Cập nhật lúc 01:03 - 07/02/2023
Bệnh Á Sừng Ở Tay: Thuốc Và Cách Chữa Trị Hiệu Quả
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Bệnh á sừng ở tay có tỷ lệ mắc phổ biến nhất so với những vị trí khác trên cơ thể. Đặc trưng của bệnh là một số những triệu chứng khó chịu như ngứa ngáy, bong tróc da, ửng đỏ…. Mặc dù bệnh không có khả năng lây nhiễm từ người sang người nhưng lại có tính chất dai dẳng, kéo dài và dễ tái phát. Vậy hiện nay có những cách chữa trị á sừng ở tay nào hiệu quả?
Bệnh á sừng ở tay là gì?
Bệnh á sừng có tên khoa học là Dermatitis plantaris sicca là một trong những bệnh lý da liễu thuộc nhóm viêm da cơ địa. Bệnh thường đặc trưng với các triệu chứng khó chịu như da bị sừng hóa, bong tróc, khô ráp, nứt nẻ, chảy máu và ngứa ngáy dữ dội…. Những triệu chứng á sừng có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, tuy nhiên phổ biến nhất là á sừng ở tay gồm lòng bàn tay, ngón tay hoặc rìa bàn tay.
Những triệu chứng của bệnh á sừng ở tay được đánh giá là có tính chất mạn tính, dễ tái phát nếu gặp điều kiện thuận lợi và lành tính do không nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, chúng lại khiến người bệnh gặp nhiều phiền phức và khó khăn trong việc cầm nắm đồ vật, đau rát, ngứa ngáy làm suy giảm chất lượng cuộc sống, hiệu suất công việc.
Do đó, ngay khi xuất hiện các triệu chứng bệnh, người bệnh nên chủ động thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt tại bệnh viện chuyên khoa da liễu. Việc tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ sẽ giúp kiểm soát các triệu chứng bệnh và ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm.
Dấu hiệu nhận biết bệnh á sừng ở tay
Những triệu chứng của bệnh á sừng ở tay rất khó chịu, đây là điều mà có lẽ bất kỳ người bệnh nào đã từng trải qua mới có thể hiểu rõ cảm giác này. Những triệu chứng bộc phát bất kỳ lúc nào, dai dẳng và kéo dài làm ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày.
- Ngứa ngáy khó chịu: Lớp da non ở tay được tái tạo liên tục hoặc do sự xâm nhập gây hại của các loại vi khuẩn, virus chính là nguyên nhân gây ra các cơn ngứa ngáy dữ dội. Tình trạng này càng nặng nề hơn nếu da tiếp xúc trực tiếp với các loại hóa chất hay môi trường ô nhiễm. Kéo theo triệu chứng ngứa ngáy kéo dài là tình trạng người bệnh mệt mỏi, mất ngủ.
- Chảy máu: Nhiều người do ngứa ngáy quá mức mà thường xuyên dùng tay chà xát mạnh, cào gãi lên vùng da bị tổn thương gây chảy máu, nhiễm trùng và lây lan bệnh sang những vùng da bình thường.
- Bong tróc da tay: Đây được xem là triệu chứng điển hình mà hầu hết người bệnh á sừng ở tay đều mắc phải. Nguyên nhân là do tình trạng da khô ráp quá mức không được dưỡng ẩm kịp thời khiến da bong tróc thành từng mảng, xù xì và ngứa ngáy. Nếu người bệnh cố ý gỡ lớp bong này ra làm hở vùng da hồng bên trong càng làm cho da bị tổn thương nặng hơn.
- Da khô ráp, nứt nẻ: Bất kỳ trường hợp vùng da nào bị á sừng cũng đều rất khô ráp, khi sờ vào sẽ thấy sần sùi, thô nhám hơn những vùng da bình thường khác.
- Xuất hiện mụn nước: Đối với những trường hợp bị nặng, trên bề mặt da của người bệnh sẽ xuất hiện kèm theo những đốm mụn nước li ti gây ngứa ngáy và dễ vỡ nếu cào gãi mạnh, tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Nguyên nhân gây ra á sừng ở tay
Hiện nay, các chuyên gia vẫn chưa tìm ra chính xác nguyên nhân gây ra á sừng nói chung và bệnh á sừng ở tay nói riêng. Tuy nhiên, một số tác nhân được xác định là có liên quan mật thiết như yếu tố di truyền, cơ địa nhạy cảm, tiếp xúc hóa chất, thời tiết thất thường, ăn uống không lành mạnh… Cụ thể như sau:
- Do sự thay đổi thời tiết: Bệnh á sừng ở tay thường bùng phát mạnh vào thời tiết hanh khô, chuyển từ nóng sang lạnh. Độ ẩm và nhiệt độ trong không khí xuống thấp khiến cho da của bạn bị mất nước, trở nên thô ráp hơn và đẩy nhanh quá trình sừng hóa da, từ đó khởi phát triệu chứng bệnh á sừng.
