Trẻ Bị Dị Ứng Da: Nguyên Nhân, Cách Điều Trị Và Phòng Ngừa

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – Tradimec

Trẻ bị dị ứng da không chỉ gây ra các triệu chứng ngoài da như nổi sẩn đỏ, phát ban, ngứa ngáy, đỏ rát mà còn có thể dẫn đến bong tróc da, rỉ dịch mủ và viêm nhiễm. Tình trạng dị ứng ở trẻ em nếu không được kiểm soát và chăm sóc đúng cách có thể ảnh hưởng đến làn da cũng như sức khỏe tổng thể.

Trẻ bị dị ứng da và biểu hiện nhận biết

Dị ứng da là tình trạng da liễu phổ biến, xảy ra khi cơ thể phản ứng quá mức với những dị nguyên (nhiệt độ, độ ẩm, thức ăn, thuốc, không khí, phấn hoa,…). Tình trạng này thường khởi phát ở người có làn da mỏng, hệ miễn dịch kém và cơ địa nhạy cảm.

Trẻ bị dị ứng da: Nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa — Dị ứng da ở trẻ em là tình trạng da liễu phổ biến, xảy ra khi cơ thể phản ứng quá mức với những dị nguyên

Số liệu thống kê cho thấy, đa số những trường hợp bị dị ứng da là ở trẻ nhỏ. Bởi đây là nhóm đối tượng có cơ địa nhạy cảm và hệ miễn dịch kém hơn so với người trưởng thành. Do đó, các triệu chứng dị ứng ở trẻ em thường có phạm vi ảnh hưởng rộng và diễn tiến nặng nề hơn so với những đối tượng khác.

Ở trẻ nhỏ, các triệu chứng dị ứng da thường đặc trưng bởi tổn thương da và một số biểu hiện toàn thân. Do sức đề kháng và hệ miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện nên các tình trạng dị ứng thường có xu hướng bùng phát đột ngột, lan rộng nhanh chóng.

Dưới đây là một số biểu hiện nhận biết dị ứng da ở trẻ em:

Vùng da tiếp xúc với dị nguyên bị châm chích, sưng đỏ và xuất hiện các nốt sẩn, mọc khu trú và lan rộng
Tổn thương da có thể khiến những vùng da xung quanh bị đỏ và đau rát nhẹ
Các nốt sẩn trên da có thể gây ngứa ngáy dữ dội khi cào gãi, chà xát, ma sát,…
Tổn thương da do dị ứng gây ra có thể ảnh hưởng đến những vùng da khác nhau như tay, chân, cổ, mặt, ngực, thậm chí lan rộng toàn thân.
Khu vực da bị tổn thương có hiện tượng khô ráp, bong tróc và chảy máu, tăng nguy cơ viêm nhiễm.

Nguyên nhân gây dị ứng da ở trẻ em

Theo các chuyên gia đầu ngành, nguyên nhân chính dẫn đến dị ứng da ở trẻ là do thể trạng yếu và hệ miễn dịch kém. Do đó, cơ thể trẻ thường nhạy cảm trước những tác động môi trường như phấn hoa, nhiệt độ, ánh nắng, độ ẩm, không khí, côn trùng, hóa chất,…

Khi bị những yếu tố này kích thích, cơ thể trẻ không kịp thích nghi. Từ đó dẫn đến tình trạng hệ miễn dịch tạo ra kháng nguyên IgE để đối kháng với yếu tố kích thích. Tuy nhiên, khi nồng độ IgE có trong huyết thanh tăng cao sẽ thúc đẩy tế bào mast phóng thích histamine và phát sinh các triệu chứng lâm sàng.

Nguyên nhân gây dị ứng da ở trẻ em — Nguyên nhân chính dẫn đến dị ứng da ở trẻ là do thể trạng yếu và hệ miễn dịch kém

Ngoài các yếu tố về miễn dịch và cơ địa, dị ứng da ở trẻ em còn có thể khởi phát bởi một số yếu tố thuận lợi sau:

Nhiệt độ thay đổi đột ngột
Dị ứng thực phẩm
Dị ứng đạm trong sữa bò
Xuất hiện nấm mốc, phấn hoa, vi khuẩn, bụi bẩn, phấn hoa, lông động vật trong không khí
Dị ứng với các sản phẩm chăm sóc da
Nhiệt độ, độ ẩm tăng cao khiến trẻ tăng thân nhiệt, đổ nhiều mồ hôi và gây dị ứng da.

Trẻ bị dị ứng da có nguy hiểm không?

