Đau Lưng Ở Người Trẻ: Nguyên Nhân và Cách Chữa Trị

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – Tradimec

Đau lưng ở người trẻ thường xảy ra do thói quen ít vận động, sai tư thế, lao động nặng nhọc, thừa cân – béo phì, chấn thương trong quá trình sinh hoạt, lao động. Ngoài những nguyên nhân thông thường, tình trạng này cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh xương khớp, rối loạn tự miễn.

Nguyên nhân gây đau lưng ở người trẻ

Đau lưng thường xảy ra ở người trung niên và cao tuổi. Tuy nhiên trên thực tế, tỷ lệ người trẻ bị đau lưng đang có xu hướng gia tăng trong thời gian gần đây. Khác với người cao tuổi, người trẻ thường có tâm lý chủ quan trước những biểu hiện của cơ thể. Do đó, tổn thương ở lưng thường không được xử lý sớm và có thể tiến triển nặng theo thời gian.

Đau Lưng Ở Người Trẻ: Nguyên Nhân và Cách Chữa Trị — Đau lưng ở người trẻ thường xảy ra do thói quen ít vận động, sai tư thế, lao động nặng nhọc, thừa cân – béo phì,…

Các biểu hiện đau lưng thường khá đa dạng. Mức độ có thể dao động từ nhẹ, âm ỉ đến đau nặng hoặc dữ dội tuỳ thuộc vào nguyên nhân cụ thể. Nhìn chung, tình trạng đau lưng ở người trẻ tuổi thường kéo dài trong khoảng vài ngày đến vài tuần và có thể kiểm soát hoàn toàn nếu được điều trị đúng cách.

So với người già, hệ xương khớp của người trẻ có độ dẻo dai, linh hoạt và cứng chắc hơn. Chính vì vậy, đa phần người trẻ thường bị đau lưng do thói quen ăn uống, vận động, sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên trong một số trường hợp, tình trạng này cũng có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.

1. Nguyên nhân thông thường

Số liệu thống kê nhận thấy, có hơn 85% trường hợp người trẻ bị đau lưng do những nguyên nhân thông thường. Do ở độ tuổi này, hệ thống xương khớp tương đối dẻo dai, chắc khoẻ, cơ thể chưa bước vào quá trình thoái hoá.

Một số nguyên nhân thường gặp có thể gây đau lưng ở người trẻ tuổi, bao gồm:

