Bị Lồi Cục Thịt Ở Hậu Môn Sau Sinh và Cách chữa trị tại nhà

Bị lồi cục thịt ở hậu môn sau sinh có thể là hệ quả của bệnh trĩ, quá trình rặn đẻ khi sinh thường, kích thước thai nhi, táo bón kéo dài, chế độ chăm sóc sau sinh,… Tình trạng này không chỉ gây khó chịu, đau rát mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như sinh hoạt hàng ngày của sản phụ.

Lồi cục thịt ở hậu môn sau sinh & Dấu hiệu nhận biết

Bị lồi cục thịt ở hậu môn đề cập đến tình trạng một phần của niêm mạc trực tràng bị sa ra ngoài hậu môn và bám vào cơ quan này. Tình trạng này có thể xảy ra ở nhiều đối tượng và độ tuổi khác nhau như trẻ em, người cao tuổi, người làm công việc đứng/ ngồi nhiều, nhất là phụ nữ mang thai.

Theo các chuyên gia, phụ nữ mang thai có sự thay đổi lớn về hormone, quá trình tăng cân cũng như chế độ ăn uống quá mức đều có thể làm tăng nguy cơ lồi cục thịt ở hậu môn. Tuy nhiên ở đối tượng này, việc điều trị dứt điểm chưa được thực hiện do có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Theo đó, cục thịt có thể phát triển theo thời gian, sa ra ngoài hậu môn.

Nhất là trường hợp sinh thường, trong quá trình rặn đẻ có thể khiến cục thịt ở hậu môn sa nặng, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hàng ngày cũng như chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Bị lồi cục thịt sau sinh có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nặng nề. Sau sinh, sản phụ cần chờ đến 6 tuần mới có thể tiến hành điều trị.

Khi bị lồi cục thịt ở hậu môn, sản phụ có thể gặp phải các triệu chứng như:

• Ngứa ngáy, đau rát tại hậu môn: Do cục thịt xuất hiện tại hậu môn kèm theo dịch nhầy nên khiến khu vực này bị ẩm ướt, ngứa ngáy khó chịu, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh. Bên cạnh đó, do niêm mạc hậu môn có cấu tạo nhiều nếp gấp nên dễ bị ẩm ướt, tạo điều kiện cho vi khuẩn, tác nhân gây hại phát triển và gây ra tình trạng viêm.
• Chảy máu hậu môn: Chảy máu hậu môn thường xảy ra ở người xuất hiện cục thịt ở hậu môn. Ban đầu, lượng máu chảy ít, dính vào giấy vệ sinh hoặc nhỏ giọt. Tuy nhiên, tình trạng này kéo dài có thể mất nhiều máu, phân có màu đỏ lẫn với máu hoặc màu đen và kèm theo mùi tanh, hôi khó chịu.
• Đau rát hậu môn: Đau rát hậu môn là một trong những biểu hiện xuất hiện ở sản phụ bị lồi cục thịt tại hậu môn. Khi cục thịt phát triển với kích thước to sẽ gây chèn ép hậu môn, tăng ma sát, gây khó chịu khi đại tiện hoặc đi lại, ngồi.

Đối với phụ nữ sau sinh, các biểu hiện này thường diễn tiến nặng nề hơn do quá trình dùng sức rặn khiến tĩnh mạch bị kích thích, sưng phù. Cục thịt lúc này bám vào hậu môn và không có khả năng thụt vào bên trong. Lúc này, việc sinh hoạt, vệ sinh của thai phụ sẽ gặp nhiều khó khăn và cần can thiệp y tế.

Bị lồi cục thịt ở hậu môn sau sinh là do đâu?

Số liệu thống kê cho thấy, nhiều phụ nữ sau sinh bị lồi cục thịt ở hậu môn. Trong đó, hầu hết các trường hợp đều đã mắc các vấn đề trực tràng – hậu môn trước đó nhưng không được điều trị dứt điểm. Nếu tại thời điểm xuất hiện cục thịt ở hậu môn, người bệnh không có chế độ dinh dưỡng phù hợp, sinh hoạt đúng cách sẽ khiến chúng phát triển kích thước và gặp nhiều khó khăn trong quá trình điều trị.

