Cập nhật lúc 10:18 - 06/02/2023
Viêm Xoang: Nguyên Nhân, Dấu Hiệu Và Cách Điều Trị Hiệu Quả
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Viêm xoang là bệnh lý phổ biến hiện nay, gây ra không ít triệu chứng khó chịu ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe của người bệnh. Tình trạng viêm nhiễm nếu kéo dài không được kiểm soát có nguy cơ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Do đó chuyên gia khuyên bạn nên thăm khám và can thiệp điều trị sớm để phòng tránh các rủi ro không mong muốn.
Bệnh viêm xoang là gì?
Viêm xoang hay còn gọi là viêm xoang mũi là bệnh lý viêm nhiễm đường hô hấp phổ biến hiện nay. Theo thống kê tại nước ta, tỷ lệ người mắc bệnh có xu hướng ngày càng gia tăng. Lớp niêm mạc hô hấp lúc này bị tấn công bởi các loại hại khuẩn, từ đó dịch nhầy tiết ra nhiều hơn dẫn đến tình trạng tắc nghẽn các xoang.
Bệnh viêm xoang được chia thành 2 dạng tương tự như một số bệnh lý khác là dạng cấp tính và mãn tính. Trong đó, tình trạng cấp tính thường diễn ra trong thời gian ngắn từ 1 – 4 tuần. Tuy nhiên, trường hợp không điều trị đúng cách, bệnh cấp tính các thể kéo dài hơn 3 tháng, lúc này viêm đã thành mãn tính, khó chữa trị.
Ngoài ra, dựa vào hệ thống xoang mũi, vị trí nhiễm trùng mà người ta còn chia bệnh thành các loại như viêm xoang bướm, viêm xoang sàng, trán, hàm,… Cụ thể như sau:
- Viêm xoang bướm: Tình trạng viêm nhiễm nằm ở 2 hốc xoang sâu dưới nền sọ, khu vực bên trong thân xương bướm. Viêm xoang bướm khiến người bệnh bị đau đầu, đau ở gần hốc mắt, thái dương, nhìn kém, hay nghẹt và chảy nước mũi.
- Viêm xoang sàng: Tình trạng nhiễm trùng nằm ở vị trí hốc xoang giữa mắt, phần phía trên hốc mũi. Lúc này ngươi bệnh sẽ gặp các triệu chứng như đau nhức vùng mắt đến mũi, khó thở, dịch tiết chảy nhiều tràn xuống cổ họng, nghẹt mũi, miệng có mùi hôi bất thường,…
- Viêm xoang trán: Xoang trán nằm ở vị trí cao nhất, được ngăn cách với não qua một lớp xương mỏng. Người bệnh bị viêm xoang trán thường gặp phải tình trạng đau đầu, trán và hốc mắt, chảy nước mắt thường xuyên,… Do vị trí gần với não bộ nên nếu không chữa trị có nguy cơ biến chứng cao.
- Viêm xoang hàm: Vị trí viêm nhiễm nằm ở hốc xoang ở hai bên má.
Mặc dù là bệnh lý phổ biến nhưng bạn không nên chủ quan. Tình trạng viêm nhiễm tại các hốc xoang nếu kéo dài không được điều trị có thể phát sinh các biến chứng nguy hiểm khác. Do đó, bạn nên chủ động thăm khám và có biện pháp kiểm soát càng sớm càng tốt.
Nguyên nhân gây bệnh viêm xoang
Như đã đề cập, viêm nhiễm hốc xoang do hại khuẩn gây ra. Đặc biệt khi gặp phải điều kiện thuận lợi, vi khuẩn, virus, các loại nấm sẽ tấn công và gây ra nhiều triệu chứng khó chịu cho người bệnh. Ngoài ra còn nhiều nguyên nhân khác dẫn đến viêm xoang. Dưới đây là các yếu tố chính:
- Nhiễm vi khuẩn, nấm: Một số loại khuẩn, nấm gây hại xâm nhập và phát triển bên trong xoang gây nên hiện tượng viêm nhiễm. Chất nhầy tiết ra nhiều hơn ứ đọng lại trong xoang dẫn đến tình trạng cản trở lưu thông không khí trong xoang.
- Ảnh hưởng từ bệnh hô hấp: Các bệnh lý về hô hấp làm ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thống tuyến lông do chất nhầy tiết ra ồ ạt. Trong đó có thể kể đến như chứng viêm mũi dị ứng, kéo dài không điều trị có thể dẫn đến tình trạng viêm xoang.