Vận động quá mức: Hệ thống xương khớp có chức năng chính là nâng đỡ cơ thể và vận động. Mỗi khớp xương đều chỉ chịu được áp lực áp nhất định. Do đó, nếu vận động quá mức (chơi thể thao với cường độ mạnh trong thời gian dài, lao động nặng,…), cột sống, khớp xương có thể bị kích thích, đau nhức, sưng đỏ. Chính vì vậy, người làm công việc tay chân thường có nguy cơ bị đau lưng và mắc các bệnh xương khớp cao hơn so với người bình thường.
Chấn thương: Đây được xem là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau lưng ở người trẻ. Nếu xảy ra do chấn thương, cột sống lưng thường bị đau nhức kèm sưng đỏ, bầm tím, nóng rát. Trong trường hợp chấn thương nặng, khớp xương có thể bị chảy máu, biến dạng, đau nhức dữ dội, mất hẳn chức năng vận động.
Lười vận động: Ngược lại với việc vận động quá mức, ít vận động khiến xương khớp mất dần độ linh hoạt, giảm bài tiết dịch nhờn, khả năng dẻo dai. Như đã biết, dịch nhờn có chức năng bôi trơn đầu xương và giảm ma sát khi vận động. Hiện tượng giảm tiết dịch nhờn có thể khiến khớp xương bị khô, gây đau nhức, căng cứng, gặp khó khăn khi di chuyển, vận động. Ngoài ra, thói quen lười vận động còn khiến các cơ bị kéo căng gây chèn ép rễ thần kinh, mạch máu và dẫn đến tình trạng đau nhức.
Thừa cân – béo phì: Thừa cân – béo phì là yếu tố làm tăng nguy cơ bị đau lưng và các bệnh viêm khớp mãn tính khác. Cân nặng tăng lên đồng nghĩa với việc áp lực lên hệ thống khớp xương cũng tăng lên đáng kể. Theo thời gian, sụn khớp bị bào mòn, xơ hoá, dễ đau nhức. Bên cạnh đó, thừa cân – béo phì còn làm tăng nguy cơ rối loạn chuyển hoá, dẫn đến giảm tái tạo, phục hồi những cơ quan ở cột sống và ổ khớp.
Tính chất công việc: Thực tế nhận thấy, tính chất công việc có mối liên hệ mật thiết với tình trạng đau lưng. Thống kê cho thấy, người trẻ làm công việc văn phòng, thợ may, thợ xây hoặc các công việc phải vận động nhiều/ ít quá mức đều có nguy cơ cao gặp phải những vấn đề xương khớp, trong đó có đau lưng.
Căng thẳng quá mức: Căng thẳng quá mức là tình trạng thường gặp ở người trẻ tuổi. Áp lực công việc, việc học, tài chính,… khiến người trẻ phải đối mặt với lo âu, căng thẳng, stress trong thời gian dài. Không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ, stress kích thích phản ứng viêm, căng cứng cơ, đồng thời làm giảm lưu lượng máu đến cột sống lưng. Đau lưng do stress thường gây ra triệu chứng toàn thân với mức độ nhẹ đến trung bình. Trường hợp có tổn thương khớp từ trước, stress có thể làm tăng mức độ đau, viêm.
Sai tư thế: Áp lực lên cột sống có thể tăng lên đáng kể nếu thường xuyên duy trì những tư thế sai lệch như bắt chéo chân, ngồi cong lưng, lệch vai,… Tình trạng này thường kéo dài khiến cơ bị căng giãn, chèn ép dây chằng, mạch máu và dẫn đến đau nhức. Ngoài ra, việc sai tư thế trong nhiều năm liền còn đẩy nhanh tốc độ thoái hoá các mô sụn và làm tăng nguy cơ thoái hoá cột sống.
Thiếu hụt canxi: Thực tế nhận thấy, nhiều người trẻ không chú trọng đến chế độ dinh dưỡng và thường dùng những món ăn nhanh gọn, tiện lợi. Tuy nhiên, thói quen ăn uống thiếu khoa học có thể khiến cơ thể bị thiếu hụt dinh dưỡng, nhất là canxi. Thiếu canxi có thể khiến hệ thống xương khớp bị suy yếu, dễ đau nhức. Nếu không được xử lý sớm, tình trạng này có thể làm tăng nguy cơ bị loãng xương, thoái hoá cột sống.
Cấu trúc cột sống bị dị tật bẩm sinh: Trường hợp có giải phẫu cột sống bất thường, lưng có thể bị đau nhức khi thực hiện các hoạt động, lao động,… Thống kê cho thấy, dị tật bẩm sinh là một trong những yếu tố đẩy nhanh tốc độ thoái hoá và gây ra hàng hoạt những vấn đề xương khớp.

2. Nguyên nhân bệnh lý

Tình trạng đau lưng ở người trẻ tuổi chủ yếu xảy ra do các nguyên nhân thông thường. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tình trạng này có thể là triệu chứng của một số bệnh lý tiềm ẩn như viêm cột sống, thoát vị đĩa đệm, viêm khớp cùng chậu, đau thần kinh tọa,…

Dưới đây là một số bệnh lý liên quan đến biểu hiện đau lưng ở người trẻ:

