Cập nhật lúc 10:16 - 06/02/2023
Viêm Mũi Dị Ứng Bội Nhiễm: Nguyên Nhân, Hướng Chữa Trị
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Viêm mũi dị ứng bội nhiễm là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi bị các tác nhân gây dị ứng tấn công. Đây được xem là một biến chứng nhẹ của bệnh viêm mũi dị ứng khiến người bệnh gặp nhiều triệu chứng khó chịu, mệt mỏi ảnh hưởng đến sức khỏe và những sinh hoạt hằng ngày.
Viêm mũi dị ứng bội nhiễm là gì? Nguyên nhân gây bệnh
Viêm mũi dị ứng bội nhiễm là căn bệnh viêm đường hô hấp phổ biến và được đánh giá là nghiêm trọng hơn so với bệnh viêm mũi dị ứng thông thường. Nguyên nhân chính gây viêm mũi dị ứng bội nhiễm là do sự xâm nhập tấn công của một số loại vi khuẩn và phát triển thành bội nhiễm. Một số trường hợp ban đầu chỉ bị viêm mũi dị ứng do tiếp xúc với các dị nguyên nhưng sau một thời gian không điều trị dứt điểm và đúng cách sẽ gây biến chứng viêm mũi dị ứng bội nhiễm.
Ngoài ra, còn một số nguyên nhân khác gây ra viêm mũi dị ứng và cũng là yếu tố nguy cơ khởi phát viêm mũi dị ứng bội nhiễm gồm:
- Sống trong điều kiện môi trường chứa nhiều bụi bẩn, nấm mốc, hóa chất độc hại, khói bụi công nghiệp…
- Có sẵn cơ địa dị ứng và tiếp xúc với các dị nguyên nhân như lông chó mèo, phấn hoa, mỹ phẩm, hóa dược phẩm…
- Một số nguyên nhân khác như dị ứng thực phẩm (như trứng, sữa, hải sản, các loại đậu…), viêm mũi dị ứng thời tiết, dị ứng thuốc điển hình là kháng sinh…
Dấu hiệu nhận biết để chẩn đoán bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm
Về cơ bản những triệu chứng viêm mũi dị ứng bội nhiễm cũng tương tự như viêm mũi dị ứng thông thường, bệnh viêm xoang hoặc nhiều bệnh lý đường hô hấp khác. Vì nguyên nhân này mà nhiều trường hợp bị chẩn đoán nhầm lẫn gây khó khăn trong việc điều trị. Cùng điểm qua một vài triệu chứng viêm mũi dị ứng bội nhiễm điển hình như:
- Chảy nước mũi: Hầu hết những người bị viêm mũi dị ứng nói chung đều gặp phải triệu chứng này. Khi bùng phát triệu chứng đầu tiên bằng đợt hắt hơi kéo dài thì ngay sau đó người bệnh sẽ chảy nước mũi liên tục. Viêm mũi dị ứng thông thường nước mũi loãng, màu trắng trong, còn viêm mũi dị ứng bội nhiễm thì nước mũi màu vàng đục hoặc xanh, chảy theo từng cơn.
- Nghẹt mũi, khó thở: Đây cũng là một trong những triệu chứng điển hình khi bị viêm mũi dị ứng bội nhiễm. Tình trạng nghẹt mũi xảy ra khi khoang mũi tiết nhiều dịch nhầy khiến nước mũi chảy ra nhiều. Lâu ngày khoang mũi bị sưng tấy, phù nề và gây cản trở đường hô hấp gây khó thở.
- Ngứa mũi: Cảm giác ngứa mũi xảy ra là do phản ứng của niêm mạc mũi khi tiếp xúc với các dị nguyên gây dị ứng mũi.
- Đau nhức cơ mặt, hốc mắt: Khi bị bội nhiễm vi khuẩn sẽ dần lan rộng sang khắp các xoang khác nhau trong mũi như xoang hàm, xoang trán, xoang bướm, xoang sàng… gây ảnh hưởng đến các dây thần kinh mắt, não bộ và gây đau nhức, khó chịu cho các cơ quan này.
- Hôi miệng: Người bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm dù đã vệ sinh kỹ càng nhưng vẫn không thể đánh bay mùi hôi trong khoang miệng. Vì dịch nhầy trong mũi lúc này đã bị bội nhiễm, có sự xuất hiện của nhiều loại vi khuẩn, virus và khi chảy xuống cổ họng, đọng lại tại đây gây vướng víu, mùi hôi khó chịu.