- Thói quen sinh hoạt: Mũi là bộ phận phải tiếp xúc với không khí bên ngoài, do đó bụi bẩn, hại khuẩn có thể tấn công và xâm nhập bộ phận này bất cứ lúc nào. Trường hợp người bệnh không vệ sinh mũi sạch sẽ, không bảo vệ đường hô hấp có thể bị viêm xoang và các bệnh lý dai dẳng khác. Đặc biệt nếu không chăm sóc tốt, triệu chứng viêm xoang có thể tái phát nhiều lần và biến chứng.
- Chấn thương: Một số trường hợp bệnh nhân bị viêm xoang do gặp phải các chấn thương ở vùng mũi. Vết bầm xuất hiện gây tụ máu, phù nề khiến vùng xoang mũi bị bít tắc.
- Bơi lặn: Người thường xuyên bơi lặn phải thận trọng, đây là nhóm đối tượng dễ bị viêm xoang do trong hồ bơi có chứa clo. Chất này có thể gây sưng khoang mũi, viêm nhiễm dẫn đến viêm xoang.
- Do cơ địa: Người có cơ địa nhạy cảm, dễ bị dị ứng khi ăn phải thức ăn, nước uống không phù hợp, hít phải lông chó mèo, phấn hoa,… dễ bị viêm xoang hơn những đối tượng khác. Khi gặp phải các tác nhân dị ứng, niêm mạc đường hô hấp bị tác động dẫn đến phù nề, kéo theo đó là tình trạng viêm tắc các hốc xoang.
- Hệ miễn dịch yếu: Người đang mắc bệnh lý mãn tính về hô hấp, người có sức đề kháng yếu dễ bị hại khuẩn tấn công, gây hại.
Ngoài các nguyên nhân kể trên, bệnh viêm xoang có thể xảy do di truyền, gặp phải các bất thường ở mũi, phụ nữ mang thai, người thường xuyên hút thuốc lá, tắc mũi,… Đây là những đối tượng có khả năng cao mắc phải chứng bệnh này.
Dấu hiệu nhận biết bệnh viêm xoang
Người mắc bệnh viêm xoang có các triệu chứng tương tự các bệnh lý hô hấp khác như nghẹt mũi, khó thở, nhức đầu,… Tuy nhiên, chúng có thể tái phát và kéo dài gây ra không ít ảnh hưởng cho người bệnh trong sinh hoạt đời sống. Do đó, bạn nên chủ động thăm khám bác sĩ nếu nhận thấy cơ thể có những biểu hiện sau:
- Đau nhức: Người bệnh viêm xoang thường cảm thấy các cơn đau nhức khó chịu xuất hiện ở vùng mặt, kèm theo đau đầu, nặng đầu. Đặc biệt là khi người bệnh cúi đầu hoặc nằm xuống thì cơn đau trở nên nặng nề hơn. Tùy vào vị trí xoang bị viêm nhiễm, cơn đau sẽ xuất hiện ở các vùng cụ thể.
- Chảy dịch nhầy: Dịch xoang tiết ra nhiều hơn là triệu chứng điển hình của người bị viêm xoang. Trong đó, nếu vùng bị viêm nhiễm là xoang trán, hàm hoặc xoang sàng trước, dịch sẽ chảy xuống mũi. Trường hợp viêm nhiễm ở các xoang sàng sau, xoang bướm, dịch tiết ra sẽ chảy xuống họng. Dịch từ trong có thể chuyển thành dạng đặt, mủ xanh kèm mùi hôi.
- Nghẹt mũi: Đây là một trong những triệu chứng người bị viêm xoang thường gặp phải. Tình trạng có thể xảy ra trong thời gian ngắn, xảy ra liên tục tại một hoặc 2 bên cánh mũi. Lúc này khứu giác có thể bị ảnh hưởng làm người bệnh không ngửi thấy được mùi như bình thường.
Ngoài các triệu chứng điển hình kể trên, người bệnh có thể bị sốt, mệt, ho, thở ra có mùi,… Triệu chứng nặng – nhẹ còn tùy vào mức độ và giai đoạn bệnh. Tuy nhiên do khá tương đồng với các bệnh lý như cảm, ho, sổ mũi,… nên nhiều người chủ quan không thăm khám sớm. Trường hợp viêm xoang kéo dài, chuyển nặng có thể gây ra biến chứng nguy hiểm.
Viêm xoang có nguy hiểm không? Khi nào đến gặp bác sĩ?
