Viêm Tai Giữa Ở Người Lớn: Triệu Chứng và Hướng Điều Trị

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Bác sĩ CK II Bác sĩ Nguyễn Thị Nhuần

Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – Tradimec

So với trẻ em, bệnh viêm tai giữa ở người lớn có tỷ lệ thấp hơn. Tuy nhiên, nếu chủ quan không thăm khám và điều trị sớm, người lớn cũng có khả năng đối mặt với các biến chứng khó lường từ chứng bệnh này.

Bệnh viêm tai giữa ở người lớn là gì?

Bệnh viêm tai giữa là một trong những bệnh lý tai – mũi – họng thường gặp hiện nay, xảy ra do hiện tượng viêm nhiễm niêm mạc tai giữa. Theo thống kê, tỷ lệ trẻ em mắc bệnh viêm tai giữa nhiều hơn so với người trưởng thành. Ngược lại, tỷ lệ bệnh chuyển thành mãn tính ở người lớn lại cao hơn so với trẻ em.

Theo đó, viêm tai giữa ở người trưởng thành thường tiến triển nhanh theo hai giai đoạn cấp đến mãn tính. Mỗi giai đoạn lại được phân chia thành các dạng viêm nhiễm khác nhau. Cụ thể:

Viêm tai giữa cấp tính: Tình trạng viêm nhiễm kéo dài trong 14 – 21 ngày sau đó thuyên giảm. Trường hợp kéo dài trong 3 tuần đến 3 tháng có thể bệnh đã chuyển thành bán cấp. Viêm cấp tính được phân thành các dạng chủ yếu như:

Viêm tai giữa cấp thông thường: Hiện tượng viêm nhiễm xảy ra lần đầu, toàn bộ hõm nhĩ và màng nhĩ đều gặp phải tình trạng này.
Viêm tai giữa cấp tái phát: Viêm nhiễm tái đi tái lại không khỏi.
Viêm tai giữa cấp hoại tử: Đã xảy ra biến chứng do hiện tượng nhiễm khuẩn từ bệnh hô hấp như sởi, bạch hầu, bệnh cúm,…

Viêm tai giữa mãn tính: Tình trạng nhiễm trùng tai xảy ra liên tục, kéo dài hơn 3 tháng không cải thiện. Đây là cấp độ bệnh phổ biến ở người lớn, trong khi ở trẻ em viêm mãn tính chiếm tỷ lệ khá thấp. Nguyên nhân là do người lớn thường chủ quan, điều trị chưa dứt điểm làm bệnh tái đi tái lại nhiều lần. Dạng viêm mãn tính được phân thành các dạng như:

Viêm thanh dịch một bên tai: Tai giữa bị ứ dịch do vi khuẩn tích tụ lâu ngày. Tình trạng này diễn ra trong 1 – 3 tháng và chỉ xuất hiện ở một bên tai.
Viêm mãn tính tiết dịch: Dịch ứ đọng sau một màng tai, không gây ra các triệu chứng viêm cấp tính.
Viêm tai giữa chảy mủ: Xảy ra do ảnh hưởng từ bệnh viêm họng, viêm xoang không được điều trị dứt điểm.
Viêm có cholesteatoma: Đây là tình trạng viêm nặng, được xem là biến chứng của bệnh viêm tai giữa. Khối viêm mãn tính có khả năng ăn mòn hệ thống xương con, xương chũm tai gây ra nhiều triệu chứng nặng nề.

Viêm tai giữa ở người lớn mặc dù tỷ lệ thấp hơn so với trẻ em, tuy nhiên các rủi ro mà bệnh gây ra ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống và sức khỏe của người bệnh. Đặc biệt là trường hợp bệnh nhân chủ quan, không điều trị sớm khiến bệnh biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng.

Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết

Viêm tai giữa ở người lớn do nhiều nguyên nhân gây ra. Cũng giống như ở trẻ em, tình trạng viêm nhiễm khi không được kiểm soát kịp thời sẽ phát sinh nhiều hệ lụy cho sức khỏe. Để điều trị bệnh đạt hiệu quả cao, người bệnh cần xác định yếu tố nguy cơ và loại bỏ chúng.

