có thể gây ảnh hưởng đến cơ và hệ thần kinh. Hiện nay, day bấm huyệt Á Môn là biện pháp được nhiều người áp dụng trong trị liệu giảm đau cổ vai gáy.

Xem thêm: Huyệt Đại Trữ: Vị Trí, Tác Dụng Và Cách Bấm Hỗ Trợ Chữa Bệnh

Chữa bệnh bằng cách châm cứu, bấm Á môn huyệt thế nào?

Hiện nay, có 2 phương pháp tác động vào huyệt để chữa trị bệnh là bấm huyệt và châm cứu. Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc chia sẻ cách thực hiện cụ thể như sau:

Bấm huyệt Á Môn

Để tác động vào huyệt Á Môn, thầy thuốc sẽ áp dụng phương pháp xoa bóp, bấm huyệt. Kỹ thuật này đòi hỏi người thực hiện dùng lực của đầu ngón tay để tiếp tác động vào huyệt và các vị trí xung quanh. 

Phương pháp bấm huyệt phù hợp với người bệnh ở mức độ nhẹ và người không muốn thực hiện châm cứu. Day bấm huyệt Á Môn để trị bệnh cần được thực hiện kiên trì trong một khoảng thời gian để có hiệu quả tốt nhất.

Cách châm cứu

Châm cứu là phương pháp tác động sâu vào huyệt vị bằng cách sử dụng kim châm chuyên dụng. Thủ thuật này đòi hỏi người thực hiện cần có nhiều kinh nghiệm với trình độ kỹ thuật cao. Nếu châm cứu không đúng cách có thể gây nguy hiểm cho người bệnh. Thao tác châm cứu huyệt Á Môn thường được thực hiện lần lượt như sau:

• Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ châm cứu chuyên dụng, đảm bảo vệ sinh sạch sẽ, xác định vị trí chính xác của huyệt.
• Bước 2: Thực hiện châm kim thẳng, sâu chừng 0,3 – 2 thốn. Giữ mũi kim đồng thời hướng đến phía yết hầu của người bệnh, ngang với trái tai.

Căn cứ vào tình hình bệnh và thể trạng của từng người, thầy thuốc sẽ chỉ định thời gian châm cứu và có lộ trình châm cứu phù hợp. Giả sử, với người lớn có thể trạng gầy có thể châm sâu chứng 1 thốn, ở người béo châm sâu khoảng 2 thốn.

Lưu ý: Tuyệt đối không được châm quá sâu hoặc châm chếch lên trên vì rất dễ chạm vào Hành tủy – một vị trí nguy hiểm có thể gây suy hô hấp hoặc ngừng tim ngay lập tức.

Phối hợp với những huyệt khác trong điều trị

Trong Y học cổ truyền, để tăng hiệu quả trong trị liệu, các thầy thuốc có thể tác động phối hợp giữa Á Môn huyệt với các huyệt liên quan. Một số cách kết hợp thường được lựa chọn sử dụng gồm:

• Trị nặng đầu, đau nhức đầu: Tác động kết hợp với huyệt Thông Thiên và huyệt Phụ Dương.
• Trị đau lưng: Liên kết với huyệt Phong Phủ.
• Trị chứng câm điếc: Châm cứu kết hợp với huyệt Hợp Cốc, Ế Phong, Nhĩ Môn, Liêm Tuyền, Thính Hội và Thính Cung.
• Trị động kinh: Kết hợp huyệt Nhân Trung và huyệt Hậu Khê.
• Trị câm do trúng gió: Kết hợp huyệt Dũng Tuyền trị câm do trúng gió.
• Cải thiện rối loạn não bộ: Kết hợp với huyệt Nhân Trung, Hưng Phấn và huyệt Túc Tam Lý.
• Trị uốn ván: Phối hợp huyệt Đại Chùy, Cân Súc, Nhân Trung, Hậu Khê, Dương Quan và Thân Mạch.
• Trị động kinh: Kết hợp với huyệt Nhân Trung, Phong Long và Hậu Khê huyệt.
• Cải thiện tình trạng não kém phát triển: Kết hợp huyệt Ế Minh, Đại Chùy, Túc Tam Lý và Tích Tam Huyệt.
• Trị cứng lưỡi: Phối kết hợp với huyệt Thiếu Thương và huyệt Ngư Tế.
• Trị chảy máu cam: Kết hợp với huyệt Hợp Cốc, huyệt Chiếu Hải, Phong Phủ, Nội Đình, Thượng Tinh và huyệt Túc Tam Lý.

Các phối hợp các huyệt vị này chỉ nên áp dụng khi người thực hiện có chuyên môn cao và kiến thức dày dặn, hiểu rõ về hệ thống huyệt đạo trên cơ thể. Người bệnh không nên tự ý phối hợp các huyệt không có căn cứ rõ ràng, chưa đủ hiểu về vai trò của các huyệt liên quan. Việc kết hợp không đúng cách có thể gây ra hậu quả nặng nề đối với sức khỏe.

Lưu ý khi tác động Á Môn huyệt chữa bệnh

Khi tác động huyệt Á Môn với mục đích chữa bệnh, nếu không thực hiện đúng cách có thể gây ra ảnh hưởng không tốt đối với sức khỏe. Theo đó, để đạt hiệu quả tốt nhất, bận cần chú ý một số vấn đề sau:

• Tìm đến sự tư vấn của chuyên gia: Châm cứu huyệt là một kỹ thuật phức tạp, cần có tay nghề và trình độ chuyên môn cao. Vì vậy, nếu xác định muốn chữa bệnh bằng cách thức này bạn nên tìm đến địa chỉ uy tín để đảm bảo an toàn cũng như tăng hiệu quả điều trị bệnh.
• Tránh châm cứu huyệt quá sâu: Huyệt Á Môn là một huyệt nông, việc châm cứu quá sâu có thể gây ra chấn thương cho các cơ, dây thần kinh vùng cổ, làm đau hoặc suy giảm cơ bắp.
• Tránh châm cứu quá thường xuyên: Việc tác động sâu vào huyệt quá thường xuyên có thể gây ra một số tác dụng phụ như mỏi cổ, đau đầu, đau cơ.
• Không nên châm cứu trong trường hợp bị chảy máu: Nếu ngay tại vị trí huyệt cần châm cứu có vết thương hở hoặc đang chảy máu, bạn không nên châm cứu vì có thể gây tổn thương nghiêm trọng hơn.
• Khi có thai không châm cứu huyệt Á Môn: Phụ nữ mang thai nếu châm cứu huyệt đạo này có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Do đó, trong trường hợp gặp phải một số bệnh lý cần điều trị, thai phụ nên lựa chọn phương pháp khác theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Huyệt Á Môn là một trong những huyệt quan trọng của cơ thể, khi biết tác động vào huyệt đúng cách sẽ giúp cải thiện một số bệnh lý thường gặp. Tuy nhiên, người bệnh cần tìm đến chuyên gia có tay nghề và trình độ chuyên môn cao để tránh những biến chứng nguy hiểm không mong muốn. 

Tìm hiểu thêm:

• Huyệt Liêm Tuyền: Tác Dụng Và Cách Xác Định Vị Trí Chính Xác
• Huyệt Cự Cốt: Vị Trí, Tác Dụng, Ứng Dụng Và Những Lưu Ý