Viêm Âm Đạo Ở Trẻ Em: Nguyên Nhân, Cách Điều Trị và Phòng Ngừa
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Viêm âm đạo ở trẻ em thường hiếm gặp nhưng bệnh có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như khả năng sinh sản nếu không được điều trị đúng cách. Theo các bác sĩ chuyên khoa, bé gái bị viêm âm đạo chủ yếu là do vệ sinh vùng kín không đúng cách dẫn ngứa ngứa ngáy, đau rát và viêm nhiễm.
Viêm âm đạo ở trẻ em là bệnh gì?
Tương tự như phụ nữ ở độ tuổi trưởng thành, bệnh viêm âm đạo ở trẻ em xảy ra khi âm đạo của trẻ bị nhiễm khuẩn và dẫn đến viêm nhiễm. Theo đó, nhiều phụ huynh lầm tưởng rằng trẻ chưa phát sinh quan hệ tình dục nên vẫn chưa thể mắc bệnh viêm âm đạo. Tuy nhiên, nhận định này không chính xác bởi viêm âm đạo có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào.
Theo các chuyên gia đầu ngành, hoạt động của các cơ quan trong hệ sinh dục ở trẻ em chưa được hoàn thiện. Cụ thể môi lớn, môi nhỏ, buồng trứng, niêm mạc, màng trinh dễ bị tổn thương khi gặp các tác nhân gây hại như vi khuẩn, nấm men.
Bên cạnh đó, môi trường âm đạo của trẻ cũng được xem là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ viêm nhiễm. Đối với phụ nữ trong độ tuổi trưởng thành, môi trường âm đạo có độ axit cao, trong khi đó ở trẻ em độ pH chỉ ở mức kiềm. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để vi khuẩn xâm nhập và gây viêm nhiễm.
Viêm âm đạo ở trẻ em được kiểm soát tốt nếu được thăm khám sớm và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, bệnh có thể tiến triển nặng nề và gây ra các biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức năng sinh sản nếu chủ quan để bệnh tái phát nhiều lần.
Nguyên nhân gây viêm âm đạo ở trẻ em
Thực tế nhận thấy, viêm âm đạo ở trẻ em có thể khởi phát bởi nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp bé gái mắc bệnh là do thói quen vệ sinh kém, nhất là vệ sinh vùng kín. Tình trạng này tạo điều kiện thuận lợi cho hại khuẩn, nấm men phát triển quá mức và gây bệnh.
Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra bệnh lý ở trẻ:
- Vệ sinh vùng kín sai cách: Sau khi đi vệ sinh, “cô bé” không được làm sạch và lau khô bằng băng giấy có thể dẫn đến nhiễm trùng âm đạo. Bên cạnh đó, việc vệ sinh không đúng cách như dùng khăn giấy lau từ sau ra trước thay vì ngược lại sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn ở hậu môn xâm nhập vùng kín.
- Thói quen ngồi bệt: Việc thường xuyên ngồi bệt dưới sàn sẽ làm tăng nguy cơ viêm nhiễm âm đạo ở trẻ do vi khuẩn tồn tại dưới nền đất, sàn nhà. Tình trạng này phổ biến ở các bé gái hay mặc váy giun sát ký sinh trong đất dễ dàng tấn công vào quần lót
- Giặt chung quần áo của trẻ với người lớn: Thói quen giặt chung quần áo của trẻ với người lớn, bao gồm quần lót là một trong những nguyên nhân gây viêm âm đạo. Bởi nhiều loại vi khuẩn, nấm mốc, trùng roi, ký sinh trùng ở nhiệt độ thường không thể tiêu diệt. Nên khi giặt chung quần áo có thể lây chéo từ quần áo của người lớn sang trẻ.
- Trẻ mắc các bệnh ngoài da: Trong trường hợp trẻ mắc phải một số bệnh lý ngoài da như nổi mề đay, viêm da cơ địa, vảy nến,… thường gây ngứa ngáy, gãi nhiều, nhất là ở vùng kín. Khi đó, hại khuẩn có thể ảnh hưởng đến vùng kín và gây ra các bệnh về âm đạo.
