Dị Ứng Nổi Mề Đay Kiêng Gì Để Bệnh Không Bùng Phát?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Bác sĩ Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan

Hồ Sơ Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc

Đặt lịch hẹnXem hồ sơ

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan

Hồ Sơ Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc

Đặt lịch

“Dị ứng nổi mề đay kiêng gì để bệnh không bùng phát?” là vấn đề được nhiều người bệnh quan tâm. Bởi một số yếu tố kích ứng, dị ứng có thể khiến mề đay lan rộng, tiến triển dai dẳng và ngứa ngáy dữ dội, thậm chỉ là phát triển thành giai đoạn mãn tính. Việc chủ động kiêng cử các yếu tố này có thể cải thiện các triệu chứng bệnh lý, đồng thời hỗ trợ quá trình điều trị đạt kết quả tốt nhất.

Dị ứng nổi mề đay kiêng gì để bệnh không bùng phát?

Mề đay hay mày đay là tình trạng da liễu phổ biến ở nhiều đối tượng và độ tuổi khác nhau. Bệnh lý đặc trưng bởi các mảng hoặc nốt sẩn đỏ cứng, nổi cộm trên da và có ranh giới rõ ràng so với những vùng da lân cận. Những sẩn đỏ có thể nổi gần nhau hoặc liên kết tạo thành mảng lớn. Tùy thuộc vào mức độ nhạy cảm của cơ địa, nguyên nhân khởi phát mà tổn thương da do mề đay gây ra xuất hiện ở 1 số vị trí hoặc lan rộng, thậm chí là bùng phát khắp cơ thể.

Mề đay mẩn ngứa chính là phản ứng của da khi cơ thể bị dị ứng, trong đó thường gặp nhất là dị ứng thức ăn, dị ứng thời tiết, thực vật, côn trùng, hóa mỹ phẩm,… Phản ứng viêm da thường đi kèm với biểu hiện ngứa ngáy, nóng rát âm ỉ hoặc dữ dội. Bệnh lý có đặc điểm bùng phát dữ dội, đột ngột, tiến triển nhanh và thuyên giảm nhanh sau vài giờ hoặc vài ngày. Tuy nhiên, một số trường hợp bị nổi mề đay có thể kéo dài vài tuần hoặc vài tháng.

Do có liên quan đến cơ chế dị ứng nên việc điều trị mề đay chỉ mang lại hiệu quả khi kết hợp với biện pháp y tế và chăm sóc đúng cách. Để ngăn ngừa các triệu chứng nổi mề đay lan rộng và kéo dài dai dẳng, người bệnh cần kiêng cử các vấn đề sau:

1. Kiêng các thực phẩm gây dị ứng, viêm

Thực phẩm được xem là một trong những yếu tố kích thích bùng phát các triệu chứng nổi mề đay mẩn ngứa. Nguyên nhân là do hệ miễn dịch phản ứng quá mức với protein có trong thực phẩm (chủ yếu là hải sản, đậu phộng, trứng, mè,..) Nổi mề đay do dị ứng thực phẩm thường bùng phát nhanh và đi kèm với một số biểu hiện như buồn nôn, nôn mửa, đau vùng thượng vị, đầy hơi, rối loạn tiêu hóa,…

Vì vậy, trong thời gian điều trị người bệnh cần tránh xa những thực phẩm có khả năng dị ứng và gây dị ứng. Ngay khi bệnh lý bắt nguồn từ những yếu tố khác, việc dung nạp các thực phẩm này sẽ khiến tổn thương da và những triệu chứng do mề đay gây ra bùng phát dữ dội và nghiêm trọng. Bên cạnh đó, người bệnh nên hạn chế một số thực phẩm có thể kích thích phản ứng viêm như thức ăn chứa nhiều gia vị cay nóng, đường, chất béo bão hòa, carbohydrate tinh chế,…