- Thường xuyên tiếp xúc với hóa chất: Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu làm khởi phát triệu chứng bệnh á sừng ở tay. Hóa chất độc hại có tính tẩy rửa mạnh khi tiếp xúc với làn da mỏng, dễ bị kích ứng sẽ làm suy giảm hàng rào bảo vệ tự nhiên, lúc này da tay có thể mắc phải rất nhiều bệnh ngoài da khác như chàm da, viêm da tiếp xúc, vảy nến… chứu không riêng gì bệnh á sừng.
- Do có cơ địa mẫn cảm: Mỗi người có một cơ địa làn da khác nhau, nếu bạn có cơ địa quá nhạy cảm, da mỏng manh thì khi tiếp xúc với các tác nhân dễ gây dị ứng như nguồn nước bẩn, lông chó mèo, côn trùng cắn, mủ độc thực vật… sẽ dễ dàng làm phát sinh các triệu chứng bệnh.
- Do nhiễm khuẩn: Sự xuất hiện của những vết thương hở trên tay nhưng không được vệ sinh chăm sóc kỹ lưỡng sẽ rất dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào da và khởi phát bệnh á sừng.
- Do thiếu hụt chất dinh dưỡng: Trong cơ thể con người, vitamin A, E, C, D là những loại vitamin cực kỳ quan trọng có khả năng duy trì sự ổn định cho sức khỏe của làn da. Tuy nhiên, không phải ai cũng đảm bảo bổ sung đầy đủ các loại vitamin này hằng ngày, càng thiếu hụt dưỡng chất nhiều bao nhiêu sẽ càng làm tăng nguy cơ khởi phát bệnh á sừng.
Biến chứng của bệnh á sừng ở tay
Mặc dù không có khả năng lây nhiễm nhưng những tổn thương trên da do á sừng lại rất dễ lan rộng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng, bội nhiễm, biến dạng móng, mất thẩm mỹ ảnh hưởng đến ngoại hình và tâm lý của người bệnh. Cụ thể như sau:
- Gây nhiễm trùng máu: Nhiễm trùng máu là tình trạng vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể, ăn sâu vào máu thông qua những vết nứt trên da. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ khiến các mô liên kết tại màng tim, tủy xương, khớp… bị viêm và làm suy giảm chức năng, hạn chế vận động, thậm chí là bại liệt…
- Suy giảm chức năng bảo vệ của da: Bệnh á sừng là một trong những bệnh lý da liễu có thể hình thành các đốm mụn mủ trên da, khiến da bị suy giảm hệ miễn dịch, mất dần đi khả năng tự bảo vệ. Và khi những đốm mụn mủ này khô đi sẽ để lại sẹo thâm vĩnh viễn trên da khó làm mờ ảnh hưởng đến ngoại hình và tâm lý của người bệnh.
- Tăng nguy cơ bội nhiễm, nhiễm trùng, hoại tử da: Những mảng da á sừng dày lên khiến cho làn da bị bít tắc lỗ chân lông, tạp chất, bụi bẩn không thoát ra ngoài được và khởi phát triệu chứng ngứa ngáy, gãi nhiều và gây bội nhiễm, nhiễm trùng và hoại tử da. Loại vi khuẩn gây bội nhiễm phổ biến nhất là vi khuẩn tụ cầu vàng và mủ xanh.
Các phương pháp điều trị bệnh á sừng ở tay phổ biến hiện nay
Bất kỳ một phương pháp trị bệnh á sừng ở tay nào cũng đều phải được các chuyên gia da liễu hoặc bác sĩ chỉ định, theo dõi và kiểm soát nhằm đảm bảo đạt được hiệu quả tốt nhất, hạn chế tối đa nguy cơ xảy ra rủi ro ngoài ý muốn. Một số biện pháp chữa á sừng ở tay được áp dụng phổ biến hiện nay như:
1. Áp dụng các mẹo chữa tại nhà theo dân gian
Đối với những trường hợp triệu chứng á sừng ở tay vừa khởi phát, mức độ nhẹ và phạm vi tổn thương không lớn thì người bệnh nên áp dụng một số mẹo chữa tại nhà bằng các loại thảo dược tự nhiên. Ưu điểm của phương pháp này là hiệu quả, an toàn, lành tính và ít gây tác dụng phụ cho cơ thể hơn so với các loại thuốc tân dược.
