Cây Rẻ Quạt Chữa Viêm Họng Hạt: Bài Thuốc Với Nhiều Cách Áp Dụng

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Bác sĩ CK II Bác sĩ Nguyễn Thị Nhuần

Hồ Sơ Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc

Đặt lịch hẹnXem hồ sơ

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CK II Bác sĩ Nguyễn Thị Nhuần

Hồ Sơ Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc

Đặt lịch

Dùng cây rẻ quạt chữa viêm họng hạt là bài thuốc dân gian được nhiều người bệnh áp dụng và mang lại hiệu quả rõ rệt. Với dược tính và công năng đa dạng, cây rẻ quạt có khả năng làm dịu cổ họng bị đau rát, sưng đỏ, nuốt vướng, long đờm, giảm ho,… do bệnh lý gây ra. Tuy nhiên, các bài thuốc từ cây rẻ quạt chữa viêm họng chỉ phù hợp với người bệnh ở mức độ nhẹ.

Tác dụng cây rẻ quạt chữa viêm họng hạt

Viêm họng hạt hay viêm họng quá phát là một trong những trường hợp của bệnh viêm họng mãn tính. Bệnh đặc trưng bởi hiện tượng thành họng xuất hiện những nốt nhỏ nổi cộm không gây đau và có màu hồng hoặc đỏ. Các hạt này thực chất là hạch lympho ở thành họng tăng sản quá mức.

Các hạch lympho có chức năng tương tự như amidan giúp giữ và tiêu diệt vi khuẩn, virus và nấm gây viêm nhiễm. Tuy nhiên, trường hợp viêm họng xảy ra thường xuyên, hạch lympho phải hoạt động quá mức và gây ra tình trạng tăng sản, từ đó hình thành các hạt có màu đỏ, hồng.

Thực tế, những hạt ở thành họng không gây đau đớn nhưng nổi cộm có thể dẫn đến ngứa cổ họng, vướng víu, nhạy cảm hơn và khó chịu khi ăn uống. Ngoài ra, viêm họng hạt còn đi kèm với một số triệu chứng như ứ đờm, ho dai dẳng, nuốt vướng khó chịu. Không giống với viêm họng cấp tính, bệnh viêm họng mãn tính, bao gồm viêm họng hạt có xu hướng kéo dài dai dẳng và rất khó điều trị dứt điểm.

Bên cạnh sử dụng thuốc điều trị theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, nhiều người bệnh còn tìm đến các mẹo dân gian để hỗ trợ cải thiện các triệu chứng bệnh viêm họng hạt. Trong đó, dùng cây rẻ quạt chữa viêm họng được áp dụng phổ biến và mang lại hiệu quả cao.

Theo tài liệu Y học cổ truyền, cây rẻ quạt hay xạ can có công dụng tiêu viêm, thanh nhiệt, giải độc, tán huyết, khứ đờm,… nên thường được tận dụng trong chữa trị các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp trên như viêm họng hạt, ho, viêm amidan,… Trong khi đó, một số nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra, trong xạ can có chứa các thành phần hoạt chất có khả năng kháng khuẩn, chống viêm, giảm đau tốt như Iridin, Irisflorentin, Belamcandin, Shekanin,…

Do đó, việc tận dụng cây rẻ quạt có thể giúp cải thiện các triệu chứng bệnh viêm họng hạt, ức chế tác nhân gây viêm nhiễm, đồng thời phòng ngừa các bệnh đường hô hấp hiệu quả. Tuy nhiên, những bài thuốc chữa từ dược liệu này chỉ phù hợp với những trường hợp bệnh ở mức độ nhẹ. Để đạt được kết quả điều trị tốt nhất, cần kết hợp với các biện pháp y tế theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Các bài thuốc từ cây rẻ quạt chữa viêm họng hạt

Trong dân gian lưu truyền rất nhiều bài thuốc từ cây rẻ quạt chữa viêm họng hạt. Trong đó, người bệnh có thể sử dụng độc vị hoặc kết hợp với một số dược liệu khác để tăng cường hiệu quả điều trị, giúp đẩy lùi nhanh các triệu chứng bệnh lý. Dưới đây là một số bài thuốc chữa bệnh viêm họng hạt từ cây rẻ quạt được nhiều người bệnh áp dụng và mang lại hiệu quả cao:

