Viêm Da Tiếp Xúc Ở Mắt Nguy Hiểm Không? Cách Điều Trị

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – Tradimec

Viêm da tiếp xúc ở mắt là một dạng bệnh lý da liễu thường gặp, thường xảy ra kèm theo khi bị viêm da tiếp xúc ở mặt. Việc để mắt tiếp xúc trực tiếp với dị nguyên hoặc bị lây lan tổn thương từ những vùng da xung quanh là 2 trường hợp mắc bệnh phổ biến nhất. Vậy viêm da tiếp xúc ở mắt có nguy hiểm không? Cách điều trị ra sao?

Viêm da tiếp xúc ở mắt là gì? Nguyên nhân gây bệnh

Viêm da tiếp xúc ở mắt là một dạng của bệnh viêm da tiếp xúc nói chung. Vùng da quanh mắt tiếp xúc với các chất dị nguyên, tác nhân dị ứng là nguyên nhân hàng đầu làm kích phát sự phản ứng quá mức của hệ miễn dịch, làm giải phóng các hoạt chất trung gian, histamine để chống lại các tác nhân này, từ đó khởi phát các triệu chứng bệnh.

Bởi theo các chuyên gia da liễu, hệ thống miễn dịch có nhiệm vụ bảo vệ cơ thể, chống lại các tác nhân gây hại như vi khuẩn, virus, nấm… xâm nhập và cơ thể. Tuy nhiên, khi hệ thống này xảy ra sự sai lệch, phản ứng lại với các chất dị nguyên nên việc kích hoạt tình trạng dị ứng là điều hết sức bình thường.

Đối với bệnh viêm da tiếp xúc ở mắt, nguyên nhân chính gây ra các phản ứng dị ứng thường xuất phát từ các tác nhân từ bên ngoài môi trường. Điển hình như để mắt tiếp xúc với các tác nhân dị ứng trong không khí như:

Phấn hoa
Lông động vật
Bụi bẩn
Khói
Nước hoa
Nấm mốc
…

Bên cạnh đó, trong trường hợp bị viêm da tiếp xúc dị ứng ở mặt nhưng không điều trị kịp thời, đúng cách sẽ làm lây lan tổn thương sang các vùng da lân cận, trong đó có cả vùng mắt. Dị ứng thực phẩm cũng có thể là nguyên nhân khởi phát các triệu chứng viêm da tiếp xúc ở mắt.

Dấu hiệu nhận biết bệnh viêm da tiếp xúc ở mắt

Viêm da tiếp xúc ở mắt có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào và bất kỳ mùa nào trong năm. Cụ thể khi bị viêm da tiếp xúc ở mắt đặc trưng với các triệu chứng sau:

Mắt sưng phù, ửng đỏ
Ngứa ngáy, đau rát
Phù mọng kết mạc, sụp mí
Mờ mắt, chảy nước mắt
Có thể xuất hiện gỉ xung quanh mắt…
Nhạy cảm với ánh sáng
…

Những triệu chứng này có thể xuất hiện ở một bên hoặc cả hai mắt tùy theo diện tích tiếp xúc hoặc mức độ lây lan. Bên cạnh các triệu chứng tại chỗ, viêm da tiếp xúc ở mắt còn hành sốt, ngứa ngáy, rối loạn giấc ngủ… khiến người bệnh mệt mỏi, không có sức sống.

Trong một vài trường hợp, bị viêm da tiếp xúc ở mắt còn kèm theo một vài triệu chứng của viêm mũi như nghẹt mũi, sổ mũi, hắt hơi do vi khuẩn, virus di chuyển xuống mũi thông qua các lối thông bên trong. Tuy nhiên, triệu chứng này chỉ xảy có tính chất tạm thời và xảy ra vào một vài thời điểm cố định trong năm.

Viêm da tiếp xúc ở mắt nguy hiểm không?