2. Dị ứng nổi mề đay phải kiêng thức uống chứa cồn

Những thức uống chứa cồn có thể khiến các triệu chứng nổi mề đay mẫn ngứa trở nên nặng nề và tiến triển thành mãn tính. Nguyên nhân là khi được dung nạp vào cơ thể, ethanol có trong các thức uống này sẽ chuyển hóa thành độc tố acetaldehyde dưới sự tác động của enzyme tiêu hóa. Acetaldehyde gây độc với hệ thần kinh trung ương và cơ quan nội tạng. Do đó, gan cần phải bài tiết enzyme liên tục để hỗ trợ quá trình chuyển hóa và đào thải.

Tuy nhiên, với những trường hợp dị ứng nổi mề đay, acetaldehyde sẽ kích thích phản ứng dị ứng trở nên nghiêm trọng, ngứa ngáy dữ dội, da nổi sẩn đỏ gây ra cảm giác bứt rứt, khó chịu. Bên cạnh đó, uống nhiều bia rượu còn khiến chức năng gan bị suy giảm, tăng quá trình đào thải độc tố của cơ thể. Lượng độc tố lâu dầu kích hoạt phản ứng quá mẫn ở hệ miễn dịch và bùng phát mề đay mãn tính.

Do đó, những trường hợp bị nổi mề đay mẩn ngứa và những bệnh ngoài da khác cần kiêng những thức uống chứa cồn trong quá trình điều trị.

3. Tránh tiếp xúc với ánh nắng có cường độ cao

Ánh nắng cường độ cao được xem là tác nhân vật lý khiến các triệu chứng nổi mề đay bùng phát mạnh. Ngoài ra, những yếu tố này còn làm tăng mức độ ngứa ngáy, viêm do mề đay gây ra. Ánh sáng mặt trời ở cường độ cao còn có thể làm tăng thân nhiệt và tiết nhiều mồ hôi. Điều này sẽ kích hoạt giải phóng histamine vào niêm mạc và da, từ đó bùng phát triệu chứng ngứa ngáy, nổi sẩn, phát ban trên da.

Khi da tiếp xúc với ánh nắng có cường độ cao sẽ kích thích mề đay Cholinergic bùng phát. Đây là một loại mề đay vật lý có tính chất kéo dài dai dẳng và bùng phát thường xuyên. Do đó, trong quá trình điều trị, người bệnh cần hạn chế tiếp xúc với ánh nắng từ 9:00 – 16:00. Bên cạnh đó, cần sử dụng kem chống nắng cũng như che chắn cẩn thận khi di chuyển, hoạt động ngoài trời.

4. Hạn chế tiếp xúc với gió

Bị nổi mề đay có nên kiêng gió không là câu hỏi được rất nhiều người bệnh quan tâm. Trên thực tế, gió được xem là một trong những tác nhân gây bùng phát và khiến các triệu chứng nổi mề đay chuyển biến nặng nề hơn. Nhiệt độ lạnh và những chất gây dị ứng như bụi bẩn, phấn hoa, côn trùng,… có trong gió đóng vai trò như dị nguyên kích thích phản ứng quá mẫn của hệ miễn dịch. Vì vậy, người bệnh sẽ cảm nhận được triệu chứng ngứa ngáy tăng lên sau khi tiếp xúc với gió lạnh.

Ngoài ra, theo kinh nghiệm dân gian, nhiễm phong hàn là căn nguyên gây ra mày đay. Do đó, nếu tiếp xúc trực tiếp với phong, tình trạng ngứa ngáy, phát ban, nổi sẩn đỏ trên da sẽ lan rộng hơn. Đây cũng là lý do tại sao bệnh mề đay bùng phát mạnh vào giai đoạn chuyển mùa (thường từ mùa nóng sang mùa lạnh). Để hạn chế triệu chứng bệnh lý lan rộng, người bệnh cần hạn chế di chuyển ngoài trời khi có nhiều gió. Bên cạnh đó, cần mặc quần áo dài tay, mang khẩu trang và che chắn cẩn thận để tránh tiếp xúc với các dị nguyên có trong không khí.

6. Dị ứng nổi mề đay không nên tắm quá lâu

Thói quen tắm quá lâu có thể kích thích các triệu chứng nổi mề đay bùng phát ở nhiều trường hợp. Cụ thể, tắm hơn 15 phút có thể khiến da bị khô ráp, hàng rào bảo vệ da bị suy giảm dẫn đến bong tróc, nứt nẻ. Trong thời gian nổi mề đay mẩn ngứa, da bị khô ráp sẽ tạo điều kiện thuận lợi để các chất kích ứng tấn công và gây phát ban, nổi sẩn đỏ lan rộng.

Do đó, người bệnh tránh tắm hơn 15 phút và tắm với nước có nhiệt độ vừa đủ ấm. Bên cạnh đó, cần chú ý một số vấn đề có thể khiến bệnh lý bùng phát nặng nề như nước tắm quá nóng, chứa nhiều khoáng chất,…

7. Không dùng xà phòng có độ pH và chất tẩy rửa cao

Các sản phẩm chăm sóc da và xà phòng thường được sử dụng hàng ngày giúp làm sạch và đảm bảo vệ sinh da. Tuy nhiên, khi bị nổi mề đay mẩn ngứa, bạn cần lưu ý bảng thành phần trong những sản phẩm này. Bởi những sản phẩm vệ sinh, chăm sóc da có độ pH cao, chứa hương liệu, thành phần tẩy rửa, chất bảo quản,… có thể khiến vùng da bị tổn thương và những biểu hiện đi kèm do mề đay gây ra trở nên nghiêm trọng hơn.

Ngoài ra, tình trạng dị ứng xà phòng, mỹ phẩm cũng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến nổi mề đay mẩn ngứa và một số bệnh da liễu khác. Trường hợp bị dị ứng với những sản phẩm này, người bệnh cần ngưng sử dụng này. Việc tiếp tục dùng có thể tăng mức độ quá mẫn của hệ miễn dịch và khiến tình trạng dị ứng nghiêm trọng như gây đau đầu, khó thở, choáng váng, buồn nôn, nôn mửa, ngứa ngáy dữ dội,…

8. Người bị nổi mề đay cần tránh xa mủ thực vật, côn trùng

Một số tác nhân có nguồn gốc từ thực vật, động vật như muôi, ong, bọ chét, rệp, cây thường xuân, phong lữ thảo,… có thể khiến triệu chứng nổi mề đay bùng phát nặng nề. Bên cạnh đó, những trường hợp đã bị nổi mề đay mẩn ngứa, việc tiếp xúc với các dị nguyên này sẽ khiến tình trạng bệnh lý trở nên nặng nề hơn. Trong một số trường hợp, mề đay sẽ bùng phát dữ dội, tiến triển nặng nề và dẫn đến sốc phản vệ.

Vì vậy, trong quá trình điều trị cũng như sau điều trị, người bệnh tránh tiếp xúc với những tác nhân trên. Vào thời điểm những loại côn trùng phát triển mạnh, bạn cần chủ động vệ sinh không gian sống, vườn tược thường xuyên để phòng ngừa bệnh lý tái phát.

9. Dị ứng nổi mề đay phải kiêng thuốc dễ gây dị ứng

Tình trạng dị ứng thuốc thường gây ra nổi mề đay kèm theo phù mạch hoặc nghiêm trọng hơn là sốc phản vệ. Mức độ mẫn cảm của cơ thể với những loại thuốc này sẽ tăng cao trong trường hợp đang bị dị ứng hoặc nhiễm trùng. Do đó, nếu đang nổi mề đay mẩn ngứa, người bệnh có nguy cơ bị dị ứng thuốc ở mức độ nặng.