Sử dụng độc vị cây rẻ quạt chữa bệnh

Với những bài thuốc sử dụng độc vị thường đơn giản, dễ thực hiện, có độ an toàn cao và tận dụng được toàn bộ dược tính của cây rẻ quạt để khắc phục các biểu hiện bệnh viêm họng hạt. Nhân dân thường tận dụng phần lá, củ và rễ của dược liệu để chữa bệnh. Việc áp dụng những bài thuốc này thường xuyên còn giúp phòng ngừa các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp trên hiệu quả.

Bài thuốc từ lá rẻ quạt chữa viêm họng hạt:

• Bài thuốc 1: Chuẩn bị 1 nắm lá rẻ quạt tươi, mang đi ngâm rửa sạch rồi cho vào cối giã nát. Lọc lấy phần nước cốt mang đi đun sôi rồi để nguội và uống trực tiếp. Dùng nước lá rẻ quạt đều đặn trong 1 tuần để cải thiện các triệu chứng bệnh lý.
• Bài thuốc 2: Chuẩn bị lá rẻ quạt tươi, sau khi ngâm rửa sạch với nước muối pha loãng thì vớt ra để ráo. Sau đó cho dược liệu vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ và đun trên lửa nhỏ. Đến khi sôi khoảng 15 phút thì tắt bếp. Chắt lấy phần nước và chia thành nhiều lần uống hết trong ngày.

Bài thuốc từ củ rẻ quạt:

• Chuẩn bị khoảng 50 gam củ rẻ quạt và một ít muối hạt
• Củ rẻ quạt sau khi ngâm rửa sạch với nước muối pha loãng để loại bỏ đất, bụi bẩn, vi khuẩn thì để ráo
• Sau đó mang đi nướng chín rồi giã nát cho vào bình thuỷ tinh
• Cho thêm 1 ít muối hạt vào rồi đậy kín nắp, ngâm và để dùng dần
• Mỗi lần dùng khoảng 2 – 3 gam củ rẻ quạt ngâm muối ngậm.
• Áp dụng đều đặn trong vòng 1 tuần để cảm nhận các triệu chứng viêm họng hạt thuyên giảm.

Chữa viêm họng hạt từ rễ cây rẻ quạt:

• Rễ cây rẻ quạt sau khi được thu hái về thì mang đi ngâm rửa sạch, phơi khô rồi bảo quản để dùng dần
• Mỗi lần dùng lấy một ít rễ cây rẻ quạt nhai với muối và nuốt phần nước từ từ để các hoạt chất thẩm thấu vào cổ họng và phát huy công dụng
• Mỗi ngày áp dụng từ 3 – 4 lần để cải thiện bệnh lý

Cây rẻ quạt kết hợp với dược liệu khác chữa bệnh lý

Ngoài sử dụng độc vị, người bệnh cũng có thể kết hợp cây rẻ quạt với một số dược liệu khác để tăng hiệu quả điều trị. Với những bài thuốc chữa này sẽ làm tăng dược tính, từ đó cải thiện các triệu chứng bệnh viêm họng hạt nhanh chóng. Bên cạnh đó, cách chữa này còn mang lại hiệu quả với những trường hợp mắc các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp trên như viêm amidan, ho,…

Dưới đây là một số bài thuốc từ cây rẻ quạt kết hợp với một số dược liệu khác chữa bệnh:

Bài thuốc 1:

• Chuẩn bị cây rẻ quạt và sâm đại hành tươi với số lượng bằng rau
• Các dược liệu sau khi ngâm rửa sạch với nước muối pha loãng để loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn thì để ráo nước
• Sau đó cho tất cả vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ và đun trên lửa nhỏ
• Đến khi sắc lại còn 1/2 nước thì tắt bếp. Chia lượng nước thuốc thu được thành 3 phần và uống hết trong ngày
• Áp dụng đều đặn trong 1 tuần để cảm nhận bệnh viêm họng hạt cải thiện

