Cập nhật lúc 11:27 - 14/06/2023
Cương Dương Là Gì? Cơ Chế Hoạt Dộng Và Những Điều Cần Biết
Theo dõi Viện y dược dân tộc trên
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi
Cương dương hay cương cứng là biểu hiện ở cơ thể nam giới xuất hiện từ lúc mới sinh ra. Trong độ tuổi trưởng thành, cương dương báo hiệu nam giới sẵn sàng giao hợp. Trạng thái cương cứng của dương vật xảy ra khi có yếu tố kích thích qua xúc giác, cảm giác và tâm lý.
Cương dương là gì? Cơ chế hoạt động
Dương vật là bộ phận sinh dục nam giúp phân biệt giới tính thông qua những đặc điểm hình thể. Đây là cơ quan quan trọng của cơ thể vừa đảm nhận chức năng bài tiết ở nam giới, đồng thời thực hiện chức năng tình dục. Theo đó, cơ quan này gồm 2 trạng thái là cương và xìu. Trong đó, cương dương (Erectile) là thuật ngữ đề cập đến trạng thái dương vật cương cứng, tăng kích thước so với bình thường và sẵn sàng giao hợp.
Dương vật đạt được trạng thái cương cứng ký tưởng khi được kích thích tình dục. Thực tế cho thấy “cậu nhỏ” khi cương cứng sẽ đạt kích thích gấp 2 – 3 lần so với bình thường. Bên cạnh đó, biểu hiện cương dương còn xuất hiện vào buổi sáng sớm khi mới ngủ dậy mà không cần bất cứ kích thích nào. Nguyên do là ở thời điểm này, nồng độ testosterone ở nam giới đạt ngưỡng cao nhất. Hormone này có khả năng kích thích não bộ chuyển thông tin hoá sinh đến dây thần kinh dương vật và dẫn đến cương cứng.
Trạng thái cương cứng ở nam giới có thể xuất ở mọi lứa tuổi từ khi còn là trẻ em, thanh thiếu niên đến khi trưởng thành. Một số nghiên cứu cũng cho thấy, tình trạng này xuất hiện ngay khi còn là thai nhi trong bụng mẹ.
Ở trạng thái xìu, dương vật sẽ mềm bởi lượng máu lúc này chưa được bơm đầy đến các thể hang dương vật. Tuy nhiên, khi có kích thích tình dục, lượng máu có xu hướng dồn đến thể hang, các tĩnh mạch dương vật bị chèn ép và xảy ra biểu hiện cương dương.
Theo các chuyên gia đầu ngành, cơ chế dẫn đến tình trạng cương dương khá phức tạp và tác động bởi nhiều yếu tố khác nhau, được xem là bản năng tự nhiên của phái mạnh. Cụ thể, khi có kích thích tình dục (tác động trực tiếp hoặc gián tiếp), hormone testosterone sẽ phát ra tính hiệu dẫn truyền đến võ não bộ và đưa đến trung tâm gây cương cứng ở tuỷ sống và xuất hiện biểu hiện cương dương.
Tại đây, những chất dẫn truyền thần kinh sẽ đi qua các dây thần kinh ở thể hang và đi vào mạch máu của dương vật, đồng thời giải phóng oxit nitric (NO). Lúc này NO được khuếch tán vào bên trong tế bào cơ trơn động mạch dương vật nhằm kích thích sản xuất GMP, cGMP để làm giãn các động mạch. Do đó, lượng máu tuần hoàn nhiều hơn để đi đến thể hang và kích thích dương vât cương cứng.
Khi dương vật ở trạng thái cương cứng sẽ khiến nước tiểu không thể thoát ra ngoài. Đồng thời xuất hiện chất dịch tiết ra từ 2 tuyến nhỏ (tuyến hành – niệu đạo). Chất dịch này sẽ đi thẳng đến niệu đạo giúp làm sạch vết nước tiểu đọng lại ở cơ quan này trước khi xuất tinh.
Sau khi tiến hành giao hợp và phóng tinh, lượng máu trong thể hang sẽ thoát ra, lúc này dương vật sẽ trở về trạng thái và kích thước như ban đầu.
Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng cương cứng
Như đã đề cập, dương vật chỉ cương cứng khi có kích thích tình dục và vào buổi sáng khi ngủ dậy. Trong một số trường hợp, “cậu nhỏ” không duy trì thời gian cương cứng lâu hoặc không có khả năng cương cứng ngay khi được kích thích trực tiếp. Số liệu thống kê cho thấy, có khoảng 26% nam giới từ 17 – 40 tuổi gặp phải một số vấn đề về rối loạn cương dương ở mức độ trung bình và nặng nề.