Dị ứng da là tình trạng da liễu thường gặp ở nhiều đối tượng và độ tuổi khác nhau, trong đó có trẻ em. Tình trạng này thường chỉ gây tổn thương da, có thể xuất hiện một số biểu hiện toàn thân nhẹ và gần như không đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể của trẻ.

Tuy nhiên, ở những trẻ có làn da mỏng, cơ địa nhạy cảm và hệ miễn dịch chưa hoàn thiện. Các triệu chứng dị ứng da kéo dai dẳng, tái phát nhiều lần không chỉ gây ngứa ngáy, đau rát khó chịu mà còn phát sinh nhiều biến chứng nặng nề như:

Trẻ biếng ăn, sụt cân: Tổn thương da do dị ứng gây ra kéo dài, tiến triển nặng nề khiến bé khó chịu, chán ăn, ăn kém, sụt cân,… Tình trạng này sẽ ảnh hưởng đến sức đề kháng cũng như sự phát triển toàn diện của trẻ.
Ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ: Đối với trẻ nhỏ, giấc ngủ đóng vai trò quan trọng giúp phát triển về trí não cũng như thể chất. Tuy nhiên, các triệu chứng dị ứng da khiến trẻ khó chịu, thường xuyên quấy khóc, ngủ không ngon, ảnh hưởng sự phát triển toàn diện của trẻ.
Bội nhiễm da: Trường hợp trẻ bị dị ứng da không kiểm soát tốt phản xạ, cào gãi, chà xát lên vùng da bị tổn thương có thể gây bong tróc, chảy máu và tăng nguy cơ bội nhiễm da. Bội nhiễm da có thể đi kèm với một số triệu chứng như sốt, cơ thể mệt mỏi.
Hoại tử da: Đây được xem là biến chứng nặng nề do dị ứng gây ra. Trường hợp trẻ bị hoại tử da nếu không được kiểm soát kịp thời có thể đi vào máu gây nhiễm trùng huyết và đe dọa trực tiếp đến tính mạng.

Tuy nhiên, nếu tiến hành điều trị và áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả, các triệu chứng dị ứng da sẽ được kiểm soát hoàn toàn, ngăn ngừa tái phát tối đa. Ở những trẻ này, tình trạng dị ứng có xu hướng giảm dần đến khi trưởng thành.

Cách xử lý khi trẻ bị dị ứng da

Việc điều trị dị ứng da ở trẻ em tùy thuộc vào nguyên nhân khởi phát và biểu hiện cụ thể. Đối với những trẻ khởi phát các triệu chứng ở mức độ nhẹ, bạn có thể áp dụng các biện pháp chăm sóc và cải thiện tại nhà. Ngược lại, nếu các triệu chứng dị ứng da tiến triển nặng nề và đi kèm với một số biểu hiện nghiêm trọng, lúc này ba mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để được xử lý kịp thời.

1. Các biện pháp chăm sóc cải thiện tại nhà

Trường hợp trẻ bị dị ứng da ở mức độ nhẹ, tổn thương da khu trú và đi kèm với một số triệu chứng hô hấp như chảy nước mũi, ho, nghẹt mũi,… bạn có thể áp dụng một số biện pháp cải thiện và chăm sóc tại nhà để kiểm soát tình trạng dị ứng.

Dưới đây là một số biện pháp điều trị và chăm sóc tại nhà khi trẻ bị dị ứng da:

Cho trẻ tắm với nước mát, súc miệng và rửa mũi thường xuyên nhằm làm dịu da, loại bỏ dị nguyên ở niêm mạc hô hấp.
Chú ý giữ ấm cơ thể trẻ khi thời tiết chuyển lạnh, tránh để trẻ di chuyển, vui chơi ngoài trời.
Trường hợp trẻ bị dị ứng da do trời nóng, bạn cần cho trẻ tắm mỗi ngày 2 lần để làm sạch bã nhờn, giảm tiết mồ hôi và hạ thân nhiệt. Chọn mặc cho trẻ trang phục thoáng mát, rộng rãi, thấm hút tốt để làm giảm kích ứng da, ma sát.
Khi thời tiết có gió nhiều, ba mẹ cần đóng cửa sổ để tránh tình trạng trẻ tiếp xúc với dị nguyên.
Cho trẻ uống nhiều nước, nghỉ ngơi và bổ sung các thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất giúp tăng cường miễn dịch và nâng cao thể trạng.
Tùy thuộc vào triệu chứng cụ thể mà bạn có thể cho trẻ dùng trà gừng ấm, trà hoa cúc hoặc tắm với một số loại thảo dược tự nhiên như lá bạc hà, lá lốt, bột yến mạch,… nhằm cải thiện dị ứng.

