Trẻ Đi Ngoài Ra Máu: Nguyên Nhân, Cách Điều Trị và Xử Lý

Trẻ đi ngoài ra máu có thể xảy ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Đây là một trong những dấu hiệu nguy hiểm. Nếu phụ huynh chủ quan, tình trạng này có thể kéo dài và gây ra một số biến chứng nặng nề như rối loạn tiêu hóa, thiếu máu, thấp còi, trẻ suy dinh dưỡng,…

Trẻ đi ngoài ra máu là do đâu?

Đi ngoài ra máu đề cập đến tình trạng đại tiện phân lỏng, màu đỏ sẫm, đen hoặc có lẫn máu tươi. Ngoài ra trong một số trường hợp, trẻ có thể đi ngoài ra chất nhầy có màu hồng lẫn với máu. Tình trạng này thường đi kèm với một số triệu chứng khác ở đường tiêu hóa như sưng nóng hậu môn, đau quặn bụng, chán ăn, buồn nôn, cơ thể mệt mỏi,…

Tình trạng trẻ đi ngoài ra máu là một trong những dấu hiệu nguy hiểm. Do đó, ngay khi nhận thấy biểu hiện này, ba mẹ tránh tình trạng chủ quan, lơ là. Bởi nếu để kéo dài, trẻ có thể đối mặt với các biến chứng nặng nề.

Dưới đây là các vấn đề sức khỏe có liên quan đến tình trạng trẻ đi ngoài ra máu:

1. Bệnh kiết lỵ

Kiết lỵ hay lỵ là một trong những bệnh lý tiêu hóa thường gặp ở trẻ nhỏ, gây ra triệu chứng tiêu chảy kèm theo máu. Bệnh lý phát sinh khi đường ruột bị nhiễm trùng do sự xâm nhập của vi khuẩn, virus, ký sinh trùng và động vật nguyên sinh. Theo các chuyên gia, nguyên nhân chính gây ra bệnh lỵ là do amip Entamoeba histolytica và trực khuẩn Enterobacteria shigella.

Bệnh kiết lỵ là một dạng nhiễm trùng có mức độ nghiêm trọng. Nếu không được thăm khám điều trị sớm, trẻ có thể đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong do vi khuẩn xâm nhập vào máu.

Ngoài tình trạng tiêu chảy kèm theo máu, trẻ mắc bệnh kiết lỵ có thể nhận biết thông qua các triệu chứng khác như đi ngoài nhiều lần (thường từ 4 lần trở lên), phân có lẫn dịch nhầy, bọt, quấy khóc khi đại tiện,…

2. Trẻ đi ngoài ra máu do Polyp đại – trực tràng

Polyp đại – trực tràng là bệnh đường tiêu hóa thường gặp ở người trưởng thành. Tuy nhiên, có ghi nhận một số ít trường hợp polyp tăng sản và polyp viêm khởi phát ở trẻ nhỏ. Đa số các dạng polyp này đều không có khả năng chuyển biến thành khối u ác tính (ung thư).

Trẻ nhỏ có thể xuất hiện polyp đại – trực tràng do tiêu thụ quá nhiều chất béo, ít chất xơ, béo phì và thu nạp hàm lượng thịt đỏ cao. Phần lớn những trường hợp xuất hiện polyp đại – trực tràng đều không xuất hiện các triệu chứng lâm sàng rõ rệt. Tuy nhiên, khi polyp tăng lên, ba mẹ có thể nhận thấy trẻ đi ngoài có lẫn với máu hoặc chảy máu trực tràng.

Bên cạnh đó, một số loại polyp có khả năng tiết ra muối và nước, dẫn đến tiêu chảy kéo dài ở trẻ. Tình trạng này có thể dẫn đến hạ kali huyết, đồng thời làm mất cân bằng điện giải. Polyp ở trẻ nếu không được khắc phục kịp thời có thể dẫn đến tắc ruột, đau bụng dữ dội. Do đó, nếu bạn nhận thấy trẻ đi ngoài ra máu, cần chủ động đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp.

3. Thiếu hụt vitamin K

Vitamin K là một trong những thành phần giữ nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể – trong đó có chức năng đông máu. Loại vitamin này sản xuất một loại protein đặc hiệu nhằm thúc đẩy đông máu, đồng thời hạn chế xuất huyết kéo dài.

Tình trạng thiếu hụt loại vitamin này xảy ra chủ yếu ở trẻ dưới 6 tháng tuổi do lúc này nguồn cung cấp dinh dưỡng chủ yếu là sữa mẹ. Do đó, trẻ có thể gặp phải tình trạng đông máu, từ đó phát sinh triệu chứng phân có lẫn máu bên trong.

