Cập nhật lúc 10:12 - 10/03/2023
Đau Mỏi Vai Gáy Tê Bì Chân Tay: Nguyên Nhân và Cách Khắc Phục
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Đau mỏi vai gáy tê bì chân tay là hội chứng thường gặp ở người trưởng thành. Tình trạng này thường là hệ quả của thói quen sinh hoạt không khoa học, lao động nặng hoặc cũng có thể là dấu hiệu của một số bệnh về xương khớp.
Đau mỏi vai gáy tê bì chân tay là gì?
Đau mỏi vai gáy tê bì chân tay đề cập đến tình trạng cơn đau xuất hiện ở vùng cổ, vai và gáy đi kèm với biểu hiện tê bì, cứng cơ, dị cảm ở chân tay. Hiện tượng này xảy ra khi các mạch máu và dây thần kinh ở vai gáy bị đè nén, chèn ép. Đây là một trong những biểu hiện bệnh đau mỏi vai gáy thường gặp.
Đau mỏi vai gáy là tình trạng cơ – xương ở vùng cổ, vai và gáy bị rối loạn bởi nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau. Hoạt động rối loạn tại những cơ quan này khiến dây thần kinh, mạch máu bị chèn ép. Từ đó gây ra triệu chứng tê yếu tay, đau nhức, tê bì, giảm khả năng vận động, ngứa ran,…
Bệnh đau mỏi vai gáy có thể khởi phát ở nhiều đối tượng và độ tuổi khác nhau nhưng thường phổ biến ở người cao tuổi, nhất là người thường xuyên lao động nặng nhọc, làm công việc văn phòng. Những biểu hiện của bệnh lý thường bùng phát mạnh sau khi ngồi sai tư thế, ngồi lâu hoặc mới ngủ dậy.
Nguyên nhân gây ra đau mỏi vai gáy tê bì chân tay
Tình trạng đau mỏi vai gáy tê bì chân tay có thể khởi phát do lao động không khoa học, thói theo sinh hoạt không hoặc ảnh hưởng một số bệnh xương khớp. Theo đó, việc xác định nguyên nhân gây bệnh đóng vai trò quan trọng trong định hướng phương hướng chữa trị phù hợp, đồng thời chủ động phòng ngừa tái phát.
1. Thói quen sinh hoạt và lao động thiếu khoa học
Số liệu thống kê nhận thấy, hơn 80% trường hợp đau vai gáy tê bì chân tay là do thói quen sinh hoạt, lao động thiếu khoa học. Việc duy trì các thói quen xấu vô tình làm tăng áp lực, chèn ép đốt sống cổ, từ đó dẫn đến rối loạn cơ – xương và gây chèn ép dây thần kinh, mạch máu.
Dưới đây là một số thói quen sinh hoạt và lao động gây đau mỏi vai gáy tê bì chân tay:
- Ngồi quá nhiều: Ngồi từ 7 – 8 giờ/ ngày là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ bị đau mỏi vai gáy. Nguyên nhân là do thói quen này ảnh hưởng đến quá trình tuần hoàn máu, đồng thời kích thích phản ứng co thắt quá mức của các khối cơ ở vùng cổ, vai, gáy. Từ đó gây ra các rối loạn và dẫn đến chứng đau mỏi vai gáy. Do đó, bệnh thường xuất hiện ở người làm công việc văn phòng, công nhân may, tài xế,…
- Sinh hoạt và ngủ sai tư thế: Sai tư thế trong thời gian dài được xem là nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng đau mỏi vai gáy tê bì chân tay. Những tư tế sai lệch lạc như ngồi quá thấp, quá cao, kê gối cao, đánh máy không đúng cách, dùng tay kê đầu khi ngủ, cúi đầu quá lâu,… Đều gây chèn ép dây thần kinh và mạch máu ở vùng thắt lưng, vùng cổ.
- Căng thẳng quá mức: Căng thẳng, áp lực quá mức cũng có thể làm tăng nguy cơ bị đau mỏi vai gáy. Khi cơ thể bị stress, lượng máu tuần hoàn đến cột sống và các chi sẽ bị giảm đi đáng kể. Không có đủ oxy và dưỡng chất, cơ bắp có xu hướng co thắt quá mức. Từ đó gây chèn ép lên mạch máu, dây thần kinh và làm bùng phát cơn đau đi kèm với cảm giác tê bì, ngứa ran.