So với các dạng viêm da tiếp xúc ở những vị trí khác thì viêm da tiếp xúc ở mắt là tình trạng tương đối nguy hiểm. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ gây ra nhiều tổn thương, biến chứng nguy hiểm như:

Viêm kết mạc dị ứng: Đây là một dạng tổn thương mắt điển hình do viêm da tiếp xúc ở mắt gây ra. Khi bị viêm kết mạc dị ứng khiến mắt của người bệnh ngứa ngáy, chảy nước mắt, tiết nhiều gỉ mắt… Vài triệu chứng nặng hơn như làm sưng phù, co quắp mi mắt và trở nên nhạy cảm với ánh sáng.
Viêm giác mạc: Đây là biến chứng cực kỳ nguy hiểm xảy ra do sự xuất hiện của các tác nhân như vi khuẩn, virus, độc tố như herpes, zona hoặc thủy đậu. Nếu không được điều trị khắc phục biến chứng sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng như vùng da quanh mắt mưng mủ, viêm, hoại tử, suy giảm thị lực, thậm chí là mù lòa vĩnh viễn.
Viêm bên trong nhãn cầu: Mặc dù khó có tác nhân dị nguyên nào vào được bên trong nhãn cầu, tuy nhiên nếu có sự giúp sức mở đường của các loại vi khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng sẽ khiến chúng dễ dàng xâm nhập vào bên trong nhãn cầu và phá hủy chức năng của các tổ chức nội nhãn như võng mạc, hắc mạc, dịch … kéo theo nhiều bệnh lý nghiêm trọng ở mắt như viêm bằng bồ đào, glocom do thể thủy tinh…

Bên cạnh các biến chứng bệnh lý, những triệu chứng khó chịu của viêm da tiếp xúc ở mắt còn làm ảnh hưởng đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống, đời sống tinh thần, thẩm mỹ, ngoại hình khiến người bệnh tự ti. e ngại trong giao tiếp hằng ngày.

Điều trị viêm da tiếp xúc ở mắt bằng cách nào hiệu quả?

Cũng tương tự như các dạng viêm da tiếp xúc khác, điều trị viêm da tiếp xúc ở mắt chủ yếu nhằm mục đích cải thiện làm giảm triệu chứng, ức chế diễn tiến của bệnh, ngăn ngừa biến chứng và phòng ngừa tái phát lâu dài. Để đạt được kết quả rõ rệt trong điều trị, người bệnh cần tuân thủ theo phác đồ do bác sĩ đưa ra.

1. Tìm và loại bỏ tác nhân dị ứng

Đầu tiên, người bệnh sẽ được bác sĩ thăm khám và chẩn đoán phân biệt viêm da tiếp xúc ở mắt với những tình trạng tổn thương mắt khác. Lúc này, người bệnh nên chủ động khoanh vùng các dị nguyên hay tác nhân dị ứng mà mình đã từng tiếp xúc để bác sĩ có cơ sở dữ liệu chính xác về nguyên nhân gây bệnh.

Sau khi đã xác định được nguyên nhân và tìm ra các dị nguyên hoặc tác nhân bên ngoài môi trường gây viêm da tiếp xúc dị ứng ở mắt, cần phải tiến hành loại bỏ chúng một cách nhanh nhất có thể.

2. Điều trị viêm da tiếp xúc ở mắt

Sử dụng thuốc Tây được xem là phương pháp điều trị viêm da tiếp xúc ở mắt hiệu quả nhất, phát huy công dụng nhanh chóng và sử dụng tiện lợi, không tốn nhiều thời gian công sức. Sau đây là một số loại thuốc phổ biến được kê đơn trong toa thuốc của người bệnh viêm da tiếp xúc dị ứng ở mắt:

