Tìm Hiểu Cách Chữa Thoát Vị Đĩa Đệm Bằng Thuốc Đông Y

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Bác sĩ CK I BÁC SĨ DOÃN HỒNG PHƯƠNG

Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – Tradimec

Đặt lịch hẹnXem hồ sơ

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CK I BÁC SĨ DOÃN HỒNG PHƯƠNG

Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – Tradimec

Đặt lịch

Bên cạnh các biện pháp y tế, nhiều người bệnh còn tìm đến các bài thuốc Đông y chữa thoát vị đĩa đệm hỗ trợ cải thiện các triệu chứng bệnh lý. Phương pháp này giúp cải thiện cơn đau nhức và một số triệu chứng đi kèm, đồng thời giúp nâng cao sức khoẻ, bồi bổ khí huyết, làm chậm tiến triển của bệnh.

Bệnh thoát vị đĩa đệm theo quan niệm Đông y

Thoát vị đĩa đệm là một trong những bệnh xương khớp phổ biến ở người trung niên và người cao tuổi. Bệnh lý xảy ra khi đĩa đệm bị thoái hoá, xơ hoá dẫn đến tình trạng nứt rách khiến nhân nhầy thoát ra ngoài. Hiện tượng thoát vị thường ảnh hưởng đến các vị trí chịu áp lực lớn từ trọng lượng cơ thể, các hoạt động sinh hoạt, lao động như đĩa đệm thắt lưng và đĩa đệm cổ.

Theo quan niệm Đông y, thoát vị đĩa đệm thuộc phạm vi chứng yêu thống. Bệnh lý có thể xảy ra bởi nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau như:

• Do ngoại tà (hàn, nhiệt, phong, thấp) xâm nhập vào cơ thể khiến kinh mạch bị ứ trệ, ngăn trở và đau nhức
• Khí huyết không vận hành (do lao động nặng, chấn thương hoặc lười vận động) khiến khí huyết bị ngưng trệ ở vùng lưng, cổ và gây đau nhức âm ỉ
• Thận hư cũng được xem là căn nguyên gây ra chứng yêu thống do vùng lưng dưới bị chi phối bởi thận. Theo đó, thận hư yếu khiến lưng không được nuôi dưỡng lâu ngày dẫn đến tổn thương.
• Người cao tuổi, lao động quá sức gây suy nhược cơ thể, ảnh hưởng đến việc nuôi dưỡng đĩa đệm và đốt sống. Lâu dần đĩa đệm bị giảm lượng nước bên trong, có xu hướng bị xơ hoá, khô và đau nhức

Tuỳ thuộc vào căn nguyên và biểu hiện, Đông y chia thoát vị đĩa đệm thành các biểu hiện riêng biệt, áp dụng các bài thuốc có tác dụng khác nhau. Những bài thuốc Đông y tác động trực tiếp đến cơ quan bị tổn thương giúp kiểm soát cơn đau nhức, các biểu hiện đi kèm và hỗ trợ khắc phục căn nguyên bệnh.

Bên cạnh đó, chữa thoát vị đĩa đệm bằng thuốc Đông y còn giúp nâng cao khả năng phòng vệ của cơ thể (tăng cường đề kháng), bồi bổ khí huyết và làm chậm quá trình thoái hoá.

Các bài thuốc Đông y chữa thoát vị đĩa đệm hiệu quả

Không giống với Tây y, Đông y chia bệnh thoát vị đĩa đệm theo từng thể căn cứ vào các biểu hiện lâm sàng và căn nguyên. Từng thể bệnh có các bài thuốc đặc trị khác nhau. Việc sử dụng các bài thuốc theo thể bệnh có thể giúp kiểm soát cơn đau nhức và một số biểu hiện đi kèm nhanh chóng. Đồng thời giúp bồi bổ khí huyết, tăng cường sức khoẻ và khắc phục nguyên nhân gây bệnh.