- Ảnh hưởng của thời tiết: Thời tiết chuyển lạnh, ẩm được xem là điều kiện thuận lợi gây bùng phát cơn đau mỏi vai gáy, tê bì, ngứa ran chân tay. Theo đó, nhiệt độ thấp sẽ khiến mạch máu, cơ bắp co lại, giảm lượng máu tuần hoàn và kích thích phản ứng co thắt quá mức của khối cơ. Cơ co thắt quá mức được xem là nguyên nhân trực tiếp gây ngứa ran, đau nhức và tê cứng ở các chi.
- Chấn thương: Bị tai nạn, chấn thương trong quá trình sinh hoạt, lao động có thể gây ra tình trạng đau mỏi vai gáy. Các tác động cơ học làm tổn thương dây thần kinh, mạch máu, cột sống hay các khối cơ khiến cho những cơ quan này bị tổn thương, rối loạn chức năng. Do đó, trong một số trường hợp, đau vai gáy thường xảy ra sau khi điều trị chấn thương ở vùng cổ.
Nếu khởi phát do thói quen sinh hoạt, lao động không khoa học, đau mỏi vai gáy có thể thuyên giảm nhanh chóng nếu được khắc phục kịp thời. Ngược lại, trường hợp chủ quen có thể khiến mức độ chèn ép tăng lên, gây tổn thương ở dây thần kinh và mạch máu.
2. Ảnh hưởng của một số bệnh xương khớp
Ngoài nguyên nhân do thói quen sinh hoạt, lao động không khoa học, tình trạng đau mỏi vai gáy tê bì chân tay còn có thể là biểu hiện của một số bệnh cơ xương khớp. Những bệnh lý này có thể gây chèn ép lên dây thần kinh, mạch máu, kích thích phản ứng có thắt quá mức của khối cơ, dẫn đến đau mỏi vai gáy.
Mức độ chèn ép có thể tăng lên theo thời gian và gây bùng phát các triệu chứng rối loạn cảm giác tại các chi như ngứa, nóng ran, tê bì,…
Tình trạng đau mỏi vai gáy tê bì chân tay có thể là biểu hiện của một số bệnh lý sau:
- Thoái hoá đốt sống cổ
- Hội chứng đau cân cơ (rối loạn đau mãn tính do cơ co rút nhiều lần)
- Thoát vị đĩa đệm
- Đau cơ xơ hoá
- Hội chứng chỗ ra khỏi lồng ngực (các rối loạn chèn ép mạch máu, dây thần kinh chi phối hoạt động của chi trên)
- U cột sống
- Hẹp ống sống
- Hội chứng cổ vai cánh tay (đau thần kinh cánh tay)
- Giải phẫu cột sống bất thường
Cách khắc phục đau mỏi vai gáy tê bì chân tay
Việc điều trị đau mỏi vai gáy tê bì chân tay phụ thuộc nhiều vào nguyên nhân khởi phát. Trường hợp xảy ra do thói quen lao động, sinh hoạt, người bệnh có thể cải thiện bằng cách thay đổi thói quen xấu, tập luyện thể dục và một số biện pháp giảm đau tại nhà.
Tuy nhiên, trường hợp khởi phát do nguyên nhân bệnh lý, cần can thiệp biện pháp điều trị y tế để khắc phục triệu chứng. Đồng thời kết hợp tổ chức lại lối sống, sinh hoạt để kiểm soát hoàn toàn, phòng ngừa tái phát.
Dưới đây là các phương pháp thường được áp dụng trong điều trị đau mỏi vai gáy tê bì chân tay:
1. Kiểm soát bệnh lý nguyên nhân
Trường hợp đau mỏi vai gáy, tê bì chân tay xảy ra do các bệnh lý xương khớp, người bệnh cần đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Với các trường hợp này, đau mỏi vai gáy chỉ là dấu hiệu của các vấn đề cơ xương. Do đó, việc kiểm soát bệnh lý nguyên nhân có thể cải thiện cơn đau và một số biểu hiện đi kèm rõ rệt.
