Lang Ben Đỏ: Dấu Hiệu Nhận Biết và Cách Điều Trị Bệnh

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – Tradimec

Lang ben đỏ là một trường hợp phổ biến của bệnh lang ben. Bệnh đặc trưng bởi sự xuất hiện các dát, đốm da có màu hồng hoặc đỏ tập trung ở phần thân trên, ít ngứa và không gây đau. Nếu được chăm sóc đúng cách và điều trị sớm, tổn thương da do bệnh lý gây ra sẽ thuyên giảm nhanh chóng.

Lang ben đỏ là bệnh gì?

Lang beng là thuật ngữ đề cập đến tình trạng nhiễm nấm da nông do vi nấm Pityrosporum ovale (nấm Malassezia) gây ra. Từ đó dẫn đến sự xuất hiện các dát da giảm/ tăng sắc tố hoặc các dát da màu hồng. Trường hợp sang thương là các dát hồng được gọi là lang beng đỏ.

Lang Ben Đỏ: Dấu Hiệu Nhận Biết và Cách Điều Trị Bệnh — Lang ben đỏ là một trường hợp phổ biến của bệnh lang ben

Tương tự như bệnh lang ben trắng, lang ben đỏ không gây đau rát, ít ngứa (thường chỉ ngứa khi tiết nhiều mồ hôi). Tuy nhiên, tổn thương da do bệnh lý gây ra ảnh hưởng nhiều đến ngoại hình cũng như tâm lý của người bệnh.

Bệnh lang beng nói chung và lang ben đỏ nói riêng thường ảnh hưởng đến đối tượng sống và làm việc trong thời tiết, môi trường nóng ẩm, nhất là thanh thiếu niên. Bên cạnh đó, bệnh còn có thể gặp ở trẻ em, nhũ nhi và hiếm gặp ở người cao tuổi.

Dấu hiệu nhận biết bệnh lý

Thông thường, bệnh lang ben đỏ và lang beng trắng rất dễ nhận biết. Người bệnh có thể nhận biết 2 loại lang ben này thông qua màu sắc và hình dáng sang thương da.

Dưới đây là một số dấu hiệu giúp nhận biết bệnh lang ben đỏ:

Trên da xuất hiện các ban dát màu hồng ở chỗ chân lông hoặc chấm đỏ
Tổn thương da khi mới khởi phát có kích thước nhỏ, rải rác sau đó lan rộng ra các vùng da xung quanh và liên kết lại thành mảng lớn (hình tròn, hình đa cung, hình oval,…)
Tổn thương da do bệnh lý gây ra có màu hồng nhạt đến đậm
Một vài trường hợp có thể xuất hiện tổn thương da với màu sắc đa dạng như màu nâu, màu hồng, nâu đậm, màu trắng
Tổn thương da do lang ben đỏ gây ra ít gây ngứa, không đau rát, khó chịu. Một số trường hợp có thể bị ngứa nhẹ do nhiệt độ cơ thể tăng cao, đổ nhiều mồ hôi.
Lang ben đỏ thường xuất hiện ở nửa thân trên, tập trung chủ yếu ở các khu vực da bài tiết nhiều bã nhờn
Sang thương da do bệnh lý gây ra có bề mặt mịn, khi cạo sẽ tạo hành lớp bụi phấn trắng mịn.

Theo các chuyên gia, lang ben trắng và lang ben đỏ có đặc điểm gần giống nhau, chỉ khác biệt nhau về màu sắc. Sở dĩ thương tổn do vi nấm Pityrosprum ovale gây ra thường có màu trắng là vì loại nấm men này sản xuất ra acid azelaic – một loại axit dicarboxylic gây ức chế, phát huỷ melanocyte, đồng thời ngăn chặn quá trình vận chuyển melanin đến các tế bào thượng bì.

Đối với lang ben đỏ, tổn thương ban dát hồng có thể là hệ quả do phản ứng viêm của cơ thể với các loại vi nấm gây hại.

