Cập nhật lúc 10:38 - 11/09/2023
Điều Trị Thoái Hoá Khớp Gối Bằng Châm Cứu an toàn hiệu quả
Theo dõi Viện y dược dân tộc trên
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Điều trị thoái hoá khớp gối bằng châm cứu là phương pháp có nguồn gốc từ y học cổ truyền. Liệu pháp này dùng kim châm tác động đến các huyệt vị liên quan để cải thiện tình trạng đau nhức, thúc đẩy tuần hoàn máu, đồng thời tăng cường khả năng phòng vệ của cơ thể.
Châm cứu chữa thoái hoá khớp gối là gì?
Thoái hoá khớp rối xảy ra khi quá trình tái tạo và phá huỷ mô sụn bị rối loạn, từ đó gây ra tình trạng xơ hoá sụn, giảm khả năng dẻo dai và độ đàn hồi. Mô sụn bị tổn thương có thể ảnh hưởng đến cấu trúc xương dưới sụn, tác động tiêu cực đến khả năng vận động, sức khoẻ tổng thể của người bệnh. Đây là bệnh xương khớp mãn tính và ảnh hưởng nhiều đến người trung niên, cao tuổi.
Thoái hoá khớp gối có tiến triển chậm, kéo dài dai dẳng và không thể điều trị dứt điểm. Việc áp dụng các phương pháp điều trị giúp kiểm soát cơn đau nhức, tê cứng khớp, nâng cao chất lượng cuộc sống và làm chậm tiến triển của bệnh. Bên cạnh sử dụng thuốc, Đông y còn kết hợp phương pháp châm cứu nhằm cải thiện một số triệu chứng của bệnh, tăng lưu thông máu và cải thiện chức năng vận động.
Chấm cứu là phương pháp sử dụng kim châm chuyên dụng, có kích thích và độ dài ngắn khác nhau để đưa vào huyệt vị tương ứng với chứng bệnh cần chữa trị. Liệu pháp này giúp thông kinh hoạt lạc, giải phóng ứ trệ ở trệ ở kinh mạch và điều hoà chức năng của nội tạng.
Phương pháp châm cứu không chỉ được lưu truyền rộng rãi trong Đông y mà còn được áp dụng trong chữa trị nhiều bệnh lý, đặc biệt là các bệnh về xương khớp. Theo các nghiên cứu, tác động của kim châm vào các huyệt vị có tác dụng giải phóng lượng hormone endorphin (morphin nội sinh) giúp làm căng thẳng, thư giãn, giảm mức độ cảm cơn đau ở não bộ.
Bên cạnh đó, châm cứu còn kích thích phản xạ toàn thân, tăng tuần máu, làm giảm sự tập trung quá mức của bạch cầu – loại tế bào miễn dịch có khả năng gây đau, viêm. Đồng thời, thúc đẩy dưỡng chất tập trung tại khớp gối bị tổn thương nhằm tăng khả năng phục hồi, tái tạo cơ quan này.
Hiện nay, cải thiện cơn đau do thoái hoá khớp gối bằng châm cứu được nhiều người bệnh so với sử dụng thuốc Tây do ít xảy ra tình trạng phụ thuộc, ảnh hưởng đến chức năng thận, gan và có thể áp dụng cho đối tượng trên 65 tuổi. Tuy nhiên, liệu pháp này chỉ có tác dụng hỗ trợ, do đó người bệnh cần phối hợp với các bài thuốc Đông y theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
Cách châm cứu chữa thoái hoá khớp gối an toàn và hiệu quả
Mặc dù mang lại hiệu quả tốt trong cải thiện triệu chứng đau nhức, giải phóng kinh lạc bị ứ trệ, thư giãn cơ nhưng phương pháp châm cứu không áp dụng cho tất cả các trường hợp bị thoái hoá khớp gối. Do đó, người bệnh cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa hoặc thầy thuốc để được bắt mạch và tư vấn cụ thể.
1. Các huyệt vị cần tác động
Như đã đề cập, phương pháp châm cứu được thực hiện bằng cách sử dụng kim châm tác động vào các huyệt vị tương ứng để cải thiện cơn đau nhức, tăng chuyển hoá dòng năng lượng tích cực trong cơ thể. Tuỳ thuộc vào chứng bệnh cụ thể, thầy thuốc sẽ xác định các huyệt vị cần tác động để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Dưới đây là một số huyệt vị thường được tác động trong châm cứu chữa thoái hoá khớp gối:
- Huyệt Tất nhãn: Huyệt vị có vị trí lõm 2 bên đầu gối. Châm cứu vào huyệt Tất nhãn có tác dụng giảm đau đầu gối và đau bắp chân. Các trường hợp bị liệt chi dưới thường châm huyệt vị này.
