Nấm và Vảy Nến Da Đầu: Cách phân biệt và khắc phục

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – Tradimec

Nấm và vảy nến da đầu thường bị nhầm lẫn với nhau. Tuy hai chứng bệnh có một số đặc điểm về triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh tương tự, đồng thời các tổn thương trên da cũng gần giống nhau, nhưng nấm và vảy nến da đầu là hai tình trạng da liễu riêng biệt.

Nấm và vảy nến da đầu là một bệnh lý?

Bệnh nấm và vảy nến da đầu thường bị nhầm lẫn là một dạng bệnh lý da liễu ở vùng da đầu. Tuy nhiên, các chuyên gia khẳng định hai bệnh lý này là hoàn toàn khác nhau. Mặc dù thực tế chúng có một số điểm tương đồng về dấu hiệu nhận biết.

Người mắc bệnh nấm da đầu thường bị bong tróc các mảng như gàu, tại ví trí nấm tấn công thường có các nốt mụn nhỏ gây ngứa ngáy khó chịu. Bên cạnh đó người bệnh bị nấm da đầu cũng nhận thấy tóc rụng nhiều. Đối với trường hợp vảy nến da đầu, vùng da tổn thương sẽ bị sừng hóa, bong tróc, lan rộng nhanh hơn.

Để hiểu hơn về hai chứng bệnh này, bạn nên tìm hiểu về thuật ngữ nấm da đầu và vảy nến da đầu như sau:

Nấm da đầu

Bệnh nấm da đầu hình thành do sự tấn công của nấm vào trong cấu trúc tóc, có thể xảy ra ở nhiều đối tượng khác nhau. Không chỉ bị nhầm lẫn với vảy nến, nấm da đầu còn thường bị lầm tưởng là gàu hoặc tình trạng á sừng,…

Bởi, gần như các triệu chứng xuất hiện đều có vài điểm chung như khó chịu da đầu, ngứa ngáy và bong tróc. Trường hợp không phát hiện và điều trị, nấm da đầu có thể gây nhiễm trùng, tổn thương nghiêm trọng khiến tóc rụng ngày càng nhiều, dẫn đến hói đầu hoặc để lại sẹo vĩnh viễn.

Vảy nến da đầu

Bệnh vảy nến là dạng bệnh mãn tính, có thể xảy ra ở nhiều vùng da trên cơ thể, trong đó có da đầu. Bệnh vảy nến da đầu thường khởi phát liên quan đến hoạt động yếu kém của hệ miễn dịch khiến cho tế bào da tăng sinh quá mức trong thời gian ngắn.

Điều này khiến cho chúng xếp chống lên nhau, làm dày sừng khu vực tổn thương, lâu dần khiến vị trí này bong tróc thành từng mảng. Tình trạng vảy nến ở da đầu có thể lan rộng ra toàn bộ vùng đầu hoặc lan xuống tai, sau cổ, vai, gáy.

Bệnh vảy nến gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, kéo dài dai dẳng khiến cuộc sống người bệnh gặp nhiều bất tiện. Không chỉ ảnh hưởng đến vùng da đầu, bệnh còn có khả năng tác động đến nhiều bộ phận khác trong cơ thể, do mang tính hệ thống.

Theo thống kê cho thấy có khoảng hơn 65% người mắc vảy nến bị tổn thương xảy ra ở vùng da đầu, 40% người bệnh gặp các biến chứng về khớp, gây đau đớn, biến dạng khớp cực kỳ nguy hiểm. Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh là người gặp vấn đề về tim mạch, thận, thừa cân béo phì,…

So với bệnh vảy nến, nấm da đầu có biểu hiện nhẹ và rủi ro thấp hơn. Tuy nhiên, nhìn chung cả hai chứng bệnh này đều gây ra các tổn thương cho da đầu, và có nguy cơ biến chứng. Vì thế, khi bạn nhận thấy da đầu có biểu hiện bất thường kéo dài nên thăm khám và điều trị sớm.