Một số hình ảnh bệnh lang beng đỏ

Nguyên nhân gây ra lang ben đỏ

Theo các chuyên gia, nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh lý là do nấm Malassezia – loại nấm thường trú trên da. Thông thường, loại nấm này sống trên da với số lượng hạn chế và có vai trò cân bằng hệ vi sinh. Tuy nhiên, đây là loại nấm lưỡng hình, phụ thuộc vào chất béo (lipid) nên có thể phát triển mạnh mẽ, đồng thời chuyển đổi từ các tế bào nấm men sang tế bào nấm sợi nếu cơ thể tiết nhiều bã nhờn.

Sự biến đổi về hình dáng của vi nấm là yếu tố tác động trực tiếp gây xuất hiện các biểu hiện lâm sàng. Nấm Pityrosporum ovale thường trú trên da, do đó khi có điều kiện thích hợp, chúng mới phát triển mạnh và gây ra bệnh lang beng.

Dưới đây là một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh lang ben đỏ:

Thời tiết nóng ẩm: Sống trong thời tiết nóng ẩm có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh lang ben và một số bệnh nấm da thường gặp khác. Bởi khi thời tiết nóng ẩm, da bài tiết ra nhiều mồ hôi, bã nhờn hơn so với bình thường nhằm điều hoà thân nhiệt, đồng thời làm mát cơ thể. Tuy nhiên, tình trạng này vô tình tạo điều kiện cho nấm men hấp thụ lipid, phát triển mạnh mẽ và biến đổi cấu trúc, gây tổn thương da.
Mất cân bằng hormone: Hormone được xem là yếu tố đóng vai trò quan trọng trong cơ chế hình thành lang ben. Hiện tượng tăng đột ngột của hormone androgen (hormone được sản sinh trong độ tuổi dậy thì) có thể khiến da tăng tiết bã nhờn, từ đó gây khởi phát bệnh lang ben đỏ. Bên cạnh đó, mất cân bằng giữa hormone progesterone và estrogen có thể gây rối loạn tuyến bã nhờn, tăng nguy cơ nhiễm nấm.
Rối loạn tuyến bã nhờn: Hiện tượng này có thể khiến da bài tiết lượng dầu thừa nhiều hơn so với bình thường. Từ đó thúc đẩy sự phát triển của vi nấm phụ thuốc lipid. Tình trạng này thường xuất hiện ở trẻ nhỏ, nhũ nhi do tuyến bã nhờn chưa phát triển hoàn chỉnh.
Vệ sinh cơ thể kém: Đây được xem là một trong những yếu tố thuận lợi làm tăng nguy cơ mắc bệnh lang ben đỏ và lang ben trắng. Vệ sinh cơ thể kém sẽ tạo điều kiện thuận lợi để bụi bẩn, bã nhờn, da chết tích tụ trong nang lông. Từ đó thúc đẩy sự phát triển quá mức của vi nấm và gây bùng phát các biểu hiện lâm sàng.
Suy giảm miễn dịch: Các vi khuẩn, nấm men sống trên da có số lượng hạn chế và được kiểm soát bởi các lợi khuẩn. Tuy nhiên, khi suy giảm hệ miễn dịch, kéo theo lợi khuẩn suy giảm. Lúc này nấm men dễ dàng phát triển và gây tổn thương da. Do đó, trường hợp có hệ miễn dịch kém (người bị tiểu đường, trẻ em, sử dụng corticoid dài hạn,…) đều dễ bị tái phát lang ben sau điều trị.
Các yếu tố khác: Ngoài ra, bệnh lang ben đỏ còn có nguy cơ bùng phát bởi một số yếu tố thuận lợi như chế độ ăn nhiều chất béo, thừa cân – béo phì, ăn nhiều đường, uống bia rượu, dùng thuốc tránh thai trong thời gian dài,…

Thực tế nhận thấy, bệnh lý ảnh hưởng chủ yếu đến đối tượng thanh thiếu niên, trẻ nhỏ và người trẻ tuổi. Bệnh hiếm khi khởi phát ở người cao tuổi, bởi ở độ tuổi này, hoạt động tuyến bã nhờn suy giảm mạnh khiến nấm men không có điều kiện phát triển.

Lang ben đỏ nguy hiểm không? Có lây không?