Dưới đây là một số yếu tố ảnh hưởng đến khả năng cương cứng của dương vật:
- Tác động của hệ thần kinh: Trong quá trình não bộ truyền tính hiệu đến cơ quan sinh dục nam sẽ kích thích sản sinh hỗn hợp chất GMP có tác dụng lớp tế bào xốp ở dương cụ vật ra, hỗ trợ lưu thống máu đến các thể hang dễ dàng và kích thích dương vật cương cứng. Trường hợp không đáp ứng từ hệ thần kinh có thể ảnh hưởng đến khả năng cương cứng.
- Đáp ứng mạch máu: Đây được xem là một trong những yếu tố quan trọng giúp tăng khả năng cương cương cứng, để dương vật đạt được trạng thái cương cứng lý tưởng. Lượng máu dồn về hạ bộ giúp lấp đầy các thể hang ở dương vật, giúp “cậu nhỏ” cương cứng nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu yếu tố trên bị tác động hoặc thiếu sự nhịp nhàng có thể làm giảm khả năng cương cứng.
- Các thói quen xấu: Lạm dụng bia rượu, hút thuốc lá, mất ngủ, sử dụng chất kích thích,… là những thói quen xấu ảnh hưởng đến khả năng cương cứng và chức năng sinh lý ở nam giới.
- Một số yếu tố khác: Ngoài ra, khả năng cương dương còn bị tác động bởi một số yếu tố như tuổi tác, tâm lý, sức khoẻ tổng thể,…
Vai trò của trạng thái cương dương đối với nam giới
Dương vật cương cứng là biểu hiện sinh lý hoàn toàn tự nhiên ở nam giới. Bên cạnh đó, đây còn được xem là “bản lĩnh” của phái mạnh, giúp đấng mày râu tự tin hơn trong chuyện “chăn gối”. Hơn nữa, khi dương vật đạt được mức độ và thời gian cương cứng lý tưởng sẽ giúp việc quan hệ tình dục diễn ra tốt hơn, đảm bảo chức năng sinh sản ở nam giới.
Theo các chuyên gia đầu ngành, khả năng cương cứng còn phản ánh đến tình trạng sức khoẻ sinh lý ở nam giới. Việc quan hệ tình dục không chỉ là nhu cầu sinh lý mà còn giúp phái mạnh giải tỏa căng thẳng, áp lực và thư giãn hiệu quả. Bởi trong quá trình “yêu” lượng hormone oxytocin và endorphine có xu hướng tăng lên giúp làm giảm stress hiệu quả. Đồng thời Oxytocin giúp hỗ trợ giấc ngủ và phòng ngừa nhiều bệnh lý.
Trường hợp nam giới suy giảm ham muốn, nhu cầu tình dục thấp thường rất dễ căng thẳng, cáu gắt, mệt mỏi và gặp nhiều vấn đề sức khoẻ hơn so với người bình thường. Mặc khác, trong nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, quan hệ tình dục với tần suất phù hợp còn làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý như liệt dương, viêm – ung thư tuyến tiền liệt, rối loạn cương dương, rối loạn xuất tinh,…
Một số bệnh lý liên quan đến khả năng cương cứng
Thực tế cho thấy, một số vấn đề thường gặp liên quan đến khả năng cương cứng ở nam giới là rối loạn cương dương và cương dương quá lâu. Việc xác định tình trạng cụ thể cũng như nguyên nhân nhân khởi phát sẽ hỗ trợ tích cực trong quá trình điều trị cũng như phòng ngừa tái phát.
Rối loạn cương dương
Rối loạn cương dương là một trong những rối loạn tình dục phổ biến ở nam giới. Bệnh lý đặc trưng bởi tình trạng dương vật không có khả năng cương cứng hoặc độ cương cứng không đủ để “thâm nhập” và quan hệ tình dục. Rối loạn cương dương nếu không được kiểm soát kịp thời có thể ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống tình dục, tâm lý và sức khỏe sinh sản ở nam giới.
