Đau Dây Thần Kinh Vai Gáy: Nguyên Nhân và Cách Điều Trị

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Bác sĩ CK I BÁC SĨ DOÃN HỒNG PHƯƠNG

Hồ Sơ Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc

Đặt lịch hẹnXem hồ sơ

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CK I BÁC SĨ DOÃN HỒNG PHƯƠNG

Hồ Sơ Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc

Đặt lịch

Đau dây thần kinh vai gáy là tình trạng ngày càng phổ biến hiện nay. Nguyên nhân gây đau thường do tác động chèn ép dây thần kinh tại khu vực này, ngoài ra còn có thể là do bệnh lý về xương khớp gây nên. Để đảm bảo an toàn, người bệnh nên thăm khám và điều trị sớm.

Đau dây thần kinh vai gáy là gì? Nguy hiểm không?

Đau dây thần kinh vai gáy là tình trạng rối loạn thần kinh xảy ra khi rễ thần kinh tủy sống bị chèn ép, dẫn đến tình trạng rối loạn chức năng thần kinh ở khu vực cổ, vai, gáy. Bệnh thường xảy ra ở những người trong độ tuổi trung niên.

Bên cạnh đó, tình trạng đau dây thần kinh vai gáy còn xuất hiện ở người phải ngồi làm việc thường xuyên, ít vận động như nhân viên văn phòng. Đồng thời cũng phổ biến ở người phải làm việc khiêng vác vật nặng thường xuyên.

Bệnh gây ra các triệu chứng nhức mỏi khó chịu, khiến người bệnh gặp nhiều ảnh hưởng trong công việc và đời sống. Dưới đây là các dấu hiệu nhận biết tình trạng đau dây thần kinh vai gáy, bạn đọc có thể tham khảo:

• Cơn đau xuất hiện như cảm giác có kim châm ở vùng cổ vai gáy.
• Cơn đau có thể lan rộng ra khu vực bả vai, ngực và xuống hai cánh tay.
• Ngoài ra, rễ dây thần kinh liên quan đến các ngón tay bị chèn ép có thể khiến cơn đau lan xuống bàn tay, ngón tay, ảnh hưởng đến khả năng cử động, cầm nắm.
• Vai, cánh tay, bàn tay trở nên yếu dần, đau ngứa ẩm ỉ, râm ran khá khó chịu.
• Một số trường hợp cơn đau trở nên nặng nề hơn khi người bệnh cử động mạnh, va chạm.
• Khi nâng cánh tay qua đầu các triệu chứng có dấu hiệu thuyên giảm bớt.

Tùy vào mức độ tổn thương ở mỗi người mà cơn đau vai gáy nặng nhẹ khác nhau. Nhiều người chỉ bị đau âm ỉ, nhưng kéo dài, tuy nhiên có một số trường hợp đau dữ dội, cứng khớp dẫn đến tình trạng gặp khó khăn khi vận động.

Để đánh giá mức độ nguy hiểm của bệnh, các bác sĩ còn phải dựa vào nguyên nhân gây đau. Trường hợp cơn đau đến từ các tác động cơ học bên ngoài có thể điều chỉnh và khắc phục bằng biện pháp phù hợp, không cần can thiệp phẫu thuật.

Tuy nhiên, trường hợp đau do bệnh xương khớp, đau nặng, chấn thương nghiêm trọng cần thăm khám và kịp thời điều chỉnh để phòng tránh các rủi ro không mong muốn. Bởi, các di chứng do tổn thương xương khớp không được điều trị có thể ảnh hưởng đến khả năng vận động, thậm chí gây tàn tật vĩnh viễn cho người bệnh.

Nguyên nhân gây đau dây thần kinh vai gáy

Đau dây thần kinh vai gáy xảy ra do ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố cả bên trong lẫn bên ngoài cơ thể. Chẳng hạn như thói quen làm việc, nằm, ngồi không phù hợp gây chèn ép dây thần kinh hoặc liên quan đến các bệnh lý về xương khớp. Dưới đây là các nguyên nhân thường gặp:

Chấn thương vai gáy

Tình trạng đau mỏi vay gáy nói chung, đau dây thần kinh vai gáy nói riêng có thể do các chấn thương liên quan gây ra. Nhất là trường hợp gặp tai nạn khi tham gia giao thông, chơi thể thao hoặc chấn thương khi đang lao động.