Thoái hoá cột sống lưng: Bệnh lý thường khởi phát ở người cao tuổi do tình trạng thoái hoá tự nhiên, nhưng hiện nay bệnh đang có xu hướng trẻ hoá bởi nhiều yếu tố khác nhau. Ngoài cơn đau nhức ở lưng, thoái hoá cột sống lưng còn khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc di chuyển, vận động và có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm nếu không được chữa trị kịp thời.
Thoát vị đĩa đệm: Thoát vị đĩa đệm là bệnh xương khớp thường gặp ở người trung niên và cao tuổi. Tuy nhiên hiện nay, người trẻ cũng có thể mắc phải bệnh lý này do lao động nặng nhọc, chấn thương, mang vác nặng. Thoát vị đĩa đệm ảnh hưởng chủ yếu ở vùng lưng, cổ với các biểu hiện điển hình là đau nhức, giảm khả năng vận động, tê bì.
Viêm khớp cùng chậu: Viêm khớp cùng chậu là bệnh xương có thể xuất hiện ở cả nam và nữ giới, trong đó ảnh hưởng nhiều nhất đến người trong độ tuổi sinh sản. Đối với nam giới, bệnh thường xảy ra do nhiễm trùng đường tiết niệu, tiêu hoá,… lây lan. Tuy nhiên ở phụ nữ, nguyên nhân chính gây ra bệnh là do quá trình mang thai, áp lực từ việc sinh nở. Bệnh viêm khớp cùng chậu đặc chứng bởi tình trạng đau nhức vùng thắt lưng, mông, gây khó khăn khi cúi gập người.
Viêm cột sống: Viêm cột sống là bệnh xương khớp tự miễn, xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công vào các mô, tế bào khỏe mạnh. Bệnh ảnh hưởng trực tiếp đến sụn, xương dưới sụn khiến cột sống bị đau nhức, gặp khó khăn khi cử động. Trường hợp bệnh nặng có thể gây phá huỷ lớp sụn hoàn toàn, hình thành các gai xương và đâm vào rễ thần kinh gây đau nhức dữ dội. Cơn đau do viêm cột sống gây ra thường ảnh hưởng đến vùng thắt lưng, có thể lan xuống hông và các chi dưới ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của bệnh nhân.
Đau dây thần kinh tọa: Dây thần kinh tọa là dây thần kinh dài nhất trong cơ thể, có nhiều chức năng quan trọng. Các cơn đau thần kinh tọa thường xảy ra từ từ hoặc bùng phát đột ngột với tính âm ỉ hoặc dữ dội khác nhau. Trường hợp nghiêm trọng, bệnh lý có thể gây rối loạn giao cảm, đại tiện, tiểu tiện không kiểm soát, có thể khiến bệnh nhân mất khả năng vận động.

Đau lưng ở người trẻ có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, có hơn 85% trường hợp khởi phát do những nguyên nhân thông thường. Và có rất ít trường hợp bị đau nhức do các bệnh xương khớp và bệnh nội khoa gây ra.

Đau lưng ở người trẻ có nguy hiểm không?

Khác với người cao tuổi, người trẻ có cơ thể khỏe mạnh và ít gặp phải những vấn đề sức khỏe mãn tính. Hơn nữa, xương khớp của người trẻ thường có độ linh hoạt, dẻo dai và cứng chắc. Do đó, nếu xử lý đúng cách, tình trạng đau lưng có thể thuyên giảm nhanh chóng và được kiểm soát hoàn toàn.

Ngược lại, trường hợp chủ quan, tổn thương ở lưng có thể tiến triển nặng dần theo thời gian và làm nghiêm trọng mức độ của các biểu hiện. Đau nhiều không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, làm giảm hiệu suất học tập, lao động,… Bên cạnh đó, đau nhức vùng lưng còn có thể gây ra các biến chứng xa như viêm quanh khớp vai, thoái hoá cột sống, bệnh gout,…

Cách khắc phục đau lưng ở người trẻ

Tình trạng đau lưng ở người trẻ tuổi có thể khắc phục hoàn toàn thông qua các biện pháp đơn giản. Ngoài ra sau khi cơn đau được kiểm soát, bạn cũng nên duy trì những biện pháp này để giúp cải thiện hệ thống xương khớp, đồng thời phòng ngừa một số bệnh viêm khớp mãn tính.

Dưới đây là một số biện pháp giúp khắc phục tình trạng đau lưng hiệu quả người trẻ có thể áp dụng.

1. Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục là biện pháp giúp giảm đau lưng hiệu quả – ngay cả người lao động chân tay. Hoạt động thể chất ở cường độ phù hợp giúp kéo giãn các cơ bị căng, giải phóng rễ thần kinh, mạch máu bị chèn ép. Ngoài ra, tập thể dục thường xuyên còn giúp ổn định hoạt động bài tiết dịch nhờn ở các khớp xương, tăng cường độ linh hoạt, dẻo dai của cơ thể.