Bệnh lang beng đỏ cũng như các bệnh nhiễm nấm nông đều có khả năng lây nhiễm thông qua tiếp xúc trực tiếp và gián tiếp. Do đó, khi mắc phải bệnh lý này, người bệnh cần thông báo với những người xung quanh nhằm chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa. Bởi việc tiếp xúc qua các vật dụng trung gian như gối, mền, khăn,… cũng có thể gây lây nhiễm nấm và gây ra lang ben ở mặt, ở lưng.

Đặc biệt, bệnh lý lây nhiễm mạnh khi thời tiết nóng ẩm, xuất hiện các yếu tố thuận lợi như vệ sinh cơ thể kém, hệ miễn dịch suy giảm, tuyến bã nhờn hoạt động quá mức,…

Bệnh lang ben nói chung và lang ben đỏ nói riêng đều là bệnh da liễu lành tính, không gây khó chịu, đau rát. Chỉ khi cơ thể đổ nhiều mồ hôi, tổn thương da có thể gây ngứa nhẹ nhưng không đáng kể.

Mặc dù không đe dọa đến sức khoẻ như bệnh chàm nhưng lang beng đỏ tác động tiêu cực đến chức năng thẩm mỹ, ảnh hưởng không nhỏ đến ngoại hình cũng như tâm lý của người bệnh. Hơn nữa, bệnh có khả năng lây nhiễm cao nên người bệnh thường tự ti và từ chối các hoạt động vui chơi tập thể.

Ngoài ra, tổn thương da do bệnh lang ben đỏ gây ra có thể lan rộng đến các vùng da khác gây ảnh hưởng trực tiếp đến ngoại hình nếu không áp dụng các biện pháp xử lý và điều trị kịp thời.

Chẩn đoán bệnh lang beng đỏ

Tổn thương do bệnh lý gây ra thường bị nhầm lẫn với một số bệnh lý có các biểu hiện lâm sàng tương tự. Do đó, trước khi can thiệp điều trị, bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành thực hiện một số kỹ thuật chẩn đoán như sau:

Thăm khám lâm sàng
Soi tổn thương dưới ánh sáng của đèn Wood
Xét nghiệm soi tươi tìm nấm

Lang beng đỏ cũng có thể được chẩn đoán phân biệt với một số bệnh lý như vảy phấn hồng Gibert, giang mai giai đoạn 2 và viêm da tiết bã.

Các phương pháp điều trị bệnh lang beng đỏ

Lang ben nói chung và lang ben đỏ nói riêng được đánh giá là bệnh ngoài da lành tính, không gây đau rát, khó chịu và ít ngứa. Tuy nhiên, tổn thương da do bệnh lý gây ra không thể tự thuyên giảm mà bắt buộc can thiệp điều trị nhằm kiểm soát vi nấm, đồng thời phục hồi vùng da bị tổn thương.

Điều trị ưu tiên đối với bệnh lý là dùng thuốc Tây và chế phẩm ở dạng bôi. Trường hợp không đáp ứng, tái nhiễm thường xuyên và gây tổn thương da trên phạm vi rộng, bác sĩ chuyên khoa có thể cân nhắc phương pháp điều trị toàn thân.

Trường hợp bị lang ben đỏ ở mức độ nhẹ, người bệnh có thể kết hợp một số mẹo chữa dân gian giúp tăng hiệu quả điều trị, đồng thời hạn chế tình trạng kháng thuốc của vi nấm.

1. Sử dụng thuốc Tây điều trị (thuốc bôi + thuốc uống)

Đầu tiên, bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định các loại thuốc điều trị tại chỗ có tác dụng kháng nấm nhằm loại bỏ vi nấm trên da. Đến khi nấm men được kiểm soát, vùng da bị tổn thương sẽ thuyên giảm và dần phục hồi.