Các chấn thương tại vị trí cổ, vai, gáy dù mức độ nặng hay nhẹ đều gây ra không ít ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt của người bệnh. Bởi đa phần chấn thương đều làm chèn ép lên rễ dây thần kinh, hình thành các cơn đau bất thường.

Một số dạng chấn thương thường gặp như bong gân cổ, trật khớp vai, gãy đốt sống cổ, chấn thương tủy sống hay giãn dây chằng,… Người bệnh cần được cấp cứu và điều trị để phòng tránh các di chứng không mong muốn làm ảnh hưởng đến khả năng vận động về sau.

Ngồi, đứng tư thế quá lâu

Việc duy trì ngồi hoặc đứng, nằm ở một tư thế kéo dài có thể khiến cơ thể bị đau mỏi, khó chịu. Nếu không điều chỉnh, xương khớp dễ bị thoái hóa hoặc chèn ép lên dây thần kinh gây ra các cơn đau ẩm ỉ đến nặng nề, trong đó có khu vực cổ, vai, gáy.

Không chỉ khiến xương khớp dễ bị xơ cứng, việc duy trì tư thế tĩnh kéo dài thường xuyên sẽ khiến cho máu huyết kém lưu thông. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến nhiều bệnh lý gây ảnh hưởng sức khỏe tổng thể.

Đột ngột thay đổi tư thế

Ngoài việc duy trì tư thế tĩnh kéo dài, người bệnh có thể bị đau mỏi vai gáy, đau dây thần kinh vai gáy nếu đột ngột thay đổi tư thế. Chẳng hạn như vặn cổ mạnh, xoay người đột ngột,… làm cho hệ thống gân xương chưa kịp phản ứng, nằm chèn lên các rễ dây thần kinh, từ đó hình thành các cơn đau mỏi khó chịu.

Ảnh hưởng bởi bệnh lý

Bên cạnh các yếu tố tác động cơ học gây đau, hiện tượng đau dây thần kinh vai gáy còn có liên quan đến một số bệnh lý về xương khớp. Trong đó có thể kể đến các bệnh như:

• Thoái hóa cột sống cổ

Bệnh thoái hóa cột sống cổ là dạng bệnh xương khớp có tính chất mãn tính, kéo dài dai dẳng. Bệnh thường liên quan đến yếu tố tuổi tác, thói quen lười vận động, ngồi sai tư thế trong thời gian dài,… gây ra.

Tình trạng thoái hóa có khả năng hình thành các gai xương trên cột sống nếu không được điều trị khắc phục sớm. Các gai xương sẽ tiếp tục phát triển và nằm chèn ép lên rễ dây thần kinh và mô mềm xung quanh, từ đó hình thành các cơn đau mỏi khó chịu.

Bệnh thoái hóa cột sống cổ được xem là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây ra hiện tượng đau mỏi vay gáy. Lúc này, người bệnh sẽ gặp phải các triệu chứng điển hình như đau, cứng cổ, khó cử động cổ, có hiện tượng sưng viêm,…

• Hẹp ống sống cổ

Hẹp ống sống là một trong những nguyên nhân khiến bạn bị đau dây thần kinh vai gáy. Có nhiều yếu tố tác động khiến ống sống bị hẹp, trong đó đặc biệt là hiện tượng hẹp ống sống cổ. Khi đó, các dây thần kinh bị chèn ép khiến cho vùng vai gáy hình thành các cơn đau mỏi bất thường.

Đau do hẹp ống sống cổ thường âm ỉ, nhẹ và kéo dài. Tuy nhiên đây là giai đoạn khởi phát, bởi sau một thời gian không được điều trị, bệnh có thể chuyển biến nặng khiến bạn gặp phải các cơn đau dữ dội hơn. Cơn đau từ vai gáy có thể lan rộng xuống hai cánh tay, gây cảm giác tê ngứa khó chịu.

Một bên hoặc cả hai cánh tay trở nên yếu dần, gây khó khăn cho người bệnh trong việc cầm nắm đồ vật, làm việc và học tập. Trường hợp bệnh nghiêm trọng có thể dẫn đến bại liệt, tàn phế. Chính vì thế người bệnh nên thăm khám và sớm điều trị.

• Thoát vị đĩa đệm cổ

Thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ là bệnh lý xương khớp thường gặp hiện nay. Xảy ra khi bao xơ đĩa đệm bị nứt rách dẫn đến tình trạng nhân nhầy bên trong thoát ra ngoài, chèn ép lên rễ dây thần kinh và tủy sống. Từ đó làm xuất hiện các cơn đau nhức bất thường.