4. Trẻ bị tiêu chảy do nhiễm khuẩn

Tiêu chảy thường là hệ quả của nhiều nguyên khác nhau, trong đó nhiễm khuẩn được xem là nguyên nhân nghiêm trọng nhất. Theo đó, vi khuẩn Clostridium, tụ cầu, Salmonella,… đều là những tác nhân chủ yếu gây ra tình trạng tiêu chảy nhiễm trùng.

Bệnh thường xảy ra ở người lớn tuổi và trẻ nhỏ do đây là nhóm đối tượng có hệ miễn dịch kém. Tiêu chảy đặc trưng bởi tình trạng đi ngoài từ  20 – 30 lần/ ngày, phân có thể kèm theo máu, dịch nhầy, có mùi tanh khó chịu. Ngoài ra, trẻ bị tiêu chảy còn dễ bị đau bụng, chán ăn, nôn mửa thường xuyên, hạ thân nhiệt, cơ thể mệt mỏi.

5. Lồng ruột cấp tính

Lồng ruột cấp tính đề cập đến tình trạng sức khỏe thường xảy ra ở trẻ dưới 2 tuổi (trong đó phổ biến nhất là từ 4 tháng – 9 tháng tuổi). Bệnh lý xảy ra khi một đoạn ruột bị lộn ngược, chui vào không gian bên trong của đoạn ruột gần kề. Lồng ruột có thể dẫn đến tắc ruột, từ đó gây ra các biến chứng nguy hiểm nếu không được kiểm soát kịp thời.

Triệu chứng cơ năng phổ biến nhất của bệnh lý này là đau bụng dữ dội. Đối với trẻ nhỏ, khi gặp phải biểu hiện này, trẻ thường có xu hướng bỏ ăn, ưỡn người, lười vận động, khóc thét thành từng cơn. Sau đó, trẻ có thể nôn mửa, đi ngoài ra chất nhầy có lẫn máu. Biểu hiện này thường xảy ra trong vòng 24 tiếng đồng hồ kể từ thời điểm bệnh khởi phát.

6. Viêm túi thừa

Viêm túi thừa có thể gây ra tình trạng đi ngoài ra máu ở trẻ em. Đây là tình trạng một phần của đại tràng bị giãn, phồng, từ đó tạo thành các túi nhỏ bên trong. Sau một thời gian, những túi thừa này sẽ có xu hướng đỏ, viêm, gây đau.

Trường hợp viêm túi thừa xảy ra ở trẻ nhỏ, trẻ có thể gặp phải tình trạng đau quặn bụng, buồn nôn, ớn lạnh, chướng bụng, táo bón, tiêu chảy. Trường hợp túi thừa xuất hiện loét viêm, trẻ có thể đi ngoài ra máu, lẫn với chất nhầy.

7. Viêm đường mật

Viêm đường mật đề cập đến tình trạng đường mật bị nhiễm khuẩn bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Triệu chứng đặc trưng của bệnh là tình trạng buồn nôn, đau hạ sườn, rét run, sốt, ngứa toàn thân, nước tiểu vàng, khó tiêu,… Viêm đường mật khởi phát do vi khuẩn dễ gây ra biến chứng như viêm gan, chảy máu đường mật, nhiễm khuẩn máu,…

Khi xuất hiện biến chứng, trẻ nhỏ không chỉ gặp phải những biểu hiện trên mà còn có thể đi ngoài ra máu, ngất xỉu, co giật,…

8. Trẻ đi ngoài ra máu do bệnh Crohn

Bệnh Crohn được biết đến là một dạng viêm đường ruột có tính chất di truyền cao. Các biểu hiện bệnh lý xảy ra khi những mô sâu trong ruột bị viêm, từ đó gây đau bụng, tiêu chảy nghiêm trọng, mệt mỏi, suy dinh dưỡng,…

Nếu không được phát hiện kịp thời, mô đường ruột có thể bị loét và gây xuất huyết. Theo đó, tình trạng trẻ đi ngoài ra máu có thể là dấu hiệu nhận biết bệnh Crohn ở đại tràng.

9. Viêm đại tràng amip

Viêm đại tràng amip đặc trưng bởi tình trạng nhiễm trùng do nguyên sinh độ vật, cụ thể là amip gây ra. Amip có thể tấn công vào đường ruột của trẻ thông qua đường ăn uống, nhất là các loại thực phẩm sống như trái cây, rau xanh, cá hồi,…

Khi amip gây nhiễm trùng, trẻ em có thể đối mặt với một số triệu chứng như đau bụng, mót rặn nhưng không đi ngoài được,… Sau đó khoảng vài ngày, trẻ có thể đi ngoài nhưng sẽ lẫn chất nhầy và máu.

