Cập nhật lúc 12:19 - 05/09/2023
Điều Trị Thoái Hoá Khớp Gối Bằng Phương Pháp Cấy Chỉ
Theo dõi Viện y dược dân tộc trên
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Điều trị thoái hoá khớp gối bằng phương pháp cấy chỉ được cải tiến từ kỹ thuật châm cứu của Đông y. Phương pháp này giúp cải thiện cơn đau, các biểu hiện lâm sàng, tăng chuyển hoá dinh dưỡng tại khớp gối bị thoái hoá. Cấy chỉ chữa thoái hoá khớp phù hợp với những trường hợp bệnh ở mức độ vừa và nhẹ.
Cấy chỉ chữa thoái hoá khớp gối là gì?
Phương pháp cấy chỉ (chôn chỉ, nhu châm, vùi chỉ,…) được tiến hành bằng cách dùng kim châm chuyên dụng luồng qua chỉ tự tiêu (chỉ catgut) rồi đưa vào bên trong huyệt vị. Loại chỉ tự tiêu có thể tồn tại từ 14 – 20 ngày và tự tiêu biến mà không cần phẫu thuật loại bỏ.
Cấy chỉ được cải tiến từ kỹ thuật châm cứu của y học cổ truyền. Phương pháp châm cứu chỉ tác động lên các huyệt vị liên quan trong thời gian ngắn. Trong khi cấy chỉ tạo ra kích thích cơ học lên huyệt vị tương ứng trong thời gian khá dài. Do đó, phương pháp này thường được ứng dụng trong điều trị một số bệnh lý thường gặp.
Điều trị thoái hoá khớp gối bằng phương pháp cấy chỉ được thực hiện nhằm cải thiện cơn đau nhức, tăng tuần hoàn máu và chuyển hoá các chất dinh dưỡng tại khớp gối bị tổn thương. Bên cạnh đó, phương pháp này còn mang lại hiệu quả trong phòng ngừa thoái hoá dễ thần kinh, làm chậm quá trình lão hoá và phòng ngừa một số vấn đề liên quan đến khớp gối.
Về bản chất, cấy chỉ là một trong những liệu pháp thuộc vật lý trị liệu và được áp dụng phổ biến trong điều trị thoái hoá khớp gối bên cạnh châm cứu, bấm huyệt, xoa bóp. So với những phương pháp truyền thống, phương pháp này thường mang lại hiệu quả cao, tác dụng lâu dài, hạn chế phát sinh rủi ro và tác dụng phụ.
Chỉ định – Chống chỉ định
Liệu pháp cấy chỉ được tiến hành bằng cách sử dụng chỉ tự tiêu (chỉ catgut) đưa vào huyệt vị để tạo ra kích thích cơ học từ 14 – 20 ngày. Tác động từ kỹ thuật này giúp tăng chuyển hoá các chất dinh dưỡng tại khớp gối, thúc đẩy tuần hoàn máu, từ đó hỗ trợ cải thiện các biểu hiện lâm sàng và làm chậm quá trình lão hoá.
Tuy nhiên, phương pháp cấy chỉ chỉ phù hợp với những trường hợp bị thoái hoá khớp gối có đáp ứng với điều trị nội khoa. Cụ thể:
- Bệnh thoái hoá khớp gối gây ra các biểu hiện ở mức độ nhẹ đến trung bình.
- Tổn thương do bệnh lý gây ra chèn ép lên rễ thần kinh
- Hoặc trường hợp có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.
Cấy chỉ là phương pháp điều trị nội khoa và có tác động hạn chế. Do đó, kỹ thuật này không áp dụng trong những trường hợp sau:
- Bệnh nhân mắc các bệnh viêm nhiễm
- Người bị rối loạn huyết áp hoặc tiền sử cao huyết cao
- Mắc các bệnh ngoài da, đang bị sốt cao hoặc đổ mồ hôi liên tục
- Tiền sử dị ứng với chỉ catgut
- Phụ nữ mang thai
- Thoái hoá khớp gối ở mức độ nặng, xuất hiện biến chứng
- Người bị tiểu đường, nồng độ đường huyết cao trên 140mg/dl, chỉ số đường huyết chưa được kiểm soát
- Trường hợp thoái hoá khớp gối có chỉ định phẫu thuật không áp dụng phương pháp cấy chỉ.