2. Thăm khám và sử dụng thuốc điều trị

Không giống với người trưởng thành, trẻ em có cơ địa nhạy cảm, hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên dễ mẫn cảm với một số loại thuốc điều trị. Do đó, bạn tránh tự ý sử dụng thuốc điều trị cho trẻ. Hãy đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán và chỉ định các loại thuốc phù hợp với độ tuổi và tình trạng dị ứng.

Dưới đây là một số loại thuốc thường được chỉ định trong điều trị dị ứng da ở trẻ em:

Các loại kem bôi dưỡng ẩm: Để giảm viêm, làm dịu vùng da bị ngứa ngáy, sưng đỏ ở trẻ, bác sĩ có thể chỉ định một số loại kem dưỡng chứa những thành phần dịu nhẹ, giảm ngứa, viêm như Vaseline, A-derma, Cerave, Eucerin và Cetaphil.
Thuốc kháng histamine H1: Histamine là một trong những yếu tố trung gian kích thích bùng phát các triệu chứng dị ứng bùng phát. Do đó, bác sĩ chuyên khoa có thể chỉ định trẻ sử dụng một số loại thuốc kháng histamin H1 giúp cải thiện các biểu hiện lâm sàng, ngăn ngừa tổn thương da do dị ứng gây ra lan rộng.
Thuốc Epinephrine: Trường hợp trẻ bị dị ứng thời tiết, dị ứng thực phẩm,… xuất hiện các biểu hiện nặng nề đường hô hấp, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc Epinephrine ở dạng tiêm hoặc dạng hít để kiểm soát. Ngoài ra, thuốc còn được chỉ định trong trường hợp dị ứng da nghiêm trọng và xuất hiện dấu hiệu sốc phản vệ.

Những loại thuốc này được đánh giá có độ an toàn cao và có thể dùng cho trẻ nhỏ. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cũng như dự phòng rủi ro, ba mẹ chỉ sử dụng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, tuân thủ đúng liều lượng và tần suất dùng thuốc.

Biện pháp phòng ngừa dị ứng da ở trẻ em hiệu quả

Dị ứng da ở trẻ em là tình trạng phổ biến và khởi phát bởi nhiều nguyên nhân, yếu tố khác nhau. Tình trạng này có xu hướng tái phát nhiều lần khi gặp điều kiện thuận lợi. Do đó, bên cạnh tuân thủ các biện pháp điều trị và chăm sóc cải thiện, ba mẹ cần chủ động trong việc phòng ngừa dị ứng da tái phát ở trẻ.

Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa dị ứng da ở trẻ em được áp dụng phổ biến:

Tăng cường sức đề kháng và hệ miễn dịch cho trẻ bằng cách bổ sung những thực phẩm giàu khoáng chất, vitamin C, tinh bột, probiotic,…
Khi thời tiết chuyển mùa, ba mẹ cần chú ý giữ ấm cho trẻ và hạn chế để trẻ di chuyển, vui chơi ngoài trời. Ngoài ra, bạn cũng có thể cho trẻ uống trà gừng ấm, trà mật ong để phòng ngừa các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp và dị ứng hiệu quả.
Khuyến khích trẻ chơi thể thao giúp nâng cao thể trạng, giảm mức độ nhạy cảm cơ địa.
Không để trẻ tiếp xúc với những yếu tố kích thích gây dị ứng như lông chó mèo, phấn hoa, côn trùng, nhựa thực vật, nấm mốc,…

Dị ứng da ở trẻ em có thể được kiểm soát và phòng ngừa hoàn toàn. Với những trường hợp chủ quan, các triệu chứng dị ứng có thể bùng phát nhiều lần, trở nên nặng nề và tăng nguy cơ phát sinh các biến chứng nghiêm trọng. Do đó, khi nhận thấy các biểu hiện bất thường, bạn cần đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị đúng cách.

Có thể bạn quan tâm:

Top 10 cách chữa trị dị ứng da mặt tại nhà, đơn giản, nhanh khỏi

10 cách chữa dị ứng thời tiết nhanh nhất, đơn giản tại nhà

Các thuốc chống dị ứng cho trẻ em và lưu ý khi sử dụng

Cách chữa dị ứng thời tiết bằng lá lốt cho hiệu quả nhanh chóng