Dưới đây là một số bài thuốc Đông y chữa thoát vị đĩa đệm được nhiều người bệnh áp dụng:

1. Bài thuốc Đông y chữa thoát vị đĩa đệm thể hàn thấp

Thể hàn thấp xảy ra do thấp, hàn từ bên ngoài xâm nhập khiến kinh mạch ở cột sống bị ngăn trở và gây đau nhức. Thể bệnh này đặc trưng bởi tình trạng đau vùng thắt lưng kèm theo cảm giác nặng ở lưng dưới.

Cơn đau nhức có xu hướng tăng lên khi thời tiết chuyển lạnh, âm u, tay chân không có sức sống, tiểu nhiều, nước tiểu trong. Bệnh thoát vị đĩa đệm thể hàn thấp có xu hướng giảm nhẹ sau khi chườm nóng, thời tiết ấm.

Để giải thể bệnh này, trong Đông y sử dụng bài thuốc Phụ tử ma hoàng quế chi thang gia giảm có tác dụng chỉ thống, tán hàn, trừ thấp và ôn kinh.

Hướng dẫn thực hiện:

• Chuẩn bị phụ tử, xuyên ô, cát căn, độc hoạt, can khương và quế chi mỗi vị 9g, cam thảo, ma hoàng mỗi vị 6g, tế tân 3g
• Thực hiện: Các vị thuốc sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ và sắc trên lửa nhỏ. Chia lượng nước thuốc thành nhiều lần và uống hết trong ngày
• Lưu ý: Trường hợp cảm giác nặng ở vùng lưng dưới, gia thêm thương truật 9g và tang ký sinh, tục đoạn mỗi vị 9g trong trường hợp thận hư. Nếu bệnh có nhiều triệu chứng, bạn nên gặp thầy thuốc để được bắt mạch, cân chỉnh liều lượng thuốc phù hợp.

2. Chữa thoát vị đĩa đệm thể thấp nhiệt bằng thuốc Đông y

Thoát vị đĩa đệm ở thể thấp nhiệt đặc trưng bởi tình trạng đau nhức vùng thắt lưng kèm theo cảm giác sưng, nặng ở vùng lưng dưới, nóng rát, lưng không thể cúi về phía trước hay ngả về sau. Ngoài ra, chứng bệnh này còn gây ra một số triệu chứng đi kèm khác như tiểu buốt, táo bón, nước tiểu màu vàng sậm, cơ thể ra nhiều mồ hôi, tiểu ít và người bứt rứt.

Đối với thể thấp nhiệt, Đông y dùng bài thuốc Tứ Diệu Hoàn Gia Vị có tác dụng hoá thấp, chỉ thống, thanh nhiệt. Ngoài ra, tùy thuộc vào chứng bệnh, thầy thuốc có thể gia giảm dược liệu phù hợp.

• Chuẩn bị: Ngưu tất, xương truật mỗi vị 12g, tần giao, hoàng bá mỗi vị 9g, ý dĩ 30g
• Thực hiện: Các dược liệu sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ và đun trên lửa nhỏ. Chắt lấy nước thuốc và chia thành nhiều lần uống trong ngày. Mỗi ngày sắc uống 1 thang.

Gia giảm dược liệu tuỳ vào chứng bệnh:

• Nếu đi kèm thận hư (miệng khô, khó chịu về đêm, họng khát, thắt lưng đau mỏi, ngũ tâm phiền nhiệt), gia thêm trinh nữ tử và hạ liên thảo mỗi vị 9g, thục địa 12g
• Trường hợp cảm giác vùng lưng nặng nề, thêm mộc qua, hán phòng kỷ mỗi vị 9g
• Trường hợp nước tiểu vàng, khát thường xuyên, gia thêm liên kiều, chi tử mỗi vị 9g, mộc thông 3g
• Đi kèm huyết ứ (vận động ít hoặc lao động quá sức) thêm nhũ hương, một dược mỗi vị 6g, xích thược 9g
• Thận hư nặng thêm câu kỷ tử và tục đoạn mỗi thứ 9g
• Cử động khó khăn thêm hải phong đằng, lạc thạch đằng mỗi thứ 9g