Trẻ bị nhiễm trùng đại tràng do amip thường không gây sốt nhưng có xu hướng chuyển biến thành mãn tính nếu không được kịp thời thăm khám và điều trị dứt điểm.

10. Trẻ ăn dặm không đúng cách

Đối với trẻ từ 6 tháng tuổi trở nên có thể bắt đầu ăn dặm. Lúc này trẻ sẽ tập làm quen với một số loại thực phẩm. Nếu ba mẹ thường xuyên cho trẻ ăn trứng, thịt, hải sản, ngũ cốc mà không bổ sung rau xanh, trẻ sẽ có nguy cơ đi ngoài ra máu do bị tổn thương ở trực tràng.

Không giống với người trưởng thành, đường ruột của nhẹ khá nhạy cảm, dễ bị tổn thương. Do đó, lượng chất thải cứng do chế độ dinh dưỡng ít chất xơ có thể dẫn đến trầy xước, chảy máu.

11. Bệnh trĩ

Bệnh trĩ xảy ra bởi trực tràng – hậu môn bị tổn thương, từ đó dẫn đến tình trạng sung huyết tĩnh mạch, đồng thời hình thành búi trĩ. Bệnh lý thường gặp ở người trưởng thành bị thừa cân – béo phì, táo bón kinh niên,…

Tuy nhiên, trường hợp trẻ nhỏ ăn ít chất xơ, táo bón kéo dài cũng có thể mắc phải bệnh trĩ nội và trĩ ngoại. Bệnh lý thường gây ra các biểu hiện lâm sàng như đau rát hậu môn, khó khăn khi ngồi, đại tiện ra máu.

12. Trẻ bị thương hàn

Thương hàn đề cập đến tình trạng nhiễm trùng ở cơ quan tiêu hóa do vi trùng Salmonella enterica Typhi gây ra. Loại vi trùng này có khả năng sinh sống ở đường ruột, làm thay đổi cấu trúc để tránh gây ảnh hưởng đến bạch cầu hạt (đây là một trong những cơ quan miễn dịch). Do đó, Salmonella enterica Typhi có thể dễ dàng tấn công vào hệ thống nội môi và lan rộng khắp cơ thể.

Khi trẻ mắc phải bệnh lý này, ba mẹ có thể nhận thấy thân nhiệt trẻ tăng cao bất thường (thường hơn 40 độ C), tiêu chảy (kèm theo máu), xuất hiện ban dát, đổ mồ hôi bất thường,…

Trẻ đi ngoài ra máu nguy hiểm không?

Theo các chuyên gia, tình trạng trẻ đi ngoài ra máu là bất thường và có mức độ nguy hiểm cao. Bởi phần lớn những nguyên nhân gây ra tình trạng này (viêm đại tràng amip, thương hàn, polyp đại – trực tràng,…) đều có thể phát sinh các biến chứng nặng nề.

Đối với những trường hợp khởi phát do các nguyên nhân có mức độ nhẹ hơn như thiếu hụt vitamin K, bệnh trĩ, ăn dặm không phù hợp, triệu chứng thường tiến triển chậm. Tuy nhiên, nếu không được xử lý kịp thời, trẻ mắc phải những bệnh lý này có thể đối mặt với những hệ quả nặng nề như thiếu máu, suy dinh dưỡng, chậm phát triển, mất cân bằng điện giải,…

Do đó, ngay sau khi nhận thấy các biểu hiện bất thường, ba mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị. Không tự ý sử dụng thuốc Tây hoặc áp dụng các bài thuốc dân gian để chữa trị cho trẻ.

Cách điều trị và xử lý trẻ đi ngoài ra máu

Ngày khi nhận thấy trẻ đi ngoài ra máu, ba mẹ cần cẩn thận, bình tĩnh và thực hiện những điều sau:

1. Chủ động đưa trẻ đến bệnh viện

Hầu hết các trường hợp trẻ đi ngoài ra máu đều có kèm theo chất nhầy đều cần can thiệp y tế. Do đó, việc đầu tiên cần làm là chủ động đưa trẻ đến bệnh viện. Tại đây, bác sĩ sẽ thực hiện một số kỹ thuật chẩn đoán như đo điện giải đồ, xét nghiệm mẫu phân, nội soi, chụp x-quang,… với mục đích phát hiện sự hiện diện cả vi khuẩn, khối u, amip,… cũng như một số tác nhân khác.