Tương tự như kỹ thuật châm cứu, cấy chỉ chữa thoái hoá khớp gối thường phát huy tác dụng chậm hơn so với dùng thuốc. Chính vì vậy, khi bệnh ở giai đoạn cấp, bệnh nhân cần dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa nhằm kiểm soát cơn đau, giảm nhẹ các triệu chứng đi kèm. Sau đó, có thể tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa nếu có ý định cấy chỉ cũng như một số phương pháp vật lý trị liệu khác để kiểm soát biểu hiện lâm sàng.
Quy trình điều trị thoái hoá khớp gối bằng phương pháp cấy chỉ
Cấy chỉ điều trị thoái hoá khớp và thoái hoá khớp gối là phương pháp điều trị nội khoa được áp dụng phổ biến. Theo các chuyên gia, liệu pháp này có mức độ xâm lấn thấp, thời gian cấy chỉ nhanh và không mất nhiều thời gian nghỉ dưỡng.
Tuy nhiên, để tránh phát sinh rủi ro và đạt được kết quả như mong muốn, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:
1. Chuẩn bị cấy chỉ
Kỹ thuật cấy chỉ tác động trực tiếp vào hệ thống kinh mạch, các huyệt vị liên quan đến khu vực bị tổn thương. Chính vì vậy, trước khi áp dụng phương pháp này, bệnh nhân cần tìm gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám, xây dựng phác đồ chữa trị phù hợp với mức độ bệnh lý.
Phác đồ cấy chỉ chữa thoái hoá khớp gối sẽ được cá nhân hoá tuỳ thuộc vào mức độ tổn thương, các biểu hiện lâm sàng cùng với một số yếu tố khác. Ngoài ra, trước khi cấy chỉ chữa bệnh, bệnh nhân cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Trước khi cấy chỉ, người bệnh tránh hút thuốc lá, sử dụng bia rượu, chất kích thích hoặc thuốc điều trị (trừ khi có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa).
- Đảm bảo ngủ đủ giấc, giữ tâm lý thoải mái và thư giãn trước khi tiến hành điều trị. Bởi trường hợp căng thẳng, lo lắng, áp lực có thể làm tăng nguy cơ phát sinh biến chứng, rủi ro trong quá trình cấy chỉ.
- Cần tắm rửa, vệ sinh cơ thể sạch sẽ và hạn chế hoạt động nặng trong vòng 5 tiếng trước khi cấy chỉ. Ngoài ra, bệnh nhân cần chọn mặc trang phục thoải mái, rộng rãi để quá trình cấy chỉ diễn ra thuận lợi.
- Sau khi cấy chỉ, người bệnh có thể xuất hiện một số biểu hiện như hạ huyết áp, choáng đầu nhẹ. Do đó, bạn có thể nhờ người thân đi cùng để hạn chế các rủi ro khi di chuyển.
- Trước khi cấy chỉ chữa bệnh, tránh ăn quá no hoặc để bụng quá đói.
2. Tiến hành cấy chỉ
Phác đồ điều trị thoái hoá khớp gối bằng phương pháp cấy chỉ được cá nhân hoá theo mức độ tổn thương, các triệu chứng lâm sàng tại khớp gối và tình trạng sức khoẻ. Thông tin bài viết chỉ đề cập đến các huyệt vị cơ bản, thường được ứng dụng trong điều trị thoái hoá khớp gối.
Cấy chỉ chữa bệnh lý được tiến hành như sau:
- Đầu tiên, sát trùng các huyệt vị trước khi cấy chỉ, dùng săng có lỗ phủ lên từng huyệt vị
- Kế đến cắt chỉ tự tiêu thành các đoạn ngắn từ 1 – 2cm
- Luồn chỉ vào kim châm chuyên dụng rồi đưa vào các huyệt vị đã được xác định trước đó, tiến hành cấy chỉ vào huyệt vị
- Cuối cùng rút kim ra rồi dùng băng cá nhân cố định vào huyệt vị để hạn chế tình trạng chảy máu.
Một số huyệt vị tương ứng được áp dụng trong kỹ thuật cấy chỉ chữa thoái hoá khớp gối, bao gồm:
- Để cải thiện cơn đau nhức, hành khí hoạt huyết, giảm cứng khớp. Chỉ sẽ được cấy tại các huyệt vị như huyệt Độc tỵ, Tất nhãn, Lương khâu, Huyệt hải, Âm lăng tuyền.