Dưới đây là một số nguyên nhân gây lồi cục thịt ở hậu môn sau khi sinh:

1. Kích thước mở tử cung khi sinh

Quá trình sinh nở sẽ khiến kích thước tử cung mở to hơn so với bình thường. Tình trạng này làm tăng áp lực lên khoang chậu, khiến tĩnh mạch ở hậu môn bị sưng phù. Điều này có thể làm tăng nguy cơ hình thành cục thịt ở hậu môn, phát triển kích thước và sa ra ngoài.

2. Sự phát triển của thai nhi

Đến những tháng cuối của thai kỳ, kích thích của thai nhi càng tăng và gây áp lực lên ổ bụng dẫn đến chèn ép mạch máu, tĩnh mạch ở hậu môn. Đây được xem là nguyên nhân khiến sản phụ dễ bị lồi cục thịt ở hậu môn.

Sau khi sinh, cục thịt tại hậu môn có thể phát triển với kích thước lớn, sa ra ngoài và gây ra các biểu hiện lâm sàng ở mức độ nặng, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hàng ngày.

3. Rặn đẻ khi sinh thường

Khi sinh thường, mẹ bầu phải dùng sức để rặn đẻ nhằm đưa em bé ra ngoài. Tuy nhiên, điều này có thể làm tăng áp lực lên ổ bụng. Từ đó khiến trực tràng – hậu môn bị tác động và xuất hiện cục thịt ở hậu môn.

4. Táo bón mãn tính

Phụ nữ mang thai được xem là đối tượng dễ bị táo bón và tình trạng này có thể tiến triển dai dẳng sau khi sinh. Nguyên nhân được xác định là do chế độ dinh dưỡng không phù hợp, uống nước không đủ, ít bổ sung các thực phẩm giàu xơ và sự thay đổi hormone của cơ thể.

Bên cạnh đó, mẹ bầu sau sinh thường kiêng khem nhiều loại thực phẩm. Điều này có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa và dẫn đến táo bón. Tình trạng kéo bón kéo dài khiến người bệnh có xu hướng mót rặn khi đại tiện và thường có cảm giác sót phân bên trong. Kết hợp với những yếu tố khác như kích thước tử cung mở hoặc tầng sinh môn chưa phục hồi hẳn có thể khiến cục thịt bị lồi ra bên ngoài, viêm hậu môn.

5. Bệnh trĩ

Tình trạng lồi cục thịt ở hậu môn sau sinh có thể là dấu hiệu của bệnh trĩ. Bệnh trĩ (lòi dom) là tình trạng tĩnh mạch ở trực tràng – hậu môn bị giãn quá mức và gây ra hiện tượng xuất huyết.

Ban đầu, bệnh lý chỉ biểu hiện với các triệu chứng như ngứa, kích thích nhẹ ở vùng hậu môn. Tuy nhiên, tình trạng này kéo dài có thể gây sưng, khó chịu, đau nhức do khối huyết tình thành ở búi trĩ. Ngoài ra, trường hợp mắc bệnh trĩ, hậu môn thường xuất hiện cục thịt ở hậu môn, gây đau rát, chảy máu, đặc biệt là trĩ ngoại.

6. Chế độ chăm sóc sau sinh

Sau khi sinh, sản phụ thường được bổ sung nhiều các thực phẩm giàu dưỡng chất để giúp phục hồi sức khỏe. Tuy nhiên, nếu không có chế độ dinh dưỡng phù hợp, thu nạp đạm, chất béo quá nhiều, thiếu chất xơ, vitamin có thể dẫn đến táo bón và hình thành cục thịt ở hậu môn.

Mặc khác, sau khi sinh cơ thể của người mẹ khá yếu, chưa thể đi lại, vận động như bình thường. Việc ngồi/ nằm một chỗ quá lâu có thể khiến lượng máu lưu thông kém, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ – nguyên nhân chính gây lồi cục thịt tại hậu môn.