Sau khi chẩn đoán, bác sĩ sẽ tiến hành xây dựng phác đồ điều trị tùy vào nguyên nhân khởi phát, mức độ triệu chứng, bệnh lý ở từng trường hợp. Trong một số trường hợp cấp cứu như polyp đại – trực tràng, lồng ruột,… bác sĩ có thể yêu cầu phẫu thuật sớm để tránh các biến chứng nguy hiểm.

2. Tuân thủ phác đồ điều trị

Đối với những bệnh lý có liên quan đến tình trạng trẻ đi ngoài ra máu, bác sĩ có thể chỉ định một số biện pháp điều trị sau:

• Dùng thuốc kháng sinh nếu triệu chứng khởi phát do nhiễm trùng
• Sử dụng thuốc giảm đau (Paracetamol), thuốc cầm tiêu chảy (Loperamid), thuốc chống nôn (Domperidol, Metoclopropramid,…) hoặc bổ sung men vi sinh  (Probia, Biolac,…) để cải thiện triệu chứng do các bệnh lý ở đường tiêu hóa gây ra.
• Dùng thuốc làm dịu, dưỡng ẩm, cải thiện tình trạng ngứa ngáy hậu môn đối với trẻ mắc bệnh trĩ.
• Chỉ định phẫu thuật với trường hợp viêm túi thừa, lồng ruột, polyp đại trực tràng.
• Tiến hành cắt bỏ búi trĩ nếu búi trĩ lớn, có dấu hiệu gây tắc trực tràng
• Bổ sung nước, điện giải với trường hợp bị tiêu chảy kéo dài

Lưu ý: Trong từng trường hợp cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định một số phương pháp cũng như loại thuốc không được đề cập trong bài viết.

3. Hướng dẫn chăm sóc trẻ tại nhà

Để kiểm soát dứt điểm các bệnh lý ở đường tiêu hóa, ba mẹ cần cho trẻ dùng thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa và kết hợp chăm sóc tại nhà. Nếu chăm sóc đúng cách, bệnh tình của trẻ có thể chuyển biến tích cực và thuyên giảm nhanh chóng.

Một số biện pháp chăm sóc trẻ đi ngoài ra máu tại nhà:

• Cho trẻ uống đủ lượng nước được khuyến cáo mỗi ngày, có thể bổ sung thêm nước trái cây, sữa, nước muối pha loãng, nước cơm,… giúp bù điện giải.
• Bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin K (cần tây, súp lơ, củ cải, cải bắp, rau bina,…) nhằm thúc đẩy quá trình đông máu, đồng thời hạn chế lượng máu thất thoát.
• Cho trẻ ăn củ dền, thịt đỏ, trứng,… để thúc đẩy cơ thể sản xuất hồng cầu, đồng thời hạn chế tình trạng suy dinh dưỡng, thiếu máu,…
• Nấu chín thực phẩm, ưu tiên chế biến ở dạng mềm và lỏng nhằm làm giảm áp lực lên cơ quan tiêu hóa.
• Ba mẹ nên cho trẻ nghỉ ngơi tại nhà trong thời gian điều trị
• Hạn chế các loại thực phẩm chứa sữa, giàu chất xơ,… với những trẻ mắc bệnh Crohn
• Nên chia nhỏ các bữa ăn cho trẻ để tránh kích thích cơ quan tiêu hóa
• Không cho trẻ ăn các thực phẩm cay nóng, đồ uống chứa caffeine, nước ngọt có gas.

Nếu chăm sóc và điều trị đúng cách, tình trạng trẻ đi ngoài ra máu sẽ được cải thiện trong một thời gian ngắn. Ngược lại, trong những trường hợp không được can thiệp kịp thời, trẻ có thể đối mặt với các biến chứng nguy hiểm, thậm chí là đe dọa đến tính mạng.

Có thể nhận thấy, tình trạng trẻ đi ngoài ra máu là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Do đó, khi nhận thấy con trẻ có biểu hiện này, ba mẹ cần chủ động đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Có thể bạn quan tâm:

• 10 Cách Trị Đi Cầu Ra Máu Tại Nhà Bằng Phương Pháp Dân Gian
• 10 Cách Chữa Bệnh Trĩ Cho Phụ Nữ Sau Sinh An Toàn Tại Nhà
• Bài Thuốc Từ Cây Xấu Hổ Chữa Bệnh Trĩ Và Cách Áp Dụng Đúng
• Cách Dùng Lá Trầu Không Chữa Bệnh Trĩ Đơn Giản Tại Nhà