Dưới đây là các nguyên nhân tác động dẫn đến bệnh viêm tai giữa ở người lớn:

Bệnh viêm VA cấp – mãn tính: Theo đó, VA là tổ chức giúp lọc vi khuẩn cho phổi, đưa không khí từ mũi qua VA xuống phổi sạch sẽ hơn. Tế bào bạch cầu tại cơ quan này sẽ làm nhiệm vụ nhận diện tác nhân gây hại, sau đó sản sinh kháng thể nhằm chống lại vi khuẩn, virus. Khi VA bị sưng viêm sẽ gây ảnh hưởng đến vòi nhĩ làm ứ dịch bên trong tai giữa.
Bệnh hô hấp: Ảnh hưởng từ các bệnh viêm mũi, viêm họng, amidan, bệnh cảm cúm,… không được điều trị đúng cách.
Do môi trường ô nhiễm: Ô nhiễm không khí, ô nhiễm tiếng ồn lâu ngày khiến vi khuẩn tích tụ trong tai, gây viêm nhiễm.
Yếu tố vệ sinh: Người lớn không vệ sinh tai sạch sẽ thường xuyên hoặc vệ sinh không đúng cách gây tổn thương khiến tai bị viêm nhiễm.
Ảnh hưởng khói thuốc lá: Tình trạng viêm tai giữa có thể là do người bệnh hít phải khói thuốc lá thụ động trong thời gian dài, lạm dụng thuốc lá,… khiến chức năng phổi và tế bào VA, vòi nhĩ suy yếu. Lâu dần gây sưng viêm vòi nhĩ, phát bệnh viêm tai giữa.

Bệnh nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống sinh hoạt của người bệnh. Đặc biệt khi biến chứng, bệnh còn có nguy cơ gây hại sức khỏe, đe dọa tính mạng. Do đó, bạn đọc nên chủ động thăm khám khi nhận thấy cơ thể có biểu hiện bất thường sau đây:

Tình trạng ù tai, nặng tai diễn ra thường xuyên.
Suy giảm thính lực, nghe không rõ.
Tai bị sưng đỏ, đau nhói bên trong, kèm theo cảm giác nóng rát khó chịu.
Tiết dịch tai, có cảm giác bên trong tai có chất dịch chuyển.
Người bệnh còn có nguy cơ bị sốt nhẹ, chán ăn, mệt mỏi cơ thể,…

Viêm tai giữa ở người lớn có nguy hiểm không?

Viêm tai giữa ở người lớn có thể tái đi tái lại nhiều lần, chuyển thành mãn tính khó điều trị, đặc biệt là khi bệnh nhân không can thiệp đúng cách. Viêm nhiễm trong tai cần được loại bỏ sớm. Một số trường hợp, cơ địa người bệnh có đề kháng tốt, sau khoảng 4 – 6 ngày điều chỉnh sinh hoạt, vệ sinh và ăn uống đủ, cơ thể tự đào thải viêm nhiễm mà không cần dùng thuốc.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, mầm bệnh vẫn còn lưu trú bên trong tai chưa được loại bỏ triệt để. Sau thời gian biến mất, tình trạng viêm có thể tái phát lại nếu người bệnh không giữ vệ sinh tai sạch sẽ, mắc bệnh hô hấp không điều trị,… Viêm tai giữa nói chung và viêm tai giữa ở người lớn nói riêng có thể gây ra các biến chứng nguy hại nếu không được kiểm soát.

Các biến chứng khó phục hồi có thể xảy ra, người bệnh có nguy cơ thủng màng nhĩ, suy giảm khả năng nghe, thậm chí là điếc vĩnh viễn, viêm nhiễm gây áp xe não, viêm màng não, xương chũm, tổn thương thần kinh mặt,… Không chỉ ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt và công việc, bệnh viêm tai giữa khi biến chứng còn gây ra nhiều rủi ro cho sức khỏe, tính mạng của người bệnh.

Phương pháp điều trị viêm tai giữa ở người lớn

Để điều trị viêm tai giữa nói chung và viêm tai giữa ở người lớn nói riêng có nhiều phương pháp. Trước hết người bệnh cần tìm hiểu nguyên nhân gây viêm và chọn cách khắc phục phù hợp. Chuyên gia khuyến khích người bệnh nên chủ động thăm khám bác sĩ, tham khảo ý kiến về biện pháp can thiệp để đảm bảo an toàn sức khỏe.

