Đau Rát Hậu Môn Sau Khi Đi Vệ Sinh do đâu? Cách khắc Phục

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – Tradimec

Đau rát hậu môn sau khi đi vệ sinh có thể xảy ra bởi nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau. Tình trạng này thường là dấu hiệu của bệnh trĩ (lòi dom), táo bón kéo dài, tiêu chảy mãn tính, nứt kẽ hậu môn đi ngoài ra máu,… Việc phát hiện và kiểm soát triệu chứng sớm có thể giúp phòng ngừa các biến chứng nặng nề.

Nguyên nhân gây đau rát hậu môn sau khi đi vệ sinh

Đau rát hậu môn sau khi đi vệ sinh xảy ra khi phân, nước tiểu ma sát, kích thích lên niêm mạc, từ đó gây ra tình trạng khó chịu, đau rát. Thực tế nhận thấy, tình trạng này có thể khởi phát bởi nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau như bệnh trĩ, táo bón kéo dài, tiêu chảy mãn tính, nóng trong, nứt kẽ hậu môn, ung thư trực tràng – hậu môn.

Đau Rát Hậu Môn Sau Khi Đi Vệ Sinh do đâu? Cách khắc Phục — Đau rát hậu môn sau khi đi vệ sinh có thể xảy ra bởi nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau

Dưới đây là một số bệnh lý liên quan đến tình trạng đi ngoài đau rát hậu môn:

1. Bệnh trĩ (lòi dom)

Bệnh trĩ là một trong những bệnh lý thường gặp ở trực tràng – hậu môn. Bệnh xảy ra khi tĩnh mạch bên trong trực tràng – hậu môn chịu áp lực nặng nề, từ đó gây ra tình trạng phình giãn, hình thành cấu trúc búi trĩ. Búi trĩ sưng to có thể tạo ra ma sát với phân trong quá trình đại tiện và dẫn đến đau rát hậu môn sau khi đi vệ sinh.

Trong trường hợp bị táo bón trước đó, hoạt động bài tiết chất thải có thể làm tăng áp lực lên tĩnh mạch và dẫn đến xuất huyết búi trĩ. Lúc này, người bệnh sẽ nhận thấy phân có lẫn với máu tươi hoặc dịch nhầy.

2. Táo bón kéo dài

Táo bón đề cập đến tình trạng phân cứng, khô hơn bình thường, điều này gây ra nhiều khó khăn và đau rát khi đại tiện. Tình trạng táo bón thường xảy ra ở người có chế độ ăn thiếu chất xơ, hay nhịn tiểu, ít uống nước, lạm dụng bia rượu, sử dụng thuốc điều trị dài hạn, dùng thực phẩm cay nóng,…

Ở người bị táo bón, phân thường có kết cấu cứng và rắn hơn so với bình thường. Do đó, phân có thể kích thích niêm mạc hậu môn, từ đó phát sinh triệu chứng đau rát. Ngoài ra, tình trạng này còn gây ra một số biểu hiện đi kèm như lẫn máu trong phân, đại tiện ít hơn 3 lần/ tuần, phân màu đen, vón cục, đầy hơi, chướng bụng,…

3. Nứt kẽ hậu môn

Nứt kẽ hậu môn thường là hệ quả của tình trạng táo bón kéo dài. Bệnh lý xảy ra khi vùng niêm mạc hậu môn bị khô căng, từ đó xuất hiện các vết nứt, rách và chảy máu.

Khi đại tiện, cơ vòng hậu môn có xu hướng giãn rộng để đào thải phân ra bên ngoài. Tuy nhiên, hoạt động này vô tình có thể kéo giãn vết nứt, dẫn đến đau và chảy máu. Nứt kẽ hậu môn đi ngoài ra máu ở mức độ nhẹ có thể kiểm soát tốt nếu được thăm khám, điều trị sớm và chăm sóc đúng cách.

4. Áp xe hậu môn

Trong một số trường hợp đau rát hậu môn sau khi đi vệ sinh có thể là dấu hiệu của áp xe hậu môn. Tình trạng này có thể làm xuất hiện ổ mủ ở trong niêm mạc, vùng da xung quanh hậu môn. Áp xe có thể khiến hậu môn trở nên đau rát, sưng nóng. Theo đó, mức độ đau có thể tăng lên khi vận động mạnh, đi ngoài.

