Cập nhật lúc 11:35 - 26/02/2023
Tràn Dịch Khớp: Nguyên nhân, Biểu hiện và Cách điều trị
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Tràn dịch khớp có thể xảy ra ở nhiều khớp khác nhau, trong đó thường gặp nhất là tình trạng tràn dịch khớp gối. Ngoài ra, khớp cổ tay, chân cũng có thể gặp phải vấn đề này. Do các triệu chứng dễ nhầm lẫn với các bệnh lý xương khớp khác nên bạn đọc cần thận trọng, nên thăm khám tìm ra nguyên nhân và điều trị sớm.
Tràn dịch khớp là gì? Biểu hiện nhận biết
Các khớp trong cơ thể người đều chứa một lượng dịch nhất định với nhiệm vụ bôi trơn, giảm ma sát giữa các đốt xương khi vận động, đồng thời giúp quá trình xoay khớp được trơn tru hơn. Theo cấu tạo, dịch khớp sẽ được bao bọc trong các bao hoạt dịch, khi lượng dịch trong bao sản sinh quá nhiều có thể tràn ra ngoài, làm tràn dịch khớp.
Bất kỳ khớp nào trên cơ thể đều có khả năng bị tràn dịch, trong đó tràn dịch khớp gối là trường hợp phổ biến nhất. Tình trạng tràn dịch khớp gây ra các triệu chứng khó chịu khiến người bệnh đau đớn, suy giảm khả năng vận động. Trường hợp không điều trị, hiện tượng này có thể phát sinh nhiều biến chứng, thậm chí dẫn đến bại liệt.
Do đó, bệnh nhân nên chủ động thăm khám sớm khi nhận thấy khớp có biểu hiện bất thường như:
- Đau nhức khó chịu, khớp bị sưng, ứ nước, nóng bất thường.
- Tình trạng đau nhức còn kèm theo biểu hiện tê buốt, khó vận động, làm việc cử động khớp trở nên hạn chế hơn.
- Đau nặng hơn khi người bệnh đi lại, gập duỗi khớp bị tổn thương.
- Một số trường hợp xuất hiện vết bầm tím trên mặt khớp bị tràn dịch.
Ngoài ra, bệnh nhân còn gặp phải một vài biểu hiện liên quan đến tình trạng nhiễm khuẩn như sốt về đêm, kiệt sức,… Lúc này, người bệnh cần được đưa đến bệnh viện để thăm khám và điều trị sớm, phòng tránh các rủi ro không mong muốn ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe.
Nguyên nhân gây tràn dịch khớp
Tràn dịch khớp nói chung và các tình trạng trạng dịch khớp nói riêng khác do nhiều nguyên nhân gây ra. Để việc điều trị đạt hiệu quả tốt nhất, bác sĩ sẽ tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh và đưa ra giải pháp điều chỉnh, khắc phục phù hợp. Dưới đây là các yếu tố nguy cơ chính gây tràn dịch khớp, bạn đọc có thể tham khảo:
- Chấn thương: Người bị tràn dịch khớp có thể là do tình trạng chấn thương trước đó gây ra. Chẳng hạn như do lao động nặng nhọc, chơi thể thao hoặc gặp tai nạn giao thông,… Các tác động đến khớp khiến dây chằng bị đứt, trật khớp, gãy xương,… sau điều trị có khả năng để lại di chứng. Một trong những trường hợp người bệnh có thể gặp phải là tràn dịch khớp, đặc biệt khi người bệnh vận động mạnh.
- Yếu tố tuổi tác: Người già có xu hướng mắc bệnh về xương khớp càng cao. Theo đó, tình trạng tràn dịch khớp có khả năng xảy ra ở người cao tuổi hơn người ở tuổi thanh thiếu niên. Nguyên nhân là do hệ thống xương khớp ở người cao tuổi ngày càng yếu dần, kém linh hoạt hơn, đồng thời cũng dễ bị tổn thương. Đây là yếu tố giúp cho tình trạng tràn dịch khớp diễn ra nhanh chóng hơn.