3. Bài thuốc Đông y chữa thoát vị đĩa đệm ở thể phong thấp

Thoát vị đĩa đệm ở thể phong thấp xảy ra do phong và thấp xâm nhập vào cơ thể và sinh bệnh. Bệnh bùng phát trong giai đoạn thời tiết thay đổi, nhất là khi trời bệnh và nhiều giờ. Thể bệnh này gây ra cơn đau khu trú ở vùng lưng dưới hoặc trên, vị trí đau cổ định và không thay đổi. Cơn đau nhức ở lưng thường đi kèm với cảm giác nặng nề, lan dọc xương chi dưới, các ngón chân.

Người bị thoát vị đĩa đệm thể phong thấp cơ thể thường nặng nề, sợ gió, sợ lành, rêu lưỡi vàng, sắc lưỡi trắng nhạt. Thể bệnh phổ biến ở người cao tuổi và người có thể trạng bị suy nhược. Đối với thể bệnh này, Đông y thường dùng bài thuốc Độc hoạt ký sinh thang để giúp khu phong, thông kinh hoạt lạc và hoá thấp.

Hướng dẫn sắc thuốc:

• Chuẩn bị: Nhục quế, cam thảo, tế tân mỗi vị 3g, xuyên khung, bạch thược, ngưu tất, độc hoạt, phòng phong mỗi vị 9g, phục linh, đỗ trọng, tần giao, đương quy, đẳng sâm mỗi vị 12g, tang ký sinh 18g, thạch chi 15g
• Thực hiện: Các dược liệu cho vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ và sắc trên lửa nhỏ. Mỗi ngày sắc uống 1 thang

Gia giảm dược liệu theo chứng bệnh:

• Trường hợp cử động khó khăn gia thêm phong đằng, lạc thạch đằng mỗi vị 9g
• Cảm giác nặng ở lưng dưới thêm thương truật và uy linh tiên mỗi vị 9g
• Tỳ hư thêm bạch truật 12g
• Thận hư nặng thêm câu kỷ tử, tục đoạn mỗi vị 9g
• Huyết ứ thêm nhũ hương, một dược mỗi vị 6g, xích thược 9g

4. Bài thuốc chữa thoát vị đĩa đệm thể thận hư

Bệnh ở thể thận hư xảy ra khi chức năng thận bị suy giảm khiến vùng thắt lưng không được nuôi dưỡng và có xu hướng suy yếu theo thời gian. Thể bệnh này được biểu hiện bởi tình trạng đau thắt lưng âm ỉ, cơ thể mệt mỏi và chân không có sức. Thể trạng phiền nhiệt, họng khô, lưỡi đỏ, hay đổ mồ hôi trộm, sốt về chiều.

Trường hợp bị thoát vị đĩa đệm thể thận hư, người bệnh cần dùng bài Tả quy hoàn gia giảm nhằm thông kinh hoạt lạc, tư ấm, giáng hoạt, bổ thận. Tương tự như các bài thuốc trên, tuỳ theo triệu chứng người bệnh gặp phải, thầy thuốc sẽ gia giảm dược liệu phù hợp.

Hướng dẫn thực hiện:

• Chuẩn bị: Cao ban long, cao quy bản mỗi thứ 6g, kỷ tử, hoài hơn, thỏ ty tử, ngưu tất, tang ký sinh, sơn thù mỗi vị 9g, thục địa, đỗ trọng mỗi vị 12g
• Thực hiện: Các dược liệu sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ và đun trên lửa nhỏ. Chia lượng nước thuốc sắc được thành nhiều lần và uống hết trong ngày. Áp dụng đều đặn mỗi ngày.