Viêm xoang là một trong những bệnh lý phổ biến hiện nay, tỷ lệ người bệnh ngày càng có xu hướng gia tăng. Trường hợp không sớm điều trị có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm. Các trường hợp như:
- Biến chứng ở mắt: Người bệnh viêm xoang, nhất là trường hợp viêm xoang hàm, xoang trán, xoang sàng có thể gặp phải các biến chứng ở mắt như viêm mô liên kết hốc mắt, áp xe túi lệ, mi mắt hoặc tình trạng viêm nhiễm ảnh hưởng các dây thần kinh thị giác. Nguyên nhân là do người bệnh không kịp thời phát hiện và điều trị, vi khuẩn lan rộng ảnh hưởng đến mắt thông qua đường mạch máu. Nghiêm trọng hơn nếu không được điều trị sẽ dẫn đến hiện tượng giảm hoặc mất thị lực, thậm chí là mù hoàn toàn.
- Viêm phế quản: Biến chứng được ghi nhận xảy ra ở người bị viêm xoang hàm và xoang sàng. Khi đó người bệnh sẽ nhận thấy tình trạng đờm dãi xuất hiện nhiều hơn, đôi khi còn có lẫn máu. Viêm không gây nhức đầu hay nghẹt mũi.
- Biến chứng khác: Ngoài các biến chứng kể trên, người bệnh viêm xoang có thể đối mặt với nhiều biến chứng khác, chẳng hạn như viêm màng não, viêm họng mãn tính, viêm xương hoặc tắc tĩnh mạch xoang hang,…
Đừng chủ quan khi nhận thấy cơ thể có dấu hiệu bất thường. Các chuyên gia khuyên bạn nên chủ động đến gặp bác sĩ Tai – Mũi – Họng nếu nhận thấy các triệu chứng như: Đau nhức mắt, đau đầu, sưng trán, mắt, quanh mắt, cổ cứng, sốt cao,… Đặc biệt là khi các triệu chứng tái phát thường xuyên hoặc kéo dài hơn 10 ngày không khỏi.
Phương pháp chẩn đoán bệnh viêm xoang
Khi đến gặp bác sĩ, bạn sẽ được thăm khám từ các triệu chứng đang gặp phải đến thực hiện một số phương pháp xét nghiệm, kiểm tra khác để đưa ra kết luận cuối cùng. Bác sĩ dựa vào đó sẽ chỉ định phác đồ điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân. Một số phương pháp xét nghiệm chẩn đoán như:
- Nội soi: Bác sĩ sẽ sử dụng một ống dẫn mềm có gắn camera ở đầu luồn vào mũi của người bệnh. Thông qua đó hình ảnh bên trong mũi sẽ hiển thị trên máy tính, bác sĩ có thể quan sát thấy bên trong xoang có đang bị viêm nhiễm hay gặp phải vấn đề gì. Thường người bệnh sẽ được chỉ định nội soi mũi trước lẫn mũi sau.
- Chẩn đoán bằng hình ảnh: Bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh chụp CT hoặc MRI để quan sát và tìm ra vị trí hốc xoang bị tắc nghẽn. Phương pháp chẩn đoán này thường được áp dụng cho trường hợp hốc xoang khó tiếp cận bằng máy nọi soi.
- Nuôi cấy dịch mũi và xét nghiệm dị ứng: Hai phương pháp được chỉ định nhằm xác định nguyên nhân gây bệnh là do vi khuẩn, virus, nấm hay do dị ứng.
Sau khi có kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ chỉ định phương án điều trị cho mỗi người bệnh. Để phòng tránh các biến chứng không mong muốn, bạn nên tuân thủ theo hướng dẫn điều trị, sớm thăm khám khi nhận thấy cơ thể có triệu chứng bất thường.
Cách điều trị bệnh viêm xoang hiệu quả
Bệnh viêm xoang không còn xa lạ với nhiều người, căn bệnh dai dẳng khó điều trị nhưng lại dễ tái phát. Hiện nay để kiểm soát bệnh, bệnh nhân có thể dùng thuốc Tây hoặc các phương pháp dân gian, Đông y. Dưới đây là các hướng điều trị thường được áp dụng:
Sử dụng thuốc Tây y chữa viêm xoang
Sử dụng thuốc Tây giúp cải thiện triệu chứng khó chịu do bệnh viêm xoang gây ra nhanh chóng. Do đó, nhiều người đã lựa chọn giải pháp này. Một số thuốc Tây y được chỉ định như:
- Thuốc kháng sinh giúp diệt khuẩn, các loại được dùng phổ biến như beta lactam, macrolid,…
- Thuốc chống dị ứng như histamin
- Thuốc corticoid dạng uống cho người bị viêm xoang nặng. Tuy nhiên người bệnh có thể gặp phải một số tác dụng phụ như tăng huyết áp, tiểu đường, đục thủy tinh thể,…
- Thuốc trị viêm xoang dạng xịt giúp cho người bệnh thông mũi. Không lạm dụng, nên dùng theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Thuốc giảm đau giúp xoa dịu triệu chứng khó chịu. Tuy nhiên nên thận trọng khi dùng thuốc giảm đau cho trường hợp trẻ em và phụ nữ bị bệnh viêm xoang.