- Sử dụng dung dịch tẩy rửa: Nhiều phụ huynh có thói quen cho trẻ sử dụng dung dịch vệ sinh vùng kín. Tuy nhiên, không phải các sản phẩm nước rửa phụ khoa đều phù hợp với trẻ. Nhiều loại dung dịch chứa các chất tẩy rửa, chứa nhiều bọt không phù hợp với độ pH trong môi trường âm đạo của trẻ, từ đó gây viêm nhiễm.
- Không rửa tay bằng xà phòng sát khuẩn trước khi tắm cho con: Việc không rửa tay với xà phòng sát khuẩn trước khi tắm cho bé có thể khiến vi khuẩn từ tay ba mẹ xâm nhập vào cơ thể và âm đạo trẻ và gây viêm âm đạo.
Dấu hiệu nhận biết bệnh lý
Nhiều ba mẹ chủ quan trước các biểu hiện bất thường ở âm đạo của trẻ. Tình trạng này khiến bệnh lý tiến triển ở mức độ nặng và gây ra nhiều biến chứng nặng nề, ảnh hưởng đến sức khoẻ và chức năng sinh sản của bé sau này.
Do đó, phụ huynh cần chú ý đến cơ thể bé và nhận biết bệnh lý sớm thông qua các biểu hiện sau:
- Vùng kín của bé tiết dịch bất thường, dịch tiết thường có màu trắng hoặc vàng và kèm theo mùi hôi khó chịu
- Trẻ có cảm giác ngứa ngáy, khó chịu và thường xuyên dùng tay gãi, chà xát vùng kín
- Trẻ có dấu hiệu tiểu rắt, bí tiểu, khi tiểu có cảm giác xót, tiểu không tự chủ,…
So với phụ nữ trưởng thành, việc điều trị viêm âm đạo ở trẻ em thường khó hơn do trẻ khó ý thức được việc giữ vệ sinh vùng kín. Chính vì vậy, phụ huynh cần đặc biệt quan tâm, theo dõi các biểu hiện bất thường của trẻ và đưa trẻ đến bệnh viện sớm để được điều trị đúng cách.
Viêm âm đạo ở trẻ em có nguy hiểm không?
Dù ở người trưởng thành hay trẻ em, bệnh viêm âm đạo cũng có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nề nếu không được thăm khám sớm và điều trị đúng cách. Bên cạnh đó, đối với trẻ nhỏ, bệnh còn tác động tiêu cực đến tâm sinh lý bởi nhóm đối tượng này chưa phát triển về thể trạng hoàn toàn và tâm lý chưa ổn định.
Ngoài ra, các triệu chứng viêm âm đạo tiến triển nặng nề và tái phát liên tục sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn lây lan sang các bộ phận lân cận và gây viêm tử cung, viêm lộ tuyến, viêm vòi trứng,… Về lâu dài, có thể làm tăng nguy cơ vô sinh, hiếm muộn hoặc thậm chí là ung thư cổ tử cung.
Tóm lại, trẻ bị viêm âm đạo là bệnh lý khá nguy hiểm, có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ và chức năng sinh sản. Do đó, ngay khi nhận thấy các biểu hiện bất thường, ba mẹ cần chủ động đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.
Chẩn đoán viêm âm đạo ở trẻ em
Trường hợp trẻ nhỏ bị viêm âm đạo, việc chẩn đoán thường được tiến hành bằng cách thu thập thông tin từ phụ huynh và tiến hành thăm khám lâm sàng. Do nhiều trẻ sợ tiếp xúc với người lạ nên ba mẹ cần động viên trẻ để tạo tâm lý thoải mái khi thăm khám.
Đối với các bé gái ở độ tuổi dậy thì, nhóm tuổi này thường có nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm vùng kín nên bạn cần chú ý quan sát, sớm phát hiện các dấu hiệu bất thường nhằm hỗ trợ tâm lý cho bé. Theo đó, hãy giúp con hiểu được sự cần thiết của việc thăm khám và kiểm tra sức khoẻ phụ khoa.
Khi gặp bác sĩ chuyên khoa, hãy cung cấp các thông tin về biểu hiện bất thường ở vùng kín để bác sĩ dễ dàng trong việc kiểm tra và đánh giá tình trạng bệnh lý. Do các bé chưa quan hệ tình dục nên sẽ không tiến hành siêu âm đầu dò, khám sâu trong âm đạo. Việc chẩn đoán chủ yếu thông qua thăm khám thông thường.