Một số biểu hiện rối loạn cương dương thường gặp, bao gồm:
- Nam giới có nhu cầu tình dục nhưng dương vật không thể cương cứng
- Thời gian cương ngắn, không đủ đạt được khoái cảm và xuất tinh
- “Cậu nhỏ” cương cứng không đúng thời điểm như đang làm việc, đang ngủ,…
- Dương vật không đủ độ cương để “thâm nhập” hoặc không duy trì được khả năng cương cứng trong suốt quá trình quan hệ.
Rối loạn cương dương có thể khởi phát bởi một số nguyên nhân và yếu tố sau:
- Tâm lý căng thẳng, lo âu: Ít ai ngờ, rối loạn cương dương và một số vấn đề sinh lý ở nam giới xảy ra do căng thẳng thần kinh, áp lực, lo âu quá mức. Những yếu tố tâm lý khiến nam giới giảm nhu cầu ham muốn, khó khăn trong việc cương cứng và không đạt được khoái cảm khi “yêu”.
- Tuổi tác cao: Nồng độ testosterone sẽ giảm dần theo độ tuổi. Đến năm 40 tuổi, nồng độ testosterone ở nam giới sẽ giảm đi đáng kể và kéo theo hàng hoạt vấn đề sinh lý như bất lực ở phái mạnh, suy giảm ham muốn, rối loạn xuất tinh, di tinh,…
- Ảnh hưởng bệnh mãn tính: Trong nhiều trường hợp, rối loạn cương dương là hệ quả của một số bệnh mãn tính như xơ vữa động mạch, cao huyết áp, rối loạn tuyến giáp, tiểu đường,… Những bệnh lý này tác động trực tiếp đến nội tiết nam, tế bào thần kinh cũng như khả năng tuần hoàn máu. Từ đó, ảnh hưởng đến khả năng cương dương và gây ra chứng bất lực ở nam giới.
- Đời sống tình dục không lành mạnh: Nguy cơ mắc bệnh rối loạn cương dương và các rối loạn tình dục ở nam giới tăng lên đáng kể nếu có thói quen tình dục không lành mạnh như thủ dâm quá mức, quan hệ với tần suất cao, lạm dụng thuốc kích dục và sản phẩm hỗ trợ tình dục không an toàn. Bên cạnh đó, thói quen này còn làm tăng nguy cơ suy giảm ham muốn, xuất tinh sớm, yếu sinh lý, di tinh,…
- Thói quen sinh hoạt: Chứng bất lực ở nam giới có thể xảy ra do thói quen sinh hoạt không khoa học như lạm dụng bia rượu, thuốc lá, làm việc quá sức, thức khuya,… Những thói quen này ảnh hưởng không nhỏ đến sức khoẻ và chức năng sinh lý nam.
- Dùng thuốc điều trị trong thời gian dài: Tình trạng rối loạn cương dương và một số vấn đề sinh lý ở phái mạnh có thể là tác dụng phụ do dùng một số nhóm thuốc trong thời gian dài như thuốc an thần, thuốc hạ huyết áp, thuốc điều trị tiểu đường,…
Căn cứ vào nguyên nhân, mức độ các triệu chứng và tình trạng sức khoẻ của từng trường hợp. Bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp. Hiện nay, có nhiều phương pháp được áp dụng trong điều trị rối loạn cương dương như sử dụng thuốc, trị liệu tâm lý, sử dụng sóng xung kích, phẫu thuật,…
Cương dương quá lâu
Nhiều nam giới cho rằng, cương cứng càng lâu sẽ càng tốt vì kéo dài thời gian quan hệ để đạt được cảm xúc thăng hoa và giúp bạn tình thỏa mãn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia đầu ngành, thời gian cương cứng trung bình ở nam giới là từ 3 – 7 phút, trong thời gian này nam giới có thể lên đỉnh từ 2 – 3 lần. Nếu phóng tinh trước thời gian này có thể bạn đang gặp phải vấn đề về rối loạn cương dương. Ngược lại nếu kéo dài từ 1 – 2 tiếng đồng hồ có thể là dấu hiệu của hội chứng cương dương quá lâu.
Hội chứng cương dương quá lâu (Priapism) xảy ra khi dương vật có thể cương cứng từ 2 – 4 giờ đồng hồ và kèm theo cảm giác đau buốt, khó chịu. Dương vật cứng và dựng thẳng trong thời gian dài khiến nam giới khó chịu, đau buốt, khó đi tiểu và xuất hiện cơn đau lan từ hạ vị đến hậu môn.