Trong thời gian này, người bệnh tránh tự ý sử dụng thuốc, bao gồm các loại thuốc không kê toa, các loại vitamin, TPCN, khoáng chất bổ sung. Trong trường hợp phải sử dụng thuốc điều trị, bạn cần thông báo với bác sĩ chuyên khoa về tình trạng bệnh lý để tránh chỉ định những nhóm thuốc có nguy cơ gây dị ứng cao như thuốc kháng sinh, thuốc chống co giật, Aspirin, NSAID,…

10. Tránh căng thẳng quá mức

Căng thẳng quá mức là một trong những yếu tố kích thích bùng phát triệu chứng bệnh nổi mề đay và phổ biến ở người trưởng thành. Bên cạnh đó, yếu tố này có thể khiến tổn thương da lan rộng và làm tăng nguy cơ tiến triển thành mãn tính. Do đó, người bệnh nên hạn chế căng thẳng, áp lực quá mức trong quá trình điều trị bệnh lý. Thay vào đó, cần dành nhiều thời gian nghỉ ngơi, giảm khối lượng công việc.

Ngoài ra, tình trạng này kéo dài có thể làm tăng mức độ nhạy cảm của cơ thể với acetylcholine – chất dẫn truyền thần kinh. Theo đó, tình trạng này sẽ khiến hệ miễn dịch nhạy cảm hơn với những tác động bên trong như trầm cảm, lo âu, xúc động,… Do đó, người bị nổi mề đay, nhất là trường hợp nổi mề đay mãn tính nên giữ tâm trạng thoải mái nhằm hỗ trợ quá trình điều trị đạt kết quả tốt nhất.

11. Tránh những kích thích cơ học (chà xát, cào gãi,…)

Theo các chuyên gia Da liễu, kích thích cơ học là nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh mề đay vẽ nổi. Những tác động cào gãi, chà xát, tỳ đè, ma sát mạnh,… có thể kích thích phản ứng giải phóng histamine và gây ra tình trạng nổi mẩn ngứa, mảng đỏ. Bên cạnh đó, yếu tố này còn khiến các triệu chứng mề đay lan rộng, ngứa ngáy, phù nề và sưng đỏ.

Do đó, trong quá trình điều trị nổi mề đay người bệnh tránh cào gãi, chà xát mạnh lên vùng da bị nổi sẩn. Trường hợp bệnh lý gây ngứa ngáy nhiều, người bệnh nên tham khảo sử dụng một số loại thuốc và các mẹo cải thiện tại nhà. Phản ứng cào gãi, chà xát chỉ giúp làm giảm cơn ngứa ngáy tạm thời. Sau đó, cơn ngứa sẽ bùng phát dữ dội do kích thích cơ học này phóng thích lượng lớn histamine và niêm mạc và da.

Bên cạnh đó, người bệnh nên lựa chọn những trang phục có chất liệu mềm mại, thấm hút tốt, thoáng mát, rộng rãi để tránh ma sát lên da. Đối với trẻ nhỏ, ba mẹ cần chú ý ma sát với tã lót, bao tay, vớ để hạn chế tổn thương da do bệnh lý gây ra lan rộng.

Nổi mề đay mẩn ngứa là tình trạng phổ biến, khởi phát bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên, các triệu chứng bệnh lý có xu hướng thuyên giảm nhanh chóng sau khi kiêng cử, cách ly với những yếu tố dị ứng và kích thích. Bên cạnh đó, người bệnh cần sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa và xây dựng lối sống khoa học, lành mạnh để kiểm soát và phòng ngừa tái phát trong thời gian dài.

Bài viết đã giải đáp thắc mắc “Dị ứng nổi mề đay kiêng gì để bệnh không bùng phát?” Để đảm bảo kết quả điều trị tốt nhất và dự phòng tái phát trong thời gian dài, người bệnh cần kết hợp chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh, khoa học và các biện pháp y tế theo chỉ định của bác sĩ.