9 Bài Thuốc Chữa Viêm Tai Giữa Bằng Đông Y theo YHCT

Các bài thuốc chữa viêm tai giữa bằng Đông y được nhiều người bệnh ưa chuộng bên cạnh điều trị y tế. Chữa bệnh bằng Đông y có thể tác động đến căn nguyên, từ đó cải thiện các triệu chứng lâm sàng và phòng ngừa bệnh tái phát lâu dài. Bên cạnh đó, áp dụng bài thuốc phù hợp còn giúp tăng cường sức khỏe, thúc đẩy tuần hoàn máu và bồi bổ cơ thể.

Có nên chữa viêm tai giữa bằng Đông y?

Viêm tai giữa là bệnh lý phổ biến hiện nay, có thể khởi phát ở nhiều độ tuổi khác nhau nhưng thường gặp nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Theo y học hiện đại, bệnh viêm tai giữa xảy ra do sự xâm nhập, tấn công của vi khuẩn, virus, ảnh hưởng các bệnh đường hô hấp trên, vệ sinh tai không đúng cách,…

Trong khi đó, theo quan niệm Đông y viêm tai giữa là hệ quả của nhiệt tà và phong độc ứ đọng trong thời gian dài nên tích tụ huyết khí ở tai. Lầu này sẽ sinh ra cảm giác đau nhức, sưng tấy, giảm khả năng nghe và có thể tiết dịch mủ.

Ở giai đoạn đầu, tổn thương do bệnh lý gây ra thường chỉ gây ra cảm giác đau nhức tai, ảnh hưởng đến khả năng nghe, sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát kịp thời có thể chuyển sang giai đoạn mãn tính và gặp nhiều khó khăn trong việc điều trị.

Mặc dù quan niệm không giống nhau nhưng cả y học hiện đại và Đông đều tập trung điều trị bệnh viêm tai giữa theo từng giai đoạn nhằm kiểm soát các triệu chứng lâm sàng, đồng thời hạn chế phát sinh biến chứng nguy hiểm.

Việc điều trị viêm tai giữa bằng Đông y thường phụ thuộc nhiều vào cơ địa nên hiệu quả không đồng nhất. Để đảm bảo kết quả chữa trị tốt nhất, người bệnh thường được khuyên kết hợp các bài thuốc uống, châm cứu, bấm huyệt.

Ưu điểm khi chữa viêm tai giữa bằng Đông y:

• Khắc phục từ căn nguyên nên có thể hạn chế tối đa nguy cơ tái phát về sau
• Tận dụng các dược liệu tự nhiên nên có độ lành tính, an toàn cao, hạn chế phát sinh tác dụng phụ nghiêm trọng
• Phù hợp với nhiều đối tượng và tiết kiệm chi phí điều trị

Hạn chế khi chữa bệnh theo YHCT:

• Hiệu quả điều trị chậm hơn so với tân dược
• Do phát huy tác dụng chậm nên đòi hỏi bệnh nhân cần kiên trì áp dụng trong thời gian dài
• Đối với các bài thuốc uống thường mất nhiều thời gian sắc thuốc, bên cạnh đó mùi thuốc đôi khi khiến người bệnh khó chịu.

Có thể nhận thấy, điều trị viêm tai giữa bằng Đông y có thể khắc phục căn nguyên và kiểm soát các biểu hiện lâm sàng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cũng như đạt được kết quả điều trị tốt nhất, bạn nên trao đổi với lương y để được thăm khám và tư vấn bài thuốc phù hợp.

Các bài thuốc chữa viêm tai giữa bằng Đông y an toàn, hiệu quả

Tùy thuộc vào giai đoạn phát bệnh, mức độ tổn thương và các biểu hiện đi kèm, Đông y chia bệnh viêm tai giữa thành nhiều thể khác nhau. Hiện nay có nhiều bài thuốc chữa bệnh lý được đánh giá có độ an toàn cao và mang lại hiệu quả tốt.

1. Bài thuốc Sài hồ thanh can thang chữa bệnh viêm tai giữa

Trường hợp bị viêm tai giữa đi kèm các biểu hiện như đau đầu, ù tai, sốt, chảy mủ vàng trong tai, có mùi tanh hôi, rêu lưỡi vàng, mạch huyền sác. Đông y thường áp dụng bài thuốc Sài hồ thanh can thang để cải thiện.

Hướng dẫn sắc thuốc:

• Chuẩn bị long đờm thảo, sài hồ, hoàng cầm, chi tử, ngưu bàng tử mỗi vị 12g, kim ngân hoa 20g, bạc hà 6g
• Các dược liệu sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với 5 chén nước và đun trên lửa nhỏ
• Chia nước thuốc thành 3 lần và uống hết trong ngày
• Mỗi ngày sắc uống 1 thang, áp dụng trong 10 ngày để đạt được kết quả tốt nhất

2. Trị viêm tai giữa thể thận hư bằng Đông y

Người cao tuổi thường dễ bị viêm tai giữa do thận hư và âm hư hỏa vượng dẫn đến suy giảm thính lực. Đông y thường sử dụng bài thuốc có tác dụng bổ thận thông khiếu, dưỡng âm thanh nhiệt để cải thiện. Trường hợp bệnh lý khởi phát ở thể thận hư có thể áp dụng bài thuốc Tri bá địa hoàng hoàn gia giảm để kiểm soát.

Hướng dẫn thực hiện:

• Chuẩn bị hoàng bá, đan bì, tri mẫu, thổ phục linh, sơn thù, trạch tả mỗi vị 8g, hoài sơn 16g, thục địa 12g
• Các vị thuốc sau khi rửa sạch thì đem sắc với 750ml đến khi còn 1/2 lượng nước thì tắt bếp
• Chia nước thuốc thành 3 lần và uống hết trong ngày
• Dùng thuốc sau bữa ăn 30 phút để đạt được kết quả tốt nhất

Trong thời gian dùng thuốc nếu xuất hiện các biểu hiện như buồn nôn, chóng mặt, hoa mắt, đau bụng kéo dài hơn 1 ngày thì nên ngưng áp dụng. Thông báo với thầy thuốc hoặc bác sĩ chuyên khoa để được theo dõi và xử lý đúng cách.

3. Chữa viêm tai giữa bằng Đông y với bài thuốc Long đởm tả can thang

Bài thuốc Long đởm tả can thang phù hợp với những trường hợp bị viêm tai giữa gây viêm họng, cảm lạnh, ớn lạnh, chảy dịch trong tai, sốt nhẹ. Chứng bệnh này thường xảy ra ở trẻ em dưới 6 tuổi.

Hướng dẫn sắc thuốc:

• Chuẩn bị liên kiều, long đởm thảo, hoàng cầm, mộc thông, sa tiền tử, sinh địa, trạch tả mỗi vị 12g, đương quy, chi tử mỗi vị 8g, cam thảo 4g, kim ngân hoa 16g và một số thảo dược bồi bổ khác.
• Các vị thuốc đem sắc với 500ml trong vòng 30 phút
• Chia nước thuốc thành nhiều lần và uống hết trong ngày.
• Mỗi ngày uống 1 thang để đạt được kết quả tốt nhất

Lưu ý: Người bị tiêu chảy, tỳ vị hư hàn hoặc phụ nữ mang thai không áp dụng bài thuốc này.

4. Bài thuốc Đông y chữa viêm tai giữa ở trẻ em

Số liệu thống kê nhận thấy, trẻ em là đối tượng có nguy cơ bị viêm tai giữa cao. Trường hợp nhận thấy tai trẻ chảy mủ kéo dài, thiếu năng lượng, đi ngoài phân sống, ăn uống kém, ba mẹ có thể tham khảo ý kiến lương y áp dụng bài thuốc Đông y để cải thiện.

Dưới đây là bài thuốc chữa viêm tai giữa ở trẻ:

• Chuẩn bị trần bì, bạch truật, hoàng liên, phục linh, sa nhân mỗi vị 8g, cam thảo 4g, sơn dược, bạch biến đậu mỗi vị 16g, cát cánh, hoàng bá, đẳng sâm mỗi vị 12g
• Các vị thuốc sau khi rửa sạch thì cho vào ấm sắc cùng với 6 chén nước đến khi còn 1/2 chén thì tắt bếp
• Mỗi ngày sắc uống 1 thang để đạt được kết quả tốt nhất

Trẻ em là đối tượng có cơ địa nhạy cảm, chính vì vậy trong quá trình cho trẻ sử dụng thuốc ba mẹ cần theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ. Kịp thời đưa trẻ đến bệnh viện nếu nhận thấy các biểu hiện bất thường.

5. Bài thuốc chữa viêm tai giữa ở thể tỳ hư thấp nhiệt

Theo Đông y, người bị tỳ hư thấp nhiệt có thể gây viêm tai giữa. Đối với thể bệnh này, có thể áp dụng bài thuốc có tác dụng kiện tỳ hóa thấp.

Hướng dẫn thực hiện:

• Chuẩn bị bạch biến đậu, bạch linh, hoàng liên, bạch thược mỗi vị 8g, hoài sơn 12g, trạch tả 12g, thuyền thoái 4g.
• Các vị thuốc trên sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với 5 chén nước và đun trên lửa nhỏ
• Đến khi sắc lại còn 1/2 thì tắt bếp.
• Chia nước thuốc thành nhiều lần và uống hết trong ngày
• Mỗi ngày sắc uống 1 thang để giảm nhanh các biểu hiện như sưng đau tai, chảy mủ,…

6. Bài thuốc Đông y từ quy bản, hoàng bá chữa bệnh lý

Nếu viêm tai giữa gây ra tình trạng chảy dịch màu vàng ở tai, đôi khi lẫn máu, khả năng nghe kém, người bệnh có thể áp dụng bài thuốc Đông y từ hoàng bá và quy bản để cải thiện.

• Chuẩn bị: Hoàng bá, quy bản, thục địa mỗi vị 16g, tri mẫu 12g
• Hướng dẫn sắc thuốc: Các vị thuốc sau khi rửa sạch thì cho vào ấm sắc cùng với 3 chén nước trên lửa nhỏ. Sau 30 phút thì tắt bếp và chia thành nhiều lần uống hết trong ngày. Mỗi ngày sắc uống 1 thang đến khi bệnh lý thuyên giảm hẳn

7. Chữa viêm tai giữa bằng Đông y ở thể Can kinh thấp nhiệt

Viêm tai giữa ở thể Can kinh thấp nhiệt đặc trưng bởi tình trạng viêm mạn tính, chảy dịch mủ trong tai thường xuyên, dịch mủ có mùi hôi, màu vàng đặc, đau nhức tai liên tục.

Để cải thiện bệnh, Đông y thường áp dụng bài thuốc có tác dụng thanh can lợi thấp.

• Chuẩn bị cam thảo, trạch tả mỗi vị 10g, xương bồ, sài hồ, kim ngân hoa, mộc thông mỗi vị 8g, ngưu bàng 12g
• Cách sắc thuốc: Các dược liệu sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với 500ml nước. Đun đến khi cạn còn 1/2 thì tắt bếp. Chia nước thuốc thành 2 – 3 lần và uống hết trong ngày. Áp dụng bài thuốc này đều đặn không chỉ giảm nhẹ các triệu chứng lâm sàng mà còn hỗ trợ phục hồi niêm mạc tai bị tổn thương, tăng cường sức đề kháng.

8. Bài thuốc chữa bệnh ở thể trung khí bất túc

Trung khí bất túc (tỳ khí hư) có thể khiến quá trình vận chuyển và lưu thông khí huyết bị ách tắc. Biểu hiện của thể bệnh là tai chảy mủ dịch loãng, rối loạn tiêu hóa, sắc mặt vàng, cơ thể mệt mỏi, táo bón, mạch hoãn nhược.

Để cải thiện các triệu chứng bệnh lý, bạn có thể áp dụng bài thuốc sau:

• Chuẩn bị cát cánh 6g, biến đậu 5g, hoàng liên, hoàng bá mỗi vị 12g, sa nhân, cam thảo, phục linh mỗi vị 10g, đương quy 16g
• Các dược liệu sau khi rửa sạch thì cho vào ấm sắc cùng với 1 lít nước trên lửa nhỏ
• Sau 30 – 45 phút thì tắt bếp và chia nước thuốc thành nhiều lần và uống hết trong ngày
• Mỗi ngày sắc uống 1 thang, thực hiện trong vòng 14 ngày để đạt được kết quả tốt nhất.

9. Bài thuốc bột chữa viêm tai giữa

Trường hợp bị viêm tai giữa mạn tính, có thể kết hợp với bài thuốc bột để hỗ trợ điều trị. Thuốc bột có tác dụng làm khô miệng vết thương, hút mủ và hạn chế tình trạng viêm nhiễm lan rộng.

Hướng dẫn thực hiện:

• Chuẩn bị băng phiến 0.6g, hàn the 1.2g, hoàng liên 16g
• Các vị thuốc này đem tán bột mịn, sau đó rắc một lượng bột nhỏ vào trong tai
• Tránh dùng quá nhiều bột vì có thể gây bít tắt, dịch mủ không thể thoát ra ngoài
• Mỗi ngày thực hiện 1 lần, kiên trì áp dụng đến khi khỏi bệnh hoàn toàn.

Lưu ý: Trước khi rắc bột thuốc, bệnh nhân cần vệ sinh tai sạch sẽ với nước muối sinh lý hoặc dung dịch vệ sinh chuyên dụng.

Kết hợp bấm huyệt chữa viêm tai giữa bằng Đông y

Bên cạnh áp dụng các bài thuốc Đông y ở dạng sắc uống và thuốc bôi, người bệnh có thể kết hợp bấm huyệt để tăng tác dụng chữa trị, khắc phục căn nguyên hiệu quả và phòng ngừa tái phát lâu dài.

Để điều trị viêm tai giữa bằng châm cứu, các lương y thường tác động vào một số huyệt vị sau:

Huyệt Ế phong:

Huyệt Ế phong là huyệt vị thứ 17 của kinh Tam Tiêu, vị trí nằm ở sau trái tai, nơi lõm ở giữa góc hàm dưới, gai xương chũm. Khi day ấn vào huyệt vị này sẽ giúp thông nhĩ khiếu, khu phong tiết nhiệt, minh mục.

Cách thực hiện: Dùng ngón giữa hoặc ngón trỏ tạo lực ấn thẳng vào huyệt Ế phong đến khi có cảm giác căng tức thì giữ trong vòng 10 giây. Thực hiện động tác này nhiều lần đến khi nhận thấy các triệu chứng giảm dần.

Huyệt Phong trì:

Huyệt Phong trì thuộc huyệt vị thứ 20 của kinh Đởm. Có vị trí ở chỗ lõm của bờ trong cơ ức đòn chũm và ở gần đáy hộp sọ. Tác dụng lực vào huyệt vị này có tác dụng thanh nhiệt, khu phong, giải biểu, thông nhĩ, sơ tà khí, minh mục, giảm nhanh các biểu hiện bệnh viêm tai giữa.

Hướng dẫn thực hiện: Dùng cả bàn tay day ấn huyệt Phong trì trong vòng 1 – 2 phút. Thực hiện động tác đến khi khí ở trong ống tai được đẩy hết ra bên ngoài. Day ấn huyệt này 5 lần để nhận thấy kết quả. Ấn huyệt Phong trì thường được áp dụng với những trường hợp viêm tai giữa ở người trưởng thành.

Huyệt Thính cung:

Huyệt Thính cung là huyệt vị thứ 19 của kinh Tiểu Trường, huyệt đạo này có vị trí nằm bên trong chỗ lõm phía trước bình tai, sau lồi cầu xương hàm dưới. Tác động đến huyệt này có tác dụng tuyên nhĩ khiếu, định thần chí.

Hướng dẫn thực hiện: Hơ châm lửa sau đó để bệnh nhân há miệng rồi chăm thẳng vào huyệt Thính cung. Theo đó, độ sâu của châm từ 0.8 – 1.5 thống, cứu 1 – 3 tráng. Giữa nguyên kim châm trong vòng 5 – 10 phút rồi bỏ ra.

Huyệt Hợp cốc:

Đây là huyệt đạo thứ 4 trong kinh Đại Trường, vị trí huyệt ở bờ ngoài giữa xương bàn ngón. Huyệt Hợp cốc khá nhạy cảm nên chỉ cần ấn nhẹ cũng có thể cảm nhận sự tê cứng ở vùng bàn tay nên thường dễ xác định.

Cách thực hiện: Dùng lực ngón tay tác động lên huyệt Hợp cốc, đến khi có cảm giác căng tức hoặc tê vùng bàn tay thì day trong vòng 2 – 3 phút. Bên cạnh đó, có thể áp dụng các hơ điếu ngải cứu vào huyệt Hợp cốc để chữa viêm tai giữa. Tuy nhiên phương pháp này cần yêu cầu chuyên môn cao, người bệnh cần được thầy thuốc/ bác sĩ thực hiện.

Lưu ý khi chữa viêm tai giữa bằng Đông y

Chữa viêm tai giữa bằng Đông y được đánh giá có độ an toàn cao, lành tính, phù hợp với nhiều đối tượng và hạn chế phát sinh tác dụng phụ. Việc áp dụng cách chữa này đều đặn và đúng cách có thể tác động đến căn nguyên và phòng ngừa tái phát lâu dài.

Tuy nhiên, trước khi áp dụng các bài thuốc Đông y chữa bệnh, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Tác dụng chữa viêm tai giữa bằng Đông y thường phát huy tác dụng chậm nên đòi hỏi người bệnh kiên trì thực hiện theo chỉ dẫn để đạt được kết quả tốt nhất.
• Trong quá trình áp dụng các bài thuốc Đông y, không tự ý gia giảm liều lượng để tránh tạo ra độc tố, gây hại cho cơ thể.
• Không sử dụng bia rượu, thuốc lá, cà phê và các chất kích thích khác trong thời gian dùng thuốc Đông y chữa bệnh.
• Tùy thuộc vào cơ địa của người bệnh, hiệu quả của bài thuốc cũng sẽ khác nhau. Nếu áp dụng trong 5 – 7 ngày nhưng không cải thiện hoặc tình trạng viêm trở nặng, bệnh nhân cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.
• Tăng cường tập luyện thể dục, thể thao, xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học để hỗ trợ quá trình điều trị đạt được kết quả tốt nhất.

Bài viết đã tổng hợp các bài thuốc chữa viêm tai giữa bằng Đông y và một số lưu ý trong quá trình thực hiện. Tuy nhiên, thông tin chỉ mang tính chất tham khảo, để đảm bảo an toàn cũng như đạt được kết quả điều trị tốt nhất, người bệnh cần đến gặp lương y để được bắt mạch và tư vấn cách chữa phù hợp.

Có thể bạn quan tâm:

• 10 Cách Chữa Viêm Tai Giữa Tại Nhà Từ Mẹo Hay Dân Gian
• Viêm Tai Giữa Có Lây Không? Cách Phòng Tránh Hiệu Quả
• Viêm Tai Giữa Mạn Tính nguy hiểm không? Chữa được không?
• Viêm Tai Giữa Kiêng Ăn Gì và Nên Ăn Gì giúp nhanh hồi phục?