- Cân nặng: Người thừa cân, béo phì có khả năng mắc bệnh xương khớp cao hơn người khác. Do trọng lượng của cơ thể tăng khiến cho hệ thống xương khớp chịu nhiều áp lực. Đặc biệt là khớp gối, khớp phải chịu trọng lượng cơ thể đổ dồn xuống khi di chuyển, đi lại các đầu xương va chạm, ma sát vào nhau khiến cho bao dịch khớp gối bị mài mòn, tăng nguy cơ gây tràn dịch khớp.
- Viêm nhiễm: Một số trường hợp khác, hiện tượng tràn dịch khớp là do tác hại của tình trạng viêm nhiễm gây ra, thường gặp ở trẻ em khi hệ miễn dịch của trẻ còn non yếu. Nhiễm phải vi khuẩn, virus phát sinh nhiều vấn đề cho cơ thể. Bất kỳ vị trí nào cũng có thể bị ảnh hưởng do tác nhân gây hại có thể theo đường lưu thông máu đến các khớp, xâm nhập và gây tổn thương khớp. Tình trạng này kéo dài khiến khớp bị suy yếu dần, bao hoạt dịch dễ bị rách, nứt gây tràn dịch khớp ra ngoài.
- Do bệnh xương khớp: Ngoài các nguyên nhân kể trên, tình trạng dịch khớp tràn ra khỏi bao hoạt dịch có thể là do ảnh hưởng từ các bệnh xương khớp trước đó. Chẳng hạn như bệnh viêm khớp dạng thấp, bệnh gout, thoái hóa khớp, viêm bao hoạt dịch, viêm khớp nhiễm khuẩn,…
Bác sĩ sẽ thăm khám và tìm ra nguyên nhân gây bệnh, sau đó chỉ định phác đồ điều trị phù hợp cho bệnh nhân. Người bệnh nên chủ động thăm khám sớm, điều trị kịp thời, phù hợp giúp bạn phòng tránh được nhiều rủi ro, nhất là nguy cơ tràn dịch khớp nặng nề ảnh hưởng khả năng vận động của cơ thể.
Tràn dịch khớp nguy hiểm như thế nào?
Hiện tượng tràn dịch khớp gây ra các triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt đời sống và sức khỏe của người bệnh. Các cơn đau nhức kéo dài dai dẳng khiến việc vận động, đi lại của người bệnh trở nên khó khăn hơn. Ngoài ra, khi bệnh không được kiểm soát có thể phát sinh các biến chứng nguy hiểm khác.
Theo đánh giá của các chuyên gia, bệnh tràn dịch khớp nói chung và các dạng tràn dịch khớp cổ tay, chân, khớp gối nếu được phát hiện sớm và điều trị bằng biện pháp phù hợp có thể chữa khỏi hoàn toàn, ít rủi ro phát sinh các nguy cơ khác ảnh hưởng đời sống, sức khỏe của người bệnh. Tuy nhiên, nếu bệnh kéo dài có thể gây lan rộng viêm nhiễm, tổn thương.
Không chỉ gây tác hại tiêu cực cho khả năng vận động khớp, tình trạng tràn dịch khớp còn ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh, khiến người bệnh dễ nổi nóng, cáu bực vô cớ. Thậm chí khi dịch khớp bị viêm nhiễm, tràn dịch nặng nề có nguy cơ để lại di chứng, khiến bệnh nhân bị bại liệt, biến dạng khớp, mất khả năng vận động hoàn toàn.
Chẩn đoán và điều trị tràn dịch khớp
Khi đến bệnh viện thăm khám, bác sĩ sẽ kiểm tra triệu chứng, thăm hỏi tiền sử bệnh lý của bản thân và gia định bệnh nhân, kết hợp một số xét nghiệm để đưa ra chẩn đoán cuối cùng. Dựa vào kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp cho mỗi bệnh nhân. Dưới đây là một vài phương pháp xét nghiệm được thực hiện phổ biến hiện nay:
- Xét nghiệm bằng hình ảnh: Người bệnh có thể được chỉ định chụp X quang, MRI để đánh giá mức độ tổn thương, vị trí tràn dịch khớp, kiểm tra các dây chằng và sụn chêm bất thường, có tình trạng gãy xương hoặc các chấn thương liên quan hay không.