Bài thuốc 2: 

• Chuẩn bị 50 gam rễ rẻ quạt (sao vàng), 100 gam quả na điếc, 10 gam đại hồi và 30 gam hạt gấc đã bóc vỏ
• Các dược liệu mang đi xay nhuyễn thành bột mịn rồi thêm 1 ít đường cát và nước vào rồi trộn đều
• Vo thành viên nhỏ, để ráo hoàn toàn rồi bảo quản trong lọ thuỷ tinh để dùng dần
• Mỗi lần uống 2 viên hoàn sau bữa ăn khoảng 30 phút, ngày uống 2 lần đến khi bệnh lý thuyên giảm

Bài thuốc 3:

• Chuẩn bị 10 gam cát cánh, 10 gam cây rẻ quạt và 6 gam trần bì
• Các dược liệu sau khi rửa sạch thì mang đi phơi khô
• Tán toàn bộ dược liệu thành bột mịn rồi cho vào ấm sắc với lượng nước vừa đủ
• Chia nước thuốc sắc được thành nhiều lần và uống hết trong trong
• Áp dụng đều đặn đến khi các triệu chứng bệnh lý thuyên giảm

Một số lưu ý khi dùng cây rẻ quạt chữa bệnh viêm họng hạt

Tận dụng cây rẻ quạt chữa viêm họng hạt là một trong những cách chữa được lưu truyền trong dân gian và được nhiều người bệnh áp dụng. Ưu điểm của mẹo chữa này là có độ an toàn cao, lành tính, hạn chế phát sinh tác dụng phụ và tình trạng lạm dụng thuốc Tây. Việc áp dụng thường xuyên còn giúp phòng ngừa các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp hiệu quả.

Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và đạt được hiệu quả điều trị như mong muốn, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Dược tính có trong cây rẻ quạt cũng như những dược liệu khác thường kém hơn so với các loại thuốc Tây. Vì vậy, những trường hợp viêm họng hạt tiến triển nặng nề, người bệnh cần thăm khám và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
• Cần áp dụng các bài thuốc chữa viêm họng hạt từ cây rẻ quạt đều đặn để đạt được hiệu quả chữa trị tốt nhất. Việc thực hiện không đều đặn và đúng cách có thể làm giảm tác dụng và khiến tình trạng bệnh lý kéo dài dai dẳng.
• Chỉ nên sử dụng dược liệu với liều lượng vừa đủ, việc lạm dụng quá mức có thể gây ra tình trạng nóng rát cổ họng, khó chịu. Theo đó, mỗi ngày bạn chỉ sử dụng tối đa từ 5 – 7 gam cây rẻ quạt.
• Chữa viêm họng bằng cây rẻ quạt trong thời gian dài có thể gây ra một số tác dụng phụ như tiêu chảy, đau bụng, chóng mặt, buồn nôn,… Do đó, người bệnh chỉ nên áp dụng trong thời gian nhất định. Nếu không nhận thấy hiệu quả cần cân nhắc thay đổi phương pháp chữa trị.
• Phụ nữ mang thai, người có tỳ vị yếu hoặc bị hư khí huyết không dùng các bài thuốc từ cây rẻ quạt để chữa bệnh tại nhà.
• Bên cạnh áp dụng các biện pháp chữa trị, người bệnh cần bổ sung nhiều nước, giữ vệ sinh răng miệng. Đồng thời kết hợp nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc, ăn uống điều độ và tránh tiếp xúc với không khí lạnh để kiểm soát bệnh lý tốt nhất.

Cây rẻ quạt chữa viêm họng hạt là một trong những bài thuốc dân gian được nhiều người bệnh áp dụng và mang lại hiệu quả cao. Việc tận dụng dược liệu này đúng cách sẽ giúp cải thiện tình trạng đau rát họng, chống viêm, long đờm, ho khan hiệu quả. Tuy nhiên, để đạt được kết quả chữa trị tốt nhất, bạn cần kết hợp chế độ chăm sóc và dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa.