Bị Viêm Da Tiếp Xúc Cần Kiêng Gì, Ăn Gì Giúp Nhanh Khỏi?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi

Viện Y Dược Cổ Truyền Dân Tộc – Tradimec

Bị viêm da tiếp xúc cần kiêng gì là vấn đề được không ít người bệnh trăn trở thắc mắc. Vì theo các chuyên gia da liễu, bên cạnh can thiệp điều trị bằng các biện pháp y tế thì việc kiêng cữ hợp lý trong chế độ ăn uống và sinh hoạt cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị bệnh.

Bệnh viêm da tiếp xúc

Viêm da tiếp xúc hay còn được gọi là bệnh chàm tiếp xúc rất phổ biến, có tỷ lệ mắc cao trong tất cả các bệnh lý da liễu. Bệnh có thể xảy ra với bất kỳ đối tượng nào, từ già đến trẻ, cả nam lẫn nữ không loại trừ bất kỳ ai. Thực chất đây là hậu quả của việc làn da tiếp xúc trực tiếp với tác nhân kích thích hay các chất gây dị ứng.

Bị viêm da tiếp xúc cần kiêng gì? — Bị viêm da tiếp xúc cần kiêng gì để phòng ngừa tái phát triệu chứng bệnh?

Triệu chứng viêm da tiếp xúc thường gặp nhất là tình trạng da ửng đỏ, khô ráp, bong tróc, ngứa ngáy…. Đây là những triệu chứng ban đầu, nếu không được xử lý điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt, chất lượng cuộc sống hằng ngày. Thậm chí khi những tổn thương đã khỏi hẳn cũng sẽ để lại những vết sẹo xấu trên da.

Một số nguyên nhân chủ yếu gây ra viêm da tiếp xúc như:

Mỹ phẩm kém chất lượng, chứa hóa chất gây kích ứng cho làn da.
Bị côn trùng độc cắn (rết, kiến ba khoang…), tiếp xúc với nhựa mủ độc của thực vật (nhựa thông, sồi độc…)
Tiếp xúc với các loại hóa chất độc hại như thuốc trừ sâu, thuốc nhuộm, dung môi, chất tẩy rửa gia dụng…
Người thường xuyên sống trong môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi, chất thải sinh hoạt… cũng làm tăng nguy cơ bị viêm da tiếp xúc.
Tiếp xúc với quần áo vải len, lông chó mèo…

Tùy thuộc vào bản chất của bệnh, triệu chứng lâm sàng và tác nhân dị ứng mà bệnh viêm da tiếp xúc được chia làm 2 dạng chính gồm:

Viêm da tiếp xúc dị ứng: Đây là dạng viêm da xảy ra do cơ thể phản ứng với các tác nhân dị ứng như mỹ phẩm, thuốc nhuộm tóc, kim loại niken, coban… Một số dấu hiệu đặc trưng như nổi mụn nước, phát ban ửng đỏ, sưng viêm…
Viêm da tiếp xúc kích ứng: Đây là dạng viêm da do tiếp xúc với các chất kích ứng như axit, kiềm, phấn hoa, côn trùng… Triệu chứng bệnh diễn ra theo từng giai đoạn và được chia làm 2 nhóm gồm thể cấp tính và mạn tính. Ở thể cấp tính gây ra triệu chứng bỏng rát, da khô ráp, căng cứng và nổi mề đay nhẹ sau khi tiếp xúc với các loại hóa chất mạnh như kiềm và axit. Còn ở thể mạn tính có tính chất tái đi tái lại nhiều lần trong thời gian dài khi tiếp xúc với các chất kích ứng như dầu gội, sữa tắm, xà phòng, chất tẩy rửa…

Bị viêm da tiếp xúc cần kiêng gì?