- Xét nghiệm công thức máu: Mục đích của phương pháp này là kiểm tra xem xét có tình trạng nhiễm trùng xảy ra hay không. Ngoài ra, thông qua xét nghiệm công thức máu, bác sĩ cũng phân biệt được các dạng bệnh lý như bệnh guot, viêm khớp hay tràn dịch khớp.
- Kiểm tra khớp: Bác sĩ dùng dụng cụ chuyên dụng chọc hút dịch tại khớp bị sưng, dịch hút được mang vào phòng thí nghiệm làm kiểm tra, phân tích.
Sau khi thu được kết quả, bác sĩ sẽ tư vấn cách điều trị phù hợp cho từng người bệnh. Dưới đây là các hướng điều trị được sử dụng phổ biến hiện nay:
Điều trị nội khoa bằng thuốc Tây
Sử dụng thuốc điều trị tràn dịch khớp theo hướng dẫn của bác sĩ. Thuốc có tác dụng cải thiện các triệu chứng như đau mỏi, khó chịu, cứng khớp,… Tùy tình trạng sức khỏe của mỗi bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc phù hợp. Một số loại được sử dụng như:
- Thuốc giảm đau: Thuốc có tác dụng xoa dịu tức thời cơn đau nhức khớp tràn dịch. Loại thường dùng là paracetamol hay ibuprofen. Người bệnh sử dụng thuốc theo đơn của bác sĩ, đặc biệt chỉ nên dùng khi cơn đau quá nặng nề, tránh lạm dụng để giảm rủi ro bị nhờn thuốc hoặc gặp phải các tác dụng phụ gây ảnh hưởng sức khỏe.
- Thuốc chứa corticoid: Thuốc có tác dụng kháng viêm mạnh mẽ, giúp cải thiện tình trạng đau nhức khớp gối, giảm sưng phù, ứ nước. Thuốc có thể dùng ở dạng viên uống trực tiếp hoặc tiêm vào ổ khớp đang bị tràn dịch.
- Thuốc kháng sinh: Thuốc được chỉ định cho đối tượng tràn dịch liên quan đến viêm nhiễm khớp. Sử dụng thuốc theo hướng dẫn, không nên dùng kháng sinh tùy tiện.
Người bệnh cần tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ, không tự ý ngưng dùng thuốc hoặc kết hợp nhiều loại thuốc bừa bãi để giảm rủi ro gặp phải tác dụng phụ không mong muốn. Do đó, trước khi dùng thuốc, người bệnh nên thăm khám và chỉ sử dụng khi được bác sĩ chẩn đoán chỉ định phác đồ điều trị phù hợp.
Phương pháp chọc hút dịch
Trường hợp tràn dịch khớp diễn ra nặng nề, ngoài sử dụng thuốc bác sĩ có thể chỉ định chọc hút dịch cho bệnh nhân. Các trường hợp không thực hiện gồm bệnh nhân bị tổn thương da bao quanh khớp, bị chứng ưa chảy máu, tổn thương vị trí cần chọc hút dịch, người dùng thuốc chống đông máu.
Phương pháp thực hiện bằng cách sử dụng một cây kim chọc vào ổ khớp bị tràn dịch, sau đó hút dịch thừa ra ngoài. Bệnh nhân sau khi can thiệp chọc hút dịch 1 – 2 ngày có thể bị đau nhức. Do đó trong một số trường hợp, trong khi chọc hút dịch, bác sĩ có thể tiêm corticoid vào khớp để giảm viêm đau cho người bệnh.