- Huyệt Huyết hải: Có vị trí nằm ở phần khe ở cơ may và cơ rộng trong. Tác động vào huyệt vị này có tác dụng thanh huyết và điều huyết hiệu quả.
- Huyệt Âm lăng tuyền: Huyệt Âm lăng tuyền có vị trí nằm ở hõm dưới đầu xương chày, mặt trong của chân. Châm huyệt vị này có tác dụng giảm đau, hạn chế hình xương gai ở người bị thoái hoá khớp gối.
- Huyệt Lương khâu: Có vị trí nằm ở phía trên gối 2 tấc và phần giữa 2 đường gân. Bên cạnh tác dụng chữa đau khớp gối, huyệt vị này còn giúp người bệnh cải thiện tình trạng đau dạ dày (nếu có).
- Huyệt Thận du: Huyệt Thận du được tác động để cải thiện triệu chứng đau khớp gối đi kèm với các về thận như thận, đau thắt lưng,…
- Huyệt Tuyệt cốc: Huyệt vị nằm ở phần xương ống chân nhỏ. Tác dụng châm cứu thoái hoá khớp gối ở huyệt Tuyệt cốc để chữa trị và phòng ngừa viêm các tổ chức mềm ở khớp gối.
- Huyệt Độc tỵ: Có vị trí lõm, dưới dưới, phần ngoài xương bánh chè. Tác động vào huyệt vị này giúp cải thiện cơn đau khớp gối, giảm sưng viêm hiệu quả.
2. Cách thực hiện
Phác đồ điều trị thoái hoá khớp gối bằng châm cứu sẽ được cá nhân hoá tuỳ vào căn nguyên, các biểu hiện lâm sàng, tình trạng sức khoẻ và độ tuổi. Do đó, trước khi thực hiện châm cứu, bác sĩ/ thầy thuốc sẽ tiến hành chẩn đoán, xem xét bệnh lý để lên kế hoạch điều trị phù hợp.
Dưới đây là các bước thực hiện trong điều trị thoái hoá khớp gối bằng châm cứu:
- Bác sĩ/ thầy thuốc sẽ xem xét bệnh án của bệnh nhân để nắm rõ tình trạng bệnh lý. Trong một số trường hợp, có thể yêu cầu người bệnh chụp X – quang, chụp MRI,…
- Sau đó, tư vấn phác đồ điều trị cũng như liệu trình châm cứu phù hợp với từng trường hợp.
- Tiến hành châm cứu cho bệnh nhân. Ở bước này, bác sĩ/ thầy thuốc sẽ hướng dẫn các tư thế ngồi, nằm để thuận tiện trong quá trình châm cứu.
Sau khi xác định các huyệt vị cần châm cứu, sẽ tiến hành sát trùng vùng da xung quanh huyệt vị và dùng kỹ thuật châm cứu để đưa kim châm vào da. Hiện nay, tại các cơ sở uy tín, chất lượng sẽ dùng thêm máy điện châm để kích thích lên huyệt đạo. Đến khi hết thời gian châm cứu, bác sĩ sẽ rút kim châm ra khỏi huyệt đạo rồi sát khuẩn lại lần nữa.
- Sau khi châm cứu, người bệnh sẽ được nghỉ ngơi tại giường để được theo dõi phản ứng cơ thể và kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh
- Cuối cùng, hẹn lịch tái khám và châm cứu lần tiếp theo.
Điều trị thoái hoá khớp gối bằng châm cứu có an toàn không?
Điều trị thoái hoá khớp gối bằng châm cứu là phương pháp có nguồn gốc Đông y được đánh giá có độ an toàn, áp dụng được cho nhiều đối tượng. Liệu pháp này không phát sinh tổn thương nội tạng như sử dụng thuốc Tây nhưng vẫn tồn tại một số rủi ro tiềm ẩn.
Trong quá trình châm cứu chữa bệnh lý có thể phát sinh một số vấn đề như:
- Chảy máu: Do xâm lấn đến các mô nên trong quá trình châm cứu có thể gây chảy máu. Thông thường, tình trạng này sẽ thuyên giảm sau vài phút. Tuy nhiên, nếu bị rối loạn đông máu, huyệt đạo có thể chảy máu kéo dài. Để tránh tình trạng này, bạn cần thông báo với bác sĩ/ thầy thuốc về tình trạng sức khoẻ, các loại thuốc đang sử dụng trước khi tiến hành châm cứu.