Tình trạng này ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt, chất lượng cuộc sống cũng như tâm lý của nam giới. Nếu không được kiểm soát kịp thời có thể gây vỡ thể hang, tác động xấu đến sức khoẻ tổng thể cũng như chức năng sinh lý.
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến hội chứng cương cứng quá lâu là do hệ thống dẫn truyền máu ứ đọng tại dương vật trong thời gian dài khiến “cậu nhỏ” cương cứng liên tục và không thể xìu. Các yếu tố tác động dẫn đến tình trạng này, bao gồm:
- Lạm dụng thuốc: Việc lạm dụng các loại thuốc cường dương, thuốc tăng ham muốn tình dục, thuốc chống trầm cảm, thuốc chống đông máu, thuốc điều trị huyết áp,… có thể làm tăng nguy cơ gây ra hội chứng cương cứng quá lâu,
- Một số bệnh lý rối loạn chuyển hoá: Tình trạng dương vật cương cứng lâu có thể là hệ quả của một số bệnh lý rối loạn chuyển hoá như bệnh gout, bệnh tiểu đường, mỡ trong máu,…
- Các vấn đề ở dương vật: Ung thư dương vật, chấn thương dương vật, tổn thương tại vùng xương chậu, vùng đáy chậu,…
- Các bệnh về máu: Hội chứng dương vật cương cứng quá lâu có thể xảy ra do bệnh bạch cầu, thiếu máu hồng cầu hình liềm,…
Tình trạng cương cứng kéo dài có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ và chức năng sinh lý, điển hình là hoại tử dương vật, vỡ hang vật, thậm chí là cắt bỏ dương vật nếu không có các biện pháp can thiệp kịp thời. Do đó, ngay khi nhận thấy biểu hiện dương vật cương cứng trên 2 giờ đồng hồ, bạn cần nhanh chóng đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị đúng cách.
Biện pháp giúp tăng cường và ổn định khả năng cương dương lâu dài
Trạng thái cương cứng ở nam giới đóng vai trò quan trọng đối với chức năng sinh lý và sức khoẻ tổng thể. Vì vậy, phái mạnh cần chủ động trong việc tăng cường và ổn định khả năng cương cứng lâu dài, đồng thời phòng ngừa một số vấn đề liên quan như rối loạn cương dương, liệt dương, cương dương quá lâu.
Nam giới cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Tăng cường tập luyện thể dục thể thao giúp nâng cao thể trạng, tăng cường sức khoẻ tổng thể, cải thiện chức năng tình dục, đồng thời tăng tuần hoàn máu đến dương vật hiệu quả. Phái mạnh có thể lựa chọn một số bộ môn như bơi lội, yoga, gym,…
- Luôn giữ tâm trạng thoải mái, hạn chế căng thẳng, áp lực, lo lắng. Theo đó, bạn có thể áp dụng một số hoạt động thư giãn như nghe nhạc, đọc sách, ngồi thiền, chia sẻ với người thân, bạn tình.
- Hạn chế thủ dâm, quan hệ tình dục quá mức. Đối với những trường hợp đang điều trị rối loạn cương dương, liệt dương nên kiêng sinh hoạt tình dục trong một thời gian để giúp thể trạng và sinh lý phục hồi hoàn toàn.
- Tránh xa các yếu tố kích thích như bia rượu, thuốc lá, cà phê, nước có gas,… Bên cạnh đó, cần hạn chế một số thực phẩm chứa nhiều chất béo, đường và chất bảo quản.
- Xây dựng và duy trì lối sống khoa học, lành mạnh như tránh thức khuya, làm việc quá sức, mỗi ngày ngủ đảm bảo ngủ đủ 8 tiếng.
- Tăng cường bổ sung các thực phẩm tốt cho sức khoẻ sinh lý nam giới như hàu biển, các loại thịt đỏ, rau xanh, trái cây, các loại đậu, cá giàu omega-3,…
- Chủ động thăm khám và điều trị ngay khi nhận thấy biểu hiện cương cứng đi kèm với một số triệu chứng bất thường.
Cương dương là trạng thái bình thường của sinh lý nam đảm nhận nhiều nhiệm vụ và chức năng. Tình trạng này còn phản ánh đến tình trạng sức khoẻ tổng thể ở nam giới. Do đó, bạn cần chủ động trong việc tăng cường và ổn định khả năng cương dương ở mức độ tốt nhất, đồng thời ngăn ngừa các rối loạn tình dục khởi phát.
Có thể bạn quan tâm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!