Đau mỏi vai gáy thường là hệ quả của các vấn đề xương khớp mãn tính. Do đó, song song với các biện pháp y tế, người bệnh nên kết hợp tập luyện thể dục thể thao, điều chỉnh lối sống để cải thiện chức năng vận động, giảm đau cũng như kiểm soát các triệu chứng đi kèm.
2. Tổ chức lại lối sống, sinh hoạt
Trường hợp bị đau vai gáy tê bì chân tay do thói quen sinh hoạt và lao động thiếu khoa học, bạn có thể kiểm soát bằng cách thay đổi các thói quen xấu, tổ chức lại lối sống khoa học, lành mạnh.
Dưới đây là một số biện pháp giúp thay đổi thói quen xấu, khắc phục triệu chứng đau mỏi vai gáy hiệu quả.
- Cần điều chỉnh lại tư thế ngủ, ngồi và đứng. Với những người làm công việc văn phòng, cần ngồi thẳng lưng, khuỷu tay và vai thả lỏng tạo thành 1 góc 90 độ để hạn chế áp lực lên vùng cổ, vai và gáy trong quá trình đánh máy.
- Tránh nằm gối quá cao, ưu tiên những loại gối có độ mềm, chiều cao hợp lý. Bên cạnh đó, loại bỏ thói quen chống cằm khi xem tivi, cúi đầu xem điện thoại quá lâu hoặc ngồi vắt chéo chân.
- Không nên tắm nước lạnh vào ban đêm và chú ý giữ ấm cho vùng cổ khi thời tiết thay đổi, chuyển lạnh đột ngột.
- Nên thận trọng khi tham gia giao thông, lao động và sinh hoạt để hạn chế chấn thương vùng cổ.
- Tránh ngồi liên tục trong nhiều giờ liền. Thay vào đó, bạn nên đi lại nhẹ nhàng từ 5 – 10 phút sau 1 – 2 giờ làm việc. Biện pháp này giúp tăng cường tuần hoàn máu, giúp thư giãn cơ, cải thiện tình trạng đau mỏi vai gáy hiệu quả.
- Trường hợp gặp khó khăn trong việc điều chỉnh tư thế, người bệnh có thể dùng nẹp cổ giúp duy trì cổ ở tư thế cân bằng, giảm áp lực lên mạch máu, khối cơ và dây thần kinh. Sau khoảng vài ngày, tình trạng đau nhức, tê bì sẽ thuyên giảm đáng kể.
- Dành thời gian tập luyện thể dục thể thao mỗi ngày. Hoạt động thể chất giúp tăng tuần hoàn máu đến các chi, giải phóng chèn ép tại vùng cổ, cải thiện độ linh hoạt, dẻo dai của cơ thể
3. Áp dụng các biện pháp giảm đau tại nhà
Việc thay đổi các thói quen xấu chỉ có tác dụng làm giảm nhẹ cơn đau và hạn chế đau mỏi vai gáy tê bì chân tay tái phát. Vì vậy, người bệnh nên áp dụng đồng thời một số biện pháp giảm đau tại nhà để kiểm soát cơn đau cũng như các triệu chứng đi kèm hiệu quả.
Một số biện pháp cải thiện tình trạng đau mỏi vai gáy và tê bì chân tay tại nhà, bao gồm:
- Chườm nóng/ chườm lạnh: Liệu pháp này có tác dụng giảm đau vai gáy ở mức độ nhẹ. Trường hợp đau vai gáy do chấn thương, bạn nên chườm lạnh để tiêu sưng, giảm đau. Ngược lại, nếu xảy ra do sai tư thế, thời tiết chuyển lạnh nên chườm ấm để giúp làm giãn cơ, thúc đẩy tuần hoàn máu, giảm nhẹ cơn đau. Nên chườm từ 15 – 20 phút và áp dụng từ 1 – 2 lần/ ngày.
- Massage vùng cổ: Đây là một trong những biện pháp giúp giảm đau mỏi an toàn và hiệu quả. Tác động từ biện pháp này giúp thư giãn cơ, thúc đẩy tuần hoàn máu và giải phóng dây thần kinh bị chèn ép. Để tăng hiệu quả, bạn nên massage cùng với dầu nóng.