Gia giảm dược liệu tùy theo chứng bệnh:

• Trường hợp bệnh đi kèm tâm hư (miệng, họng khô, đổ nhiều mồ hôi trộm) dùng thêm hoàng bá, tri mẫu mỗi vị 9g
• Người bị mất ngủ, chóng mặt, ù tai, hồi hộp thêm long cốt, mẫu lệ và thạch quyết minh mỗi vị 12g
• Bệnh kèm đờm thấp thêm tần giao, khương hoạt mỗi vị 12g
• Nếu trường hợp bị từ hư gia thêm phục linh, bạch truật mỗi vị 12g
• Khí trệ, huyết ứ gia thêm nhũ hương, một dược mỗi vị 6g
• Cơn đau nhức đi kèm với cử động khó khăn, gia thêm lạc thạch đằng, ty qua lạc mỗi vị 9g

5. Bài thuốc chữa thoát vị đĩa đệm thể thận dương hư

Thận dương hư gây suy yếu ở vùng lưng và dễ dẫn tới tình trạng đau nhức. Theo thời gian, đĩa đệm dễ bị tổn thương và xảy ra tình trạng thoát vị. Thể bệnh này đặc trưng bởi tình trạng chi dưới yếu sức, mất cảm giác, lưng đau ê ẩm, tê bì. Khi chườm ấm, xoa bóp và nghỉ ngơi, cơn đau có xu hướng thuyên giảm đáng kể.

Người bệnh mắc thể thận dương hư còn gây ra một số biểu hiện khác như suy giảm chức năng tình dục, da mặt xanh xao, nước tiểu trong, hơi thở nóng, xám xịt, sợ lạnh, hơi thở ngắn,…

Để khắc phục chứng thoát vị đĩa đệm thể thận dương hư, người bệnh có thể áp dụng bài Hữu quy hoàn gia giảm giúp tráng dương, ôn kinh, bổ thận và tán hàn.

• Chuẩn bị: Thỏ ty tử, kỷ tử, hoài sơn, cao ban long, sơn thù, đỗ trọng, tục đoạn, cẩu tích mỗi vị 9g, phụ tử 3g, thục địa 12g
• Thực hiện: Các dược liệu đem đi sắc lấy nước uống. Mỗi ngày sắc uống 1 thang

Cách gia giảm dược liệu theo chứng bệnh:

• Trường hợp có dấu hiệu hàn thấp, thêm tần giao, khương hoạt, độc hoạt mỗi thứ 9g
• Huyết ứ, khí trệ thêm nhũ hương, một dược mỗi thứ 6g
• Trường hợp có cảm giác đau âm ỉ ở vùng thắt lưng bỏ câu kỷ tử, đương quy, gia thêm đảng sâm, bạch truật mỗi vị 9g, hoàng kỳ 12g
• Đi kèm với tỳ hư thêm bạch truật, phục linh mỗi vị 12g

6. Bài thuốc chữa thoát vị đĩa đệm thể huyết ứ, khí trệ

Thể huyết ứ, khí trệ thường xảy ra do thói quen lười vận động, lao động quá mức hoặc chấn thương khiến khớp suy yếu, quá trình lưu thông máu bị cản trở gây ra tình trạng đau, ứ trệ.

Thể bệnh này thường đau cố định tại 1 vị trí (chủ yếu ở chân và lưng) và có xu hướng nghiêm trọng hơn khi về đêm. Theo thời gian, tình trạng đau nhức lan xuống chi dưới và gây mất cảm giác, giảm khả năng vận động và rối loạn cảm giác.

Đối với bệnh thoát vị đĩa đệm thể huyết ứ, khí trệ, người bệnh có thể dùng bài Thân thống trục ứ thang gia giảm. Bài thuốc này có tác dụng thông kinh hoạt lạc, khứ ứ, hành khí, chỉ thống, hoạt huyết.

• Chuẩn bị: Xuyên khung, tần giao, khương hoạt, đào nhân, ngưu tất, nhũ hương, địa long, cốt toái bổ, đương quy, hồng hoa mỗi vị 9g, xương bồ 6g, cam thảo 3g, tục đoạn 12g
• Thực hiện: Các vị thuốc cho vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ và sắc lấy nước uống. Mỗi ngày dùng 1 thang

Gia giảm dược liệu theo chứng bệnh:

• Trường hợp huyết ứ trệ do chấn thương, gia thêm tam thất 3g, tô mộc 9g
• Huyết ứ, khí trệ do phong thấp lâu ngày mà thành thêm độc hoạt, uy linh tiên, phòng phong mỗi vị 9g

Một số lưu ý khi điều trị thoát vị đĩa đệm bằng thuốc Đông y

Chữa thoát vị đĩa đệm bằng thuốc Đông y giúp cải thiện tình trạng đau nhức và một số biểu hiện lâm sàng. Việc áp dụng các bài thuốc này thường xuyên và đúng cách còn giúp tăng cường sức khỏe, bổ khí huyết và nâng cao thể trạng.