Theo đó, trường hợp bệnh nhẹ có thể áp dụng một vài phương pháp dân gian tại nhà. Ngoài ra người bệnh có thể dùng thuốc Tây hoặc Đông y để điều trị viêm tai giữa. Chẳng hạn như sau:

Sử dụng phương pháp dân gian

Mẹo dân gian điều trị viêm tai giữa ở người lớn dùng nguyên liệu tự nhiên khá lành tính, an toàn. Biện pháp phù hợp với đối tượng mới khởi phát triệu chứng viêm, chưa có dấu hiệu biến chứng. Vì nguyên liệu được dùng đa phần là thảo dược thiên nhiên nên tác dụng không nhanh chóng như thuốc tân dược, đòi hỏi người bệnh phải kiên trì thực hiện.

Phương pháp điều trị viêm tai giữa ở người lớn — Sử dụng nguyên liệu thiên nhiên hỗ trợ điều trị viêm tai giữa ở người lớn tình trạng nhẹ tại nhà

Tham khảo ngay một vài mẹo chữa dưới đây:

– Dùng cây sống đời:

Cây sống đời ngoài được dùng làm cây cảnh còn có công dụng chữa bệnh. Bài thuốc từ loại cây này có tác dụng chống viêm, giảm sưng tốt. Nhờ trong cây sống đời chứa các hoạt chất lành mạnh, giúp làm mát, giảm nóng rát do viêm tai giữa gây ra. Cách sử dụng đơn giản:

Sử dụng một lá sống đời tươi, ngâm với nước muối pha loãng vài phút rồi rửa lại, để ráo nước.
Cho lá sống đời vào cối sạch giã nát, chắt lấy nước cốt.
Vệ sinh tai sạch sẽ, sau đó sử dụng bông y tế thấm nước cốt lá sống đời nhỏ vào tai 1 – 2 giọt.
Thực hiện mỗi ngày 2 – 3 lần, áp dụng liên tục 10 ngày để đạt được hiệu quả tốt nhất.

– Dùng lá hẹ:

Sử dụng lá hẹ hỗ trợ điều trị viêm tai giữa ở người lớn là phương pháp được nhiều người quan tâm. Theo đó, trong lá hẹ chứa nhiều vitamin, khoáng chất có tác dụng như thuốc kháng sinh tự nhiên. Nhờ vậy, tình trạng sưng viêm, đau rát ở tai được cải thiện, đẩy lùi triệu chứng viêm tai giữa. Cách dùng như sau:

Sử dụng một nắm lá hẹ tươi, ngâm với nước muối loãng, rửa lại rồi để ráo nước.
Cho lá hẹ vào trong máy xay hoặc giã nát ép lấy nước cốt.
Tương tự như cách bên trên, người bệnh vệ sinh tai sạch sẽ rồi nhỏ nước cốt vào bên tai bị viêm.
Mỗi ngày thực hiện 2 – 3 lần, nhỏ 2 – 3 giọt mỗi bên tai. Kiên trì để có được hiệu quả tốt nhất.

– Dùng củ tỏi:

Tỏi chứa nhiều chất chống oxy hóa, kháng sinh tự nhiên giúp loại bỏ vi khuẩn, nấm gây hại bên trong tai. Dùng tỏi chữa viêm tai giữa ở người lớn là phương pháp dân gian được nhiều người áp dụng. Tham khảo ngay cách làm như sau:

Sử dụng một củ tỏi tươi, nghiền nát.
Trộn thêm vào một ít dầu oliu, đun hỗn hợp trong một cái nồi nhỏ, sạch.
Đun nhỏ lửa đến khi hỗn hợp phát ra mùi thơm.
Đợi hỗn hợp nguội cho vào trong lọ thủy tinh có nắp đậy, để trong ngăn mát tủ lạnh dùng dần.
Mỗi lần lấy một ít nước cốt hỗn hợp nhỏ vào trong tai bị viêm, dùng 2 – 3 giọt.
Áp dụng kiên trì đến khi các triệu chứng khó chuyện thuyên giảm hẳn.

Biện pháp dân gian giúp hỗ trợ điều trị viêm tai giữa nhẹ, chưa có dấu hiệu biến chứng. Trường hợp bên trong tai người bệnh có vết thương hở, sưng viêm nặng nề, bệnh nhân nên đến bệnh viện khám chữa theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn sức khẻo.

Điều trị viêm tai giữa bằng thuốc Tây

Khi đến bệnh viện, người bệnh sẽ được bác sĩ chỉ định các biện pháp thăm khám nhằm xác định bệnh lý, mức độ tổn thương đang xảy ra. Một số phương pháp được tiến hành như nội soi mũi, họng, kiểm tra màng nhĩ, chụp MRI, CT,… Sau khi thu được kết quả chẩn đoán cuối cùng, bác sĩ sẽ chỉ định phương án điều trị phù hợp.

