Ngủ Dậy Bị Đau Lưng: Nguyên Nhân Và Cách Khắc Phục

Ngủ dậy bị đau lưng thường liên quan đến tư thế ngủ, gối hoặc đệm không phù hợp. Tuy nhiên, trong một số trường hợp bị đau lưng sau khi ngủ dậy có thể liên quan đến một số bệnh xương khớp cần được thăm khám và điều trị sớm để tránh phát sinh rủi ro không mong muốn.

Ngủ dậy bị đau lưng là do đâu?

Tình trạng đau lưng sau khi ngủ dậy thường xảy ra do hiện tượng cứng khi nghỉ ngơi trong thời gian dài hoặc giảm lưu thông máu khi ngủ. Biểu hiện đau lưng sau khi ngủ dậy thường được cải thiện sau khi vận động, đi lại nhẹ nhàng.

Thực tế nhận thấy, biểu hiện đau lưng có thể xảy ra theo chu kỳ. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể trải qua cơn đau nhức, khó chịu ở lưng thường xuyên hơn do với người khác. Ngoài các nguyên nhân thông thường thì tình trạng này cũng có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý xương khớp cần được điều trị sớm.

Dưới đây là một số nguyên nhân gây ngủ dậy bị đau lưng:

1. Tư thế ngủ kém

Ngủ dậy bị đau lưng có thể liên quan đến tư thế ngủ kém. Các tư thế ngủ không tốt có thể gây áp lực lên cột sống, khiến cột sống mất đi độ cong tự nhiên. Tình trạng này có thể gây đau thắt lưng và một số vấn đề cột sống khác.

Tư thế ngủ không tốt cũng có thể gây căng thẳng lên cột sống lưng, làm tăng áp lực lên các khớp. Trường hợp có thói quen nằm sấp khi ngủ, cơn đau nhức ở lưng có thể xảy ra thường xuyên và tiến triển nặng hơn.

Để cải thiện cơn đau nhức ở lưng sau khi ngủ dậy, người bệnh có thể thay đổi tư thế ngủ phù hợp, đồng thời tránh những vấn đề liên quan đến cột sống. Theo đó, bác sĩ thường khuyến khích người bệnh nên nằm ngửa với một chiếc gối đặt bên dưới đầu gối hoặc ngủ nghiêng. Nếu nằm sấp là tư thế ngủ thoải mái nhất, bạn có thể sử dụng một chiếc gối đặt bên dưới bụng để được giảm đau lưng và tránh áp lực lên cột sống lưng.

2. Nệm ngủ không phù hợp

Nếu bị đau lưng sau khi ngủ dậy không do tư thế ngủ không đúng cách, rất có thể liên quan đến nệm ngủ không phù hợp. Nệm cũ, kém chất lượng thường không có độ đàn hồi tốt, quá mềm hoặc quá cứng, điều này có thể tác động đến lưng và gây đau lưng.

Do đó, bác sĩ thường khuyến cáo người bệnh lựa chọn loại nệm ngủ phù hợp để giảm cảm giác khó chịu ở vùng lưng, hạn chế áp lực ở cột sống. Để lựa chọn loại nệm phù với cột sống lưng cũng như tình trạng đau lưng, bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn cụ thể.

3. Ảnh hưởng của thai kỳ

Tình trạng đau lưng khi mang thai khá phổ biến ở các mẹ bầu. Theo đó, một số phụ nữ có thể khởi phát cơn đau sớm nhất ở tuần thứ 8 của thai kỳ. Tuy nhiên, cơn đau lưng thường tiến triển nghiêm trọng hơn vào tháng thứ 5 – 7 của thai kỳ.

Mang thai có thể dẫn đến căng cơ ở lưng dưới. Trong thời gian nghỉ ngơi, cơn đau thắt lưng có xu hướng tiến triển nặng nề hơn vào buổi sáng, dẫn đến căng cứng cơ kéo dài gây đau lưng. Để cải thiện tình trạng này, mẹ bầu nên duỗi chân và ra khỏi giường bằng cách nhích mép giường. Sau đó đứng dậy để làm giảm áp lực lên lưng. Nếu cơn đau không được cải thiện, bạn có thể áp dụng liệu pháp chườm ấm để giảm đau.

4. Ra khỏi giường không đúng cách

Thực tế nhận thấy, cách một người ra khỏi giường có thể liên quan đến tình trạng ngủ dậy bị đau lưng. Ngay cả khi ngủ đủ giấc, việc đứng dậy quá nhanh hay cúi người về phía trước khi ra khỏi giường có thể gây căng thẳng cho lưng.

Để cải thiện tình trạng ngủ dậy bị đau lưng, bạn có thể tham khảo một cách ra khỏi giường như sau:

• Đầu tiên, bạn cần di chuyển đến mép giường
• Dùng cánh tay để chuyển sang tư thế ngồi và đưa hai chân ra khỏi thành giường
• Sau vài giây để điều chỉnh tư thế, từ từ đặt bàn chân xuống sàn và đứng lên.

5. Lạm dụng cơ vào ngày hôm trước

Nằm ngủ gần sáng có cảm giác đau lưng có thể liên quan đến việc hoạt động quá mức vào hôm trước như tập luyện quá sức, tác động lên lưng và dẫn đến đau lưng vào buổi sáng hôm sau.

Điều quan trọng là bạn cần chú ý đến tư thế trước cũng như sau khi thực hiện các hoạt động ở cường độ cao, chẳng hạn như chơi thể thao, tập thể dục. Khởi động nhẹ nhàng và hạ nhiệt cơ thể đúng cách để hạn chế cơn đau ở lưng và cứng cơ vào sáng hôm sau.

Đối với tình trạng đau lưng do tập thể dục, bạn có thể cải thiện bằng liệu pháp chườm nóng hoặc chườm lạnh lên vùng bị ảnh hưởng. Ngoài ra, có thể tham khảo bác sĩ chuyên khoa sử dụng một số loại thuốc chống viêm không kê đơn như naproxen và ibuprofen.

6. Thoát vị đĩa đệm

Thoát vị đĩa đệm xảy ra như một quá trình lão hoá tự nhiên, sự bào mòn của cơ thể. Tình trạng này thường phổ biến ở người trung niên và cao tuổi, khi các đĩa đệm cột sống dần suy yếu và dễ bị tổn thương.

Các triệu chứng bệnh lý thường diễn tiến âm thầm theo thời gian. Một trong những dấu hiệu phổ biến của tình trạng này là cơn đau nhức âm ỉ hoặc dữ dội ở lưng, cơn đau có xu hướng nghiêm trọng vào buổi sáng và đi kèm với biểu hiện co cứng cột sống.

Thoát vị đĩa đệm là bệnh xương khớp mãn tính, không thể điều trị dứt điểm. Tuy nhiên, cơn đau và các biểu hiện đi kèm có thể được cải thiện bằng các loại thuốc giảm đau, tiêm steroid theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Bác sĩ hoặc nhà vật lý trị liệu có thể đề nghị bệnh nhân sử dụng nẹp hoặc nịt để làm giảm áp lực lên lưng.

7. Đau cơ xơ hoá

Đau cơ xơ hoá là một trong những rối loạn thần kinh thường gặp gây đau cơ, xương lan rộng. Theo nhận định của bác sĩ chuyên khoa, đau cơ xơ hoá cơ thể làm tăng cơn đau thông qua ảnh hưởng đến tính hiệu đau của não bộ. Đau cơ xơ hoá có thể ảnh hưởng ở nhiều đối tượng nhưng phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới.

Tình trạng đau cơ xơ hoá có thể gây đau nhức ở lưng vào buổi sáng sau khi thức dậy. Một số triệu chứng phổ biến, bao gồm:

• Khó ngủ
• Cơ thể mệt mỏi
• Đau đầu
• Gặp các vấn đề về trí nhớ và sự tập trung
• Tế, ngứa ran ở tay chân
• Hội chứng ruột kích thích

Hiện tại, không có phương pháp điều trị đau cơ xơ hoá dứt điểm. Tuy nhiên, người bệnh có thể cải thiện các biểu hiện lý thông qua một số biện pháp sau:

• Sử dụng thuốc giảm đau và thuốc chống viêm
• Thay đổi lối sống, tập luyện thể dục đều đặn, ăn uống khoa học và điều chỉnh các thói quen sống cần thiết
• Áp dụng một số liệu pháp điều trị bổ sung như châm cứu, xoa bóp, trị liệu thần kinh cột sống.

Sáng ngủ dậy bị đau lưng có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau. Thực tế nhận thấy, tình trạng này không quá nghiêm trọng và có thể được kiểm soát nhanh chóng nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, để xác định nguyên nhân cụ thể, người bệnh cần đến bệnh viện để được chẩn đoán.

Cách khắc phục tình trạng đau lưng khi ngủ dậy

Ngủ dậy bị đau lưng là tình trạng phổ biến và có thể được kiểm soát tốt bằng các biện pháp khác nhau. Theo đó, tuỳ thuộc vào nguyên nhân khởi phát sẽ áp dụng các phương pháp chữa trị  phù hợp. Dưới đây là một số biện pháp cải thiện triệu chứng đau lưng được áp dụng phổ biến:

1. Kéo căng sau khi ngủ dậy

Thao tác căng vai khi ngủ dậy là biện pháp giúp khắc phục cơn đau lưng sau khi ngủ dậy hiệu quả. Trong tư thế đang nằm ngửa, bạn vươn tay qua đầu hết mức có thể, đồng thường đưa chân hướng ngược lại để cải thiện.

Sau đó đưa đầu gối vào ngực, đồng thời giữ cho phần lưng căng ra. Người bệnh cũng có thể lắc nhẹ từ bên này sang bên kia để tăng độ linh hoạt của cột sống lưng. Sau khi ngồi dậy, đặt chân xuống sàn nhà, sao cho hai chân rộng bằng vai. Đứng lên sau đó đưa cánh tay qua đầu và kéo căng toàn bộ cơ thể.

2. Plank cải thiện tình trạng đau lưng

Động tác plank có tác động toàn bộ đến toàn bộ cơ thể, đặc biệt là các cơ dọc ở cột sống lưng. Khi cơ bụng trở nên khỏe mạnh, cơ thể sẽ khắc phục tốt chứng đau lưng, hạn chế triệu chứng tái phát thường xuyên, nhất là sau khi ngủ dậy.

Để thực hiện động tác plank, bạn cần bắt đầu từ tư thế chống đẩy, giữ cơ thể bằng cẳng tay sao cho cẳng tay, khuỷu tay, cổ tay thẳng hàng với nhau. Trong thời gian thực hiện động tác, cần giữ thẳng lưng, cằm gần với cổ và cột sống thẳng. Giữ tư thế plank tối đa 30 giây, hóp chặt cơ bụng, đùi và mông.

3. Tư thế rắn hổ mang

Động tác rắn hổ mang được biết đến là một tư thế yoga được dùng để căng lưng, cải thiện cơn đau lưng khi ngủ hiệu quả. Bên cạnh đó, thực hiện bài tập này thường xuyên còn giúp tăng cường độ dẻo dai của cột sống, phòng ngừa một số bệnh lý liên quan đến xương khớp đáng kể.

Để thực hiện tư thế này, người bệnh cần chuẩn bị tư thế nằm sấp với lòng bàn tay úp xuống và đặt bên dưới vai. Khuỷu tay và cánh tay mở rộng theo đường thẳng với lòng bàn tay. Từ từ đẩy lòng bàn tay, cẳng tay xuống sàn nhà và nâng ngực lên. Giữ đầu nhìn thẳng về phía trước. Duy trì tư thế trong vòng 10 giây, lặp lại 5 lần và kết thúc bài tập.

4. Uốn cong đầu gối

Động tác uốn cong đầu gối có thể cải thiện các cơn đau lưng, nhất là phần lưng dưới. Để thực hiện động tác này, bạn cần chuẩn bị ở tư thế ngồi xổm xuống như đang ngồi trên ghế. Giữ đầu gối uốn cong một góc 90 độ và đảm bảo không vượt qua các ngón chân. Thở ra khi uốn cong đầu gối, hít vào khi trở về tư thế ban đầu. Lặp lại động tác 10 lần và kết thúc bài tập.

5. Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục thường xuyên là biện pháp giúp cải thiện cơn đau ở lưng sau khi ngủ dậy hiệu quả. Ngoài ra, biện pháp này còn giúp tăng cường sức khỏe xương khớp, tăng cường độ dẻo dai, chắc khoẻ xương và hạn chế các vấn đề xương khớp thường gặp. Theo đó, bạn có thể đi bộ ngắn thường xuyên để tăng cường sức khỏe ở cột sống, đồng thời ngăn ngừa tình trạng đau lưng.

Nếu tính chất công việc có liên quan đến việc đứng hoặc ngồi nhiều, bạn cần dành nhiều thời gian nghỉ ngơi và thư giãn. Theo đó, nên dành 5 – 10 phút đi lại nhẹ nhàng, vươn vai sau 2 giờ làm việc để phòng ngừa cơn đau ở lưng.

6. Giảm căng thẳng

Trong một số trường hợp căng thẳng quá mức có thể dẫn đến tình trạng đau lưng sau khi ngủ dậy. Do đó, bạn nên dành thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn như nghe nhạc, đọc sách, ngồi thiền, tập thể dục hoặc thực hiện các kỹ thuật thư giãn để xử lý cơn đau ở thắt lưng.

Theo thời gian, cường độ đau có thể thuyên giảm hẳn. Để thiền, bạn chỉ tập trung vào hơi thở và dừng những suy nghĩ tiêu cực. Bắt đầu thiền định với 1 phút và có thể tăng dần theo thời gian.

7. Sử dụng thuốc

Nếu tình trạng đau lưng sau khi ngủ dậy tiến triển nặng, các biện pháp trên không mang lại hiệu quả, người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc giúp cải thiện cơn đau. Cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa một số loại thuốc chống viêm không steroid như ibuprofen để giúp giảm đau và chống viêm hiệu quả.

Ngoài ra, một số loại thuốc bôi ngoài da có thể giúp cải thiện cơn đau nhanh chóng, đồng thời hạn chế phát sinh tác dụng phụ như nhóm thuốc đường uống. Các sản phẩm dùng ngoài da thường có chiết xuất từ tinh dầu bạc hà hoặc nghệ tươi.

Ngoài ra, bác sĩ có thể áp dụng liệu pháp kích thích dây thần kinh điện qua da để cải thiện tình trạng đau lưng sau khi ngủ dậy. Liệu pháp này thường được chỉ định trong những trường hợp đau lưng mãn tính và không được cải thiện theo thời gian. Trước khi thực hiện kích điện qua da, bệnh nhân nên trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.

Sáng ngủ dậy bị đau lưng là tình trạng phổ biến, xảy ra bởi nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau. Triệu chứng thường được cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp điều trị tại này. Tuy nhiên, trường hợp đau lưng tiến triển dai dẳng, có xu hướng nặng dần theo thời gian, lúc này bạn cần đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị đúng cách.