Mặc dù không kiểm soát cơn đau lưng tức thì nhưng việc tập thể dục là giải pháp tối ưu đối với người trẻ bị đau lưng. Theo các chuyên gia, hoạt động thể chất đều đặn không chỉ mang lại lợi ích cho xương khớp mà còn giúp người trẻ kiểm soát cân nặng, cải thiện sức khỏe tim mạch, giải phóng căng thẳng và điều hoà hoạt động tiêu hoá.

Do đó, mỗi ngày bạn nên dành từ 20 – 30 phút để bơi lội, tập yoga, đi bộ, chạy bộ, đạp xe,… để nâng cao sức khoẻ tổng thể. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể thực hiện một số động tác vật lý trị liệu để giúp kéo căng cơ, giải phóng rễ thần kinh bị chèn ép.

2. Thay đổi tư thế, thói quen xấu

Đau lưng ở người trẻ tuổi chủ yếu xảy ra do ít vận động, sai tư thế, vận động quá mức và duy trì một số thói quen xấu khác. Do đó bên cạnh việc tập thể dục thường xuyên, người bệnh nên chủ động thay đổi tư thế sai lệch và điều chỉnh các thói quen xấu để giúp bảo vệ hệ thống xương khớp, đồng thời phòng ngừa tình trạng đau nhức lưng tái phát.

Các tư thế sai lệch, thói quen xấu cần thay đổi để giảm đau nhức lưng:

Đối với người làm công việc văn phòng cần ngồi đúng tư thế, điều chỉnh bàn ghế, máy tính phù hợp với chiều cao. Khi ngồi cần chú ý giữ cổ, lưng thẳng, vai ngang và không bắt chéo chân.
Không mang vác nặng, gắng sức quá mức. Nếu làm các công việc tay chân, bạn có thể sử dụng thiết bị hỗ trợ, điều chỉnh tư thế mang vác để làm giảm áp lực lên thắt lưng, khớp háng, khớp gối.
Sau 1 – 2 tiếng làm việc, bạn nên đi lại, vận động nhẹ nhàng từ 5 – 10 phút để giúp thư giãn xương khớp và gân cơ. Bên cạnh đó, tránh căng thẳng quá mức bởi đây là một trong những nguyên nhân làm giảm chuyển hóa dinh dưỡng ở cột sống (yếu tố làm tăng nguy cơ thoái hoá cột sống).
Tránh sử dụng bia rượu, chất kích thích, hạn chế hút thuốc lá. Ngoài những thói quen xấu kể trên, các thói quen xấu này cũng được xem là một trong những yếu tố khiến xương khớp bị suy yếu, dễ thoái hoá và gây đau nhức.
Thay đổi những hoạt động làm tăng áp lực lên cột sống lưng cũng như các cơ quan xương khớp khác như khom lưng, duy trì một tư thế quá lâu, ngồi bó chân, bắt chéo chân, ngồi xổm,…
Dành thời gian nghỉ ngơi, tránh làm việc quá 8 tiếng/ ngày để hạn chế căng thẳng. Bởi stress có thể làm tăng mức độ đau nhức, đẩy nhanh quá trình thoái hoá, làm chậm tốc độ phục hồi ổ khớp bị viêm nhiễm.

3. Kiểm soát cân nặng giúp giảm đau lưng

Số liệu thống kê nhận thấy, số lượng trẻ em và trẻ bị thừa cân – béo phì tại TPHCM đã vượt mức 45%. Đây là con số đáng báo động về tình trạng sức khoẻ của thế hệ trẻ. Bên cạnh những tác hại đến cơ quan nội tạng thì tình trạng thừa cân – béo phì cũng là một trong những nguyên nhân gây đau nhức xương khớp mà rất nhiều người trẻ không chú ý.

Do đó để cải thiện triệu chứng đau lưng, người trẻ cần chủ động kiểm soát cân nặng thông qua chế độ ăn uống, tập luyện khoa học. Theo đó, bạn nên ưu tiên các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng nhưng ít năng lượng như rau xanh, thịt gà, ngũ cốc, cá, các loại hạt,… Đồng thời nên hạn chế đối đa nhóm thực phẩm chứa nhiều chất bảo quản, đường, mỡ và gia vị.