Theo các chuyên gia, áp xe hậu môn thường là hệ quả của nứt kẽ hậu môn kéo dài không được điều trị đúng cách. Bên cạnh đó, bệnh lý cũng có thể tăng nguy cơ ở người suy giảm miễn dịch, quan hệ bằng đường hậu môn, vệ sinh kém,…

5. Rò hậu môn

Rò hậu môn còn có tên gọi khác là bệnh mạch lươn. Đây là biến chứng do áp xe hậu môn bị vỡ, từ đó xuất hiện cấu trúc đường rò ở bên trong niêm mạc. Bệnh lý thường gây ra tình trạng đau rát, sưng nóng hậu môn, nhất là sau khi đi vệ sinh. Trong một số trường hợp, rò hậu môn có thể gây chảy dịch mủ ở xung quanh lỗ rò.

6. Tiêu chảy kéo dài

Tiêu chảy kéo dài cũng được xem là nguyên nhân gây đau rát hậu môn sau khi đi vệ sinh. Đối với người bị tiêu chảy, tần suất đi ngoài có thể tăng lên bất thường (từ 5 – 10 lần/ ngày).

Theo đó, khi tần suất phân đào thải dày đặc có thể làm tăng kích thích ở niêm mạc hậu môn, từ đó gây đau rát ở cơ quan này. Biểu hiện đau rát ở hậu môn do tiêu chảy gây ra thường gặp ở người tiêu thụ các thực phẩm cay nóng, hải sản, thực phẩm bẩn,…

Biện pháp khắc phục đau rát hậu môn sau khi đi vệ sinh

Tình trạng đau rát hậu môn kéo dài có thể gây ra cảm giác khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt, tâm lý của bệnh nhân và sợ đại tiện. Bên cạnh đó, triệu chứng nếu không được khắc phục sớm còn làm tăng nguy cơ viêm nhiễm, mắc các bệnh lý mãn tính. Do đó, người bệnh cần thực hiện một số biện pháp giúp cải thiện tình trạng đau rát hậu môn khi đại tiện.

1. Thay đổi thói quen ăn uống

Đa số các bệnh lý gây ra tình trạng đau rát hậu môn sau khi đi vệ sinh đều xảy ra do chế độ ăn uống không khoa học. Để làm giảm triệu chứng này cũng như hỗ trợ quá trình điều trị đạt được kết quả tốt nhất, người bệnh cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh.

Cách xây dựng chế độ ăn uống dành cho người bị đau rát hậu môn sau khi đi vệ sinh:

Xây dựng thói quen ăn chín, uống sôi. Hạn chế các thực phẩm tươi sống và các thực phẩm không đảm bảo vệ sinh.
Bổ sung từ 2 – 2.5 lít nước mỗi ngày và ăn nhiều trái cây, rau xanh để phòng ngừa tình trạng táo bón, điều hòa nhu động ruột và làm giảm triệu chứng đáng kể.
Sử dụng các loại sữa chua uống để cung cấp lợi khuẩn cho đường ruột, cân bằng hệ vi sinh trong đường ruột, đồng thời làm giảm các triệu chứng rối loạn đại tiện đáng kể.
Người bệnh cần hạn chế các thực phẩm cay nóng, thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng cao như các loại đậu, hải sản, sữa,…
Thiết lập thói quen ăn đúng giờ, đủ bữa để ổn định hoạt động tiêu hóa cũng như bài tiết
Cần kiêng cử caffeine, bia rượu, nước ngọt có gas, trà đặc,… Những loại thức uống này có thể khiến cơ thể mất nước, khiến phân cứng, khô hơn bình thường.

2. Thiết lập chế độ sinh hoạt khoa học

Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, tình trạng đau rát hậu môn khi đi vệ sinh còn bị chi phối bởi thói quen sinh hoạt. Việc thiết lập thói quen sinh hoạt khoa học, lành mạnh có thể giúp người bệnh hạn chế tình trạng táo bón, giảm đau rát ở hậu môn đáng kể.