Sử dụng thuốc Tây có hiệu quả nhanh nên được nhiều người lựa chọn. Mặc dù vậy, bên cạnh các ưu điểm mà thuốc mang lại, người bệnh cũng có nguy cơ gặp phải các phản ứng phụ không mong muốn. Do đó, bạn nên tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để giảm thiểu các rủi ro ảnh hưởng sức khỏe, sớm điều trị khỏi bệnh viêm xoang.
Trị viêm xoang bằng mẹo dân gian
Chữa viêm xoang bằng mẹo dân gian cũng là hướng được nhiều người áp dụng. Theo đó, các nguyên liệu được dùng có nguồn gốc từ thiên nhiên giúp giảm triệu chứng khó chịu do bệnh gây ra. Đồng thời, phương pháp dân gian ít gây tác dụng phụ, hỗ trợ điều trị bệnh an toàn. Tham khảo ngay một số mẹo sau:
Gừng và hành: Gừng và hành là hai gia vị được dùng trong chế biến món ăn nhờ vị thơm tự nhiên. Ngoài ra, gừng và hành đều cay nóng, có tác dụng thông mũi, kháng viêm, hỗ trợ điều trị triệu chứng khó chịu do viêm xoang gây ra. Cách dùng như sau:
- Sử dụng 1 củ gừng nhỏ, 2 củ hành, rửa sạch sau đó giã nát.
- Vắt lấy nước cốt hai nguyên liệu rồi tiến hành thoa lên mũi.
- Sau 30 phút dùng nước muỗi loãng ấm rửa lại mũi.
- Thực hiện cách làm này mỗi ngày 2 lần, sau khoảng 14 ngày triệu chứng thuyên giảm hẳn.
Xông hơi thảo dược: Viêm nhiễm tại các hốc xoang gây ra các triệu chứng khó chịu. Cách dùng thảo dược xông hơi giúp hỗ trợ làm thông mũi, giảm nghẹt mũi, tắc xoang, giúp người bệnh thư giãn tinh thần, cải thiện sức khỏe. Cách làm đơn giản:
- Bạn dùng những loại lá thảo dược có hương thơm tự nhiên như lá bưởi, bạc hà, tía tô,…
- Sau khi rửa sạch cho lá vào nồi nấu với lượng nước vừa đủ.
- Khi nước sôi một thời gian tắt bếp và tiến hành xông mũi trong khoảng 5 – 15 phút để xoa dịu các triệu chứng khó chịu.
Dùng hạt gấc: Sử dụng hạt gấc chữa bệnh viêm nhiễm hốc xoang nhẹ là mẹo dân gian được nhiều người truyền tai nhau. Theo đó, các chất có trong hạt gấc có tác dụng hỗ trợ kiểm soát bệnh, giảm triệu chứng hiệu quả. Tham khảo ngay cách làm như sau:
- Sử dụng 20 – 30 hạt gấc, nướng rồi giã nhỏ.
- Tiếp đến bạn cho 300ml rượu trắng vào ngâm trong khoảng 7 ngày.
- Sau đó bạn dùng tăm bông thấm rượu bôi lên sống mũi.
- Khoảng 5 phút sau nước dịch mũi chảy nên hỉ ra ngoài hết.
- Áp dụng kiên trì để sớm đạt được hiệu quả như mong đợi.
Trên đây là gợi ý một vài mẹo dân gian hỗ trợ điều trị bệnh được áp dụng. Vì nguyên liệu được dùng là thảo dược có trong tự nhiên nên khá lành tính, an toàn, ít phát sinh phản ứng phụ. Tuy nhiên bên cạnh đó dược tính sẽ chậm hơn thuốc tân dược, đòi hỏi người bệnh phải áp dụng trong thời gian nhất định mới thấy được kết quả.