Bên cạnh hiện tượng đau mỏi cổ vai gáy, người bị thoát vị đĩa đệm cổ còn gặp phải nhiều triệu chứng kèm theo khác. Chẳng hạn như hiện tượng cứng cổ, tê bì, ngứa ran lan rộng ra cánh tay, co thắt cơ,…

Chẩn đoán và điều trị đau dây thần kinh vai gáy

Khi nhận thấy cơn đau dây thần kinh vai gáy xuất hiện bất thường, bạn nên chủ động đến gặp bác sĩ thăm khám và điều trị sớm. Tại bệnh viện, bác sĩ sẽ tiến hành thăm hỏi triệu chứng, tiền sử bệnh lý và các thuốc bạn đang sử dụng để chẩn đoán sơ bộ tình trạng của bạn.

Sau đó, bác sĩ sẽ tiến hành một vài xét nghiệm, kiểm tra để đưa ra chẩn đoán cuối cùng và hướng dẫn phác đồ điều trị cho người bệnh. Các phương pháp thăm khám cận lâm sàng được thực hiện như:

• Chụp X quang: Thu được hình ảnh cấu trúc xương, các vấn đề xảy ra ở khu vực cổ, vai, gáy. Thông qua phương pháp này bác sĩ cũng có thể phát hiện có sự thu hẹp ống sống nếu có, bên cạnh đó là các tổn thương đĩa đệm.
• Chụp CT scan: Thu được hình ảnh chi tiết hơn phương pháp chụp X quang thông thường. Bác sĩ có thể phát hiện gai xương bất thường ở vùng cổ, nếu có.
• Chụp MRI: Phương pháp chụp cộng hưởng từ cho ra hình ảnh chi tiết hơn tại các mồ mềm, giúp tìm ra tổn thương đang xảy ra ở tủy sống và hiện tượng chèn ép rễ dây thần kinh.
• Điện cơ EMG: Sử dụng xung điện giúp kiểm tra hoạt động của dây thần kinh.

Sau khi có kết quả xét nghiệm, kiểm tra, bác sĩ sẽ chỉ định hướng điều trị phù hợp với tình trạng sức khỏe của người bệnh. Dưới đây là các cách điều trị đau dây thần kinh vai gáy được áp dụng phổ biến hiện nay:

Sử dụng phương pháp Tây y

Dựa vào mức độ tổn thương, tình trạng đau mỏi của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc hoặc các phương pháp can thiệp phù hợp. Chỉ khi tình trạng của người bệnh không thể đáp ứng điều trị bằng thuốc mới phải áp dụng phẫu thuật điều trị.

Các phương pháp thường được áp dụng như dùng vòng đệm quấn cổ, tập vật lý trị liệu cổ, kết hợp thuốc uống, thuốc tiêm. Cụ thể:

• Sử dụng vòng đệm: Đeo vòng đệm quanh cổ, cố định bằng Velcro giúp hạn chế cử động cổ, giúp vị trí này được nghỉ ngơi, tránh tác động ảnh hưởng đến tổn thương, giảm chèn ép dây thần kinh. Người bệnh chỉ sử dụng vòng đệm trong thời gian ngắn, không dùng quá lâu có thể làm giảm sức mạnh tự nhiên của cơ cổ.
• Tập vật lý trị liệu: Nhiều bài tập khác nhau được áp dụng phù hợp với người bệnh. Trường hợp cần thiết, nhân viên y tế sẽ hướng dẫn người bệnh thực hiện kéo căng các khớp, cơ ở cổ. Việc luyện tập tốt nhất nên có sự hướng dẫn và theo dõi của nhân viên y tế hoặc các chuyên gia vật lý trị liệu.
• Thuốc uống: Thuốc có tác dụng giảm triệu chứng khó chịu cho người bệnh. Một số thuốc được sử dụng như thuốc chống viêm không chứa steroid, thuốc corticoisteroid đường uống.
• Thuốc tiêm: Tiêm thuốc steroid vào vị trí gần dây thần kinh bị chèn ép giúp giảm viêm tại chỗ. Thuốc được bác sĩ tiêm ở giữa, trong màng cứng hoặc ở mặt khớp. Mặc dù thuốc không co khả năng làm giảm áp lực lên dây thần kinh trong trường hợp thoát vị đĩa đệm, tuy nhiên thuốc có thể giúp giảm đau, giảm sưng, tạo điều kiện cho dây thần kinh hồi phục.
• Thuốc Morphine: Sử dụng riêng cho đối tượng bị đau vai gáy dữ dội sau khi áp dụng các phương pháp khác không có tác dụng. Thuốc có khả năng gây nghiện nên bác sĩ thường chỉ kê đơn cho người bệnh sử dụng trong thời gian nhất định.