Phân biệt nấm và vảy nến da đầu

Bên cạnh phân biệt nấm và vảy nến da đầu thông qua định nghĩa về bệnh, bạn đọc còn có thể dựa vào nguyên nhân và triệu chứng của từng bệnh. Việc nhận diện chính xác vấn đề bạn đang gặp phải giúp tăng khả năng điều trị, tránh điều trị không đúng cách khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

Dưới đây là các khía cạnh về nguyên nhân và triệu chứng của mỗi dạng bệnh lý, dựa vào chúng để dự đoán tình trạng bạn đang gặp phải là nấm hay vảy nến:

Nguyên nhân gây bệnh

Nấm da đầu

Bệnh nấm da đầu hình thành do các loại nấm sợi là trichophyton và microsporum tấn công khiến cấu trúc tóc bị ảnh hưởng. Ngoài ra, chúng còn có khả năng gây hại sâu trong nang tóc khiến tóc yếu và dễ rụng hơn.

Đặc biệt, các loại nấm gây bệnh ưa chuộng điều kiện da đầu ẩm ướt thường xuyên. Đây là môi trường tốt để chúng sinh sôi, phát triển mạnh mẽ. Các yếu tố chính giúp chúng tấn công da đầu dễ dàng hơn có thể kể đến như:

Chăm sóc, vệ sinh da đầu không sạch sẽ, mồ hôi và bã nhờn tiết ra nhiều hơn khiến cho da đầu ẩm, bít tắc lỗ chân lông. Các loại nấm sợi sẽ nhân cơ hội này sinh trưởng, phát triển với số lượng lớn gây hại cho da đầu.
Thói quen sinh hoạt không khoa học, đầu thường xuyên bị bẩn, không gội đầu. Ngoài ra, nhiều người còn có thói quen nằm hoặc đi ngủ ngay khi tóc mới gội, chưa khô khiến cho nấm phát triển ồ ạt.
Sử dụng chung đồ dùng cá nhân, đặc biệt là khăn tắm, khăn lau tóc với người bị bệnh nấm da đầu. Nguy cơ nhiễm nấm từ người bệnh là khá cao.
Ngoài ra, nấm có thể tấn công da đầu từ những vật nuôi trong nhà như chó, mèo,… Các loại động vật thường đi lung tung, không được tắm rửa thường xuyên có nguy cơ nhiễm nấm cao. Từ chúng, các loại nấm sợi sẽ tiếp xúc với da đầu của bạn và tiếp tục sinh sôi nếu bạn không giữ vệ sinh sạch sẽ.

Vảy nến da đầu

Bệnh vảy nến da đầu hình thành dưới ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố. Bên cạnh thói quen sinh hoạt không lành mạnh, bệnh còn có thể bùng phát do:

Tổn thương da đầu hoặc chấn thương khiến nhiễm khuẩn da đầu.
Do di truyền từ người thân trong gia đình. Theo thống kê có 1/3 bệnh nhân mắc vảy nến là do di truyền từ bố hoặc mẹ đã từng mắc bệnh. Có khoảng 15% trẻ sinh ra bị vảy nến nếu có bố hoặc mẹ mắc bệnh, 75% trẻ mang mầm bệnh vảy nến khi chào đời khi cả bố và mẹ đều nhiễm bệnh.
Sử dụng thuốc trị vảy nến sai cách khiến bệnh trở nặng hơn.
Ảnh hưởng bởi nội tiết tố, tâm lý, suy giảm hệ miễn dịch.
Thường xuyên tiếp xúc với hóa chất, mắc bệnh do thời tiết hanh khô, thay đổi thất thường,…

Phân biệt triệu chứng

Bên cạnh nhận diện bệnh nấm và vảy nến da đầu thông qua nguyên nhân chính gây bệnh, bạn có thể dựa vào các triệu chứng đang gặp phải để dự đoán tình trạng đang gặp phải. Cụ thể:

Bệnh nấm da đầu

Nấm da đầu thường khởi phát và phát triển theo 3 giai đoạn chính từ nhẹ đến nặng nề. Các triệu chứng như sau:

