Đau Dạ Dày Cấp Tính: Nguyên Nhân, Chẩn Đoán Và Điều Trị

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – Tradimec

Đau dạ dày cấp tính là tình trạng bệnh lý ngày càng phổ biến, xuất hiện ở mọi lứa tuổi và mọi giới tính. Các triệu chứng bệnh ban đầu sẽ gây đau đớn, khó chịu, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm, đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng.

Đau dạ dày cấp tính là gì? Có nguy hiểm không?

Đau dạ dày cấp tính là tình trạng niêm mạc dạ dày bị kích ứng, viêm loét gây đau dữ dội. Các cơn đau này khởi phát đột ngột và cũng qua đi nhanh chóng. Vậy đau dạ dày cấp có nguy hiểm không? Các bác sĩ tại Viện Y Dược Cổ Truyền Việt Nam cho biết, đây là tình trạng rất nguy hiểm, nếu kéo dài sẽ hình thành các vết viêm loét và các vùng xuất huyết sâu trong niêm mạc, làm tăng nguy cơ gây ung thư dạ dày đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng.

Xem thêm: Đau Dạ Dày Kèm Tiêu Chảy Là Do Đâu? Làm Gì Để Khắc Phục?

Đau dạ dày cấp tính là tình trạng niêm mạc dạ dày đột ngột bị kích ứng gây đau dữ dội

Nguyên nhân đau dạ dày cấp tính

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau dạ dày và đau dạ dày cấp tính. Tuy nhiên, theo thống kê từ khảo sát thực tế, dưới đây là một số nguyên nhân chính gây nên triệu chứng này.

Nhiễm vi sinh vật: Sự xâm nhập và phát triển của vi khuẩn HP (Helicobacter Pylori) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tình trạng đau dạ dày cấp tính. Ngoài ra còn có các loại vi khuẩn khác như Clostridium Septicum, liên cầu alpha tan máu, virus Herpes.
Phản ứng chống lại yếu tố gây kích ứng: Khi cơ thể dung nạp một số yếu tố dễ gây kích ứng như rượu bia, thuốc viêm không Steroid hay chất sắt sẽ khiến tổn thương niêm mạc dạ dày, gây nên các cơn đau bụng cấp tính.
Rối loạn hệ miễn dịch: Rối loạn hệ miễn dịch sẽ khiến hàng rào bảo vệ dạ dày bị tấn công, bào mòn bởi các tác nhân khác. Đặc biệt, tình trạng này thường xảy ra phổ biến ở các đối tượng mắc tiểu đường, đối tượng thiếu hụt vitamin B12 hoặc những ai mắc bệnh Hashimoto,…
Thiếu máu cục bộ: Khi lượng cung cấp cho bao tử không đủ sẽ dẫn đến tình trạng viêm đau. Lý do chính dẫn đến tình trạng này là làm lạm dụng thuốc Cocaine, nhiễm trùng huyết, mất nước nghiêm trọng,…
Dị ứng, ngộ độc thực phẩm: Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến đau dạ dày cấp tính. Tình trạng dị ứng, ngộ độc thực phẩm khiến lượng bạch cầu tăng cao, gây các tác động kích thích niêm mạc dạ dày hình thành cơn đau.
Bệnh u hạt: U hạt ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ miễn dịch của cơ thể, gây nên nhiều biến chứng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, trong đó có đau dạ dày cấp tính.
Căng thẳng: Những người thường xuyên căng thẳng, stress kéo dài khiến dạ dày thường hoạt động mạnh hơn, dịch trong dạ dày cũng sẽ được tiết ra nhiều hơn. Điều này khiến cho phần niêm mạc dần bị bào mòn dẫn tới viêm loét, xuất hiện các cơn đau cấp tính.