Hầu hết những nguyên nhân gây viêm da tiếp xúc đều xuất phát từ những tác nhân phổ biến trong sinh hoạt hằng ngày. Song song với việc can thiệp điều trị bằng các loại thuốc Tây để cải thiện triệu chứng, người bệnh cũng nên chú ý tập trung thực hiện các biện pháp kiêng cữ để quá trình điều trị diễn ra suôn sẻ, đạt kết quả cao và phòng ngừa biến chứng như nhiễm trùng, bội nhiễm, nhiễm trùng huyết hay để lại sẹo thâm xấu xí trên da.

1. Kiêng cữ trong chế độ ăn uống

Xây dựng chế độ ăn uống khoa học là một trong những điều quan trọng không thể bỏ qua trong quá trình điều trị bệnh viêm da tiếp xúc. Có những loại thực phẩm khi nạp vào cơ thể vô tình làm tăng nặng mức độ kích ứng, suy giảm sắc tố da như:

Thức ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, nhiều gia vị cay nóng

Thức ăn nhiều dầu mỡ béo ngậy, nhiều gia vị kích thích vị giác là món ăn được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, đây lại là những loại thực phẩm không hề tốt cho sức khỏe, đặc biệt nó lại là “kẻ thù” của những người mắc bệnh viêm da tiếp xúc. Những loại thực phẩm này làm tăng độc tố tích tụ bên trong cơ thể, từ đó suy giảm chức năng đào thải độc tố của gan, gây nóng trong người và làm tăng mức độ viêm nhiễm trên bề mặt da bị tổn thương.

Các loại thịt đỏ, giàu đạm

Thực phẩm giàu đạm gần như thứ không thể thiếu trong thực đơn ăn uống hằng ngày của nhiều gia đình. Trong đó, một số loại thịt đỏ là thực phẩm có chứa hàm lượng đạm rất cao, nếu tiêu thụ quá nhiều có thể làm tăng mức độ viêm da, làm suy giảm sắc tố da và hình thành các vết sẹo thâm vĩnh viễn trên bề mặt da.

Chất kích thích, đồ uống có cồn

Đây cũng là một trong những thực phẩm cần kiêng cữ trong quá trình điều trị bệnh viêm da tiếp xúc. Điển hình như rượu bia có chứa cồn, chất kích thích như cà phê, thuốc lá… Các chất này khi vào trong cơ thể làm suy giảm hệ miễn dịch và tăng nguy cơ bùng phát nặng hơn các triệu chứng bệnh viêm da tiếp xúc.

Thực phẩm dị ứng, có mùi tanh

Theo các chuyên da dinh dưỡng, một số loại thực phẩm có chứa thành phần kích ứng cao như hải sản có mùi tanh hôi, nấm, rau muống, thịt gà, gạo nếp… đều là tác nhân làm bùng phát mạnh các triệu chứng như ngứa ngáy, đau rát, viêm nhiễm.. Vì vậy, khi bị viêm da tiếp xúc bạn nên tránh xa các loại thực phẩm này.

Đồ ngọt, thức ăn nhiều đường

Viêm da tiếp xúc phải kiêng đường trong chế biến thức ăn hay bánh kẹo ngọt. Vì đường khi được nạp vào cơ thể sẽ kích thích sự hoạt động của hệ bài tiết, khiến da tăng tiết bã nhờn và kích thích triệu chứng ngứa ngáy, khô ráp, sưng đau tại vùng da bị viêm da.

2. Từ bỏ những thói quen xấu trong sinh hoạt hằng ngày

Nếu chỉ kiêng cữ trong chế độ ăn uống là chưa đủ vì để có một làn da khỏe mạnh, người bệnh viêm da tiếp xúc cần kiêng các thói quen xấu trong sinh hoạt hằng ngày.