Đối với các bé gái đã có kinh nguyệt, bạn nên đưa con đi khám phụ khoa sau ngày nguyệt san. Thời điểm thích hợp là 3 ngày sau khi sạch kinh và cần khám buổi sáng để có kết quả chẩn đoán chính xác nhất.
Các phương pháp điều trị viêm âm đạo ở trẻ em
Căn cứ vào kết quả chẩn đoán, nguyên nhân gây viêm âm đạo và độ tuổi mắc bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp giúp kiểm soát bệnh lý nhanh chóng, phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm và hạn chế tái phát trong thời gian dài.
1. Áp dụng một số mẹo dân gian cải thiện
Đối với những trường hợp trẻ bị viêm âm đạo ở mức độ nhẹ, mới khởi phát. Bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa áp dụng một số mẹo dân gian từ các thảo dược tự nhiên để cải thiện các triệu chứng ngứa ngáy, khó chịu, đau rát do bệnh lý gây ra.
Do tận dụng các thảo dược tự nhiên có độ an toàn, lành tính cao nên có thể áp dụng cho nhiều độ tuổi và hạn chế phát sinh tác dụng phụ, rủi ro. Dưới đây là một số mẹo dân gian chữa viêm âm đạo ở trẻ:
- Dùng lá trà xanh: Lá trà xanh có chứa các thành phần hoạt chất có tác dụng chống viêm, tiêu diệt vi khuẩn, nấm men và cân bằng độ pH trong môi trường âm đạo. Bên cạnh đó, thảo dược này còn hỗ trợ phục hồi tổn thương ở vùng kín và ngăn ngừa hại khuẩn xâm nhập. Bạn có thể dùng 1 nắm lá trà xanh nấu nước rồi cho trẻ xông vùng kín hoặc ngâm rửa hàng ngày.
- Lá trầu không chữa bệnh: Tương tựa như lá trà xanh, các thành phần hoạt chất trong lá trầu không có tác dụng giảm ngứa ngáy, loại bỏ dịch âm đạo có mùi hơi khó chịu và ức chế hoạt động quá mức của vi khuẩn gây bệnh.
2. Điều trị bệnh lý bằng Tây y
Vùng kín của trẻ còn non nớt, hệ thống sinh dục chưa phát triển hoàn thiện. Do đó, bác sĩ chuyên khoa cần cân nhắc kỹ trước khi can thiệp biện pháp y tế điều trị bệnh lý. Thông thường sẽ áp dụng một số hướng điều trị sau:
Đối với bệnh viêm âm đạo không đặc hiệu:
Như đã đề cập, bệnh viêm âm đạo thường xảy ra bởi nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau. Một số trường hợp, bệnh bùng phát do niêm mạc âm đạo của trẻ bị kích ứng với các sản phẩm tẩy rửa, dung dịch vệ sinh. Tình trạng này khiến vùng kín bị tổn thương và viêm nhiễm.
Đối với trường hợp này, bác sĩ thường không khuyến khích sử dụng thuốc điều trị. Thay vào đó chỉ cần loại bỏ các tác nhân gây hại và phục hồi tổn thương để kiểm soát bệnh lý. Bên cạnh đó, phụ huynh cần chú ý hơn trong việc vệ sinh sạch sẽ cho bé, giữ vùng kín được khô ráo, thoáng mát để ngăn ngừa vi khuẩn tấn công.
Đối với bệnh viêm âm đạo đặc hiệu:
Nguyên nhân gây viêm âm đạo là do nhiễm trùng nấm Candida albicans, vi khuẩn, ký sinh trùng,… Hoặc do một số bệnh ngoài da như dị ứng, viêm da cơ địa, vảy nến. Trường hợp này, bác sĩ chuyên khoa có thể chỉ định một số loại thuốc điều trị nhằm kiểm soát bệnh lý.
Tuỳ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, mức độ các triệu chứng bệnh lý và độ tuổi mắc bệnh. Bác sĩ có thể chỉ định thuốc uống, kem bôi ngoài da. Theo đó, ba mẹ cần tuân thủ liều dùng và cách dùng theo đúng chỉ dẫn, tránh tự ý mua thuốc về điều trị cho bé vì có thể gây ra tác dụng phụ, rủi ro.
Cần làm gì khi trẻ bị viêm âm đạo?