Kiểm soát cân nặng giúp giảm đau lưng — Do đó để cải thiện triệu chứng đau lưng, người trẻ cần chủ động kiểm soát cân nặng thông qua chế độ ăn uống, tập luyện khoa học

Trường hợp có chỉ số BMI cao vượt mức, bạn nên tìm gặp chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn cụ thể về cách xây dựng chế độ ăn uống, tập luyện khoa học. Tránh giảm cân bằng cách nhịn ăn. Việc ăn uống kiêng khem quá mức có thể khiến cơ thể mệt mỏi, sức khỏe suy giảm, giảm khả năng lao động, học tập. Hơn nữa sau khi giảm cân, cơ thể cũng có xu hướng ăn uống nhiều hơn và gây ra tình trạng tăng cân đột ngột trở lại.

4. Áp dụng các biện pháp giảm đau tại nhà

Trong trường hợp đau lưng do chấn thương, sai tư thế, lao động nặng nhọc, bạn có thể áp dụng một số biện pháp giúp cải thiện cơn đau tại nhà như sau:

Chườm ấm/ chườm lạnh
Chườm đắp các loại thảo dược có tác dụng giảm đau, sưng viêm, tăng tuần hoàn máu như gừng tươi, ngải cứu, lá lốt
Sử dụng thuốc giảm đau không kê toa (Voltaren emulgel, Paracetamol, Salonpas,…)
Massage giúp giảm đau, mỏi cơ (phù hợp với những trường hợp đau nhức vùng thắt lưng, đau mỏi vai gáy)

Các biện pháp tại nhà chỉ có tác dụng với những trường hợp đau lưng ở mức độ nhẹ đến trung bình. Trường hợp cơn đau tiến triển nặng nề, sưng viêm, nóng rát, bạn cần chủ động tìm gặp bác sĩ để được thăm khám và can thiệp y tế.

Đau lưng ở người trẻ – Khi nào cần gặp bác sĩ?

Đau lưng ở người trẻ đa phần xảy ra do các nguyên nhân thông thường và có thể được khắc phục nhanh chóng. Tuy nhiên trong một số trường hợp, triệu chứng có thể tiến triển nặng và cần can thiệp điều trị y tế.

Chình vì vậy, bạn cần tìm gặp bác sĩ nếu nhận thấy các triệu chứng sau:

Vùng lưng bị đau nhức nhiều, không thuyên giảm khi áp dụng các biện pháp tại nhà
Chấn thương nặng, khớp bị biến dạng, không thể cử động
Xuất hiện các triệu chứng của các bệnh xương khớp, rối loạn tự miễn.

Đau lưng ở người trẻ tuổi thường bắt nguồn từ thói quen sinh hoạt, ăn uống thiếu khoa học, lao động nặng nhọc, sai tư thế. Nếu nhận thấy triệu chứng có mức độ nặng dần theo thời gian, cần chủ động thăm khám để được chẩn đoán và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp. Tâm lý chủ quan có thể khiến người trẻ phải đối mặt với nhiều ảnh hưởng nặng nề.

Có thể bạn quan tâm:

10 Cách Chữa Đau Lưng Tại Nhà Đơn Giản, Nhanh Nhất

11 loại Thuốc Trị Đau Lưng hiệu quả tốt nhất được tin dùng

6 Cách Chữa Đau Lưng Bằng Ngải Cứu – Mẹo Hay Dân Gian

Top 7 Miếng Dán Đau Lưng Tốt Nhất – Giảm Đau Nhanh

Cập nhật lúc 11:37 - 01/03/2023

Dương Thị Ngọc 01/03/2023 | 0 Bình luận

5/5 - (1 bình chọn)

Viện Y dược dân tộc Việt Nam phát hiện cây thuốc xương khớp lạ [Thế giới bất ngờ về hiệu quả]

Mới đây, đoàn nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc đã phát hiện và nghiên cứu thành công bộ đôi cây thuốc có khả năng hỗ trợ điều trị hiệu quả các bệnh xương khớp, cải thiện tình trạng đau nhức. Kết quả nghiên cứu khiến nhiều chuyên gia xương khớp không khỏi bất ngờ. Xem thêm...