Cân nhắc trong việc chọn lựa sản phẩm chăm sóc da: Tránh sử dụng những sản phẩm chăm sóc da có chứa cồn, chứa chất kích ứng, hương liệu… vì sẽ làm khô da, tăng mức độ viêm nhiễm và ngứa ngáy, từ đó làm tăng nguy cơ bùng phát các triệu chứng bệnh viêm da tiếp xúc.
Hạn chế cào gãi, chà xát mạnh lên vùng da bị tổn thương: Đây là thói quen bạn cần loại bỏ ngay lập tức trong sinh hoạt, tắm rửa hằng ngày. Vì cào gãi, chà xát mạnh lên da khi bị ngứa hay trong lúc tắm sẽ tạo điều kiện cho các ổ vi khuẩn càng bùng phát mạnh hơn trên bề mặt da, tạo ra vết thương hở để vi khuẩn hoạt động nhiều hơn.
Không sử dụng các sản phẩm bảo vệ da: Làn da con người vốn rất nhạy cảm, dễ bị tác động và khởi phát các triệu chứng khó chịu ngoài da. Nếu không có thói quen sử dụng các sản phẩm chăm sóc bảo vệ da như kem chống nắng, kem dưỡng ẩm… sẽ làm tăng nguy cơ tái phát viêm da tiếp xúc.
Lạm dụng các loại thuốc bôi: Dùng thuốc bôi chứa corticoid là biện pháp hiệu quả giúp cải thiện triệu chứng ngoài da nhanh chóng và tiện lợi. Tuy nhiên, có nhiều người bệnh chủ quan và lệ thuộc vào thuốc quá mức, tăng liều thuốc vượt mức quy định gây nhiều tác dụng phụ ngoài ý muốn khiến bệnh diễn tiến phức tạp và khó điều trị hơn.

Ngoài những thói quen vừa kể trên, người bệnh viêm da tiếp xúc cũng cần kiêng một số tác nhân dị ứng từ môi trường như:

Các loại hóa chất: Tránh sử dụng các loại hóa chất có tính tẩy mạnh như thuốc nhuộm, hóa chất tẩy rửa, thuốc nhuộm, chất tạo mùi… Nếu bắt buộc phải tiếp xúc, hãy mặc đồ bảo hộ, khẩu trang, găng tay hoặc đi ủng cao su… để bảo vệ da.
Căng thẳng kéo dài: Stress là một trong những yếu tố tác nhân hàng đầu làm bùng phát các triệu chứng khó chịu của bệnh viêm da tiếp xúc. Bởi căng thẳng quá mức sẽ kích thích não bộ tiết ra hàng loạt chất gây kích ứng da, khiến bệnh càng tiến triển phức tạp, kéo dài dai dẳng và khó chữa hơn. Vì vậy, trong quá trình điều trị viêm da tiếp xúc, người bệnh nên kiêng stress, mệt mỏi, thay vào đó nên giữ tinh thần thoải mái, thư giãn, ngủ nghỉ đúng giờ giấc, không thức khuya.
Tác nhân từ thời tiết: Thời tiết hanh khô, độ ẩm thấp đều là những tác động xấu ảnh hưởng đến làn da. Nếu bạn có cơ địa làn da nhạy cảm hoặc suy giảm hệ miễn dịch sẽ rất dễ làm bùng phát triệu chứng bệnh viêm da tiếp xúc như da sần sùi, bong tróc, da mất đi độ ẩm. Nếu bị viêm da tiếp xúc do thời tiết thì không thể phòng tránh hoàn toàn. Tuy nhiên, bạn vẫn nên áp dụng các biện pháp bảo vệ như mặc áo khoác, đeo khẩu trang, găng tay, đội nón…

Bị viêm da tiếp xúc nên ăn gì để hồi phục nhanh?