Bên cạnh các phương pháp điều trị và hỗ trợ, ba mẹ cần chủ động trong việc chăm sóc trẻ thông qua chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt hàng ngày để hỗ trợ cải thiện các triệu chứng bệnh lý, rút ngắn thời gian điều trị, giúp tăng cường sức đề kháng và phòng ngừa bệnh tái phát.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp:
- Bổ sung các loại rau xanh, trái cây giàu vitamin C, E, A vào chế độ ăn uống hàng ngày để đẩy lùi các triệu chứng bệnh lý. Đồng thời giúp trẻ phòng ngừa các bệnh phụ khoa thường gặp như nấm âm đạo, đau rát âm đạo, viêm lộ tuyến,…
- Trẻ bị viêm âm đạo nên ăn sữa chua thường xuyên để hỗ trợ điều trị bệnh. Bởi thực phẩm này có chứa nhiều acid lactic, lợi khuẩn probiotic và các loại nấm men vi sinh giúp cân bằng hệ vi sinh trong môi trường âm đạo.
- Khuyến khích trẻ uống nhiều nước để hỗ trợ quá trình thanh lọc, đào thải độc tố trong cơ thể và cung cấp độ ẩm cần thiết cho cơ thể cũng như vùng kín.
- Hạn chế các thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, gia vị và các thức uống có gas. Bởi những thực phẩm này có thể làm tăng nhiệt độ vùng kín, khiến các hại khuẩn phát triển mạnh mẽ.
Hướng dẫn trẻ vệ sinh vùng kín đúng cách:
- Cho trẻ dùng nước muối ấm để vệ sinh vùng kín mỗi ngày trong thời gian điều trị bệnh
- Hướng dẫn trẻ vệ sinh vùng kín sạch sau khi đi vệ sinh. Đối với các bé nhỏ, bạn cần rửa tay sạch với xà phòng sát khuẩn trước khi vệ sinh cho bé.
- Sau khi vệ sinh, dùng khăn giấy lau khô âm đạo từ trước ra rau trước khi mặc quần lót
Kiểm soát và phòng ngừa bệnh viêm âm đạo ở trẻ
Viêm âm đạo ở trẻ em có thể được kiểm soát hoàn toàn nếu được thăm khám, điều trị sớm và chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, bệnh lý có khả năng lây lan và tái phát nhiều lần khi gặp điều kiện thuận lợi, nhất là viêm âm đạo do nấm.
Vì vậy, ba mẹ cần chủ động trong việc áp dụng các biện pháp chăm sóc và phòng ngừa bệnh tái phát cho trẻ. Cụ thể:
- Sử dụng nước sạch để vệ sinh vùng kín cho trẻ hàng ngày. Phụ huynh có thể tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa dung dịch vệ sinh vùng kín phù hợp với trẻ. Tuyệt đối không dùng nước rửa phụ khoa của người lớn cho trẻ.
- Sau mỗi lần đi vệ sinh trẻ rửa sạch vùng kín và dùng khăn giấy lau khô từ trước ra sau.
- Chọn mặc cho bé trang phục thoáng mát, chất liệu thấm hút tốt. Đồng thời giữa vùng kín luôn được khô thoáng, thoải mái.
- Đối với trẻ dưới 3 tuổi sử dụng bỉm, mẹ cần thay bỉm thường xuyên. Việc để quá lâu sẽ khiến vi khuẩn trong chất thảo xâm nhập và âm đạo và gây viêm nhiễm.
- Phụ huynh nên tập cho trẻ thói quen mặc quần lót để giúp bảo vệ vùng kín, hạn chế nguy cơ viêm nhiễm phụ khoa.
- Tránh để bé ngồi dưới đất hoặc nơi không đảm bảo vệ sinh, vi khuẩn, nấm men dễ xâm nhập và gây bệnh ở vùng kín.
- Cần chú ý chế độ ăn cho trẻ, đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng thiết yếu giúp tăng cường sức khỏe, cải thiện đề kháng và phòng ngừa tác nhân gây bệnh.
Viêm âm đạo ở trẻ em là bệnh lý ít gặp nhưng có thể gây ra các biến chứng nặng nề nếu không được điều trị và thăm khám đúng cách. Do đó, khi nhận thấy các biểu hiện bất thường, ba mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám và chữa trị đúng cách.
Có thể bạn quan tâm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!