Những ảnh hưởng của viêm mũi dị ứng bội nhiễm đến sức khỏe
Bệnh viêm mũi dị ứng thông thường không gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh và có thể dễ dàng điều trị khỏi nếu tích cực tuân thủ theo phác đồ của bác sĩ. Nhưng nếu chậm trễ, chủ quan không điều trị sớm dẫn đến viêm mũi dị ứng bội nhiễm sẽ kéo theo hàng loạt các biến chứng sau đó gây ảnh hưởng cùng nhiều rủi ro khó lường cho sức khỏe.
Một số biến chứng thường gặp như:
- Nguy cơ cao mắc bệnh viêm xoang do nhiễm khuẩn lây lan gây sưng phù cuốn mũi, bít tắc các lỗ dẫn lưu dịch xoang xuống mũi.
- Viêm xoang mãn tính do tình trạng nhiễm trùng kéo dài, vi khuẩn ứ đọng và phát triển trong các hốc xoang mũi.
- Người mắc bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm thường có nguy cơ cao bị hen suyễn. Nguyên nhân là do niêm mạc ốn phế quản bị sưng phù do nhiễm trùng lây lan gây khó khăn trong việc hô hấp, thở khò khè kèm theo đau tức ngực. Đây là căn bệnh hết sức nguy hiểm cần được điều trị tích cực, nếu không rất dễ làm tăng nguy cơ bị đột quỵ.
- Ngoài ra, kéo theo bệnh viêm thanh quản, viêm họng do dịch mũi nhiễm khuẩn di chuyển xuống cổ họng hoặc do người bệnh tịt mũi nhiều phải thở bằng miệng.
- Những người bị viêm mũi dị ứng bội nhiễm thường gặp thêm biến chứng suy giảm thính lực hoặc điếc tạm thời. Nguyên nhân là do dịch mủ ứ đọng quá mức trong khoang mũi tràn vào tai thông qua đường nối giữa hai cơ quan. Dịch mủ tạo áp lực lên màng nhĩ, làm suy giảm thính lực, gây điếc tạm thời.
Phương pháp điều trị viêm mũi dị ứng bội nhiễm hiệu quả
Vì các triệu chứng của viêm mũi dị ứng bội nhiễm khá tương đồng với nhiều bệnh lý đường hô hấp khác nên rất dễ bị nhầm lẫn và gây khó khăn cho việc điều trị. Vì vậy, để biết được chính xác loại bệnh, mức độ ảnh hưởng và cách điều trị phù hợp, trước hết người bệnh nên đến bệnh viện để được thăm khám, chẩn đoán bằng các xét nghiệm chuyên sâu.
Một số biện pháp thường được chỉ định trong điều trị viêm mũi dị ứng bội nhiễm gồm:
1. Điều trị bằng thuốc Tây
Vì viêm mũi dị ứng bội nhiễm xuất phát từ việc viêm nhiễm do vi khuẩn, virus, nấm men… nên việc sử dụng thuốc cần tập trung vào các loại sau:
- Thuốc kháng sinh có chứa hoạt chất erythromyxin hoặc amoxillin… nhằm tiêu viêm, diệt khuẩn và ức chế sự tấn công của chúng;
- Thuốc kháng histamin có khả năng ức chế sự phóng thích histamin quá mức của cơ thể, làm giảm triệu chứng và cải thiện mức độ viêm nhiễm;
- Thuốc làm giãn phế quản, phòng ngừa các cơn co thắt phế quản, giảm thiểu các biến chứng tiếp theo của bệnh. Loại thuốc làm giãn phế quản thường dùng là Salbutamol theophylin;
- Thuốc an thần cũng được chỉ định sử dụng trong phác đồ điều trị viêm mũi dị ứng bội nhiễm để hỗ trợ cải thiện chất lượng giấc ngủ, cân bằng đồng hồ sinh học;
- Thuốc long đờm thường dùng là Terpin – codein hoặc Dextromethorphan giúp cải thiện triệu chứng dịch đờm đặc và vướng ở cổ họng.
- Thuốc giảm viêm thường dùng là Prednisolon hoặc Methylprednisolon giúp hỗ trợ cải thiện các triệu chứng như viêm nhiễm, phù nề, đau nhức niêm mạc mũi…
- Thuốc corticosteroid giúp loại bỏ nhanh chóng các triệu chứng viêm mũi dị ứng bội nhiễm nặng. Tuy nhiên chỉ được sử dụng trong thời gian ngắn vì có thể đi kèm nhiều tác dụng phụ nguy hiểm.