Dùng thuốc Đông y chữa viêm xoang
Sử dụng thuốc Đông y chữa bệnh viêm xoang cũng là hướng điều trị được nhiều người lựa chọn. Bởi so với thuốc Tây, thuốc Đông y lành tính, sử dụng trong thời gian dài ít gây phản ứng phụ hơn. Tuy nhiên, thời gian thuốc phát huy tác dụng sẽ chậm, đòi hỏi người bệnh phải kiên trì và mất nhiều thời gian trong việc chuẩn bị, sắc thuốc.
Người bệnh nếu lựa chọn hướng điều trị này nên tìm kiếm địa chỉ phòng khám Đông y uy tín, có thầy thuốc giỏi để đảm bảo hiệu quả điều trị và an toàn sức khỏe. Không tự ý kết hợp thuốc Đông, Tây y hoặc các bài thuốc dân gian bừa bãi. Do một số loại thuốc, dược liệu có khả năng sinh ra tương tác thuốc gây ảnh hưởng cho sức khỏe.
Phương pháp ngoại khoa
Áp dụng biện pháp ngoại khoa đối với trường hợp viêm xoang có liên quan đến các vấn đề do cấu trúc mũi gây ra. Trong đó chẳng hạn như viêm do lệch vách ngăn, xuất hiện khối polyp trong mũi, viêm nhiễm tái phát nhiều lần,… Ngoài ra, việc can thiệp phẫu thuật chữa viêm xoang còn được cân nhắc đối với đối tượng bệnh nhân không đáp ứng hiệu quả các biện pháp chữa trị khác.
Thông thường bác sĩ sẽ kiểm tra, xem xét thận trọng trước khi đưa ra hướng điều trị cho người bệnh. Với trường hợp phải phẩu thuật, đa phần sẽ áp dụng cách chữa bằng biện pháp nội soi. Đường xoang sẽ được phóng to để giúp loại bỏ nước dịch ứ đọng gây tắc nghẽn.
Sau điều trị, các triệu chứng viêm dần biến mất hẳn. Tuy nhiên, khả năng tái phát bệnh có thể xảy ra. Do đó bác sĩ đề nghị người bệnh phải chăm sóc và phòng tránh nguy cơ khiến viêm nhiễm có điều kiện bùng phát trở lại. Lựa chọn cơ sở y tế uy tín, có bác sĩ giỏi để thực hiện nhằm bảo vệ sức khỏe, giảm thiểu rủi ro không mong muốn.
Phương pháp phòng ngừa bệnh viêm xoang
Viêm xoang là bệnh lý dai dẳng, có khả năng tái phát nhiều lần gây ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống của nhiều người. Do đó, bạn nên chủ động phòng ngừa chứng bệnh này. Dưới đây là một số lưu ý dành cho bạn đọc:
- Điều trị dứt điểm và chủ động phòng tránh các vấn đề liên quan đến hệ hô hấp, cảm lạnh, cảm cúm,… Tránh viêm nhiễm ảnh hưởng đến hốc xoang gây bùng phát chứng viêm xoang cấp.
- Vệ sinh tay sạch sẽ thường xuyên, đặc biệt nên hạn chế tiếp xúc gần với người đang bị bệnh đường hô hấp. Tiêm phòng các bệnh lý nguy hiểm theo hướng dẫn.
- Trường hợp bị nghẹt mũi, chảy dịch mũi nhiều nên thăm khám và có biện pháp xử lý sớm. Tránh tình trạng viêm nhiễm kéo dài gây ra nhiều hệ lụy khác cho sức khỏe, đặc biệt là biến chứng sang viêm xoang.
- Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc chữa bệnh, nhất là các dạng thuốc xịt mũi, dung dịch nhỏ mũi khi chưa thăm khám xác định vấn đề đang gặp phải. Việc dùng thuốc tốt hơn hết nên thông qua hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
- Ăn uống điều độ, xây dựng lối sống lành mạnh, tránh hút thuốc lá, lạm dụng các chất kích thích bất lợi cho sức khỏe. Tập luyện thể dục, tránh thức khuya, hạn chế căng thẳng, stress, giữ tinh thần thoải mái giúp cải thiện sức khỏe, phòng tránh nhiều vấn đề gây hại khác.
Trên đây nội dung cơ bản về bệnh viêm xoang, bạn đọc có thể tham khảo. Mặc dù không quá nguy hiểm, tuy nhiên các triệu chứng do bệnh gây ra khá dai dẳng, khó chữa dứt điểm. Chính vì thế, bạn nên tuân thủ theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ, kịp thời thăm khám khi cơ thể có các dấu hiệu lạ, kéo dài không thuyên giảm.
Có thể bạn quan tâm:
Bùi Ái Nhân
09/02/2023 |
0 Bình luận
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!