Tuy nhiên, việc can thiệp thủ thuật này cũng còn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nhất là khi người bệnh thực hiện chọc hút dịch ở cơ sở y tế kém chất lượng. Các nguy cơ người bệnh có thể gặp phải như nhiễm trùng khớp, tổn thương mạch máu, dị ứng thuốc mê, chảy máu hoặc rò dịch mủ tại vết chọc hút trên khớp, sốt, đau nhức kéo dài,…
Chính vì thế, người bệnh nên lựa chọn bệnh viện uy tín, chất lượng, có bác sĩ giỏi để thực hiện. Tránh các cơ sở kém chất lượng tăng nguy cơ viêm nhiễm khớp sau điều trị, có khả năng gây hại cho sức khỏe, khả năng vận động của người bệnh.
Phẫu thuật chữa tràn dịch khớp
Ngoài biện pháp chọc hút dịch khớp, người bệnh có thể được chỉ định phẫu thuật nội soi hoặc thay khớp nhân tạo để duy trì khả năng vận động cho người bệnh trong trường hợp tràn dịch khớp chuyển biến nặng. Các biện pháp phẫu thuật được áp dụng như:
- Phẫu thuật nội soi: Phương pháp được đánh giá có độ an toàn cao, xâm lấn tối thiểu, giảm di chứng cho người bệnh. Mục đích phẫu thuật nội soi là loại bỏ dịch thừa bên trong khớp bị tổn thương, sửa chữa sụn khớp, dây chằng và các vấn đề liên quan khác. Người bệnh không mất nhiều thời gian lưu lại bệnh viện, thời gian phục hồi cũng nhanh chóng hơn so với biện pháp phẫu thuật truyền thống.
- Thay khớp nhân tạo: Phương pháp nhằm duy trì vận động cho người bệnh đã bị hoại tử khớp. Phẫu thuật thay khớp bằng các khớp nhân tạo giúp người bệnh vẫn có khả năng vận động sau khi can thiệp điều trị. Tuy nhiên, phương án này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhất là nguy cơ nhiễm trùng sau mổ, bị trật khớp, tắc mạch, viêm mủ,…
Can thiệp ngoại khoa trong điều trị các bệnh lý về xương khớp tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Do đó, người bệnh cần tìm hiểu và lựa chọn địa chỉ thăm khám uy tín, chất lượng. Đồng thời, tuân thủ theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ trước, trong và sau khi can thiệp để đảm bảo an toàn, tránh xảy ra sơ suất không đáng có.
Phương pháp hỗ trợ tại nhà
Bên cạnh điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ về sử dụng thuốc hoặc can thiệp ngoại khoa, người bệnh có thể giảm đau bằng việc áp dụng một vài phương pháp hỗ trợ tại nhà. Các mẹo chữa giúp xoa dịu cảm giác khó chịu, giúp người bệnh thoải mái hơn. Tham khảo ngay cách thực hiện như sau:
- Massage giảm đau: Sử dụng lực tác động lên vị trí khớp gối, cổ tay, chân bị tổn thương nhẹ nhàng giúp giảm đau, kích thích máu huyết lưu thông. Biện pháp này còn giúp người bệnh thư giãn dễ chịu hơn. Tránh massage quá mạnh tác động lên các mô mềm gây tổn thương nghiêm trọng hơn.
- Chườm lạnh: Nhiệt độ nước đá lạnh giúp giảm đau tức thời tại vị trí khớp bị viêm nhiễm, tràn dịch. Theo đó, người bệnh có thể sử dụng túi chườm chuyên dụng, cho nước đá vào và trực tiếp chườm lên vị trí khớp bị đau nhức khó chịu. Tuy nhiên nên tránh chườm quá lâu có thể khiến da bị bỏng lạnh.
- Sử dụng thảo dược: Một số loại thảo dược có tác dụng giảm đau, kháng viêm, hỗ trợ điều trị bệnh xương khớp hữu hiệu như ngải cứu, đinh lăng, lá lốt,… Người bệnh có thể dùng lá thảo dược sắc nấu nước uống hoặc làm các bài thuốc đắp ngoài da cải thiện hiện tượng đau mỏi do tràn dịch khớp gây ra.