Đối tượng đau dạ dày cấp tính

Tình trạng viêm đau dạ dày cấp tính có thể xảy ra ở bất cứ độ tuổi hay giới tính nào. Tuy nhiên, những người nằm trong nhóm đối tượng sau đây có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:

Người có tiền sử bị nhiễm vi khuẩn HP, tiền sử viêm loét dạ dày.
Người dùng các loại thuốc chống viêm trong cấu trúc không có Steroid.
Người sử dụng Corticosteroid.
Người uống nhiều rượu bia và hút thuốc lá thường xuyên.
Những người vừa phải trải qua cuộc phẫu thuật lớn.
Người bệnh bị suy gan, suy thận, suy hô hấp, bị u hạt.
Người ăn uống không điều độ, nạp vào cơ thể thực phẩm không hợp vệ sinh.

Người ăn uống không điều độ có nguy cơ cao bị đau bao tử cấp tính

Triệu chứng đau dạ dày cấp tính

Triệu chứng của viêm dạ dày cấp tính cũng có nhiều điểm giống với viêm dạ dày mãn tính. Trong đó, các triệu chứng thường gặp nhất bao gồm:

Xuất hiện cơn đau vùng thượng vị.
Ợ chua, ợ nóng tại cổ họng.
Buồn nôn, nôn mửa ra thức ăn, dịch vàng, đôi khi có dính máu đỏ tươi.
Sốt cao 38 – 39 độ, nhiều trường hợp xuất hiện tình trạng co giật.
Ăn không ngon, chán ăn, ăn nhanh no, giảm cân bất thường.
Đi đại tiện ra phân đen.

Chẩn đoán đau dạ dày cấp tính

Có nhiều phương pháp chẩn đoán đau dạ dày cấp tính, trong đó, dưới đây là những phương pháp phổ biến nhất và được đánh giá cho kết quả chính xác nhất. Cụ thể:

Xét nghiệm hơi thở, nước bọt: Xét nghiệm này có mục đích kiểm tra về sự tồn tại của vi khuẩn Helicobacter Pylori.
Xét nghiệm công thức máu toàn bộ: Mục đích của xét nghiệm này để kiểm tra các chỉ số sinh thiết của cả cơ thể.
Xét nghiệm phân: Mục đích nhằm kiểm tra máu trong phân.
Sinh thiết mô dạ dày: Tiến hành lấy một mẫu mô nhỏ trong dạ dày để đem đi giải phẫu, kiểm tra chuyên sâu dưới kính hiển vi.
Nội soi dạ dày thực quản: Để kiểm tra, chẩn đoán tình trạng niêm mạc dạ dày.
Chụp X-quang: Phương pháp này có mục đích kiểm tra các vấn đề về cấu trúc của hệ tiêu hóa.

Điều trị đau dạ dày cấp tính

Đau dạ dày cấp phải làm sao? Thực tế, tùy theo mức độ nghiêm trọng của bệnh mà các bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị khác nhau.

Dùng thuốc điều trị

Đau dạ dày cấp uống thuốc gì? Thông thường, các bác sĩ sẽ kết hợp nhiều loại thuốc để đảm bảo hiệu quả tốt nhất, cụ thể như:

Thuốc kháng axit: Bao gồm magnesium hydroxide hoặc aluminum phosphalugel, có tác dụng trung hòa acid trong dạ dày, có thể sử dụng nhiều lần trong ngày.
Thuốc kháng H2: Bao gồm Cimetidine (Tagamet), Famotidine (Pepcid). Loại thuốc này được sử dụng để giảm tiết acid dịch vị dạ dày, có thể uống trước bữa ăn hoặc trước khi đi ngủ từ 10 – 60 phút.
Thuốc ức chế bơm Proton: Bao gồm Omeprazole (Prilosec ), Esomeprazole (Nexium). Tác dụng của thuốc là ức chế sản xuất acid dạ dày, thường được uống trước bữa ăn từ 30 – 60 phút.
Thuốc kháng sinh điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn HP (Helicobacter Pylori) như: Amoxicillin, Clarithromycin, Tetracycline.