Lưu ý:
- Hầu hết các loại thuốc vừa kể trên chỉ có tác dụng cải thiện triệu chứng tạm thời, giúp người bệnh dễ chịu hơn trong thời gian ngắn cũng như hỗ trợ điều trị khỏi bệnh khi kết hợp cùng các biện pháp khác.
- Thuốc Tây thường đem lại hiệu quả cao, nhanh chóng nhưng lại rất dễ gây ra tác dụng phụ nếu lạm dụng, sử dụng trong thời gian dài, điển hình như gây nhờn thuốc, kháng thuốc, suy giảm hệ miễn dịch cùng nhiều biến chứng nguy hiểm khác.
2. Điều trị theo Đông y
Theo các tài liệu Đông y, viêm mũi dị ứng bội nhiễm là bệnh lý được hình thành do sự kết hợp của nhiều yếu tố. Theo đó sự xâm nhập tấn công của các tác nhân như phong, hàn, nhiệt, tà cộng với chứng Tỳ hư, Khí ứ uất có sẵn trong cơ thể mà hình thành bệnh. Vì vậy việc điều trị thể bệnh này khá phức tạp, chủ yếu tập trung vào việc kiểm soát triệu chứng vừa kết hợp tăng cường sức đề kháng, cải thiện hệ miễn dịch nhằm ngăn chặn bệnh tái phát càng lâu càng tốt.
Đặc trưng của các bài thuốc Đông y chữa bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm là sự kết hợp giữa nhiều vị thuốc khác nhau theo liều lượng phù hợp với thể trạng và mức độ bệnh nặng hay nhẹ. Ưu điểm của các bài thuốc này chính là sự lành tính, an toàn từ dược liệu tự nhiên và hiệu quả cao nhờ khả năng thẩm thấu mạnh. Tuy nhiên, khi áp dụng các bài thuốc này cần kiên trì trong thời gian dài mới phát huy được hiệu quả như mong đợi.
Một số vị thuốc Đông y thường được dùng trong các bài thuốc chữa viêm mũi dị ứng bộ nhiễm như: bạc hà, ké đầu ngựa, bồ công anh, bách bộ, kim ngân hoa, gắm, sài đất, cam thảo… Đây đều là những loại dược liệu có khả năng tiêu trừ độc tố, khu phong, tán hàn và bồi bồ ngũ tạng, nâng cao sức khỏe.
3. Kết hợp chăm sóc cải thiện triệu chứng tại nhà
Bên cạnh cách điều trị bằng thuốc theo phác đồ, bác sĩ thường sẽ hướng dẫn người bệnh áp dụng thêm một số cách cải thiện triệu chứng tại nhà để hỗ trợ điều trị viêm mũi dị ứng bội nhiễm hiệu quả hơn. Ưu điểm của những cách này là đơn giản, dễ thực hiện và không tốn kém nhiều chi phí:
- Xông hơi: Hơi nước nóng kết hợp với tinh dầu có khả năng diệt khuẩn sẽ giúp làm loãng dịch mũi, thông thoáng đường thở và mang đến sự thoải mái, dễ chịu cho người bệnh. Bạn có thể sử dụng tinh dầu hoặc một số loại dược liệu tự nhiên để nấu nước xông như vỏ bưởi, vỏ cam, xả, lá bạc hà, lá tía tô, gừng, chanh… Khuyến khích thực hiện cách này 3 – 4 lần/ tuần để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Rửa mũi bằng nước muối sinh lý: Nước muối sinh lý loại 0.9% có khả năng sát trùng, diệt khuẩn trong khoang mũi hiệu quả. Nước muối sẽ làm loãng dịch nhầy, tiêu diệt các loại vi khuẩn đang trú ngụ trong niêm mạc mũi gây dị ứng bội nhiễm và đào thải ra ngoài. Đối với người lớn có thể dùng bình Neti pot rửa mũi, còn trẻ em nên dùng bình xịt để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
- Áp dụng các mẹo dân gian: Trong dân gian lưu truyền rất nhiều bài thuốc sử dụng dược liệu tự nhiên chữa viêm mũi dị ứng nói chung và viêm mũi dị ứng bội nhiễm nói riêng. Bạn có thể tham khảo và thử áp dụng một vài mẹo sau đây:
- Tỏi: Tỏi chứa hàm lượng cao hoạt chất allicin có khả năng kháng viêm, sát khuẩn tự nhiên, giúp khoang mũi sạch và khỏe hơn. Pha nước ép tỏi và nước muối sinh lý theo tỷ lệ 1:1, khuấy đều rồi dùng tăm bông thấm dung dịch cho vào hốc mũi 15 phút, sau khi lấy ra rửa mũi lại bằng nước sạch.