Dưới đây là một số loại thuốc bôi được chỉ định trong điều trị lang ben đỏ:

Thuốc bôi có chứa hoạt chất kháng nấm như Ciclopirox, Ketoconazole, Terbinafine,…
Selenium sulfide, Kẽm pyrithione được chỉ định trong trường hợp không đáp ứng với chế phẩm chứa các hoạt chất kháng nấm.
Một số loại thuốc bôi khác như lưu huỳnh, Benzoyl, salicylic acid,… Những loại thuốc này không tác động đến vi nấm nhưng có thể kiểm soát tốt tiết bã nhờn trên da. Từ đó khiến vi nấm không được cung cấp nguồn lipid và bị tiêu diệt dần theo thời gian.

Trường hợp điều trị tại chỗ không đáp ứng, tình trạng tái nhiễm nhiều lần và khiến tổn thương lan rộng. Lúc này bác sĩ sẽ cân nhắc điều trị toàn thân. Phương pháp này chỉ được áp dụng cho người trưởng thành, bên cạnh đó bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra chức năng gan trước khi chỉ định.

Một số loại thuốc đường uống thường được chỉ định trong điều trị lang ben đỏ, bao gồm:

Itraconazole dùng 200mg/ 2 lần/ ngày hoặc 200mg/ lần/ ngày và dùng trong 5 ngày liên tục
Fluconazole 400mg/ lần/ ngày hoặc liều 300mg/ lần/ tuần và dùng trong 2 tuần

Nếu điều trị toàn thân thất bại, bác sĩ sẽ tiến hành đánh giá mức độ tuân thủ điều trị của bệnh nhân, hệ miễn dịch. Sau đó thực hiện nuôi cấy nấm và làm kháng sinh đồ phù hợp.

2. Tận dụng một số thảo dược điều trị bệnh lý

Bên cạnh sử dụng thuốc bôi và thuốc uống theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa, người bệnh cũng có thể kết hợp một số thảo dược tự nhiên để hỗ trợ quá trình điều trị, giúp ức chế nấm men và làm giảm tổn thương da lan rộng.

Dưới đây là một số thảo dược giúp cải thiện các triệu chứng bệnh lý:

Tận dụng rau răm trị lang ben đỏ: Trong rau răm có chứa một số thành phần hoá học như beta-caryophyllene, alpha-humulene, decanol,… có tác dụng giảm viêm, ức chế sự phát triển quá mức của các vi nấm thường trú trên da. Bên cạnh đó, lượng tinh dầu trong thảo dược này còn giúp cải thiện tình trạng ngứa ngáy. Để hỗ trợ điều trị bệnh lý, người bệnh có thể thoa nước ép rau răm trực tiếp lên da hoặc đắp bã rau răm lên vùng da cần điều trị từ 1 – 2 lần/ ngày.
Lá trầu không: Lượng tinh dầu có trong lá trầu không được chứng minh có tác dụng trong ức chế vi khuẩn, nấm, virus gây ra các bệnh ngoài da. Trường hợp tổn thương da do lang ben đỏ gây ra trên phạm vi rộng, người bệnh có thể nấu nước lá trầu không để tắm hàng ngày. Có thể cho thêm một ít muối biển và gừng tươi vào để tăng hiệu quả chữa trị.
Dùng rượu nghệ cải thiện bệnh lý: Sử dụng rượu nghệ chữa lang beng đỏ có nguồn gốc dân từ dân gian. Thành phần ethanol trong rượu có tác dụng loại bỏ dầu thừa, làm sạch bã nhờn trên da, đồng thời hạn chế sự phát triển quá mức của nấm men phụ thuốc lipid. Trong khi đó, nghệ cung cấp nhiều khoáng chất, vitamin và chất chống oxy có lợi, thúc đẩy tế bào da phục hồi và tái tạo. Thoa rượu nghệ lên vùng da bị tổn thương từ 1 – 2 lần mỗi ngày giúp kiểm soát sự phát triển của vi nấm, đồng thời hỗ trợ hiệu quả các biện pháp y tế.
Tận dụng chuối xanh: Theo kinh nghiệm dân gian, nhựa của chuối xanh có tác dụng kháng khuẩn, tiêu diệt vi nấm và virus gây bệnh. Do đó, nhân dân thường dùng chuối xanh tươi, cắt lát mỏng và đắp lên vùng vùng bị lang beng để loại bỏ nấm men gây hại.