Cách chữa trị lồi cục thịt ở hậu môn sau sinh tại nhà

Bị lồi cục thịt ở hậu môn sau sinh ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày của sản phụ. Nếu không có hướng xử lý phù hợp, cục thịt tại hậu môn có thể gây viêm nhiễm, hoại tử hoặc thậm chí là nhiễm trùng máu khiến các cơ quan nội tạng bị tổn thương nghiêm trọng.

Tuy nhiên, ở phụ nữ sau sinh cần đợi khoảng 6 tuần sau đó mới được tiến hành điều trị y tế vì ảnh hưởng đến lượng sữa cho bé. Để cải thiện biểu hiện khó chịu, bạn có thể tham khảo một số cách chữa và chăm sóc tại nhà như sau:

1. Vệ sinh hậu môn đúng cách

Vệ sinh hậu môn đúng cách là một trong những cách giúp cải thiện tình trạng lồi cục thịt ở hậu môn sau sinh hiệu quả. Theo đó, bạn nên rửa hậu môn từ 2 – 3 lần/ ngày với nước ấm hoặc nước muối ấm để giúp tiêu viêm, sát trùng và giảm cảm giác khó chịu. Nên thực hiện đều đặn vào buổi sáng khi mới ngủ dậy, sau khi đi vệ sinh và buổi tối trước khi ngủ để đạt được kết quả tốt nhất.

Bên cạnh đó, sau mỗi lần đi vệ sinh dùng nước rửa và sử dụng khăn bông sạch rồi mới mặc quần như bình thường. Bởi nếu vùng hậu môn bị ẩm ướt sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển mạnh và khiến triệu chứng tiến triển nặng nề hơn.

2. Tắm/ ngâm hậu môn với nước ấm

Nhiệt độ ấm của nước sẽ giúp làm giãn nở các mạch máu, tuần hoàn máu, từ đó làm giảm áp lực, cảm giác căng cứng và khó chịu tại hậu môn. Bên cạnh đó, tắm nước ấm vào buổi tối trước khi ngủ còn giúp cơ thể được thư giãn, ngủ ngon và sâu giấc hơn.

Theo đó, sản phụ nên ngâm hậu môn khoảng 3 lần/ ngày hoặc tắm với nước ấm 1 lần/ ngày. Có thể cho thêm vài giọt tinh dầu sả hoặc tràm để tăng tác dụng sát trùng, kháng khuẩn và chống viêm. Lưu ý, cần lau khô trước khi mặc quần áo.

3. Chườm lạnh

Chườm lạnh là một trong những phương pháp giúp giảm đau rát, khó chịu ở vùng hậu môn do xuất hiện cục thịt tại đây. Mẹ bỉm chỉ cần bọc vài viên đá vào khăn sạch rồi chườm lên khu vực cần điều trị. Nhiệt độ lành có thể làm chậm lại các mạch máu tạm thời, tác dụng gây tê tự nhiên, từ đó giúp giảm đau đáng kể.

Thực hiện từ 2 – 3 lần/ ngày sẽ giúp cơ thể dễ chịu hơn. Tuy nhiên, tránh áp dụng biện pháp này quá nhiều lần. Bên cạnh đó, không sử dụng đá chườm trực tiếp lên vì có thể gây bỏng lạnh, tăng nguy cơ viêm nhiễm và khiến triệu chứng trở nên nặng nề.

4. Tận dụng một số thảo dược tự nhiên

Trong dân gian lưu truyền nhiều bài thuốc có nguồn gốc từ thảo dược tự nhiên giúp cải thiện tình trạng lồi cục thịt ở hậu môn sau sinh. Ưu điểm của biện pháp này là có độ lành tính, an toàn cao và hạn chế phát sinh tác dụng. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ phù hợp với những trường hợp nhẹ và không thể thay thế biện pháp y tế.

