Gai Cột Sống

Những người bệnh gai cột sống không quá nặng, chưa đau nhức nhiều không nhất thiết phải áp dụng các biện pháp điều trị chuyên sâu. Thay vào đó chỉ cần tập trung điều trị cải thiện giảm đau, làm chậm quá trình thoái hóa và phòng ngừa tái phát càng lâu càng tốt.

Một số phương pháp điều trị không dùng thuốc được áp dụng phổ biến như:

• Massage, xoa bóp: Các kỹ thuật massage, xoa bóp nhẹ nhàng đúng cách sẽ tác động tích cực đến các gai xương, giúp làm giảm bớt sự chèn ép nhờ đó giảm đau nhức, khó chịu... Tuy nhiên, cách này chỉ có tác dụng tạm thời, hỗ trợ các biện pháp trị liệu khác chứ không thể trị bệnh dứt điểm được.
• Nhiệt trị liệu: Chườm lạnh hoặc chườm nóng là mẹo hay giúp cắt nhanh cơn đau nhức gai cột sống mà người bệnh có thể áp dụng ngay tại nhà.
  • Đối với chườm lạnh sẽ giúp giảm nhanh cơn đau, giảm sưng viêm bằng cách đặt túi đá lên cột sống hoặc dán gel lạnh. Để mẹo này đạt hiệu quả tối ưu, hãy thực hiện theo công thức, chườm 20 phút rồi nghỉ và tiếp tục chườm 20 phút nữa.
  • Đối với chườm nóng nên áp dụng sau khi cơn đau do gai cột sống đã qua đi. Bạn có thể dùng miếng dán nhiệt hoặc dùng túi chườm chứa nước nóng để thực hiện. Nhiệt lượng này sẽ giúp giảm đau, kích thích lưu thông máu và làm giãn cơ.
• Điện trị liệu: Đây là các biện pháp vật lý trị liệu sử dụng các nguồn điện, sóng nhân tạo như tia laser, nguồn điện xung, bước sóng ngắn, sóng siêu âm hay tia hồng ngoại... để tác động lên cột sống nhằm giảm đau nhức, kích thích quá trình lưu thông máu và hỗ trợ phục hồi cột sống.

Dùng thuốc Tây

Đây là phương pháp được nhiều người chọn lựa nhất để điều trị gai cột sống bởi nó đem lại hiệu quả giảm đau cao và nhanh chóng tức thì. Một vài loại thuốc giảm đau được dùng phổ biến như:

• Paracetamol: Đây là loại thuốc giảm đau thông thường được sử dụng cho hầu hết những người bị đau nhức do gai cột sống. Thuốc có tác dụng giảm thiểu các cơn đau nhức thông qua cơ chế giảm dẫn truyền cảm giác đau nhức đến não bộ. Đồng thời, thuốc còn có khả năng hỗ trợ chống viêm và phục hồi những tổn thương xương khớp cột sống.
• Thuốc giảm đau NSAIDs: Đây là nhóm thuốc giảm đau không chứa steroid vừa có khả năng làm giảm nhanh cơn đau nhức cột sống vừa giúp làm tăng khả năng hoạt động. Nên uống thuốc này sau khi ăn no để tránh những tác dụng phụ của thuốc.
• Thuốc Eperisone HCL: Có tác dụng làm giãn mạch, giãn cơ vân và tạo ra sự co giãn nhất định cũng như sự hoạt động nhịp nhàng cho hệ thống dây chằng quanh cột sống. Nhờ đó, đem lại cảm giác thoải mái, dễ chịu cho người bệnh.

Lưu ý: Việc sử dụng bất kỳ loại thuốc Tây nào cũng cần phải do bác sĩ chỉ định, tuyệt đối tuân thủ liều dùng và không tự ý sử dụng các loại thuốc chưa rõ công dụng để tránh những rủi ro ngoài ý muốn.