Mẹo chữa tại nhà giúp hỗ trợ khắc phục các triệu chứng khó chịu, kích thích lưu thông máu huyết, giúp việc điều trị bệnh trở nên thuận lợi hơn. Tuy nhiên, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng, nhất là trường hợp tràn dịch khớp có xảy ra viết thương hở ngoài da. Việc áp dụng mẹo chữa phải đảm bảo an toàn, phòng tránh tình trạng viêm nhiễm, tổn thương trở nên nghiêm trọng hơn.
Chăm sóc và phòng ngừa tràn dịch khớp
Tràn dịch khớp nói chung hay các trường hợp tràn dịch khớp nói riêng khác như khớp gối, khớp cổ tay, chân,… nếu không được phát hiện và kiểm soát có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nề. Không chỉ ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt, tràn dịch khớp nghiêm trọng khiến người bệnh suy giảm khả năng vận động.
Do đó, bạn đọc nên chủ động bảo vệ hệ thống xương khớp, phòng nguy cơ dịch khớp tràn ra bao hoạt dịch phát sinh các biến chứng hại sức khỏe. Một số vấn đề cần lưu ý như sau:
- Không nên ngồi một chỗ quá lâu, sau 1 – 2 giờ làm việc, bạn nên vận động, đi lại nhẹ nhàng để máu huyết lưu thông. Việc này giúp bạn phòng ngừa rủi ro bị cứng khớp, teo cơ,…
- Duy trì cân nặng cân đối, không nên để cơ thể thừa cân, béo phì quá mức làm tăng nguy cơ mắc bệnh xương khớp, trong đó có tình trạng tràn dịch khớp.
- Bổ sung cho cơ thể các thực phẩm tốt cho sức khỏe, cung cấp dinh dưỡng cho hệ xương khớp chắc khỏe. Ưu tiên ăn hoa quả tươi, rau củ giúp cung cấp vitamin, khoáng chất cho cơ thể.
- Kiêng ăn những món cay nóng, chiên xào nhiều dầu mỡ, không nên ăn nhiều đồ ăn đóng hộp, đồ ăn chế biến sẵn,… Kiêng dùng rượu bia, thuốc lá, chất kích thích không tốt cho sức khỏe, làm suy giảm chức năng của hệ xương khớp.
- Xây dựng lối sống lành mạnh, dành thời gian tập luyện thể dục, thể thao, nâng cao sức đề kháng. Tuy nhiên, bạn nên lựa chọn bộ môn luyện tập phù hợp với thể trạng, xây dựng lịch tập cân đối, không nên luyện tập quá sức có thể gây chấn thương, ảnh hưởng đến xương khớp.
- Ngủ đúng giờ, tránh thức khuya, giữ tâm trạng thoải mái, lạc quan, tránh stress, căng thẳng,…
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ, theo dõi bất thường để kịp thời khám và điều trị sớm để phòng ngừa nguy cơ viêm nhiễm, bệnh xương khớp chuyển biến nặng, gây hại cho đời sống và sức khỏe.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn đọc hiểu thêm về tình trạng tràn dịch khớp. Đây là một trong những vấn đề xương khớp thường gặp hiện nay, xảy ra do ảnh hưởng từ nhiều yếu tố. Trường hợp tràn dịch trở nên nghiêm trọng, có thể phát sinh nhiều biến chứng, thậm chí là đe dọa khả năng vận động, sức khỏe của người bệnh. Do đó bạn nên chủ động thăm khám khi nhận thấy cơ thể có biểu hiện bất thường để được hỗ trợ cải thiện càng sớm càng tốt.
Có thể bạn quan tâm:
TIN BÀI NÊN ĐỌC
Bùi Ái Nhân
26/02/2023 |
0 Bình luận
Mới đây, đoàn nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu và Phát triển Y dược cổ truyền dân tộc đã phát hiện và nghiên cứu thành công bộ đôi cây thuốc có khả năng hỗ trợ điều trị hiệu quả các bệnh xương khớp, cải thiện tình trạng đau nhức. Kết quả nghiên cứu khiến nhiều chuyên gia xương khớp không khỏi bất ngờ. Xem thêm...
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!