Dưới đây là một số bài thuốc dân gian thường được áp dụng trong chữa trị triệu chứng:

Các mẹo chữa từ rau diếp cá:

• Cách 1: Chuẩn bị 1 nắm lá diếp cá, rửa sạch ngồi cho vào máy xay nhuyễn. Lọc lấy phần nước cốt và uống trực tiếp. Thực hiện đều đặn mỗi ngày để đạt được kết quả tốt nhất.
• Cách 2: Bạn có thể tận dụng phần bã ở cách trên, trộn với ít muối và đắp trực tiếp lên hậu môn để cải thiện tình trạng khó chịu. Sau đó rửa sạch lại bằng nước ấm.
• Cách 3: Chuẩn bị 1 nắm lá diếp cá, sau khi ngâm rửa sạch với nước muối pha loãng thì đem đi sắc với lượng nước vừa đủ, cho thêm 1 ít muối. Bạn có thể dùng nước này để ngâm rửa, xông hơi hậu môn để cải thiện triệu chứng.

Tận dụng nha đam:

• Dùng nước nha đam: Chuẩn bị 2 – 3 nhánh nha đam tươi, gọt vỏ, rửa sạch để loại bỏ chất nhầy. Sau đó thái hạt lựu vào nấu cùng với đường phèn để nấu nước uống mỗi ngày. Bên cạnh đó, bạn có thể trộn nha đam vừa xay với 1 muỗng mật ong rồi ăn trực tiếp.
• Đắp nha đam: Nha đam sau khi gọt bỏ vỏ, rửa sạch rồi mang đi xay nhuyễn. Bọc nha đam trong một miếng vải mỏng giúp cố định hơn. Sau khi vệ sinh hậu môn thì dùng nha đam đắp trực tiếp lên. Để khoảng 20 phút rồi rửa lại với nước sạch.

Dùng nghệ tươi:

Các nghiên cứu khoa học nhận thấy, curcumin có trong nghệ không chỉ giúp ức chế hoạt động của vi khuẩn mà còn hỗ trợ phục hồi vết xước ở hậu môn, từ đó đẩy nhanh quá trình làm lành vết xước trên hậu môn và cải thiện đau rát, viêm nhiễm đáng kể. Đặc biệt là mẹ bỉm, dùng bột nghệ bôi lên hậu môn sau sinh còn hỗ trợ làm lành những vết khâu ở tầng sinh môn.

Cách thực hiện khá đơn giản, chỉ dần cùng một củ nghệ tươi, mang đi rửa sạch rồi giã nhuyễn, sau đó đắp trực tiếp lên hậu môn và để khoảng 20 phút. Rửa sạch lại với nước muối ấm, sau đó lau khô trước khi mặc đồ.

Bài thuốc chữa bệnh từ cây nhọ nồi:

• Chuẩn bị 1 nắm nhọ nồi, sau khi ngâm rửa sạch với nước muối thì để ráo nước.
• Cho dược liệu vào cối giã nát cùng với một ít rượu
• Dùng hỗn hợp này đắp trực tiếp lên hậu môn sau khi đã được vệ sinh sạch
• Thực hiện đều đặn mỗi ngày để đạt được kết quả tốt nhất

5. Thay đổi chế độ dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng khoa học sẽ giúp phụ nữ sau sinh phục hồi sức khỏe tổng thể, đồng thời hạn chế nguy cơ phát triển của cục thịt ở hậu môn. Theo đó, người bệnh nên ưu tiên các món ăn dễ tiêu hóa nhưng vẫn đảm bảo dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Tốt nhất, mẹ bỉm nên trao đổi thêm với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn chế độ ăn phù hợp.