Đối với các bệnh da liễu nói chung và bệnh viêm da tiếp xúc nói riêng, bạn nên chủ động bổ sung một số nhóm thực phẩm cần thiết như:

Nhóm thực phẩm giàu kẽm có tác dụng kích thích quá trình sản sinh các tế bào da non và tăng cường sức đề kháng của lớp màng tự nhiên bảo vệ da.
Nhóm thực phẩm giàu vitamin A, E, C, D… trong cam, bưởi, dâu, bông cải xanh… nhằm hỗ trợ phục hồi nhanh những tổn thương trên da. Đồng thời, ức chế hình thành sẹo hoặc làm mờ các vết thâm xấu trên da.
Thay thế dầu mỡ động vật bằng dầu thực vật để vừa bổ sung đủ lượng chất cần thiết cho cơ thể mà vẫn không làm ảnh hưởng đến sức khỏe làn da.
Ưu tiên các món hấp, luộc, hầm thay vì thức ăn chiên xào.
Thay các loại thực phẩm giàu tinh bột bằng những loại ngũ cốc nguyên cám như các loại quả hạch như quả óc chó, hạnh nhân, macca, yến mạch, lúa mì…
Uống nhiều nước mỗi ngày để tăng cường sức khỏe cho làn da. Nếu không thể lượng nước quá nhiều, bạn có thể thay thế bằng các loại nước trà thanh nhiệt giải độc, nước ép trái cây nguyên chất…

Lưu ý: Xây dựng thực đơn ăn uống hằng ngày khoa học, đầy đủ và cân đối chất dinh dưỡng. Bên cạnh đó, tạo thói quen ăn uống đúng cữ, đúng giờ giấc, không bỏ bữa để giảm các nguy cơ gây ảnh hưởng xấu đến dạ dày như đầy bụng, khó tiêu…

Cách phòng ngừa tái phát viêm da tiếp xúc hiệu quả

Bị viêm da tiếp xúc kiêng cần kiêng gì phụ thuộc chủ yếu vào thói quen ăn uống và sinh hoạt hằng ngày của người bệnh. Đồng thời, người bệnh cũng cần tuân thủ áp dụng một số phương pháp phòng ngừa hiệu quả để hạn chế tối đa nguy cơ tái phát bệnh.

Tạo thói quen dưỡng ẩm da hằng ngày bằng cách sử dụng sữa tắm cấp ẩm, bôi kem dưỡng ẩm sau khi tắm.
Nên tắm bằng nước ấm hoặc nước mát và không tắm lâu hơn 20 phút. Lưu ý phải loại bỏ sạch bọt xà phòng, cặn bẩn trên bề mặt da để giảm nguy cơ bít tắc lỗ chân lông.
Nên mặc những bộ quần áo rộng rãi, thoáng mát và làm từ chất liệu dễ thấm hút mồ hôi.
Bôi kem chống nắng trước khi đi ra ngoài. Nên chọn lựa các sản phẩm có chỉ số chống nắng từ 50 fps trở lên từ những thương hiệu uy tín.
Hạn chế tối đa việc tiếp xúc với các tác nhân dị ứng như hóa chất tẩy rửa, bụi bẩn, kim loại, lông động vật, thuốc nhuộm…
Giữ vệ sinh không gian sống xung quanh, lau dọn, giặt giũ chăn, drap, gối, nệm, khăn mặt…
Tuyệt đối không tự ý sử dụng các loại thuốc bôi hay thuốc uống khi chưa có sự cho phép của bác sĩ. Nếu sử dụng phải tuân thủ liều dùng, tần suất dùng thuốc để tránh gây tác dụng phụ, làm bùng phát triệu chứng viêm da tiếp xúc.

Viêm da tiếp xúc cần kiêng gì để phòng ngừa tái phát bệnh là một trong những yếu tố cần đặt song song với các biện pháp đều trị y tế. Trong đó, bạn cần nắm rõ và kiểm soát các thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống khoa học hằng ngày để tránh gây kích ứng cho làn da, tránh làm tái phát bệnh.

Có thể bạn quan tâm

Viêm da tiếp xúc có để lại sẹo không? Giải đáp

Viêm da tiếp xúc dị ứng ở mặt: Nguyên nhân và cách xử lý

Bệnh tổ đỉa kiêng ăn gì? 15 thực phẩm cần phải tránh xa

Top 10 cách chữa bệnh chàm theo dân gian bằng các vị thuốc nam