- Ngoài ra, có thể phối hợp cấy chỉ tại các huyệt có tác dụng toàn thân như: Huyệt Thận du (tác dụng bổ xương, bổ thận), huyệt Dương lăng tuyền (tác dụng bổ gân cơ), huyệt Tuyệt cốt (bổ cốt tuỷ).
Lưu ý: Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo.
3. Cách chăm sóc sau khi cấy chỉ
Cấy chỉ là phương pháp có mức độ xâm lấn thấp, tuy nhiên có tác động trực tiếp đến các huyệt vị. Do đó, sau khi thực hiện người bệnh cần tuân thủ các biện pháp chăm sóc để hạn chế phát sinh rủi ro, biến chứng, đồng thời đẩy nhanh quá trình phục hồi.
Dưới đây là các biện pháp chăm sóc sau khi cấy chỉ thoái hoá khớp gối:
- Sau khi thực hiện cấy chỉ, bệnh nhân sẽ được hướng dẫn nghỉ ngơi tại bệnh viện/ phòng khám khoảng 30 – 45 phút để được theo dõi tình trạng sức khỏe để kịp thời xử lý những phản ứng, biểu hiện bất thường. Trong một số trường hợp có thể bị hạ huyết áp đột ngột sau khi điều trị, cần được chăm sóc y tế.
- Tránh tiếp xúc với gió, tắm rửa trong vòng 4 – 6 tiếng đồng hồ. Sau thời gian đó, bệnh nhân có thể sinh hoạt, làm việc bình thường. Tuy nhiên, cần hạn chế các hoạt động nặng nhọc dẫn đến mất sức, đổ nhiều mồ hôi.
- Không sử dụng bia rượu, chất kích thích, các loại thức uống chứa cồn và hút thuốc lá trong 24 giờ sau khi cấy chỉ.
- Người bị thoái hoá khớp gối sau khi cấy chỉ nên dành nhiều thời gian nghỉ ngơi, hạn chế kích động, căng thẳng và ngủ đủ giấc.
- Những những huyệt vị tác động có thể bị chảy máu. Do đó, bệnh nhân nên mặc trang phục thoáng mát, rộng rãi nhằm hạn chế ma sát lên da.
- Sau khi cấy chỉ, không nên dùng các món ăn, thực phẩm có tính hàn như tôm, cua, ốc, cá, ghẹ,… và những món ăn được làm từ gạo nếp.
- Kết hợp xây dựng lối sống khoa học, lành mạnh và áp dụng một số bài tập chữa thoái hoá khớp gối để giúp cải thiện khả năng vận động, thúc đẩy tuần hoàn máu và tăng tác dụng chữa trị của phương pháp cấy chỉ.
- Bệnh nhân cần chú ý theo dõi các biểu hiện của cơ thể để kịp thời thông báo với bác sĩ khi xuất hiện biến chứng, triệu chứng bất thường và được xử lý đúng cách.
Cấy chỉ chữa thoái hoá khớp gối có an toàn không?
Phương pháp cấy chỉ chữa thoái hoá khớp gối sử dụng chỉ tự tiêu catgut đưa vào các huyệt vị tương ứng để tạo ra tác động cơ học nhằm cải thiện các triệu chứng bệnh lý, cải thiện chức năng vận động. Phương pháp điều trị nội khoa này được đánh giá có độ an toàn cao, hiệu quả lâu dài, lành tính và không phát sinh các tổn thương ở nội tạng như dùng thuốc Tây.
Tuy nhiên, tương tự như những phương pháp điều trị khác, điều trị thoái hoá khớp gối bằng phương pháp cấy chỉ cũng tồn tại những hạn chế nhất định và các biến chứng tiềm ẩn. Cụ thể, trong quá trình áp dụng phương pháp này có thể gây ra một số vấn đề như:
- Chảy máu kéo dài: Do tác động đến các mô nên trong quá trình thực hiện cấy chỉ có thể gây chảy máu. Thông thường, tình trạng này sẽ thuyên giảm sau vài phút. Tuy nhiên, những trường hợp bị rối loạn động máu, huyệt vị có xu hướng bị chảy máu trong thời gian dài. Để hạn chế tình trạng này, bệnh nhân cần chủ động thông báo với bác sĩ chuyên khoa về các loại thuốc đang sử dụng và tình trạng sức khoẻ trước khi tiến hành cấy chỉ.