Người bị đi đau rát hậu môn sau đại tiện cần lưu ý một số vấn đề sau trong sinh hoạt hàng ngày:

Cần đi vệ sinh ngay khi có nhu cầu. Việc nhịn đại tiện có thể kéo dài thời gian phân trong đường ruột, khiến phân chuyển sang trạng thái cứng, khô và làm tăng nguy cơ táo bón.
Tập thói quen đại tiện vào khung giờ cố định (buổi sáng hoặc tối trước khi ngủ). Thói quen này có thể giúp ổn định hoạt động bài tiết ở đường ruột, giảm thiểu tình trạng rối loạn đại tiện.
Hạn chế ngồi/ đứng quá lâu hoặc mang vác vật nặng. Những hoạt động này có thể làm tăng áp lực lên trực tràng – hậu môn và dẫn đến bệnh trĩ, nứt kẽ hậu môn,…
Ngâm rửa hậu môn hàng ngày để làm giảm niêm mạc, giảm ngứa ngáy, đau rát khó chịu ở hậu môn.
Chọn mặc các trang phục rộng rãi, thoáng mát để hạn chế ma sát với vết nứt tại hậu môn.
Tránh quan hệ tình dục bằng đường hậu môn khi cơ quan này đang bị tổn thương hoặc mắc các bệnh về đường trực tràng – hậu môn.
Hạn chế tình trạng căng thẳng thần kinh, stress
Kiểm soát cân nặng bằng cách thường xuyên tập luyện thể dục, ăn uống hợp lý, nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc.

3. Áp dụng một số mẹo chữa tại nhà

Bên cạnh các biện pháp trên, người bệnh cũng có thể áp dụng một số mẹo dân gian để cải thiện triệu chứng đau rát hậu môn sau khi đi vệ sinh. Ưu điểm của cách chữa này là đơn giản, dễ thực hiện và có độ an toàn cao. Tuy nhiên, tận dụng các thảo dược tự nhiên chỉ phù hợp với những trường hợp bệnh ở mức độ nhẹ, xảy ra do nguyên nhân thông thường.

Dưới đây là một số mẹo chữa đau rát hậu môn khi đại tiện tại nhà:

Chườm lạnh: Trường hợp hậu môn đau rát sau khi đi vệ sinh kèm theo tình trạng sưng nóng, người bệnh có thể chườm lạnh lên khu vực này để giảm đau. Nhiệt độ lạnh có thể giúp co mạch, giảm tuần hoàn máu, đồng thời hỗ trợ giảm hiện tượng viêm.
Thoa dầu dừa: Trường hợp hậu môn bị đau rát do nứt nẻ, người bệnh có thể dùng dầu dừa thoa từ 2 lần/ ngày để giúp làm ẩm vùng da này. Bên cạnh đó, các acid béo có trong dầu dừa còn hỗ trợ phục hồi vết nứt, ngăn ngừa viêm nhiễm.
Đắp lá diếp cá cải thiện: Các nghiên cứu khoa học nhận thấy, thành phần Quercetin có trong lá diếp cá có tác dụng giảm sung huyết và bảo vệ thành mạch. Việc tận dụng rau diếp cá giã đắp lên hậu môn có tác dụng giảm sưng nóng, đau nhức và ngứa ngáy do bệnh trĩ gây ra.
Ngâm rửa với nước muối ấm: Trường hợp đau rát hậu môn do tiêu chảy hoặc táo bón. Người bệnh có thể dùng nước muối ấm để ngâm rửa giúp làm dịu vùng da bị kích thích, đồng thời hỗ trợ sát trùng, phòng ngừa viêm nhiễm ở hậu môn.

Đau rát hậu môn sau khi đi vệ sinh là tình trạng khá phổ biến và có thể cải thiện bằng các biện pháp chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên nếu triệu chứng không có chuyển biến khi áp dụng các biện pháp tại nhà, người bệnh cần tiến hành thăm khám để sớm phát hiện và điều trị các bệnh lý tiềm ẩn.

Có thể bạn quan tâm:

10 Cách Trị Đi Cầu Ra Máu Tại Nhà Bằng Phương Pháp Dân Gian

7 Cách Chữa Đau Rát Hậu Môn Tại Nhà Đơn Giản Dễ Dùng

7 Loại Thuốc Trị Đi Ngoài Ra Máu Tốt Nhất Được Sử Dụng

Đi Cầu Ra Máu Nhưng Không Đau Rát là do đâu? Có đáng lo?