Một số vấn đề cần lưu ý trong ăn uống đối với mẹ bỉm bị lồi cục thịt ở hậu môn:

• Ưu tiên các món ăn có kết cấu mềm, lỏng, dễ tiêu hóa như cháo, súp, canh,…
• Luôn có rau xanh trong mỗi bữa ăn nhằm bổ sung chất xơ để hỗ trợ hoạt động tiêu hóa.
• Uống đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày. Nước không chỉ giúp điều hòa nhu động ruột mà còn hỗ trợ làm mềm phân, hỗ trợ đào thải độc tố bên trong cơ thể.
• Bổ sung sữa chua vào chế độ ăn hàng ngày giúp tăng cường các lợi khuẩn cần thiết cho hệ tiêu hóa, giúp cân bằng hệ vi sinh và giúp hoạt động tiêu hóa diễn ra tốt hơn.
• Nến ưu tiên các loại sữa có chứa các lợi khuẩn, sữa có thành phần FOS tốt cho hệ tiêu hóa, đồng thời ngăn ngừa tình trạng táo bón.
• Kiêng các thực phẩm có thể gây dị ứng và táo bón như hải sản, đồ ăn cứng, khô, chứa nhiều dầu mỡ, cay nóng,…
• Tránh xa bia rượu, các chất kích thích, thuốc lá, nước ngọt có gas

6. Thiết lập chế độ sinh hoạt khoa học

Mặc dù sau sinh sức khỏe của sản phụ vẫn chưa hồi phục hoàn toàn. Tuy nhiên, bạn nên vận động nhẹ nhàng như đi bộ xung quanh nhà, tránh nằm một chỗ quá lâu. Việc vận động nhẹ có thể giúp máu huyết lưu thông, hạn chế tối đa nguy cơ mắc bệnh trĩ cũng như tình trạng lồi cục thịt ở hậu môn.

Theo đó, mẹ bỉm cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Duy trì thói quen vận động nhẹ nhàng lúc mang thai và sau khi sinh. Hoạt động thể chất hỗ trợ lưu thông máu, giảm tình trạng sưng phù chân, bệnh trĩ và nhiều vấn đề sức khỏe khác,
• Tránh tình trạng ngồi hoặc nằm quá nhiều. Trường hợp mất nhiều sức sau khi sinh, cơ thể mệt mỏi, không thể sinh hoạt như bình thường, bạn nên dành một vài phút để đi bộ nhẹ nhàng sau mỗi giờ.
• Tránh nhịn đại tiện và không mót rặn khi đi ngoài
• Không ngồi quá lâu trong nhà vệ sinh, tránh mang điện thoại, sách báo khi đi vệ sinh vì sẽ làm mất tập trung.
• Tư thế ngủ nghiêng sang trái khi ngủ sẽ hạn chế tình trạng ứ máu tại hậu môn, từ đó giúp mẹ bỉm ngủ ngon hơn.

7. Áp dụng các phương pháp điều trị y khoa

Đa số các trường hợp bị lồi cục thịt ở hậu môn sau sinh đều được điều trị y tế sau 6 tuần sinh con. Tuy nhiên, trường hợp triệu chứng tiến triển nặng, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc kiểm soát triệu chứng tạm thời giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định một số loại thuốc bôi hoặc đường uống để phòng ngừa tình trạng viêm nhiễm, làm teo nhỏ cục thịt ở hậu môn. Bên cạnh đó, có thể dùng một số loại thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ các thảo dược tự nhiên để hạn chế tác dụng phụ, rủi ro phát sinh.

Tuy nhiên để đảm bảo an toàn, mẹ bỉm nên vắt sữa sẵn trước khi dùng thuốc điều trị và dự trữ trong tủ lạnh để bé dùng dần. Điều này có thể hạn chế một số chất có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa cho trẻ. Để đảm bảo an toàn, cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được hỗ trợ tốt nhất.

Hầu hết trường hợp bị lồi cục thịt ở hậu môn sau sinh đều cần can thiệp ngoại khoa vì kích thước lớn và không thể tự thụt vào trong. Sau 6 tuần, khi sức khỏe của mẹ bỉm ổn định, bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật bằng phương pháp như HCPT, PPT…

Bị lồi cục thịt ở hậu môn sau khi có thể được kiểm soát tốt nếu được chăm sóc đúng cách và điều trị sớm. Do đó, ngay khi nhận thấy các biểu hiện bất thường, bạn cần nhanh chóng đến bệnh viện để được chẩn đoán và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp.