Khớp Gối Kêu Lục Cục Là Dấu Hiệu Bệnh Gì? Nguy Hiểm Không?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – Tradimec

Khớp gối kêu lục cục là tình trạng thường gặp và có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý xương khớp nguy hiểm. Tình trạng này không chỉ khiến người bệnh mệt mỏi, lo lắng mà còn gây khó khăn trong việc đi lại, vận động, sinh hoạt. Vậy tình trạng khớp gối kêu lục cục là bệnh gì? Làm cách nào để cải thiện? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Khớp gối kêu lục cục là bệnh gì?

Khớp gối là một trong những khớp quan trọng đóng vai trò như một khớp bản lề, hoạt động nhờ sự phối hợp giữa nhiều hệ thống như dây chằng, gân, cơ, sụn khớp, bao khớp… Bộ phận này nằm ở vị trí trung tâm tiếp giáp và liên kết 3 trục xương chính là xương bánh chè, xương đùi và xương ống chân. Khớp gối có khả năng nâng đỡ toàn bộ trọng lượng cơ thể tuy nhiên cũng bởi vì vậy nên đây cũng là nơi dễ bị chấn thương khi bị tác động mạnh, tổn thương.

Khớp gối kêu lục cục là một trong vô số những vấn đề mà khớp gối của bạn có thể gặp phải. Tình trạng này có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, nhưng phổ biến nhất vẫn là người cao tuổi. Nó thường xuất hiện khi người bệnh vận động đi lại, bước lên xuống cầu thang, chơi thể thao… và có thể kèm theo đau nhức, cứng khớp… khó chịu làm giảm chất lượng sinh hoạt, gián đoạn các hoạt động thường ngày.

Các chuyên gia cho biết tình trạng khớp gối kêu lục cục có thể tự biến mất sau vài ngày khi khớp được nghỉ ngơi. Tuy nhiên, trong trường hợp tình trạng này kéo dài, không những không thuyên giảm mà càng ngày càng diễn tiến nặng hơn thì rất có thể đây là dấu hiệu của một số bệnh lý xương khớp.

Nguyên nhân khiến cho khớp gối kêu lục cục được chia làm 2 nhóm gồm nguyên nhân bệnh lý và nguyên nhân sinh lý.

Nguyên nhân bệnh lý

Như đã nói, khớp gối là khớp có cấu trúc phức tạp nhưng lại khá lỏng lẻo nên dễ bị tổn thương. Và tình trạng khớp gối kêu lục cục xảy ra khi một hoặc nhiều bộ phận cấu thành khớp gối bị tổn thương, hư hại, suy giảm chức năng. Một vài bệnh lý xương khớp thường gặp trong trường hợp này như:

1. Thoái hóa khớp gối

Đây được xem là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến, nhưng thường gặp nhất vẫn là ở người trung niên, người cao tuổi. Bệnh phát sinh do khớp gối bị thoái hóa và bào mòn theo thời gian do quá trình lão hóa của cơ thể. Đây là tình trạng các khớp bị hư hại và xơ hóa mô sụn dẫn đến nhiều triệu chứng khác nhau như cứng khớp, đau nhức và kèm theo tiếng lục cục khi vận động.

2. Viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp hay còn gọi là bệnh phong thấp là một dạng bệnh tự miễn xảy ra do hệ miễn dịch của cơ thể bị rối loạn và nhầm lẫn dẫn đến tấn công ngược vào các tế bào mô sụn trong cơ thể. Về lâu dài, khi mô sụn bị tổn thương và càng ngày càng bùng phát mạnh hơn khiến khớp gối đau nhức dữ dội, cứng khớp, sưng viêm, suy giảm chức năng và thậm chí là phát ra âm thành lục cục khi vận động, co duỗi. Thông thường, bệnh lý này sẽ xảy ra cùng lúc ở cả hai bên đầu gối do tính chất đối xứng.

3. Gai khớp gối

Gai khớp gối chính là một trong những biến chứng của bệnh thoái hóa, viêm khớp gối. Bệnh phát sinh do sự tích tụ của canxi tại các vị trí sụn bị bào mòn nhằm bù lấp vào chỗ trống bị hư hại. Tuy nhiên, tình trạng nay vô tình hình thành các gai xương, chúng mọc ra trên các khớp gây đau nhức dữ dội khi vận động kèm theo số triệu chứng khác như sưng viêm, cứng khớp, phát ra tiếng kêu lục cục bên trong khớp…

4. Loãng xương

Loãng xương là tình trạng suy giảm mật độ xương làm cho cấu trúc xương bị lỏng lẻo, giòn xốp và dễ gãy. Bệnh lý này thường không khiến người bệnh bị đau nhức dữ dội mà thay vào đó là những cơn đau âm ỉ, râm ran trong xương kèm theo tình trạng phát ra tiếng kêu lục cục khi vận động, đi lại, co duỗi.

5. Một số bệnh lý khác

Bên cạnh các bệnh lý xương khớp vừa kể trên, tình trạng khớp gối kêu lục cục cũng có thể biểu hiện của một số bệnh khác như bệnh gout, viêm bao hoạt dịch khớp gối, viêm khớp nhiễm khuẩn…

Nguyên nhân sinh lý

Ngoài nguyên nhân bệnh lý thì triệu chứng khớp gối kêu lục cục cũng có thể xuất hiện do một số nguyên nhân sinh lý như:

Do quá trình lão hóa: Đến một độ tuổi nhất định bất kỳ ai cũng sẽ phải đối mặt với tình trạng lão hóa của cơ thể. Quá trình này làm cho chức năng khớp bị suy giảm khiến khớp hoạt động kém, giảm tiết dịch nhờn gây khô khớp, đau nhức sưng viêm và phát ra tiếng kêu lục cục khi vận động, đi lại. Nếu không phát hiện sớm và có những biện pháp khắc phục, ngăn cản quá trình này sẽ nhanh chóng dẫn đến các bệnh lý xương khớp mãn tính khó chữa.
Do thói quen lười vận động: Những người ít vận động thường gặp nhiều vấn đề xương khớp mãn tính hơn so với người thường xuyên vận động. Thói quen này khiến cho khớp không được linh hoạt, giảm tiết chất nhờn, gây khô khớp, dẫn đến đau nhức và tạo ra âm thanh khi vận động.
Do thay đổi hormone đột ngột: Hormone trong cơ thể không chỉ là tác nhân kiểm soát chức năng sinh lý mà còn ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe và thể trạng của xương khớp. Vì vậy, khi nồng độ hormone thay đổi đột ngột sẽ làm giảm quá trình tổng hợp canxi, giảm mật độ xương và suy giảm chức năng. Chính vì vậy, việc khớp gối bị đau nhức, phát ra tiếng kêu lục cục… xảy ra cũng là điều dễ hiểu và thường xảy ra ở phụ nữ sau sinh và phụ nữ tiền mãn kinh.
Mang thai: Mang thai khiến cân nặng tăng nhanh đột ngột, không kiểm soát khiến cơ thể phải chịu áp lực lớn. Kèm theo sự giãn nở của tử cung nhằm phù hợp với sự phát triển ngày càng lớn của thai nhi khiến cho khớp gối và khớp háng thường xuyên gặp phải tình trạng đau nhức, tê cứng, sưng viêm và phát ra âm thanh lục cục khi đứng lên ngồi xuống hoặc xoay người đột ngột.

Chấn thương do vận động nặng: Việc vận động nặng nhọc, đặc biệt là những công việc đòi hỏi sức lực lớn, lặp đi lặp lại thường xuyên hoặc chơi thể thao trong thời gian dài có thể làm tăng áp lực lên khớp gối. Từ đó khiến cho mô sụn trong khớp gối bị tổn thương, hư tổn, bào mòn. Tình trạng này nếu không được cải thiện, lâu dần dẫn đến thoái hóa và các vấn đề bệnh lý như viêm khớp, thoái hóa khớp…
Nghiện thuốc lá: Các chuyên gia cho biết trong thuốc lá có chứa nhiều chất kích thích, độc tố gây hại. Những chất này không chỉ gây hại đến các cơ quan hô hấp mà còn là yếu tố nguy cơ dẫn đến đau nhức, thoái hóa khớp và phát ra âm thanh khi vận động. Cụ thể, trong thuốc lá chứa chất nicotine, các độc tố (osteoblast) khiến suy giảm hormone estrogen, testosterone và làm tăng cortisol làm xốp xương, yếu xương và đau nhức.
Uống nhiều rượu bia: Hoạt chất ethanol trong rượu bia khi được hấp thu vào cơ thể sẽ nhanh chóng chuyển hóa thành acid acetic. Chất này làm chậm quá trình đào thải acid uric và làm tăng lượng acid trong máu. Bên cạnh đó, chất cồn trong rượu bia còn làm tổn hại đến các mao mạch nuôi dưỡng khớp, giảm khả năng hấp thụ canxi. Theo thời gian sẽ khiến khớp gối bị khô, sưng viêm, đau nhức và phát ra âm thanh lục cục do thiếu hụt dưỡng chất.
Một số nguyên nhân khác: Triệu chứng khớp gối kêu lục cục cũng có thể xảy ra do một số nguyên nhân khác như thừa cân, béo phì, chèn ép dây thần kinh, ngồi một tư thế quá lâu…

Tình trạng khớp gối kêu lục cục có nguy hiểm không?

Âm thanh phát ra từ khớp gối không phải tự nhiên mà có, thực tế nó là một trong những dấu hiệu cho thấy khớp gối bị tổn thương nghiêm trọng. Lúc này người bệnh cần sớm thăm khám và can thiệp điều trị ngay để phòng tránh các biến chứng nguy hiểm.

Thông thường, nếu tình trạng này xuất phát từ những nguyên nhân sinh lý, yếu tố nguy cơ thông thường thì sẽ nhanh chóng thuyên giảm sau vài tuần nghỉ ngơi, thay đổi thói quen sống lành mạnh, phòng ngừa tổn thương. Nhưng ngược lại việc gặp phải các bệnh lý xương khớp mãn tính bắt buộc phải điều trị bằng các biện pháp y khoa hiện đại để ngăn chặn các biến chứng.

Việc chậm trễ và lơ là trong điều trị sẽ làm bệnh diễn tiến nghiêm trọng hơn, khớp gối bị tổn thương nặng nề dẫn đến giảm khả năng vận động, tăng nguy cơ nứt gãy xương, mọc gai xương, chèn ép lên các dây thần kinh, hạn chế khả năng vận động của khớp, thậm chí bại liệt, mất hoàn toàn khả năng vận động.

Chẩn đoán tình trạng khớp gối kêu lục cục bằng cách nào?

Những trường hợp khớp gối kêu lục cục liên tục trong thời gian dài, cụ thể là trên 7 ngày và gây ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng vận động nên tìm đến bác sĩ để được thăm khám, chẩn đoán. Ban đầu, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng dựa trên việc khai thác bệnh sử và các triệu chứng bên ngoài khớp thông qua một vài bài test vận động.

Sau đó, để nhận định và đánh giá chi tiết hơn về cấu trúc khớp cũng như phát hiện chính xác vị trí, mức độ tổn thương khớp, bác sĩ sẽ chỉ định cho người bệnh thực hiện một số kỹ thuật chẩn đoán cận lâm sàng như:

Chụp X – quang: Tia X có khả năng hiển thị rõ hình ảnh chi tiết bên trong mô xương, sụn khớp. Xét nghiệm này được áp dụng cho hầu hết các bệnh lý xương khớp, thông qua hình ảnh X – quang thu được bác sẽ dễ dàng nhận định được mật độ xương, cấu trúc khớp, có hình thành gai xương hay không…
Chụp MRI: Chụp cộng hưởng từ MRI được chỉ định phổ biến trong nhiều bệnh lý xương khớp. Tuy nhiên, với những trường hợp nghi ngờ khớp bị đau nhức, phát ra âm thanh từ mô mềm như bao hoạt dịch, dây chằng… sẽ được chỉ định thực hiện sớm xét nghiệm này để có thêm các cơ sở dữ liệu để chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh.
Chụp CT scan: Chụp cắt lớp vi tính CT scan thu được hình ảnh cắt lớp xương khớp gối để bác sĩ có thêm cơ sở đánh giá mức độ và vị trí bị tổn thương.
Xét nghiệm máu: Với một số trường hợp nghi ngờ khớp gối kêu lục cục là do mắc một số bệnh lý liên quan đến nhiễm khuẩn, acid… sẽ được chỉ định thực hiện xét nghiệm máu. Đối với bệnh viêm khớp dạng thấp sẽ thấy nồng độ IgE tăng cao, viêm khớp nhiễm khuẩn (thấy có sự xuất hiện của vi khuẩn), bệnh gout (lắng đọng acid uric trong máu)…
Xét nghiệm dịch khớp: Xét nghiệm này được thực hiện nhằm xác định triệu chứng khớp gối kêu lục cục là do bệnh gout (có các tinh thể muối urat) hoặc bị gãy xương kín (dịch khớp sẽ có màu hồng hoặc đỏ nhạt)…

Hướng dẫn cách cải thiện tình trạng khớp gối kêu lục cục

Tình trạng khớp gối kêu lục cục không chỉ gây ảnh hưởng đến khả năng vận động, di chuyển mà còn gây khó khăn cho việc lao động, làm việc, giảm hiệu suất công việc cũng như khiến bạn mất ngủ, khó ngủ. Vì vậy, để cải thiện tình trạng này, bác sĩ thường chỉ định cho người bệnh thực hiện một số biện pháp sau:

1. Áp dụng các biện pháp tại nhà

Với những trường hợp bị khớp gối kêu lục cục kèm theo đau nhức nhẹ, người bệnh hoàn toàn có thể áp dụng các biện pháp giảm đau tại nhà, không cần dùng thuốc như:

Chườm nóng/ lạnh: Đây là một trong những mẹo giảm đau hiệu quả được sử dụng phổ biến được nhiều người áp dụng. Chỉ cần thực hiện 10 – 20 phút sẽ giúp khớp gối giảm đau nhức, giảm sưng viêm thông qua nhiệt độ làm kích thích quá trình tuần hoàn máu, giãn cơ, từ đó khớp gối không còn phát ra âm thanh kêu lục cục khi vận động.
Nghỉ ngơi: Khi di chuyển, vận động mà khớp gối phát ra âm thanh kèm theo đau nhức, bạn nên ngồi xuống nghỉ ngơi và kết hợp vận động nhẹ nhàng bằng một số bài tập vật lý trị liệu có ích cho xương khớp để sớm phục hồi chức năng khớp hiệu quả. Một số bộ môn thể thao được khuyến nghị thực hiện như yoga, đi bộ… ít nhất 30 phút/ ngày.
Sử dụng các dụng cụ hỗ trợ: Trong một số trường hợp cần thiết, người bệnh có thể sử dụng một số dụng cụ hỗ trợ như gậy, nạng, đai quấn cố định khớp để làm giảm áp lực lên khớp gối, giảm bớt tổn thương và rút ngắn thời gian phục hồi.

2. Trị bệnh bằng các biện pháp y tế hiện đại

Những trường hợp khớp gối kêu lục cục kèm theo đau nhức dữ dội do bị chấn thương mạnh hoặc mắc một số bệnh lý xương khớp mãn tính cần được thăm khám và can thiệp điều trị bằng một số loại thuốc kháng viêm giảm đau như:

Thuốc giảm đau Acetaminophen được chỉ định sử dụng mà không cần kê đơn. Thuốc có tác dụng giảm đau trong trường hợp khớp gối phát ra tiếng kêu lục cục.
Thuốc kháng viêm không steroid NSAIDs có khả năng giảm đau, chống viêm mạnh. Sử dụng một thời gian giúp giảm bớt tình trạng phát ra tiếng kêu lục cục, đau nhức trong khớp gối.
Trường hợp bị thoái hóa khớp sẽ được chỉ định sử dụng thuốc chống thoái hóa tác dụng chậm như Chondroitin, Glucosamine hoặc thuốc chống trầm cảm 3 vòng.
Với những người mắc bệnh xương khớp nặng có thể được chỉ định tiêm corticoid, chất nhờn HA (Acid Hyaluronic) hoặc tiêm huyết tương giàu tiểu cầu vào bên trong ổ khớp để giảm tình trạng khô khớp, giảm viêm, đau nhức và phục hồi các tổn thương mô sụn bên trong khớp.
Sử dụng vitamin B hằng ngày để tăng sức khỏe khớp hoặc bổ sung thêm canxi, vitamin D dạng viên uống với những trường hợp bị thiếu hụt canxi nặng, ngăn ngừa nguy cơ bị loãng xương.

Ngoài sử dụng thuốc, tùy vào từng trường hợp khớp gối kêu lục cục do bệnh lý xương khớp nào gây ra và mức độ nặng nhẹ mà có thể sẽ phải can thiệp thực hiện phẫu thuật.