Một số loại thảo dược chữa bệnh á sừng ở tay như:
- Lá lốt: Dùng 30g lá lốt tươi, rửa sạch và nấu cùng 1 lít nước trong vòng 3 – 5 phút, thêm vào một ít muối biển để tăng hiệu quả. Đợi cho nước nguội bớt thì dùng nước này để ngâm rửa tay. Thực hiện hằng ngày cho đến khi các triệu chứng thuyên giảm là có thể ngưng sử dụng.
- Tỏi: Trong tỏi có chứa nhiều dược chất có khả năng kháng khuẩn, chống viêm cực mạnh mà hiếm loại dược liệu nào có được. Bên cạnh đó, tỏi còn chứa hàm lượng cao vitamin C và selen giúp tăng cường sức đề kháng cho làn da. Bạn chỉ cần dùng tỏi tươi, giã nhuyễn cho vào một miếng vải mỏng và đặt lên vùng da bị á sừng, sau đó rửa lại bằng nước sạch.
- Lá trầu không: Người bệnh á sừng có thể dùng lá trầu không bằng nhiều cách như sắc lấy nước uống, ngâm rửa hoặc đắp lên vết thương tùy từng trường hợp. Chẳng hạn như người bị á sừng nhiễm trùng, lỡ loét, chảy máu thì nên dùng bài thuốc uống sẽ tốt hơn bài thuốc ngâm rửa.
- Lá đinh lăng + huyết dụ: Sự kết hợp của 2 loại dược liệu này giúp làm tăng hiệu quả điều trị bệnh á sừng. Dùng một nắm lá đinh lăng và một nắm lá huyết dụ, sắc thành nước uống ngày 2 lần, kiên trì thực hiện hằng ngày cho đến khi các triệu chứng được cải thiện rõ rệt.
- Rau răm: Dùng một nắm lá rau răm rửa sạch, giã nhuyễn và đắp trực tiếp lên vùng da bị á sừng vài lần sẽ thấy được sử cải thiện rõ rệt.
Ngoài những loại thảo dược trên thì người bệnh cũng có thể linh hoạt sử dụng các dược liệu khác như cây vòi voi, nha đam, chanh, tỏi, mật ong… để cải thiện triệu chứng trên bề mặt da nhưng không gây tác dụng phụ.
2. Các loại thuốc Tây chữa bệnh á sừng
Sử dụng thuốc Tây là biện pháp được các chuyên gia chỉ định áp dụng đầu tiên ngay khi các triệu chứng gây ra sự khó chịu nhất định cho người bệnh. Thuốc Tây được được đánh giá cao vì cho hiệu quả nhanh chóng, thuận tiện trong việc sử dụng mà không tốn nhiều công sức thực hiện. Để chữa bệnh á sừng nói riêng và các bệnh lý da liễu nói chung, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc dạng bôi và dạng uống tùy theo từng trường hợp cụ thể.
Thuốc bôi điều trị tại chỗ bệnh á sừng ở tay
- Thuốc bôi chứa Corticoid
Đây là nhóm thuốc được sử dụng phổ biến nhất trong điều trị các bệnh lý ngoài da, trong đó có bệnh á sừng. Một số hoạt chất có chứa trong hầu hết các loại thuốc nhóm này như Clobetason, Betamethason, Dexamethson…
Nhóm thuốc này có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn và hỗ trợ ức chế quá trình sừng hóa làn da. Không những vậy, thuốc bôi dạng này còn chứa một số hoạt chất có tác dụng dưỡng ẩm, ngăn ngừa bong tróc và ngứa ngáy trên da.
- Thuốc bôi chứa salicylic acid
Salicylic acid là một trong những loại thuốc bôi dùng ngoài da để điều trị kiểm soát các triệu chứng bệnh như á sừng, tổ đỉa, viêm da cơ địa… Nhóm thuốc này có công dụng chính là kháng viêm, chống khuẩn, làm mềm da, giảm ngứa ngáy và cải thiện tình trạng bong tróc trên bề mặt da.