- Vựng châm: Vựng châm là biến chứng thường gặp trong quá trình châm cứu, cấy chỉ. Đây thực chất là hiện tượng hạ huyết áp đột ngột khi tác động đến các huyệt vị nhạy cảm. Tình trạng này có thể gây ra một số biểu hiện như đổ mồ hôi, hoa mắt, mặt tái, chóng mặt, hạ áp, mạch đập nhanh,… Vựng châm thường xảy ra ở người bị suy nhược, ăn quá no hoặc để bụng quá đói, tâm lý bất ổn,…
- Viêm nhiễm: Tình trạng viêm nhiễm sau khi châm cứu thường ít xảy ra. Tuy nhiên, nếu thực hiện châm cứu tại các phòng khám kém chất lượng, không đảm bảo vô trùng, vô khuẩn các dụng cụ có thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm. Từ đó dẫn đến đau nhức, ứ mủ, sưng viêm. Ngoài ra, hiện tượng viêm sau châm cứu cũng có thể xảy ra do người bệnh không chăm sóc đúng cách, dung nạp thực phẩm gây viêm, ứ mủ.
Một số lưu ý khi châm cứu chữa thoái hoá khớp gối
Điều trị thoái hoá khớp gối bằng châm cứu và phương pháp có nguồn gốc từ Đông y. Liệu pháp này có tác dụng cải thiện cơn đau nhức, sưng viêm, tăng tuần hoàn máu, thúc đẩy khí huyết lưu thông, giải phóng kinh lạc ứ trệ hiệu quả.
Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hạn chế phát sinh rủi ro khi thực hiện châm cứu, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Cần thực hiện châm cứu theo đúng liệu trình để được kết quả điều trị tốt nhất. Thông thường, mỗi liệu trình kéo dài 15 ngày, mỗi ngày thực hiện 1 lần, mỗi lần kéo dài từ 15 – 20 phút.
- Người bệnh cần lựa chọn cơ sở y tế/ phòng khám Đông y chất lượng, uy tín, đáng tin cậy để điều trị bệnh. Việc thực hiện châm cứu tại các cơ sở không đảm bảo có thể gây ra các rủi ro như nhiễm trùng, bầm tím, vựng châm,…
- Trường hợp có cảm giác khó chịu khi châm cứu, người bệnh cần thông báo với thầy thuốc/ bác sĩ để được xem xét và xử lý đúng cách. Nếu nghi ngờ bị vựng châm, cần rút kim ra ngay để phòng tránh rủi ro.
- Trong quá trình châm cứu, người bệnh cần giữ tâm lý thoải mái, tránh ăn quá no hoặc để bụng quá đói. Đồng thời, không sử dụng bia rượu, thuốc lá, chất kích thích trước ngày châm cứu.
- Trường hợp bị rối loạn đông máu, động kinh, mang thai, cho con bú, hành kinh hoặc mắc các bệnh nội khoa cần tham khảo ý kiến bác sĩ và cân nhắc lợi ích, rủi ro trước khi can thiệp châm cứu chữa thoái hoá khớp gối.
- Không tự ý châm cứu. Trong trường hợp không có điều kiện, người bệnh có thể áp dụng liệu pháp massage, bấm huyệt, nên đề nghị thầy thuốc hướng dẫn các huyệt vị để tự xoa bóp, bấm huyệt cải thiện đau.
Bên cạnh đó, để hỗ trợ quá trình điều thoái hoá khớp, người bệnh cần:
- Nghỉ ngơi, hạn chế vận động, lao động nặng nhọc và các theo quen làm tăng áp lực lên hệ thống xương khớp như ngồi vắt chéo chân, đứng lâu,… Nhất là trong giai đoạn triệu chứng tiến triển nặng.
- Chú ý giữ ấm cơ thể, tập luyện thể dục thể thao nhẹ nhàng, ăn uống điều độ và nghỉ ngơi hợp lý.
- Kết hợp các bài thuốc chữa thoái hoá khớp gối (dùng ngoài + thuốc uống) để kiểm soát các triệu chứng toàn thân, rút ngắn thời gian điều trị. Trường hợp thoái hoá khớp ở mức độ nặng, người bệnh nên cân nhắc điều trị theo Tây y để kiểm soát cơn đau hiệu quả, đồng thời phòng ngừa biến chứng nặng nề.
Điều trị thoái hoá khớp gối bằng châm cứu có nguồn gốc từ y học cổ truyền và được áp dụng phổ biến. Liệu pháp này giúp cải thiện cơn đau, giảm cứng khớp, thúc đẩy tuần hoàn máu và giải phóng ứ trệ ở kinh lạc. Tuy nhiên, để kiểm soát bệnh lý hiệu quả, bạn cần kết hợp thuốc uống, đắp ngoài kết và xây dựng lối sống khoa học.
Có thể bạn quan tâm:
TIN BÀI NÊN ĐỌC
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!