Trường hợp bị đứt, giãn dây chằng sẽ được yêu cầu phẫu thuật nối lại hoặc thay dây chằng mới để ổn định cấu trúc khớp gối.
Những người bị thoái hóa khớp gối dẫn đến hình thành gai xương và tổn thương mức độ nặng bắt buộc cần phải tiến hành cắt gai xương hoặc thay thế các tế bào mô sụn nhân tạo nhằm phục hồi chức năng khớp.

Lưu ý: Các biện pháp y tế hiện đại chỉ được thực hiện do bác sĩ chỉ định và tiến hành sau khi thăm khám, chẩn đoán tìm ra nguyên nhân chính xác. Tuyệt đối không được tự ý mua thuốc để uống hay áp dụng bất kỳ phương pháp nào chưa được chắc chắn về mức độ hiệu quả để tránh những biến chứng nguy hiểm khác.

Các biện pháp phòng ngừa tình trạng khớp gối kêu lục cục

Để tránh khỏi các biến chứng khó lường từ tình trạng khớp gối kêu lục cục, bạn nên chủ động phòng ngừa bằng các biện pháp đơn giản sau đây:

Dành thời gian 15 – 30 phút/ ngày với các bộ môn như chạy bộ, bơi lội, tập yoga… vừa sức, phù hợp với độ tuổi để tránh gây chấn thương cho các khớp.
Luôn thực hiện chế độ nghỉ ngơi, thư giãn xương khớp trong một khoảng thời gian nhất định trong ngày. Tránh để cơ thể bị căng thẳng trong thời gian dài để giảm thiểu nguy cơ tổn hại xương khớp.
Tránh thực hiện các động tác mang vác nặng quá sức vì những động tác này gây hại rất lớn đến cấu trúc xương khớp từ khớp gối cho đến cột sống, khớp xương bả vai…
Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, lành mạnh để giúp cơ thể khỏe mạnh. Nên ưu tiên bổ sung các loại thực phẩm giàu canxi, kali, magie, omega-3, vitamin… từ rau củ quả, trái cây, hải sản, trứng, sữa, các loại đậu, hạt khô… để nuôi dưỡng sự khỏe mạnh cho sức mạnh xương khớp.

Tránh sử dụng các loại thực phẩm chứa chất kích thích, thức ăn chứa nhiều gia vị, dầu mỡ… vì đây đều là những chất có khả năng gây tiêu xương nếu sử dụng thường xuyên trong khoảng thời gian dài.
Từ bỏ thói quen hút thuốc lá hoặc nghiện rượu bia để giảm thiểu nguy cơ giảm chức năng hô hấp, lão hóa nhanh và dễ bị hoại tử xương vô mạch.
Duy trì cân nặng của bản thân trong mức vừa phải, tránh thừa cân béo phì vì trọng lượng cơ thể quá lớn sẽ gây ảnh hưởng đến hệ thống xương khớp, đặc biệt là khớp đầu gối.
Hằng ngày nên dành 5 – 10 phút tắm nắng trong khung giờ từ 6 – 10 giờ. Nguồn vitamin D lớn trong ánh nắng mặt trời sẽ kích thích sự chắc khỏe xương khớp, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý xương khớp mãn tính, gây các triệu chứng khó chịu và tăng cường sức đề kháng.
Tuyệt đối không lạm dụng các loại thuốc, đặc biệt là thuốc corticoid (kể cả dạng bôi ngoài da). Vì các loại thuốc này có khả năng làm suy yếu chức năng tuyến thượng thận, tăng đường huyết, loãng xương, hội chứng Cushing…

Trên đây là những thông tin tổng quan về tình trạng khớp gối kêu lục cục và cách khắc phục đơn giản, hiệu quả. Đây vốn là triệu chứng khá bình thường nhưng nếu phát hiện kèm theo nhiều vấn đề xương khớp bất thường khác, người bệnh nên nhanh chóng đến bệnh viện để thăm khám, chẩn đoán và xử lý kịp thời tránh các biến chứng nguy hiểm khó phục hồi.

Có thể bạn quan tâm

Viêm Khớp Thái Dương Hàm: Triệu Chứng và Cách Chữa Trị

Viêm Quanh Khớp Vai: Nguyên Nhân, Biểu Hiện, Cách Điều Trị

Viêm Khớp Cùng Chậu Là Gì? Nguyên Nhân và Cách Chữa Trị

Viêm Đa Khớp là gì? Dấu Hiệu, Nguyên Nhân, Cách Điều Trị