Không những vậy, nhóm thuốc bôi chứa salicylic acid còn có khả năng ức chế sự hoạt động và tấn công gây hại cho làn da. Nhờ đó mà thuốc còn có tác dụng phòng ngừa tái phát thông qua việc ngăn bội nhiễm hiệu quả.
Tuy nhiên, người bệnh cần hết sức lưu ý về cách sử dụng và liều dùng của thuốc. Salicylic acid là hoạt chất khá mạnh nên việc lạm dụng quá mức có thể khiến người bệnh phải đối mặt với nhiều rủi ro, tác dụng phụ ngoài ý muốn. Tốt nhất nên sử dụng theo hướng dẫn và chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.
- Nhóm thuốc chống nấm
Bệnh á sừng được chứng minh có liên quan đến một số vi nấm gây hại nên thường bác sĩ sẽ kê đơn thêm thuốc chống nấm trong toa thuốc của người bệnh. Một số loại thuốc mỡ có tác dụng chống nấm hiệu quả như Nizoral, Griseofulvin hoặc dẫn xuất imidazol…
- Thuốc điều hòa hệ miễn dịch
Những trường hợp bị á sừng do suy giảm hệ miễn dịch, rối loạn nội tiết tố… sẽ được kê đơn thêm nhóm thuốc này. Một số loại thuốc phổ biến như Tacrolimus, Pimecrolimus… Thuốc có tác dụng làm giảm các phản ứng thái quá của hệ miễn dịch đối với các dị nguyên, tác nhân gây dị ứng và hỗ trợ điều hòa quá trình tạo sừng mới cho làn da, nhờ đó các triệu chứng bệnh sẽ dần được thuyên giảm.
Thuốc uống chữa bệnh á sừng phổ biến
- Thuốc corticoid: Một số loại thuốc thuộc nhóm corticoid như thuốc Fexodenadin, Certerizin, Prednisolon… Thuốc thường được chỉ định sử dụng trong trường hợp bệnh vừa và nặng trong thời gian ngắn từ 5 – 10 ngày nhằm hỗ trợ loại bỏ các triệu chứng bệnh.
- Thuốc kháng histamine H1: Nhóm thuốc này phát huy công dụng dựa trên cơ chế ngăn cản quá trình sản sinh histamine phản ứng với các dị ứng trên da, từ đó cải thiện các triệu chứng bệnh.
- Thuốc chống nấm, kháng sinh: Những trường hợp người bệnh bị nhiễm nấm, nhiễm trùng trên da từ các tổn thương á sừng mức độ nặng sẽ được kê đơn thuốc kháng sinh, chống nấm.
- Một số loại viên uống vitamin: Bổ sung vitamin A, E, C, D thông qua các loại viên uống thực phẩm chức năng là điều cần thiết nếu cơ thể bị thiếu hụt các dưỡng chất này. Nhằm tăng cường hiệu quả cải thiện triệu chứng, thúc đẩy quá trình làm lành những tổn thương, tái tạo tế bào da mới.
Một vài lưu ý cần nắm khi sử dụng thuốc Tây chữa bệnh á sừng
Các loại thuốc tân dược nói chung đem lại hiệu quả rất cao, nhanh chóng và tiện lợi trong sử dụng. Tuy nhiên, việc sử dụng cần được cân nhắc, tuân thủ hướng dẫn sử dụng để hạn chế tối đa tác dụng phụ.
- Uống thuốc đúng liều lượng và thời gian theo quy định. Tuyệt đối không tự ý mua thêm thuốc ở ngoài để sử dụng khi chưa có sự cho phép của bác sĩ để tránh gây ra biến chứng như suy thận, viêm loét dạ dày, đái tháo đường, suy thận, cao huyết áp…
- Một số loại thuốc bôi cũng có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng mặc dù chỉ ảnh hưởng ngoài da.
- Trong quá trình sử dụng thuốc, nếu có bất kỳ vấn đề bất thường nào nên nhanh chóng đến bệnh viện để được thăm khám và xử lý kịp thời, tư vấn loại thuốc phù hợp hơn.
3. Điều trị bệnh á sừng ở tay bằng các bài thuốc Đông y
Cũng tương tự như các loại thuốc tân dược, trong Đông y có rất nhiều bài thuốc Tây có khả năng cải thiện triệu chứng bệnh á sừng ở tay hiệu quả. Ưu điểm của phương pháp này chính là điều trị bệnh thông qua tác động trực tiếp đến căn nguyên của bệnh, cải thiện chức năng nội tạng, tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ thanh nhiệt giải độc thông qua các loại thảo dược tự nhiên.