Thuốc kháng histamine: Thuốc có khả năng ức chế sự sản sinh histamine quá mức. Từ đó giúp điều trị hiệu quả các triệu chứng như sưng đỏ, đau rát, ngứa mắt. Tuy nhiên, vì thuốc có tác dụng khá mạnh nên khi sử dụng cần hết sức lưu ý, có thể gây ra tác dụng phụ khiến tình trạng mắt càng nặng hơn. Thuốc loratadin (Claritin®) hoặc diphenhydramine (Benadryl®)… là những loại được dùng nhiều.
Thuốc co mạch: Loại thuốc này có chứa hoạt chất co mạch, làm các mạch máu thu nhỏ lại, từ đó giảm thiểu rõ rệt triệu chứng sưng viêm, phù nề niêm mạc mắt. Tuy nhiên, thuốc chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị triệu chứng chứ không có khả năng điều trị bệnh tận gốc. Lưu ý không lạm dụng thuốc quá mức đến mức phụ thuộc vì sau khi ngưng thuốc có thể làm các mạch máu giãn to hơn lúc ban đầu và tăng nặng tình trạng bệnh tại mắt.
Thuốc chứa chất ổn định tế bào: Có tác dụng ổn định tế bào, giảm thiểu triệu chứng sưng viêm đỏ. Loại thuốc này cũng có công dụng tương tự như thuốc kháng histamine. Tuy nhiên, nếu thuốc kháng histamine chỉ đem lại hiệu quả nhanh chóng thì nhóm thuộc này duy trì hiệu quả lâu dài.

Viêm da tiếp xúc ở mắt nguy hiểm không? — Thuốc kháng histamine, thuốc co mạch và thuốc chứa chất ổn định tế bào dạng bôi là 3 nhóm thuốc được dùng phổ biến trong điều trị bệnh viêm da tiếp xúc ở mắt

Thuốc nhỏ mắt: Loại thuốc nhỏ mắt được chỉ định sử dụng chủ yếu là thuốc kháng viêm không steroid (NSAID). Thuốc có tác dụng làm giảm viêm, sưng và một số triệu chứng khác. Hạn chế sử dụng thuốc nhỏ mắt có chứa steroi, vì dù hiệu quả nhanh chóng, tức thì nhưng nhược điểm là làm tăng áp lực nội nhãn, tăng nhãn áp gây nguy hiểm cho dây thần kinh thị giác. Sử dụng quá mức có thể gây ra đục thủy tinh thể.
Nước mắt nhân tạo: Đây là một loại dung dịch dạng thuốc nhỏ có khả năng loại bỏ chất dị ứng trong mắt. Không những vậy, hỗ trợ làm giảm tạm thời các triệu chứng ngứa ngáy, khô mắt, tăng cường độ ẩm cho mắt. Loại thuốc này khá lành tính và có bán ở hầu hết các nhà thuốc Tây.
Thuốc thông mũi: Thuốc được sử dụng nhằm mục đích hỗ trợ khắc phục các triệu chứng như đỏ mắt, ngứa ngáy do tiếp xúc và dị ứng với các dị nguyên. Một số loại thuốc thông mũi phổ biến như pseudoephedrine (Sudafed®) hoặc oxymetazolin (thuốc xịt mũi Afrin).
Liệu pháp tiêm miễn dịch: Với những trường hợp sử dụng các loại thuốc nhỏ mắt và các biện pháp kiểm soát dị ứng khác không hiệu quả sẽ được bác sĩ cân nhắc chỉ định áp dụng liệu pháp tiêm miễn dịch. Đây là phương pháp tạo miển dịch cho cơ thể người bệnh bằng cách tiêm vào cơ thể một lượng nhỏ dị nguyên nhằm kích thích cơ thể sản xuất các kháng thể, tăng cường khả năng miễn dịch chống lại tác nhân dị ứng. Tuy nhiên, không phải trường hợp nào áp dụng cũng hiệu quả vì tùy theo mỗi đợt mà cơ thể người bệnh sẽ dị ứng sẽ khác nhau.

Lưu ý: Trong tất cả các loại thuốc vừa kể trên, nhóm thuốc kháng histamine, thuốc co mạch và thuốc chứa chất ổn định tế bào là 3 loại thuốc chuyên dùng để điều trị viêm da tiếp xúc ở mắt. Các chuyên gia cho biết thuốc được bào chế dưới nhiều dạng, tuy nhiên dạng thuốc nhỏ mắt và thuốc mỡ bôi trực tiếp vào mắt được đánh giá cao về hiệu quả hơn thuốc dạng viên.

3. Áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà

Dù bị viêm da tiếp xúc ở mắt nặng hay nhẹ, người bệnh cũng cần chủ động thực hiện các biện pháp chăm sóc mắt sau khi đã loại bỏ các tác nhân dị ứng

Tuyệt đối không dùng tay dụi mắt ngay cả trước và sau khi loại bỏ dị nguyên. Hành động vô tình này sẽ làm kích hoạt giải phóng các tế bào mast, làm bệnh nghiêm trọng hơn.
Hằng ngày nên dùng nước lạnh để rửa mắt, nước mắt nhân tạo hoặc nước muối sinh lý.
Chườm lạnh giúp hỗ trợ cải thiện các triệu chứng như ngứa ngáy, phù nề, sưng đau… Không những vậy, nhiệt độ lạnh còn giúp ổn định các màng tế bào, tăng khả năng miễn dịch chống lại vi khuẩn, virus, nấm…
Cần tuyệt đối tuân thủ toa thuốc do bác sĩ chỉ định. Không được tự ý thay đổi loại thuốc, đổi liều và tần suất sử dụng, lạm dụng quá mức để tránh gây ra tác dụng phụ ngoài ý muốn.
Trong quá trình sử dụng thuốc, nếu xảy ra bất kỳ phản ứng dị ứng nào, người bệnh cần ngưng sử dụng ngay lập tức và thông báo cho bác sĩ để được hướng dẫn cách xử lý kịp thời.

Cách phòng ngừa tái phát bệnh hiệu quả

Viêm da tiếp xúc ở mắt là căn bệnh dễ tái phát, dễ dàng bùng phát khi gặp điều kiện thuận lợi. Vì vậy, để phòng ngừa bệnh hiệu quả, bạn nên chủ động thực hiện một số biện pháp sau đây:

Hạn chế tối đa việc tiếp xúc với các tác nhân dị ứng từ môi trường như bụi bẩn, lông chó mèo, phấn hoa, khói thải công nghiệp…
Thường xuyên vệ sinh không gian sống, nhà cửa bằng cách hút sạch bụi bẩn, lông động vật, lau dọn phòng ngủ, phòng bếp, phòng tắm…
Vào mùa mưa khiến cây cối mọc um tùm, nên định kỳ phát quang các bụi rậm để loại bỏ sự trú ngụ của các loài côn trùng có hại cho da.
Duy trì độ ẩm trong không khí từ 30 – 50% để đảm bảo không gây hại cho sức khỏe làn da. Tránh để độ ẩm quá cao vì đó là điều kiện thuận lợi để các loại nấm mốc vi khuẩn phát triển nhanh hơn.
Ngay sau khi tiếp xúc với các tác nhân dị ứng bạn phải rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng diệt khuẩn để loại bỏ chúng.
Vào những thời điểm cây cối, cỏ dại phát triển, phấn hoa bay đầy trong không khí làm tăng nguy cơ dị ứng, bạn nên chú ý việc che chắn và bảo vệ mắt bằng cách đeo kính râm ôm sát mặt khi ra ngoài.
Đối với những người thường xuyên sử dụng kính áp tròng, tốt nhất nên sử dụng loại dùng một lần để tránh tình trạng tích tụ các chất dị ứng gây hại cho mắt.
Thường xuyên vệ sinh bộ lọc của máy điều hòa để lọc ra các chất dị ứng, loại bỏ các dị nguyên tiềm ẩn trong không khí.

Hy vọng với những thông tin trong bài viết trên đã giúp quý bạn đọc giải đáp được thắc mắc “viêm da tiếp xúc ở mắt nguy hiểm không?” và nắm được cách điều trị, xử lý hiệu quả, an toàn, phòng ngừa các biến chứng như giảm thị lực của mắt, sưng viêm giác mạc… Tốt nhất, khi mắt tiếp xúc với các tác nhân dị ứng, người bệnh cần nhanh chóng đến các bệnh viện mắt, trung tâm y tế để được thăm khám và hướng dẫn phương pháp điều trị đúng đắn nhất.

Có thể bạn quan tâm

Cách phân biệt bệnh Zona và viêm da tiếp xúc

Viêm da tiếp xúc ở trẻ em: Cách chăm sóc và điều trị

Viêm da tiếp xúc do côn trùng: Cách điều trị và phòng ngừa

Viêm da dị ứng tiếp xúc có lây không? Lây như thế nào?