Thay đổi chế độ ăn uống

Để điều trị đau dạ dày cấp, người bệnh cần xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học và đảm bảo các nguyên tắc ăn uống sau:

Ăn chậm, nhai kỹ để đảm bảo thức ăn được phân mảnh nhỏ, tránh gây áp lực cho hệ tiêu hóa.
Chế biến thực ăn với các phương pháp như nghiền, xay nhuyễn, băm nhỏ, nấu nhừ,… để giảm áp lực làm việc cho dạ dày và đường ruột.
Bổ sung thực phẩm có lợi, chứa nhiều chất xơ, vitamin, chất chống oxy hóa. Hạn chế tối đa nạp các loại đồ uống nhiều cồn, có chứa chất kích thích như rượu, bia, cà phê,…
Ăn chín uống sôi để tránh tối đa nguy cơ bị nhiễm trùng.

Thay đổi lối sống

Việc thiết lập một trong lối sống cân bằng giữa các yếu tố học tập, làm việc, nghỉ ngơi sẽ giúp đảm bảo cơ thể có thời gian hồi phục, giảm tình trạng căng thẳng stress kéo dài. Nhờ đó các triệu chứng bệnh nhanh được giải quyết dứt điểm.

Phòng ngừa đau dạ dày cấp tính

Phòng ngừa bệnh sẽ cần quan tâm đến các yếu tố như chế độ ăn uống, nghỉ ngơi, sinh hoạt. Theo đó, các chuyên gia sức khỏe tại Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc khuyến nghị:

Bổ sung các thực phẩm tốt vào chế độ ăn hằng ngày

Chế độ ăn ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ điều trị bệnh cũng như tăng khả năng phòng ngừa bệnh. Vậy đau dạ dày cấp nên ăn gì? Dưới đây là thống kê những nhóm thực phẩm mà người đang điều trị bệnh lý về dạ dày nên ăn.

Nhóm thực phẩm giàu chất xơ: Trái cây, rau, các loại hạt đậu, ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ giúp trung hòa acid trong dạ dày và giúp quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra dễ dàng hơn.
Thực phẩm chứa lợi khuẩn: Đây là thực phẩm giúp tăng cường và làm cân bằng hệ vi sinh vật có lợi trong dạ dày, thường có nhiều trong sữa chua, trà nấm thủy sâm.
Thực phẩm chứa chất chống oxy hóa: Nghệ, bông cải xanh, bơ, cà chua,… Chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp niêm mạc dạ dày mau chóng hồi phục hơn, đồng thời ức chế quá trình lan rộng của vết loét dạ dày.
Thực phẩm chứa nhiều vitamin: Các loại vitamin A, vitamin B, vitamin C hay vitamin E tác động tích cực trong quá trình tái cấu trúc niêm mạc dạ dày, giúp thúc đẩy hồi phục sức khỏe, tăng cường miễn dịch cho cơ thể.

Nhóm thực phẩm giàu chất xơ giúp tiêu hóa thức ăn diễn ra dễ dàng hơn

Một số biện pháp phòng ngừa bệnh khác:

Ngoài thay đổi chế độ ăn uống, để phòng ngừa đau bao tử cấp tính, bạn cần thực hiện một số biện pháp sau:

Thường xuyên rửa tay với xà phòng để diệt toàn bộ vi khuẩn, tránh nguy cơ nhiễm Helicobacter Pylori.
Tránh sử dụng thuốc Steroid NSAID thường xuyên, nghiêm ngặt tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ.
Tránh uống rượu bia, thuốc lá, tránh stress kéo dài.
Đi khám tổng quát định kỳ 6 tháng/lần để chủ động kiểm soát sức khỏe của bản thân.

Trên đây là những thông tin chi tiết về bệnh đau dạ dày cấp tính. Hy vọng giúp bạn có thể kiến thức trong quá trình bảo vệ sức khỏe của mình và người thân.