- Dành thời gian nghỉ ngơi: Trường hợp bị đau vai gáy do căng thẳng quá mức, bạn có thể cải thiện bằng cách dành nhiều thời gian nghỉ ngơi. Biện pháp này giúp cơ thể có thời gian phục hồi, giải phóng suy nghĩ tiêu cực, đồng thời làm giảm áp lực lên hệ thần kinh trung ương. Đồng thời, giúp các cơ trong cơ thể được thả lỏng, hạn chế chèn ép dây thần kinh, giảm mức độ đau đáng kể.
- Ngâm tay: Tình trạng tê bì chân tay có thể khởi phát do lượng máu tuần hoàn giảm mạnh, gây rối loạn cảm giác và gây ra tình trạng tê bì, cứng khớp, nóng ran. Để cải thiện, bạn có thể ngâm tay với nước muối ấm hoặc kết hợp một số thảo dược như ngải cứu, gừng,… Biện pháp này giúp tăng tuần hoàn máu, giãn mạch và làm giảm tình trạng tê bì rõ rệt.
- Sử dụng thuốc không kê toa: Nếu cơn đau không thuyên giảm sau khi áp dụng các biện pháp trên, bạn có thể dùng một số loại thuốc giảm đau không kê toa để khắc phục cơn đau như Paracetamol, thuốc chống viêm không steroid, Capsaicin gel, Salonpas,… Những loại thuốc này có tác dụng làm giảm cơn đau ở mức độ nhẹ đến trung bình. Tuy nhiên, chỉ sử dụng thuốc không kê toa trong 7 ngày và cần tìm gặp bác sĩ chuyên khoa nếu cơn đau không thuyên giảm.
Ngoài ra, bạn có thể áp dụng một số biện pháp giảm đau tại nhà với trường hợp đau mỏi vai gáy xảy ra do nguyên nhân bệnh lý. Biện pháp này giúp làm giảm nhẹ mức độ đau, hạn chế tình trạng lạm dụng thuốc quá mức.
Phòng ngừa đau mỏi vai gáy tê bì chân tay hiệu quả
Đau mỏi vai gáy tê bì chân tay là tình trạng phổ biến ở người trưởng thành. Mặc dù không đe dọa nghiêm trọng đến sức khoẻ nhưng triệu chứng có thể tác động đến hiệu suất lao động và chất lượng cuộc sống.
Do đó, sau khi điều trị, người bệnh nên chủ động áp dụng một số biện pháp phòng ngừa sau:
- Chủ động thay đổi những tư thế xấu để làm giảm áp lực lên vùng cổ, đồng thời hạn chế đau mỏi vai gáy tái phát.
- Không nên tắm nước lạnh vào buổi tối, không nên tắm quá muộn và hạn chế ngồi quá lâu, kê gối quá cao khi ngủ.
- Dành từ 20 – 30 phút mỗi ngày để tập luyện thể dục thể thao
- Khi thời tiết chuyển lạnh, bạn cần chú ý giữ ấm vùng cổ, hạn chế di chuyển ngoài trời nếu không thật sự cần thiết.
- Tích cực điều trị các bệnh lý ở vùng cổ, vai, gáy như thoát vị đĩa đệm, trượt đốt sống, đau cơ xơ hoá, thoái hoá cột sống,…
- Cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể như kẽm, vitamin, đạm, chất chống oxy hóa để phục hồi tổn thương, đồng thời tái tạo các mô xương khớp già cỗi.
- Cần thận trọng khi sinh hoạt, lao động, chơi thể thao và tham gia giao thông để hạn chế chấn thương ở vùng thắt lưng, vùng cổ.
Đau mỏi vai gáy tê bì chân tay là biểu hiện điển hình của bệnh đau mỏi vai gáy. Tình trạng này có thể được cải thiện bằng cách thay đổi thói quen sinh hoạt, áp dụng các biện pháp giảm đau tại nhà. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài, bạn cần chủ động đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và áp dụng biện pháp điều trị đúng cách.
Có thể bạn quan tâm:
Dương Thị Ngọc
10/03/2023 |
0 Bình luận
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!