Sử dụng thuốc Tây điều trị viêm tai giữa ở người lớn là biện pháp được nhiều người lựa chọn. Trong đó, các nhóm thuốc được dùng thường là thuốc kháng sinh, chống viêm với dạng thuốc uống, thuốc nhỏ vào trong tai,… Người bệnh cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ, không nên tự ý dùng thuốc để giảm rủi ro gặp tác dụng phụ.

Dưới đây là một số thuốc điều trị viêm tai giữa nói chung và viêm tai giữa ở người lớn nói riêng được dùng phổ biến:

Thuốc dạng uống: Tùy vào tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, các thuốc sẽ được chỉ định phù hợp. Thuốc đường uống được dùng như:

Thuốc giảm đau hạ sốt: Chỉ định cho đối tượng bệnh nhân bị đau nhức khó chịu kèm sốt cao. Loại dùng phổ biến nhất là paracetamol, thuốc tương đối an toàn. Tuy nhiên, trường hợp người bệnh bị nôn ói dữ dội su uống thuốc sẽ được thay thế bằng các dạng đặt hoặc cốm pha.
Thuốc chống viêm: Tác dụng của thuốc giúp giảm tình trạng phù nề, tổn thương ống tai giữa trở nên nghiêm trọng hơn. Thuốc chống viêm thường là các thuốc chứa corticoid, người bệnh nên thận trọng với tác dụng phụ của thuốc. Thông thường, thuốc chỉ được chỉ định dùng trong 1 tuần, không lạm dụng để tránh rủi ro. Trường hợp sau 7 ngày mà các triệu chứng chưa khỏi, bác sĩ có thể cho bệnh nhân dùng thuốc chống viêm không steroid. Thuốc không phù hợp cho bệnh nhân có tiền sử mắc bệnh tiêu hóa nặng như xuất huyết dạ dày, viêm loét hoặc rối loạn đông máu.
Thuốc kháng sinh: Thuốc có tác dụng diệt khuẩn, giúp cải thiện triệu chứng khó chịu ở tai giữa. Các dạng thường dùng như nhóm thuốc macroilid, beta lactam, quinolon, aminoglycoside,… Người bệnh nên tuân thủ theo liều dùng được bác sĩ chỉ định để phòng tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

Thuốc dạng giọt: Nhỏ thuốc trực tiếp vào tai bị viêm nhiễm ức chế hại khuẩn, giảm sưng đau. Một số loại như:

Thuốc nhỏ mũi: Làm sạch đường hô hấp, giảm tình trạng xâm nhập của hại khuẩn sang tai giữa gây viêm nhiễm nặng nề hơn. Thuốc dạng này thường được dùng là xylomethazoline, sunfarin, otrivin,…
Thuốc nhỏ tai: Có hai dạng thuốc dùng cho người có thủng màng nhĩ và không thủng màng nhĩ. Tùy tình trạng của mỗi bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp.

Thuốc tân dược có tác dụng nhanh, do dược tính mạnh mẽ. Tuy nhiên, song song với đó rủi ro xảy ra tác dụng phụ cao, đặc biệt nếu bệnh nhân lạm dụng, sử dụng bừa bãi không theo phác đồ điều trị. Do đó, để phòng ngừa các nguy cơ hại sức khỏe, người bệnh nên thăm khám và điều trị bằng thuốc Tây y theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Dùng thuốc Đông y điều trị

Ngoài hai hướng điều trị kể trên, nhiều người đã lựa chọn thuốc Đông y trong điều trị viêm tai giữa ở người lớn. Thuốc Đông y đa phần đều là thảo dược trong tự nhiên, được kết hợp nhằm điều trị tận gốc nguyên nhân gây bệnh hiệu quả mà ít gây tác dụng phụ cho người dùng.