Các bài thuốc Đông y chữa gai cột sống

Các bài thuốc Đông y chữa gai cột sống chủ yếu sử dụng các loại thực vật tự nhiên, được bào chế làm vị thuốc nên rất an toàn, lành tính cho sức khỏe và đem lại hiệu quả bền vững. Người bệnh có thể tham khảo một vài bài thuốc phổ biến sau:

• Bài thuốc 1: Chuẩn bị bạch thược, mộc qua, uy linh tiên, cát căn, đỗ trọng, cam thảo, kê huyết đằng sắc cùng 3 chén nước đến khi nước trong siêu cạn còn 1 chén thì chắt lấy nước uống khoảng 3 lần/ ngày.
• Bài thuốc 2: Chuẩn bị tần giao, kỳ xà, chế phụ tử, xích thược, đương quy, quế chi, sinh địa, tàm sa, uy linh tiên đun sôi lấy nước uống đều đặn hằng ngày
• Bài thuốc 3: Chuẩn bị các vị thuốc gồm đào nhân, hoa hồng, quế chi, độc hoạt, đương quy, phòng phong, xuyên khung, khương hoạt, sài hồ và hoàng bá sắc lấy nước uống mỗi ngày 1 thang.
• Bài thuốc 4: Chuẩn bị tế thạch, ngưu tất, miên hoa, độc diêu thảo, tơ xanh, vương cốt đằng, kim lê, chi mẫu, cu li, cỏ dĩ, dây đau xương sắc cùng 1.5 lít nước, đun đến khi nước thuốc cô đặc lại thì uống hết, kiên trì áp dụng trong vòng 10 ngày để đạt hiệu quả tối ưu.

Lưu ý: Các bài thuốc Đông y cần được kê toa bởi thầy thuốc sau khi được thăm khám, chẩn đoán. Kiên trì theo thuốc trong thời gian dài mới đạt được hiệu quả cải thiện rõ rệt.

Các bài thuốc dân gian

Song song đó, bệnh gai cột sống cũng có thể được điều trị thông qua các bài thuốc dân gian hay còn gọi là các bài thuốc Nam quen thuộc.

• Lá đinh lăng + lá lốt: Chuẩn bị 500g lá lốt và 50g lá đinh lăng sắc cùng 3 chén nước và uống hết sau khi ăn tối khoảng 30 phút. Mỗi ngày dùng tối đa một thang và thực hiện liên tục trong vòng 10 - 15 ngày.
• Lá ngải cứu + muối: Chuẩn bị 300g ngải cứu tươi và 100g muối hạt. Sao nóng các nguyên liệu với nhau và cho vào túi vải rồi chườm trực tiếp lên vùng cột sống bị đau nhức do mọc gai xương. Nên chườm mỗi ngày 1 lần trước khi đi ngủ để hỗ trợ giảm đau, ngủ ngon hơn vào ban đêm.

Phẫu thuật gai cột sống là phương pháp cuối cùng được chỉ định áp dụng khi các biện pháp điều trị bảo tồn hay sử dụng thuốc không đem lại kết quả như mong muốn. Phẫu thuật là biện pháp rất hiệu quả, có đến 85% người bệnh sau khi phẫu thuật đã khỏi bệnh, tuy nhiên tỷ lệ tái phát bệnh lại rất cao kèm theo nguy cơ tiềm ẩn các rủi ro, biến chứng như nhiễm trùng, tổn thương đến tủy sống, rễ thần kinh...

Vì vậy, chỉ những người bị gai cột sống nghiêm trọng, đang biến chứng đến tủy, hệ thần kinh biến chứng tê bì tay chân, giảm khả năng vận động, thậm chí bại liệt, rối loạn chức năng bàng quang, đại tràng gây mất khả năng kiểm soát đại tiện, tiểu tiện.

Một số phương pháp phẫu thuật loại bỏ gai cột sống phổ biến như:

• Phương pháp mổ hở (mổ truyền thống)
• Phương pháp nội soi
• Phẫu thuật bằng tia laser
• Phương pháp nẹp cố định vùng cột sống thắt lưng

Mỗi phương pháp phẫu thuật có ưu và khuyết điểm riêng, tùy vào tình trạng bệnh và điều kiện kinh tế của gia đình mà bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp phẫu thuật xâm lấn hoặc không xâm lấn phù hợp. Sau khi phẫu thuật loại bỏ các gai xương, người bệnh phải chú ý duy trì các thói quen chăm sóc, ăn uống và sinh hoạt lành mạnh vì gai cột sống có thể mọc lại vị trí cũ bất kỳ lúc nào.