Sử dụng các phương pháp Tây y từ dùng thuốc đến phẫu thuật đều sẽ tiềm ẩn các rủi ro nhất định. Người bệnh nên thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ, trường hợp gặp phải dấu hiệu bất thường trong quá trình điều trị, người bệnh cần nhanh chóng thông báo để được bác sĩ hỗ trợ kịp thời.

Áp dụng các biện pháp tại nhà

Bên cạnh đó, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp tại nhà để giảm đau dây thần kinh vai gáy. Tham khảo các phương pháp dưới đây:

• Chườm nóng: Nhiệt độ nước nóng giúp giãn các mô cơ, cải thiện tuần hoàn máu, thư giãn và giải phóng các rễ thần kinh bị chèn ép. Bạn chỉ cần sử dụng túi chườm, đổ nước 70 độ vào, chườm trực tiếp lên vai trong 15-20 phút. Thực hiện cách chườm nóng ngày 2 lần giúp giảm đau, chú ý nhiệt độ nước để tránh gây bỏng da.
• Massge: Bên cạnh phương pháp chườm nóng, bạn có thể áp dụng phương pháp massage, xoa bóp giúp thư giãn vai gáy, giảm đau và kích thích lưu thông máu, giảm nguy cơ ứ trệ, dẫn đến tình trạng chèn ép rễ thần kinh trở nên nghiêm trọng hơn.
• Sử dụng thảo dược: Một số thảo dược thiên nhiên có khả năng giảm đau vai gáy. Bạn có thể tận dụng thảo dược, rang nóng với muối hạt và chườm lên vị trí bị đau mỏi để cải thiện bệnh tại nhà. Lưu ý không nên chườm quá nóng làm da bị bỏng, phồng rộp.

Ngoài các biện pháp hỗ trợ giảm đau tại nhà kể trên, bạn nên điều chỉnh lại tư thể nằm, ngồi cho phù hợp. Kết hợp ăn uống đều độ, loại bỏ thực phẩm có hại cho sức khỏe, đồng thời vận động nhẹ nhàng giúp phòng ngừa nguy cơ cứng xương khớp.

Chăm sóc phòng ngừa đau dây thần kinh vai gáy

Đau dây thần kinh vai gáy khiến nhiều người gặp khó khăn trong sinh hoạt, công việc và sức khỏe. Do đó, bạn nên chủ động chăm sóc sức khỏe xương khớp, phòng tránh chứng bệnh này. Dưới đây là một số lưu ý dành cho bạn đọc:

• Ngồi, nằm, đi đứng với tư thế phù hợp, không nên duy trì tư thế tĩnh trong thời gian quá lâu khiến xương khớp bị xơ cứng, dễ bị chấn thương. Đồng thời, tránh thực hiện hoạt động thay đổi tư thế đột ngột.
• Luyện tập các bài tập giãn cơ thường xuyên, tránh ứ trệ, chèn ép rễ thần kinh. Tập các bài tập thể dục phù hợp giúp tăng cường lưu thông máu.
• Không nên tập luyện thể dục quá sức, cần điều chỉnh lịch tập phù hợp, tránh trường hợp bị thoái hóa, chấn thương xương khớp.
• Bổ sung cho cơ thể các thực phẩm phù hợp, đầy đủ dưỡng chất. Hạn chế các thực phẩm không có lợi cho sức khỏe, hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng. Không nên lạm dụng rượu bia, đồ uống chứa cồn, không nên hút thuốc lá,…
• Ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi và làm việc hợp lý, tránh khiêng vác vật nặng quá trọng lượng cơ thể thường xuyên. Nên điều chỉnh tư thế ngồi làm việc phù hợp. Dành thời gian thư giãn, tránh căng thẳng, stress trong thời gian dài.

Hy vọng các thông tin trong bài viết đã giúp bạn đọc hiểu hơn về tình trạng đau dây thần kinh vai gáy. Hiện tượng đau mỏi có thể do nhiều nguyên nhân gây ra từ bệnh lý đến các tác động cơ học bên ngoài. Bạn cần tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh và có phương pháp điều chỉnh sớm để phòng tránh các rủi ro ảnh hưởng sức khỏe.