- Vựng châm: Vựng châm là một trong những biến chứng thường gặp khi áp dụng phương pháp cấy chỉ và châm cứu. Đây thực chất là hiện tượng hạ huyết áp đột ngột khi tác động đến những huyệt vị nhạy cảm. Vựng châm thường gây ra một số triệu chứng như đổ mồ hôi, hoa mắt, chóng mặt, mạch đập nhanh, tái mặt, hạ áp,… Biến chứng thường xảy ra ở người bị suy nhược, tâm lý bất ổn, ăn quá no hoặc để bụng đói,…
- Bị viêm nhiễm: Viêm nhiễm sau khi cấy chỉ thường rất ít xảy ra. Tuy nhiên, nếu thực hiện tại những phòng khám kém chất lượng, không đảm bảo khâu vô trùng, những huyệt vị có thể bị viêm nhiễm đi kèm với biểu hiện ứ mủ, đau nhức, sưng viêm. Ngoài ra, tình trạng viêm nhiễm sau khi cấy chỉ cũng có thể xảy ra do bệnh nhân không chăm sóc đúng cách, sử dụng các thực phẩm gây ứ mủ, viêm.
- Dị ứng với chỉ catgut: Dị ứng với chỉ tự tiêu (chỉ catgut) rất hiếm gặp trong quá trình cấy chỉ chữa thoái hoá khớp gối. Trường hợp dị ứng với chỉ tự tiêu sẽ không được chỉ định cấy chỉ lần 2. Bởi phản ứng dị ứng lần kế tiếp có thể nghiêm trọng hơn so với lần đầu.
Điều trị thoái hoá khớp gối bằng phương pháp cấy chỉ có hiệu quả không?
Cấy chỉ là phương pháp điều trị bảo tồn thường được áp dụng trong điều trị thoái hoá khớp gối ở mức độ nhẹ và trung bình. Phương pháp này có tác dụng chuyển hoá dinh dưỡng tại khớp gối, cải thiện đau nhức, đồng thời làm chậm quá trình thoái hoá.
So với kỹ thuật bấm huyệt, châm cứu, phương pháp cấy chỉ tạo ra kích thích cơ học trong thời gian từ 14 – 20 ngày. Từ đó giúp bệnh nhân tiết kiệm được thời gian, trong khi châm cứu cần thực hiện mỗi ngày và thường tốn nhiều chi phí hơn.
Bên cạnh đó, chỉ tự tiêu (catgut) còn đóng vai trò là một loại protein khi tự tiêu tạo ra phản ứng hóa – sinh tại chỗ. Từ đó, làm tăng tái tạo protein (chất đạm), hydratcarbon (chất đường) và chuyển hóa dinh dưỡng tại cơ, thúc đẩy tuần hoàn máu tại khu vực cấy chỉ, đồng thời tăng trương lực các sợi cơ.
Hơn nữa, chỉ catgut còn đóng vai trò như “dị nguyên” nhằm kích thích phản ứng miễn dịch không đặc hiệu. Các tế bào miễn dịch có khả năng cải thiện chức năng đàn hồi, độ dẻo dai ở sụn khớp, tiêu diệt các gốc tự do và enzyme gây thoái hoá xương khớp.
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích trong chữa thoái hoá khớp gối nhưng phương pháp cấy chỉ chỉ có tác dụng hỗ trợ. Theo đó, phương pháp này chỉ áp dụng với những trường hợp bệnh mới khởi phát ở mức độ nhẹ và trung bình, chưa xuất hiện biến chứng nguy hiểm.
Thoái hoá khớp gối có tính chất mãn tính, tiến triển âm thầm và không thể điều trị dứt điểm. Do đó, phương pháp cấy chỉ có giúp giảm nhẹ các triệu chứng lâm sàng, làm chậm tiến triển của bệnh. Để kiểm soát bệnh lý hiệu quả, bệnh nhân cần kết hợp với điều trị y tế và xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học, điều độ.
Điều trị thoái hoá khớp gối bằng phương pháp cấy chỉ được đánh giá có độ an toàn cao và phù hợp với nhiều đối tượng. Tuy nhiên, nếu có ý định thực hiện phương pháp này, bệnh nhân cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám, tư vấn và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp với tình trạng bệnh.
Có thể bạn quan tâm:
TIN BÀI NÊN ĐỌC
Bài thuốc xương khớp được Viện Y dược cổ truyền dân tộc nghiên cứu thành công từ hơn 50 vị thuốc Nam mang lại hiệu quả cao và an toàn được nhiều người bệnh tin dùng. Xem ngay để có được cách lành bệnh xương khớp, cải thiện các triệu chứng đau nhức...
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!