Giai đoạn phát bệnh: Trên đầu người bệnh xuất hiện các mảng bong tróc tương tự như gàu. Giai đoạn này bệnh còn ở mức độ nhẹ, nấm gây bệnh kích thích khiến da đầu tiết nhiều bã nhờn hơn, tích tụ với tế bào chết hình thành các lớp bong tróc. Thông thường giai đoạn khởi phát bệnh không được người bệnh chú ý nhiều, và thường bị nhầm lẫn là gàu.
Giai đoạn tiến triển: Người bệnh lúc này sẽ cảm thấy ngứa ngáy và nhận thấy mụn nổi trên một số vùng trên da đầu. Bã nhờn và vảy bong tróc nhiều hơn, tăng cảm giác ngứa ngáy khó chịu cho người bệnh.
Giai đoạn nặng: Lúc này, tóc bắt đầu có dấu hiệu rụng ngày càng nhiều. Khi người bệnh chải tóc hoặc gồi đầu, tóc tự nhiên rụng mà không rõ nguyên do. Một số vùng da có dấu hiệu hói, xuất hiện vết sẹo.

Bệnh vảy nến da đầu

Các triệu chứng vảy nến điển hình như sau:

Trên da đầu xuất hiện các mảng đỏ với nhiều kích thước nhỏ lớn khác nhau, hình dạng cũng khác nhau.
Khi sờ vào thấy một số vùng da cộm dày hơn so với các vùng da bình thường khác.
Quan sát thấy da đầu có nhiều mảng trắng, bong vảy khi chạm vào.
Vảy nến da đầu mặc dù không gây đau hoặc ngứa rát nhiều, tuy nhiên tốc độ phát triển của bệnh khá nhanh chóng, đặc biệt là trên những vùng da thường xuyên đổ mồ hôi, tiết nhiều bã nhờn.

Các triệu chứng của bệnh vảy nến kéo dài, có tính chất mãn tính suốt đời. Bệnh cũng tiến triển theo các giai đoạn, xen kẻ với các đợt bùng phát triệu chứng và những đợt bệnh tự thuyên giảm.

Phương pháp điều trị nấm và vảy nến da đầu

Nấm và vảy nến da đầu có thể điều trị kiểm soát lây lan hiệu quả từ giai đoạn đầu. Tuy nhiên tốt hơn hết người bệnh nên thăm khám để xác định bệnh lý đang gặp phải để việc điều trị phù hợp hơn. Dưới đây là các hướng điều trị dành cho hai chứng bệnh da liễu thường gặp này:

Điều trị bệnh nấm da đầu:

Người bệnh sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ. Ngoài ra có thể áp dụng các biện pháp giảm ngứa ngáy, làm sạch da đầu tại nhà từ nguyên liệu thiên nhiên. Chẳng hạn:

Sử dụng nước cốt chanh: Trong nước cốt chanh chứa hàm lượng acid hữu cơ và vitamin C dồi dào. Chúng có tác dụng hỗ trợ cắt đứt cơn ngứa ngáy, ức chế hoạt động và tiêu diệt các loại nấm gây bệnh. Bạn chỉ cần sử dụng khoảng 3 quả chanh vắt lấy nước cốt, sau khi gội đầu lấy nước cốt ủ tóc 10 – 15 phút rồi gội lại, kết hợp massage nhẹ nhàng để làm sạch da đầu tốt hơn. Thực hiện từ 2 – 3 ngày, tình trạng ngứa ngáy sẽ được cải thiện.
Dùng bồ kết: Từ xưa, bồ kết đã được dùng làm nguyên liệu chăm sóc tóc. Nhờ chứa nhiều thành phần lành tính, giúp tạo bọt, làm sạch tế bào chết trên da đầu, đồng thời ức chế và loại bỏ các chủng nấm và hại khuẩn gây hại cho mái tóc. Sử dụng bồ kết nấu lấy nước gội đầu mỗi tuần 2 – 3 lần.
Dùng muối tinh: Ngoài hai cách làm kể trên, bạn có thể sử dụng muối tinh để làm sạch da đầu, giảm nấm da đầu và giúp kháng viêm, sát trùng. Sử dụng bằng cách pha mội ít muối vào nước, gội đầu kết hợp massage làm sạch da đầu.