Không chỉ cải thiện triệu chứng viêm tai giữa, các bài thuốc Đông y được dùng đúng cách còn giúp khắc phục các vấn đề liên quan khác, tăng cường đề kháng cho người bệnh. Tham khảo các thang thuốc được dùng phổ biến như:

Bài thuốc 1: Dùng 12g mỗi vị gồm long đờm thảo, kim ngân hoa, đan bì, sài hồ, hoàng cầm, sinh địa, đương quy, bạc hà và cam thảo. Rửa sạch, sau đó cho vào nồi nấu cùng với lượng nước vừa đủ, gạn lấy nước chia thành 3 lần uống. Mỗi ngày dùng 1 thang, kiên trì đến khi khỏi bệnh.
Bài thuốc 2: Mỗi vị 12g – 16g bao gồm hoàng cầm, long đờm thảo, liên kiều, cam thảo, kim ngân hoa và sinh địa. Rửa sạch rồi cho vào nồi nấu nước uống, mỗi ngày 1 thang.
Bài thuốc 3: Thang thuốc bao gồm các vị như thục địa, hoài sơn, hoàng bá, chi mẫu, kim ngân hoa, trạch tả, đan bì, sài hồ. Mỗi vị được dùng theo liều lượng theo hướng dẫn. Dùng sắc uống ngày 1 thang đến khi bệnh khỏi hẳn.

Thuốc Đông y lành tính, ít gây tác dụng phục hại sức khỏe người bệnh. Sử dụng thuốc theo hướng dẫn để đạt được hiệu quả tốt và an toàn nhất. Tuyệt đối không tự ý kết hợp thuốc bừa bãi có thể gây tương tác ảnh hưởng đến sức khỏe, làm gián đoạn hoặc thay đổi hiệu quả điều trị bệnh.

Chăm sóc phòng ngừa viêm tai giữa tái phát

Viêm tai giữa ở người lớn nếu phát hiện và điều trị đúng cách có thể khắc phục triệt để, phòng nguy cơ bệnh biến chứng. Tuy nhiên do nhiều người chủ quan, không kiểm tra và khám chữa sớm làm tình trạng viêm lan rộng, trở nên nặng nề hơn. Do đó, bạn đọc nên chủ động trong việc thăm khám và điều trị bệnh. Một số lưu ý như sau:

Trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào, bạn nên đến gặp bác sĩ, kiểm tra và tham khảo ý kiến để đảm bảo hiệu quả và an toàn trong quá trình điều trị.
Không lạm dụng thuốc tân dược hoặc kết hợp bừa bãi thuốc Đông, Tây y để tránh rủi ro tương tác thuốc hại sức khỏe.
Không tự ý ngưng dùng thuốc khi chưa được bác sĩ hướng dẫn. Trong thời gian trị bệnh nếu gặp phải phản ứng bất thường, người bệnh nên thông báo để được bác sĩ hỗ trợ sớm.
Vệ sinh tai sạch sẽ, đúng cách. Không dùng vật sắt nhọn, thô cứng chọt vào tai khiến viêm nhiễm nặng nề, tổn thương tai gây biến chứng.
Hạn chế dùng tai nghe, tránh tiếp xúc với môi trường nhiều tiếng ồn, hóa chất, bụi bẩn để bảo vệ tai.
Dành thời gian nghỉ ngơi nhiều hơn, hạn chế căng thẳng, áp lực ảnh hưởng đến quá trình điều trị.
Kết hợp chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh, bổ sung cho cơ thể các thực phẩm phù hợp. Đồng thời kiêng ăn những món có hại cho sức khỏe như đồ ăn chiên rán nhiều dầu mỡ, thức ăn cay nóng, rượu bia,… Thay vào đó, người bệnh nên bổ sung nhiều rau củ quả, trái cây tươi cung cấp vitamin và khoáng chất cho cơ thể.
Tập luyện thể dục để năng cao đề kháng, tăng cường hệ miễn dịch chống lại sự tấn công của hại khuẩn và các tác nhân gây hại từ bên ngoài.

Viêm tai giữa ở người lớn mặc dù không phổ biến như ở trẻ em, tuy nhiên khả năng phát sinh biến chứng cao. Do đó, người lớn nên chủ động phòng ngừa, đồng thời thăm khám và điều trị sớm nếu nhận thấy cơ thể có biểu hiện bất thường. Tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ để đảm bảo an toàn sức khỏe, sớm đạt hiệu quả tốt nhất.

Có thể bạn quan tâm:

10 Cách Chữa Viêm Tai Giữa Tại Nhà Từ Mẹo Hay Dân Gian

Viêm Tai Giữa Có Lây Không? Cách Phòng Tránh Hiệu Quả

Viêm Tai Giữa Kiêng Ăn Gì và Nên Ăn Gì giúp nhanh hồi phục?

Viêm Tai Giữa Mạn Tính nguy hiểm không? Chữa được không?

Cập nhật lúc 11:47 - 11/03/2023

Bùi Ái Nhân 11/03/2023 | 0 Bình luận

5/5 - (1 bình chọn)

Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!