- Lá húng chanh: Trong lá húng chanh chứa nhiều tinh dầu có khả năng kháng khuẩn, tiêu viêm, giảm sưng… Vì vậy, chỉ cần nấu một nồi lá húng chanh để xông hơi hoặc đem hãm cùng một ít muối lấy nước uống sẽ đem lại hiệu quả rất tốt.
- Lá ngải cứu: Lá ngải cứu thường được sử dụng phổ biến trong các bài thuốc chữa viêm mũi dị ứng nói chung. Giúp cải thiện triệu chứng bệnh, can xoa dịu thần kinh và điều hòa giấc ngủ. Cách thực hiện như sau, dùng ngải cứu đã phơi khô cuộn vào giấy đốt lên xông mũi, kết hợp hơ nhẹ một số huyệt trên đỉnh đầu.
Lưu ý: Đối với các mẹo dân gian từ dược liệu cần cẩn trọng khi quyết định áp dụng, nên tham khảo ý kiến của chuyên gia để tránh gây những rủi ro ngoài ý muốn, làm ảnh hưởng đến quá trình điều trị bệnh.
4. Can thiệp ngoại khoa
Những người bệnh không đáp ứng điều trị bằng các biện pháp nội khoa hoặc mắc bệnh do gặp bất thường trong cấu trúc mũi do bẩm sinh hoặc chấn thương sẽ được chỉ định thực hiện phẫu thuật để xử lý nguyên nhân, kiểm soát tình trạng bệnh. Hiện nay, y học hiện đại ghi nhận một số biện pháp điều trị ngoại khoa phổ biến như:
- Chọc dẫn lưu dịch mủ;
- Phun khí dung;
- Phẫu thuật chỉnh hình vách ngăn mũi.
Phòng ngừa biến chứng viêm mũi dị ứng bội nhiễm
Bên cạnh áp dụng các biện pháp điều trị chuyên sâu, người bệnh cũng cần phải kết hợp với các biện pháp phòng ngừa bệnh sau đây:
- Giữ vệ sinh tai – mũi – họng – mắt – răng bằng cách dùng nước muối sinh lý hằng ngày, đánh răng đều đặn để tránh vi khuẩn tấn công và phát triển.
- Chủ động cách ly với các tác nhân gây dị ứng như lông chó mèo, phấn hoa, bụi mịn, khói bụi, hóa chất.
- Luôn giữ cho nhà cửa, không gian sinh hoạt, làm việc, nghỉ ngơi được sạch sẽ, thoáng mát, tránh tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn, nấm mốc sinh sôi phát triển gây hại cho đường hô hấp.
- Chú ý giữ ấm khi thời tiết thay đổi đột ngột, đặc biệt ở những người có tiền sử bị viêm mũi dị ứng hoặc các bệnh lý hô hấp trước đó.
- Bổ sung đầy đủ các loại dưỡng chất từ những loại thực phẩm có lợi cho sức khỏe, có đặc tính kháng viêm, chống khuẩn và tăng cường sức đề kháng như rau xanh, trái cây tươi, đạm, omega-3. Tránh các loại thực phẩm gây dị ứng như hải sản, trứng, sữa, các loại đậu… nếu bản thân có cơ địa dễ dị ứng. Đặc biệt, kiêng các chất kích thích, rượu bia, thuốc lá.
- Tăng cường tập luyện thể dục thể thao hằng ngày để tăng cường sức đề kháng. Đồng thời, duy trì trạng thái tinh thần vui khỏe, lạc quan, ngủ đủ giấc để giúp có một hệ miễn dịch tốt chống lại mọi mầm mống gây bệnh.
- Thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc khi phát hiện các triệu chứng bất thường về đường hô hấp để được thăm khám chẩn đoán và điều trị sớm trước khi xuất hiện các biến chứng bội nhiễm nguy hiểm hơn.
Trên đây là những thông tin về căn bệnh viêm mũi dị ứng bội nhiễm và hy vọng rằng những kiến thức này sẽ giúp ích cho quý bạn đọc nắm rõ về đặc điểm cũng như cách điều trị phòng ngừa căn bệnh này. Không nên chủ quan trước bất kỳ triệu chứng nào để sớm thăm khám và điều trị một cách tốt nhất.
Có thể bạn quan tâm
Trần Giang
08/02/2023 |
0 Bình luận
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!