Điều trị bệnh vảy nến da đầu:

Đối với bệnh vảy nến da đầu, bạn có thể điều trị bệnh thông qua sử dụng thuốc, kết hợp điều chỉnh thói quen ăn uống sinh hoạt hàng ngày. Ngoài ra, còn có thể áp dụng các mẹo chữa dân gian tại nhà đối với tình trạng nhẹ:

Bổ sung cho cơ thể đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là ăn các loại như bông cải xanh giàu acid folic tăng sức đề kháng, giúp kiểm soát bệnh vảy nến da đầu. Ngoài ra còn các thực phẩm khác như cá biển, vừng đen, rau củ quả tươi.
Áp dụng mẹo chữa tại nhà với các nguyên liệu tự nhiên như dầu dừa, nha đam, chanh,… ủ tóc, loại bỏ tế bào chế trên da đầu.
Sử dụng các sản phẩm dầu gội, thuốc trị vảy nến theo hướng dẫn của bác sĩ.

Điều trị bệnh càng sớm giúp bạn giảm nhanh các triệu chứng, phòng biến chứng ảnh hưởng sức khỏe. Do đó, khi nhận thấy da đầu có biểu hiện bất thường, trước hết bạn cần xác định bệnh lý đang gặp phải, sau đó thăm khám và điều trị theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn.

Chăm sóc và phòng ngừa nấm và vảy nến da đầu

Nấm và vảy nến da đầu là hai dạng bệnh lý da liễu thường gặp hiện nay. Các triệu chứng của bệnh không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng tâm lý, khiến người bệnh tự ti, ngại giao tiếp với người xung quanh. Nếu bệnh ngày càng nặng nề, một số biến chứng khác có thể xảy ra gây hại cho đời sống lẫn sức khỏe của người bệnh.

Chính vì thế, bạn nên sớm thăm khám và điều trị từ khi nhận thấy da đầu có biểu hiện bất thường. Ngoài ra, bạn nên lưu ý thêm một số vấn đề sau đây để chăm sóc và phòng tránh hai chứng bệnh này:

Vệ sinh da đầu thường xuyên, sử dụng xà phòng gội đầu có chiết xuất tự nhiên, lành tính. Hạn chế sử dụng những sản phẩm có tính tẩy mạnh, chứa hóa chất độc hại, không rõ nguồn gốc.
Nên để tóc khô hoàn toàn sau khi gội mới nằm hoặc ngủ, đội mũ để tránh tóc ẩm ướt tạo điều kiện cho hại khuẩn xâm nhập.
Hạn chế sử dụng các thuốc tẩy, nhuộm hoặc sản phẩm tạo kiểu, sử dụng nhiệt khiến mái tóc yếu, dễ tổn thương hơn. Nếu cần phải sử dụng nên dùng loại có chất lượng tốt, rõ thành phần và nguồn gốc.
Không cào gãi mạnh khi da đầu bị ngứa có thể gây tổn thương, tạo điều kiện cho hại khuẩn tấn công sâu vào trong da đầu, ảnh hưởng sức khỏe, dễ phát sinh biến chứng.
Ngủ đủ giấc, giữ tinh thần thoái mái, tránh tình trạng thay đổi nội tiết tố, hormone ảnh hưởng đến da đầu, mái tóc.
Nếu trong nhà có người thân bị vảy nến, nấm da đầu không nên sử dụng chung đồ dùng cá nhân. Trường hợp có biểu hiện nghi ngờ nhiễm bệnh, bạn nên chủ động khám chữa sớm.
Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc bừa bãi để giảm rủi ro gặp phải tác dụng phụ không mong muốn.
Ăn uống đầy đủ, bổ sung thực phẩm dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe. Hạn chế những món ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn chế biến sẵn không rõ nguồn gốc và chất lượng.

Hy vọng bài viết đã giúp bạn phân biệt được nấm và vảy nến da đầu. Mặc dù các triệu chứng của bệnh có vài điểm tương đồng, tuy nhiên chúng là hai dạng bệnh lý khác nhau. Để điều trị đạt hiệu quả tốt nhất, bạn nên xác định bệnh lý đang gặp phải và tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ hoặc người có chuyên môn.

Có thể bạn quan tâm:

5 Cách Trị Nấm Da Đầu bằng Dầu Dừa hiệu quả dễ làm

2 Cách Trị Nấm Da Đầu bằng Bồ Kết tại nhà dễ thực hiện

Trị Nấm Da Đầu Bằng Bia hiệu quả với 9 cách đơn giản

Bị Nấm Da Đầu Có Nên Nhuộm Tóc Không? [ Giải Đáp ]