Hiện nay, một số bài thuốc được sử dụng trong Đông y để chữa bệnh á sừng như:
- Bài thuốc số 1: Chuẩn bị các nguyên liệu gồm hà thủ ô, sinh địa, hỏa ma nhân, huyền sâm, ké đầu ngựa mỗi vị 12g. Đem sắc các vị thuốc trên cùng với lượng nước vừa phải và sử dụng mỗi ngày. Nên uống khi nước thuốc còn ấm, thời điểm tốt nhất là buổi sáng.
- Bài thuốc số 2: Dùng hỏa tiêu, dã cúc hoa, khô phàn, phác tiêu với tỷ lệ bằng nhau. Các dược liệu đem rửa sạch và cho vào nồi nước nấu sôi lên, vặn lửa nhỏ và đun cho đến khi nước trong siêu ngả màu nâu đậm thì tắt bếp. Đổ nước ra thau nhỏ và thêm nước lạnh vào cho ấm rồi dùng để ngâm rửa tay mỗi ngày.
- Bài thuốc số 3: Dùng bồ công anh, thổ phục linh, kinh giới, ké đầu ngựa, hạ khô thảo, trinh nữ, đơn đỏ, xác ve sầu, vỏ gạo… mỗi loại 12g. Đem sắc những nguyên liệu này thành nước uống ngày 2 lần.
Lưu ý: Ưu điểm của những bài thuốc cổ truyền chữa bệnh á sừng là hiệu quả, không gây tác dụng phụ nhưng lại tốn nhiều thời gian hơn so với thuốc Tây y. Vì vậy, nếu quyết định điều trị theo hướng này thì người bệnh phải kiên trì thực hiện lâu dài mới đạt được hiệu quả tốt nhất.
Một số lưu ý trong chăm sóc và phòng ngừa tái phát bệnh á sừng ở tay
Cũng như những bệnh lý da liễu khác, bệnh á sừng gần như không thể chữa khỏi dứt điểm hoàn toàn. Bởi tính chất của bệnh thường khá dai dẳng, dễ tái phát khi gặp tác nhân gây dị ứng. Vì vậy, sau khi đã thực hiện điều trị khỏi các triệu chứng, người bệnh cần lưu ý về cách chăm sóc và phòng ngừa để duy trì sức khỏe và cuộc sống bình thường càng lâu càng tốt:
- Sau khi những tổn thương do bệnh á sừng gây ra đã được điều trị ổn định, bạn nên chú ý chăm sóc dưỡng da và vệ sinh da hằng ngày, đặc biệt là da tay bằng cách tắm gội sạch sẽ, bôi kem dưỡng ẩm và che chắn da mỗi khi ra ngoài.
- Tăng cường bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là vitamin khoáng chất như vitamin A, E, C, D… thông qua các loại thực phẩm hoặc viên uống thực phẩm chức năng.
- Uống nước nhiều hơn, ít nhất là từ 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày để cấp nước cho da khỏe mạnh, chống lại ảnh hưởng từ
- Hạn chế tối đa việc tiếp xúc với các loại hóa chất tẩy rửa độc hại, nguồn nước bẩn ô nhiễm… Nếu tiếp xúc phải sử dụng găng tay cao su để phòng ngừa.
- Tránh ngâm rửa tay quá lâu vào nước có nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh vì sẽ càng dễ làm cho da bị kích ứng hơn.
- Tuyệt đối tuân thủ theo đúng phác đồ mà bác sĩ đưa ra, không tự ý điều trị tại nhà bằng các biện pháp hay mẹo chưa được kiểm chứng nhằm tránh những rủi ro, tác dụng phụ ngoài ý muốn.
Bệnh á sừng ở tay là bệnh lý da liễu không quá nguy hiểm nhưng lại gây nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống, ngoại hình và tâm lý của người bệnh. Do đó, ngay khi các triệu chứng bùng phát bạn nên tìm đến bệnh viên chuyên về da liễu để được thăm khám, chẩn đoán và được bác sĩ tư vấn phương án điều trị hiệu quả và phù hợp nhất.
Có thể bạn quan tâm
Trần Giang
07/02/2023 |
0 Bình luận
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!