Tuy nhiên trước khi áp dụng, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Để được chỉ định bài thuốc phù hợp với thể bệnh và các triệu chứng lâm sàng, người bệnh nên tìm gặp thầy thuốc để được bắt mạch và điều trị đúng cách. Không tự ý tìm mua dược liệu và sắc thuốc tại nhà.
• Các bài thuốc Đông y chữa thoát vị đĩa đệm thường có độ lành tính, an toàn cao và hiếm khi xảy ra tình trạng phụ thuộc thuốc như thuốc Tây. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này thường chậm và khá hạn chế so với các biện pháp từ y học hiện đại. Vì vậy, trong trường hợp cần thiết, người bệnh cần điều trị y tế để được kiểm soát tiến triển của bệnh lý, đồng thời dự phòng biến chứng nguy hiểm.
• Hiện nay có nhiều phòng khám Đông y kinh doanh dược liệu kém chất lượng, thầy thuốc không đủ trình độ chuyên môn. Để đảm bảo an toàn cũng hiệu quả điều trị, người bệnh nên lựa chọn các phòng khám Đông y chất lượng, đáng tin cậy.
• Tránh tự ý kết hợp các bài thuốc Đông với thuốc tân dược khi chưa được sự cho pháp của bác sĩ chuyên khoa.
• Trường hợp người mắc các bệnh nội khoa như suy thận, suy gan, rối loạn tuyến giáp, huyết áp cao, tiểu đường,… cần thông báo tình trạng sức khoẻ với thầy thuốc để được chỉ định bài thuốc phù hợp.
• Thoát vị đĩa đệm có tính chất mãn tính và gần như không thể điều trị dứt điểm. Do đó, bên cạnh áp dụng các phương pháp điều trị, người bệnh cần ăn uống điều độ, sinh hoạt khoa học, thường xuyên tập luyện để giúp cải thiện chức năng xương khớp, hỗ trợ phục hồi đĩa đệm bị tổn thương, làm chậm tiến triển của bệnh lý.

Chữa thoát vị đĩa đệm bằng thuốc Đông y là lựa chọn của nhiều người bệnh. Bên cạnh những ưu điểm thì biện pháp này vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định. Do đó, người bệnh nên cân nhắc kỹ để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng sức khoẻ.

Có thể bạn quan tâm:

• Các Bài Thuốc Đắp Chữa Thoát Vị Đĩa Đệm Hiệu Quả Theo Dân Gian
• Thực Hư Công Dụng của Gạo Lứt Chữa Thoát Vị Đĩa Đệm
• Bài Thuốc Từ Cây Xương Rồng Chữa Thoát Vị Đĩa Đệm Dễ Áp Dụng
• Thoát Vị Đĩa Đệm Nên Ăn Gì? 6 Thực Phẩm Tốt Nhất Cho Người Bệnh

TIN BÀI NÊN ĐỌC

Báo cáo kết quả nghiên cứu bài thuốc xương khớp Quốc dược Phục cốt khang

Bài thuốc xương khớp Quốc dược Phục cốt khang có tốt không?

Nghiên cứu thành công bài thuốc xương khớp ngàn năm của người Tày

Bài thuốc xương khớp phối chế hơn 50 vị thuốc Nam thuần tự nhiên

ĐỪNG BỎ LỠ

Quá trình nghiên cứu bài thuốc xương khớp Quốc dược Phục cốt khang

Người bệnh xương khớp nói gì về hiệu quả bài thuốc Quốc dược Phục cốt khang?