Các cách chữa lang ben đỏ từ thảo dược tự nhiên được đánh giá có độ lành tính, an toàn cao. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị. Do đó, người bệnh cần kết hợp với sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa để thúc đẩy phục hồi tổn thương da cũng như ngăn ngừa tái nhiễm lâu dài.

Biện pháp kiểm soát và phòng ngừa bệnh lý tái phát

Lang ben đỏ là một trong những bệnh lý ngoài da phổ biến, mặc dù không đe doạ đến sức khoẻ nhưng bệnh có khả năng lây nhiễm cao. Do đó, bên cạnh các phương pháp điều trị, người bệnh cần chủ động trong việc áp dụng các biện pháp chăm sóc và phòng ngừa tái nhiễm.

Một số biện pháp giúp kiểm soát và phòng ngừa bệnh tái phát, bao gồm:

Giữ vệ sinh cơ thể là một trong những biện pháp giúp quá trình điều trị đạt được kết quả tốt nhất cũng như phòng ngừa tái phát. Theo đó, người bệnh cần tắm rửa từ 1 – 2 lần/ ngày để loại bỏ vi khuẩn, nấm, bụi bẩn, bã nhờn, từ đó làm giảm lượng lipid trên da, đồng thời hạn chế sự phát triển của nấm Malassezia.
Không tiếp xúc trực tiếp và dùng chung vật dụng cá nhân với người khoẻ mạnh. Bên cạnh đó, cần giặt giũ quần áo, chăn mền, khăn,… với xà phòng và phơi ở nơi có nhiều nắng để tiêu diệt vi nấm. Biện pháp này còn giúp làm giảm nguy cơ lây nhiễm nấm cho những người xung quanh, từ đó hạn chế tình trạng tái nhiễm.
Để hạn chế tình trạng bài tiết bã nhờn, người bệnh nên uống nhiều nước, tránh hoạt động ngoài trời khi thời tiết nóng ẩm, ăn nhiều rau xanh, trái cây. Ngoài ra, cần hạn chế các món ăn cay nóng, chứa nhiều chất béo, đường và gia vị.
Trong quá trình điều trị bệnh lý, người bệnh cần hạn chế các hoạt động gây đổ nhiều mồ hôi. Thay vào đó, nên lựa chọn bộ môn bơi lội để hạn chế hiện tượng da tiết nhiều bã nhờn, mồ hôi.
Thực tế nhận thấy, hệ miễn dịch suy giảm sẽ tạo điều kiện thuận lợi để nấm men bùng phát mạnh, gây tổn thương da trên diện rộng. Do đó, bên cạnh sử dụng thuốc, giữ vệ sinh da, người bệnh nên ăn uống khoa học và sinh hoạt điều độ nhằm hỗ trợ quá trình điều trị đạt được kết quả tốt nhất.
Trường hợp lang beng đỏ tái phát thường xuyên, người bệnh nên tìm gặp bác sĩ để được thăm khám cũng như tư vấn điều trị phòng ngừa. Để tránh bệnh lý tái phát, bác sĩ thường chỉ định dùng dầu gội chứa hoạt chất kháng nấm thoa lên toàn bộ cơ thể, để khoảng 10 phút rồi rửa lại với nước sạch (mỗi tháng thực hiện 1 lần). Hoặc có thể uống Itraconazole 200mg/ lần/ tháng khi thời tiết nóng ẩm.

Lang ben đỏ là một trường hợp thường gặp của bệnh lang beng. Bệnh lý thường không gây ra nhiều phiền toái như bệnh chàm nhưng lại ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng thẩm mỹ và có khả năng lây nhiễm. Do đó, ngay khi nhận thấy dấu hiệu bệnh lý, bạn cần chủ động đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị phù hợp.

Có thể bạn quan tâm:

12 Cách Trị Lang Ben Tại Nhà Hiệu Quả Từ Dân Gian

Chữa Lang Ben Bằng Chuối Xanh Với 2 Cách Cực Hiệu Quả

Lang Ben Ở Lưng: Dấu Hiệu Nhận Biết và Cách Chữa Tại Nhà